8.9.2. Incremento da cota líquida por perda do dereito a determinadas deducións de exercicios anteriores

Cando, en períodos impositivos posteriores ao da súa aplicación pérdase o dereito, en todo ou en parte, ás deducións practicadas, o contribuínte estará obrigado a sumar á cota líquida estatal e á cota líquida autonómica ou complementaria reportada no exercicio en que se incumprisen os requisitos, as cantidades indebidamente deducidas, máis os xuros de mora que correspondan.

Deberá distinguirse as seguintes posibilidades no reintegro de deducións:

• Deducións xerais da cota correspondente aos exercicios 1996 e anteriores.

  Nestes exercicios non estaba vixente o actual sistema de financiamento autonómico, establecido pola Lei 14/1996, e, polo tanto, o importe das deducións indebidas, canda os xuros de mora, engadirase integramente á cota líquida estatal.

• Deducións xerais da cota correspondente aos exercicios 1997 e seguintes

  Deberá distinguirse:

  1. Deducións xerais da cota correspondente aos exercicios 1997 a 2001.

     Engadirase á cota líquida estatal o 85% das deducións indebidamente practicadas, canda os xuros de mora, e á cota líquida autonómica ou complementaria o 15% restante, máis os seus correspondentes intereses, tendo en conta que eses eran os porcentaxes de participación vixentes neses exercicios.

  2. Deducións xerais da cota correspondente aos exercicios 2002 a 2008.

     Engadirase á cota líquida estatal o 67% das deducións indebidamente practicadas, canda os xuros de mora, e á cota líquida autonómica ou complementaria o 33% máis os correspondentes xuros de mora.

  3. Deducións xerais da cota dos exercicios 2009 a 2020.

     Engadirase á cota líquida estatal o 50 %das deducións indebidamente practicadas, canda os xuros de mora, e á cota líquida autonómica ou complementaria o 50% restante, máis os correspondentes xuros de mora.

  4. Deducións por investimento en vivenda habitual dos exercicios 2002 a 2012.

     O importe do tramo estatal da dedución indebida (máis os xuros de mora) aplicarase a incrementar a cota líquida estatal e o importe do tramo autonómico (máis os xuros de mora) aplicaranse a incrementar a cota autonómica ou complementaria.

• Deducións autonómicas da cota correspondente aos exercicios 1998 a 2020.

  Engadirase á cota líquida autonómica ou complementaria a totalidade das deducións indebidamente practicadas, canda os xuros de mora.

• A partir do 1 de xaneiro de 2013 suprimiuse a dedución por adquisición de vivenda, Non obstante, establécese un réxime transitorio de dedución por investimento en vivenda habitual (DT 18ª)

  Con respecto aos contribuíntes que depositasen cantidades en conta vivenda con anterioridade a 1 de xaneiro de 2013:

  • Non poderán aplicar a partir do 1 de xaneiro de 2013 o réxime transitorio da dedución por vivenda.

  • Non perden as deducións practicadas en exercicios anteriores, que seguen vinculadas ao cumprimento de todos os requisitos das contas vivendas vixentes no momento en que se practicaron tales deducións para consolidarse.

• As cantidades percibidas pola devolución das cláusulas de limitación de tipos de xuro de préstamos (clausula solo) D.A. 45ª.2.a) ou no D. A. 45ª.3 da Lei 

  Non se integrará na base impoñible a devolución, en efectivo ou a través doutras medidas de compensación, das cantidades previamente satisfeitas ás entidades financie­ras en concepto de intereses pola aplicación de cláusulas solo, canda os seus correspondentes intereses in­demnizatorios, derivadas tanto de acordos celebrados coas entidades financeiras como do cumprimento de sentenzas ou laudos arbitrais.

  Agora ben, cando as cantidades previamente satisfeitas  formasen parte, en exercicios anteriores, da base da dedución por investimento en vivenda habitual ou de deducións establecidas pola Comunidade Autónoma, débense diferenciar os seguintes supostos para os efectos do seu tratamento fiscal:

  1. Se a devolución destas cantidades prodúcese en efectivo:

     O contribuínte perderá o dereito ás deducións practicadas en relación coas mis­mas , debendo sumar á cota líquida estatal e autonómica, reportada no exercicio en que se celebrase o acordo coa entidade financeira ou en que a esta procedese á devolución en execución ou cumprimento dunha sentenza xudicial ou laudo arbitral, exclu­sivamente as cantidades indebidamente deducidas en exercicios anteriores nos termos previstos no artigo 59 do Regulamento do IRPF, sen inclusión de xuros de mora.

     A devandita regularización unicamente realizarase respecto dos exercicios que non prescribise o dereito da Administración para determinar a débeda tributaria mediante a oportuna liquidación.

     Non obstante, as cantidades que fosen  satisfeitas polo contribuínte en 2021 en relación coas que, antes de finalizar o prazo de presentación de autoliquidación do   IRPF polo devandito exercicio  (30 de xuño de 2022), acádese o acordo de devolución das mesmas coa entidade financeira ou como consecuencia dunha sentenza xudicial ou un laudo arbitral, non formarán parte da base de dedución por investimento en vivenda habitual nin de dedución autonómica algunha do citado exercicio.

  2. Se a devolución destas cantidades prodúcese a través da compensación destas cunha parte do capital pendente de amortización non resultará de aplicación a adición á cota líquida estatal e autonómica antes comentada respecto da parte das cantidades que se destine directamente pola entidade financeira, tras o acordo co contribuínte afectado, a minorar o principal do préstamo.

     Agora ben, as cantidades obxecto de devolución que se destinen a minorar o principal do préstamo en 2021 tampouco formarán parte da base da dedución.

Formalización

• Importe das deducións indebidas

  Consignarase o importe das deducións practicadas en exercicios anteriores cando se perdese o dereito á dedución no  exercicio   2020 como consecuencia do incumprimento de calquera dos requisitos establecidos para a súa aplicación.

  Para as deducións xerais de 1997 a 2019 deberá distinguir a parte correspondente ao tramo estatal e ao tramo autonómico da dedución de acordo ás regras citadas no apartado anterior.

• Xuros de mora

  O programa, ao encher as datas, os exercicios e os importes calcula os xuros de mora aplicando ao importe da dedución indebida o tipo de xuro de demora vixente en cada un dos exercicios comprendidos entre a data de vencemento do prazo de declaración do exercicio en que se efectuou a dedución indebida (ou, se é o caso, desde o día seguinte á data en que se obtivo a devolución) e a data en que se presente a declaración correspondente ao exercicio.

• Farase constar o importe dos xuros de mora correspondentes ás deducións indebidamente practicadas que se incluíron no apartado anterior, distinguindo os correspondentes ao tramo estatal e ao tramo autonómico da dedución.

  O programa contempla tamén unha opción de cálculo dos intereses a través dunha xanela de captura de datos, en que se recolle a seguinte información:

  • "Data final" Data para os efectos de cálculo": indicarase a data en que vai presentar a declaración do exercicio.

  • "Exercicio": deberá facer constar o exercicio correspondente á declaración en que se practicou a dedución cuxos requisitos se incumpriron neste exercicio.

  • "Importe": indicarase o importe da dedución indebidamente practicada.

  • "A Ingresar/A Devolver": sinale o resultado da declaración en que se practicou a dedución ("I" ou "D)".

  • "Data de inicio":

    1. Declaracións a ingresar: se a declaración foi a ingresar, o propio programa reflicte a data de inicio para o cómputo dos intereses, que será a do vencemento do prazo de declaración do exercicio de que se trate.

    2. Declaracións a devolver: se a declaración en que se practicou a dedución foi a devolver, deberá indicarse neste apartado a data en que se obtivo a devolución.

    No caso particular de que o importe da devolución percibida fóra inferior ao importe da dedución que se restitúe, deberá analizarse esta última en dous partes:

  1. Por un lado, ata a contía da devolución, indicando como data de inicio aquela en que se obtivo a devolución.

  2. E por outro, o exceso da dedución indebida sobre o importe da devolución, indicando como data de inicio a do vencemento do prazo de declaración do exercicio de que se trate:

     Vencemento do prazo de presentación das declaracións a ingresar		Tipos de xuros de mora vixentes en cada un dos exercicios que se indican
     Exercicio	Data	Exercicio	Tipo vixente
     1993	20-06-1994	1994	11,00
     1994	20-06-1995	1995	11,00
     1995	20-06-1996	1996	11,00
     1996	20-06-1997	1997	9,50
     1997	22-06-1998	1998	7,50
     1998	21-06-1999	1999	5,50
     1999	20-06-2000	2000	5,50
     2000	20-06-2001	2001	6,50
     2001	01-07-2002	2002	5,50
     2002	30-06-2003	2003	5,50
     2003	01-07-2004	2004	4,75
     2004	30-06-2005	2005	5,00
     2005	30-06-2006	2006	5,00
     2006	02-07-2007	2007	6,25
     2007	30-06-2008	2008	7,00
     2008	30-06-2009	2009 (ata o 31 de marzo)	7,00
     2009	30-06-2010	2009 (desde o 1 de abril)	5,00
     2010	30-06-2011	2010	5,00
     2011	02-07-2012	2011	5,00
     2012	01-07-2013	2012	5,00
     2013	30-06-2014	2013	5,00
     2014	30-06-2015	2014	5,00
     2015	30-06-2016	2015	4,375
     2016	30-06-2017	2016	3,75
     2017	02-07-2018	2017	3,75
     2018	01-07-2019	2018	3,75
     2019	30-06-2020	2019	3,75
     2020	30-06-2021	2020	3,75
     		2021	3,75
     		2022	3,75

     O programa reflicte a data de vencemento do prazo de declaración se no apartado "Que hai que Ingresar/A Devolver" sinálase "I".

     Se o incremento da cota líquida é motivada pola perda do dereito a deducións por investimento en vivenda habitual, tanto estatal coma autonómica por haberse producido as circunstancias previstas na Disposición Adicional 45 da Lei do Imposto, deberá marcar cunha X os recadros habilitados para iso. (Perda de deducións por devolución das clausulas solo”

     Ao marcar o devandito recadro, o programa non calculará xuros de mora.