Estatuto aduaneiro de mercadoría da Unión - Sistema POUS

O sistema electrónico de proba de estatuto de mercadoría da Unión – POUS, permite aos operadores económicos obter por vía electrónica unha proba do estatuto aduaneiro de mercadorías da Unión mediante a solicitude de visado da proba ou a solicitude de rexistro da mesma no caso de emisores autorizados de proba de estatuto.

A través deste sistema transeuropeo realízase a almacenaxe, xestión e recuperación das probas do estatuto da Unión en forma de T2L/F e de manifesto aduaneiro de mercadorías (expedido por un emisor non autorizado). Xa que a implantación do manifesto aduaneiro de mercadorías debe vincularse ao Portelo Único Marítimo Europea, esta parte do proxecto cubrirase na fase 2.

O sistema POUS polo tanto divídese en dúas fases:

• Implantación do documento electrónico T2L(F) con todas as funcionalidades necesarias (en produción o 16/01/2024);
• Implantación do Manifesto aduaneiro de mercadorías (CGM), incluído o intercambio de información co medio do Portelo Único Marítimo Europea (en produción en 2025).

A data fixada para o peche do sistema T2L/F electrónico nacional é o 29 de febreiro de 2024.

O período de convivencia durante o cal poderán usarse ambos os dous sistemas para obter proba do estatuto aduaneiro da Unión ira desde o 16 de xaneiro de 2024 ata o 29 de febreiro de 2024

Toda persoa establecida no Territorio aduaneiro da Unión (TAU), que cumpra o seguinte:

• Inexistencia de infraccións graves ou reiteradas da lexislación aduaneira e da normativa fiscal
• Demostración dun alto nivel de control das súas operacións e do fluxo de mercadorías, que permitaa correcta realización de controis aduaneiros

Poderá ser autorizada para expedir:

• O T2L/F sen ter que solicitar un visado
• O manifesto aduaneiro das mercadorías sen ter que solicitar un visado e rexistro da proba dá a aduana competente

Segundo o artigo 199 do Regulamento de Execución (UE ) 2015/2447 (RE), poderanse utilizar os seguintes medios para acreditar o estatuto aduaneiro de mercadorías da Unión:

1. Os datos da declaración de tránsito das mercadorías incluídas no réxime de tránsito interno.
2. Os datos do T2L ou do T2LF
3. O manifesto aduaneiro de mercadorías
4. A factura ou o documento de transporte para mercadorías con valor inferior a 15000 euros
5. O caderno diario de pesca, a declaración de desembarque, a declaración de transbordo e os datos do sistema de localización de buques, segundo conveña
6. Proba do estatuto en cadernos TIR, ATA ou en impresos 302
7. As placas e documentos de matriculación dos vehículos automóbiles matriculados nun Estado membro
8. Unha declaración de estatuto aduaneiro de mercadorías da Unión referida a envases, recipientes, paletas e outros elementos similares (con excepción dos colectores) que volvan baleiros procedentes doutros Estados membros, sempre que non dean lugar a dúbidas
9. Abondará, a menos que dea lugar a dúbidas, unha declaración de estatuto aduaneiro de mercadorías da Unión que leven consigo os viaxeiros (mercadorías non destinadas a fins comerciais
10. Os datos da declaración de impostos especiais a que se refiren os artigos 21, 26 e 34 da Directiva 2008/118/CE do Consello

Os datos do T2L /F que sirvan de base para establecer o estatuto aduaneiro da mercadoría poderán utilizarse unicamente con motivo da primeira presentación das mercadorías.

Naqueles supostos en que o T2L/F utilícese unicamente para unha parte das mercadorías con motivo da súa primeira presentación, deberá achegarse unha nova proba de estatuto para a parte restante das mercadorías.

Con carácter xeral, os documentos T2L/F teñen unha validez de noventa días a partir da data de rexistro ou, cando de conformidade co artigo 128 do Regulamento delegado non haxa obriga de rexistrar o manifesto aduaneiro de mercadorías por dispor dunha autorización de emisor autorizado de proba de estatuto, a partir da data do seu establecemento.

Non obstante, a petición da persoa interesada, e por razóns debidamente xustificadas, a aduana poderá fixar un período máis longo de validez da proba.

O sistema POUS non prevé a posibilidade de realizar a alta indirecta no sistema nacional dos T2L /F expedidos/rexistrados no repositorio central POUS por outro Estado membro.

Non obstante, con carácter provisional, naqueles supostos de indisponibilidad do sistema electrónico do Estado membro de expedición do T2L /F, poderase realizar a alta indirecta dos datos destes documentos no sistema electrónico nacional.

Permitirase a súa utilización como medio de proba do Estatuto da Unión ata a entrada en produción da Fase 2 do sistema POUS. Ou na vez entre en produción a devandita fase, non poderá seguir empregandose o manifesto de compañía marítima como medio de proba do estatuto aduaneiro de mercadorías da Unión

Poderanse seguir tramitando no país de destino con facíase antes da implantación do sistema POUS, xa que non hai un migrado ao repositorio central POUS dos devanditos exemplares.

No caso de España, poderase seguir utilizando o sistema de alta indirecta para incluíros no sistema electrónico da AEAT e proceder a continuación ao seu datado.

A partir do 1 de marzo o sistema de Exportación, AES P1, poderá utilizarse exclusivamente nos seguintes supostos:

• Exportacións con destino a Andorra para a xeración do documento T2L.
• Intercambios entre Península e as Illas Baleares coas Illas Canarias e viceversa para a xeración do documento T2LF.

En intercambios distintos dos anteriores, o sistema POUS será o único habilitado para realizar as solicitudes de rexistro e / ou visado da proba de estatuto de mercadoría da Unión.

Nestes intercambios, poderase optar por calquera das seguintes alternativas:

• Uso do sistema POUS para a solicitude de rexistro e / ou visado do T2LF , usando o indicador de nacional no envío da devandita solicitude (etiqueta NationalOnlyRequest con valor 1)
• Uso do sistema de exportación AESP1, incluíndo no elemento de dato da declaración de expedición AESP1 “documentos xustificativos” o código C620.

As declaracións aduaneiras no marco do comercio con territorios fiscais especiais recóllense no artigo 134 do Regulamento delegado UE 2013/2446 da Comisión (DÁ) o cal establece a aplicación mutatis mutandi dos capítulos 2 e 3 do Título VIII do Código Aduaneiro da Unión, capítulos relativos ás formalidades de saída e á exportación e reexportación.  

Polo tanto, estes intercambios requiren con carácter xeral a presentación dun DUA de expedición. No caso de que se cumpran as condicións previstas no Apéndice XVI da Resolución do DUA “Simplificacións nos intercambios nacionais de mercadoría comunitaria coas Illas Canarias ”non se esixirá DUA de expedición de conformidade co previsto no citado Apéndice.

Nestes intercambios poderá seguir usandose para a obtención do T2LF o procedemento descrito no devandito Apéndice, debendo incluírse na factura ou outro documento comercial ou de transporte, a intención de acollerse ao procedemento simplificado incluíndo no mesmo a expresión “T2LF – Mercadoría sen declaración de expedición”.

Este documento fará as veces de documento de embarque/saída, así como o xustificante do estatuto de mercadoría da Unión.

O sistema POUS é o único sistema habilitado para obter o rexistro e / ou visado da proba de estatuto de mercadoría da Unión nestes intercambios.

As declaracións aduaneiras no marco do comercio con territorios fiscais especiais recóllense no artigo 134 do Regulamento delegado UE 2013/2446 da Comisión (DÁ) o cal establece a aplicación mutatis mutandi dos capítulos 2 e 3 do Título VIII do Código Aduaneiro da Unión, capítulos relativos ás formalidades de saída e á exportación e reexportación. 

Polo tanto, estes intercambios requiren a presentación dun DUA de expedición. Nestes supostos, non se incluirá no elemento de dato da declaración de expedición AESP1 “documentos xustificativos” o código C620.

1. Intercambios entre Península e as Illas Baleares coas Illas Canarias e viceversa:
   • Opción a): a través do sistema POUS
   • Opción b): a través da declaración de expedición AESP1
   • Opción c): a través do procedemento descrito no Apéndice XVI Resolución DUA
2. Intercambios entre Península e as Illas Baleares con territorios fiscais especiais (distintos das Illas Canarias):
   • Rexistro e visado, ou só rexistro en caso de emisor autorizado de proba de estatuto aduaneiro, exclusivamente a través do sistema POUS.
3. Intercambios entre as Illas Canarias con territorios fiscais especiais (distintos das Illas Canarias):
   • Rexistro e visado, ou só rexistro en caso de emisor autorizado de proba de estatuto aduaneiro, exclusivamente a través do sistema POUS.

De acordo coa normativa aduaneira en vigor, os datos dos documentos  T2L/T2LF  non se poden modificar nin anular.

Naquelas situacións en que no momento da solicitude de visado e / ou rexistro da proba de estatuto non se dispoña de datos de carácter definitivo (entre outros supostos, mercadorías a granel)  poderase:

• Solicitar o visado e / ou rexistro da proba de estatuto unha vez dispoñan dos datos definitivos, ou
• Solicitar o visado e / ou rexistro da proba de estatuto cos datos provisionais de que dispoña debendo neste caso enviar unha nova solicitude de visado e / ou rexistro cos datos definitivos.