2. Obriga de declarar

As persoas titulares do ingreso mínimo vital regulado en Lei 19/2021, do 20 de decembro, pola que se establece o ingreso mínimo vital e todas as persoas integrantes da unidade de convivencia están obrigados a presentar declaración de IRPF , de acordo co artigo 36.1.f e 2.c) da mencionada lei con independencia de que cumpran ou non os requisitos establecidos no artigo 96 da Lei do IRPF para a obriga de declarar.

Contribuíntes obrigados a declarar

En xeral, os contribuíntes polo IRPF están obrigado a presentar e subscribir declaración por este Imposto, cos límites e condicións regulamentariamente establecidos.

Non obstante, non teñen obriga de declarar os contribuíntes que obteñan rendas procedentes exclusivamente das seguintes fontes, en tributación individual ou conxunta:

Rendementos íntegros do traballo (incluídas, entre outras, as pensións e haberes pasivos, así como as pensións compensatorias e as anualidades por alimentos) que non superen os seguintes importes:
- 22.000 euros anuais se proceden dun único pagador.
  
  Tamén se aplica este mesmo límite cando os rendementos do traballo procedan de máis dun pagador, se a suma das cantidades percibidas do segundo e restantes pagadores, por orde de contía, non superan no seu conxunto a cantidade de 1.500 euros anuais.
  
  O límite será tamén de 22.000 euros, cando se trate de contribuíntes cuxos únicos rendementos do traballo consistan nas prestacións pasivas a que se refire o artigo 17.2.a) e a determinación do tipo de retención aplicable realizásese de acordo co procedemento especial establecido regulamentariamente. Para iso o pensionista con dous ou máis pagadores, deberá de solicitar a determinación do tipo de retención por medio do modelo 146.
- 14.000 euros anuais nos seguintes supostos:
  - Cando procedan de máis dun pagador (agás a excepción prevista no punto anterior).
  - Cando se perciban pensións compensatorias do cónxuxe.
  - Cando se perciban anualidades por alimentos que non estean exentas.
  - Cando o pagador dos rendementos do traballo non estea obrigado a reter de acordo co previsto regulamentariamente (v. art. 76 Rgl. IRPF).
  - Cando se perciban rendementos íntegros do traballo a tipo fixo de retención do artigo 80.1. 3º e 4º do regulamento do Imposto.
Rendementos íntegros do capital mobiliario (dividendos de accións, intereses de contas, de depósitos ou de valores de renda fixa, etc.) e ganancias patrimoniais (ganancias derivadas de reembolsos de participacións en Fondos de Investimento, premios pola participación en concursos ou xogos, etc.), sometidos a retención ou ingreso a conta, co límite conxunto de 1.600 euros anuais.
Cando a base de retención non se determinase en función da contía a integrar na base impoñible a ganancia patrimonial obtida procedente de transmisións ou reembolsos de accións ou participacións de institucións de investimento colectivo non poderá imputarse como ganancia patrimonial sometida a retención ou ingreso a conta para os efectos dos límites excluíntes da obriga de declarar.
Rendas inmobiliarias imputadas, rendementos íntegros de capital mobiliaria non suxeitos a retención derivada de Letras do Tesouro e subvencións para a adquisición de vivendas de protección oficial ou de prezo taxado e demais ganancias patrimoniais derivadas de axudas públicas, co límite conxunto de 1.000 euros anuais.
Cando o contribuínte non fose titular dos inmobles que xeran rendas inmobiliarias imputadas durante a totalidade do ano (por habero adquirido ou transmitido no devandito exercicio), o importe ratearase en función do número de días do exercicio durante os cales o contribuínte fose titular do mesmo.

Excepción á obriga de declarar

En ningún caso estarán obrigados a declarar (agás para os efectos do previsto no apartado seguinte) os contribuíntes que obteñan exclusivamente rendementos íntegros do traballo, do capital (mobiliario e inmobiliario) ou de actividades económicas, así como ganancias patrimoniais, co límite conxunto de 1.000 euros anuais e perdas patrimoniais de contía inferior a 500 euros.

Obriga de declarar se se practican determinadas deducións ou reducións

Están obrigados a declarar en todo caso os contribuíntes que teñan dereito a aplicarse as seguintes deducións ou reducións, cando exerciten tal dereito:

Achegas a patrimonios protexidos das persoas con discapacidade, plans de pensións, plans de previsión asegurada ou mutualidades de previsión social, plans de previsión social empresarial e seguros de dependencia que reduzan a base impoñible.
Dedución por investimento en vivenda (Réxime transitorio)
Dedución por dobre imposición internacional.

Atención

Para determinar a obriga de declarar é importante ter en conta o seguinte:

Obtención doutro tipo de rendas:
Están obrigados a declarar en todo caso os contribuíntes que perciban calquera outro tipo de rendas ou ben superen os importes ou límites máximos indicados.
Rendas exentas:
Non se tomarán en consideración as rendas exentas do imposto (como, por exemplo, as pensións da Seguridade Social por incapacidade permanente absoluta ou gran invalidez, as bolsas públicas para cursar estudos, as anualidades por alimentos recibidos dos pais por decisión xudicial).
Non se terán en conta as rendas suxeitas ao Gravame especial sobre determinadas lotarías e apostas, regulado na disposición adicional trixésimo terceira da Lei do Imposto.

Tributación conxunta

Para determinar a existencia ou non da obriga de declarar, o importe das rendas, a base impoñible e liquidable e a débeda tributaria, aplicaranse, con carácter xeral, as regras de tributación individual, sen que proceda, agás nos casos expresamente previstos na norma, a elevación ou multiplicación dos importes ou límites en función do número de membros da unidade familiar.

As rendas de calquera tipo obtido por todos e cada un dos membros da unidade familiar someteranse a gravame acumuladamente.Non obstante, para os efectos de determinar o número de pagadores atenderase á situación de cada un dos membros da unidade familiar individualmente considerado

Todos os membros da unidade familiar quedarán sometidos ao imposto conxunto e solidariamente, de xeito que a débeda tributaria, resultante da declaración ou descuberta pola Administración, poderá ser esixida na súa totalidade a calquera deles .

Aplícanse as mesmas escalas de gravame que para a tributación individual.

Agás nos casos expresamente previstos na normativa do IRPF, a declaración conxunta non supón a ampliación de ningún dos límites que afectan a determinadas partidas deducibles.

As partidas negativas de períodos anteriores non compensadas polos contribuíntes compoñentes da unidade familiar poden compensarse de acordo coas normas xerais do IRPF, con independencia de que proveñan dunha declaración anterior individual ou conxunta.

As partidas negativas determinadas en tributación conxunta serán compensables, en caso de tributación individual posterior, exclusivamente por aqueles contribuíntes a quen correspondan.

As reducións na base impoñible por achegas a sistemas de previsión social, incluídos os constituídos a favor de persoas con discapacidade a patrimonios protexidos das persoas con discapacidade e á Mutualidade de previsión social de deportistas profesionais os seus límites máximos de redución serán aplicados individualmente por cada partícipe, aportante, mutualista ou asegurado integrado na unidade familiar que teña dereito a calquera destas reducións.

En calquera das modalidades de unidade familiar o mínimo persoal aplicable na declaración conxunta será de 5.550 euros anuais, con independencia do número de membros integrados na mesma. O cómputo do incremento do mínimo persoal por idade do contribuínte realizarase de acordo coas circunstancias persoais de cada un do cónxuxes integrado na unidade familiar.

O cómputo do mínimo por discapacidade do contribuínte efectuarase tendo en conta as circunstancias de discapacidade que, se é o caso, concorran en cada un do cónxuxes integrado na unidade familiar.