9.1.1. Adquisición, rehabilitación e ampliación da vivenda habitual

Terán dereito a aplicar a dedución por investimento en vivenda habitual polas cantidades satisfeitas no exercicio os contribuíntes que cumpran os seguintes requisitos:

Que adquirisen xuridicamente a súa vivenda habitual con anterioridade a 1 de xaneiro de 2013.
No caso de obras de rehabilitación da vivenda habitual, que satisfixesen cantidades por tal concepto con anterioridade a 1 de xaneiro de 2013, sempre que ademais as obras estean terminadas antes do 1 de xaneiro de 2017.
No caso de ampliación de vivenda habitual que satisfixesen cantidades por tal concepto con anterioridade a 1 de xaneiro de 2013 sempre que, ademais, as obras estean terminadas antes do 1 de xaneiro de 2017.

Ademais, cómpre que o contribuínte practicase a dedución pola devandita vivenda en 2012 ou en anos anteriores, non sendo que non puidésea practicar aínda porque o importe investido na mesma non superase as cantidades as cantidades investidas en vivendas anteriores, na medida que fosen obxecto de dedución e, se é o caso, o importe das ganancias patrimoniais exentas por reinvestimento.

Nos supostos de nulidade matrimonial, divorcio ou separación xudicial, o contribuínte poderá seguir practicando a dedución polas cantidades satisfeitas no período impositivo para a adquisición de que foi durante a vixencia do matrimonio a súa vivenda habitual, sempre que continúe tendo esta condición para os fillos comúns e o proxenitor en cuxa compañía queden.

Tamén poderá practicarse a dedución polas cantidades satisfeitas, se é o caso, para a adquisición da vivenda que constitúa ou vaia a constituír a súa vivenda habitual, neste caso a base de dedución será conxunta para as dúas vivendas de (9.040 euros anuais).
Se en virtude da sentenza xudicial de divorcio o contribuínte satisfai a totalidade dos pagamentos do préstamo para a adquisición da vivenda habitual que no seu día foille concedido conxuntamente a ambos os dous cónxuxes e por cuxa amortización viñan practicando os dous antes do 1 de xaneiro de 2013 a dedución por adquisición de vivenda habitual, terá dereito á aplicación da dedución pola totalidade das cantidades pagas por tal concepto aínda cando só sexa propietario do 50 %da vivenda por non haberse liquidado a sociedade de gananciais, tanto no caso de que a vivenda continúe tendo para el e os fillos comúns a condición de habitual como no suposto de que a vivenda teña a devandita condición para os fillos comúns e o outro proxenitor.
En caso de extinción dun condominio sobre a vivenda habitual a partir do 1 de xaneiro de 2013, se unha das partes obtén o 100% da vivenda, terá dereito a aplicar o 100% da dedución por adquisición de vivenda habitual ata un total de 9.040 euros de base sempre que se aplicase nun exercicio anterior a 2013 a devandita dedución na porcentaxe correspondente á súa participación no condominio con límite do importe que tería dereito a deducirse desde a data de extinción do condominio o comuneiro que deixa de ser titular do inmoble se a devandita extinción non tivese lugar.

A dedución estará condicionada tamén a que ao comuneiro que deixa de ser propietario non se lle esgotase á data de extinción do condominio a posibilidade de seguir practicando a dedución.

Porcentaxes de dedución

O porcentaxe de dedución aplicable á base de dedución será en todo caso do 7,50 %en tramo estatal, e da porcentaxe establecida na respectiva Comunidade Autónoma e, no seu defecto, o 7,50% no tramo autonómico.

Estas porcentaxes aplícanse tanto ás cantidades satisfeitas no exercicio para amortizar o préstamo solicitado, como ao importe satisfeito, se é o caso, ao contado polo comprador.

A Comunidade Autónoma de Cataluña estableceu porcentaxes especiais para o tramo autonómico da dedución.

Base máxima da dedución

A base máxima será de 9.040 euros anuais.

Esta base será única para todas as cantidades investidas en vivenda habitual con excepción das destinadas a obras e instalacións de adecuación en vivenda habitual por razón de discapacidade, para as que existe unha base de dedución independente, sendo ambas as dúas deducións compatibles entre si.

Cantidades con dereito á dedución

As cantidades satisfeitas para a adquisición ou rehabilitación da vivenda, incluídos os gastos orixinados que corresen a cargo do adquirente.

No caso de financiamento alleo, a amortización, os intereses, o custo dos instrumentos de cobertura do risco de tipo de xuro variable dos préstamos hipotecarios regulados no artigo décimo noveno da Lei 36/2003, do 11 de novembro, de medidas de reforma económica, e demais gastos derivados da mesma como por exemplo as primas dos contratos de seguro de vida e de incendios, sempre que estean incluídos nas condicións dos préstamos hipotecarios obtidos para a adquisición ou rehabilitación da vivenda habitual.

En caso de aplicación dos citados instrumentos de cobertura, os intereses satisfeitos polo contribuínte minoraranse nas cantidades obtidas pola aplicación do citado instrumento.

Non forman parte da base da dedución:

Cando se adquira unha vivenda habitual gozando da dedución por adquisición doutras vivendas habituais anteriores, non se poderá practicar dedución pola adquisición ou rehabilitación da nova en tanto as cantidades investidas na mesma non superen as investidas nas anteriores, na medida en que fosen obxecto de dedución.
Cando o alleamento dunha vivenda habitual xerase unha ganancia patrimonial exenta por reinvestimento, a base de dedución pola adquisición ou rehabilitación da nova minorarase no importe da ganancia patrimonial á que se aplique a exención por reinvestimento.

Neste caso, non se poderá practicar dedución pola adquisición da nova mentres as cantidades investidas na mesma non superen tanto o prezo da anterior, na medida en que fose obxecto de dedución, como a ganancia patrimonial exenta por reinvestimento

Os gastos de conservación ou reparación. Con esta finalidade terán esta consideración:
- Os efectuados regularmente coa finalidade de manter o uso normal dos bens materiais, como o pintado, revogo ou arranxo de instalacións.
- Os de substitución de elementos, como instalacións de calefacción, ascensor, portas de seguridade ou outros.
As cantidades que pola aplicación de cláusulas solo fosen satisfeitas polo contribuínte no exercicio, cando antes de finalizar o prazo de presentación de autoliquidación do IRPF polo devandito exercicio acádese un acordo de devolución das mismascon a entidade financeira, ou tal devolución proceda como consecuencia da execución ou cumprimento de sentenzas xudiciais ou laudos arbitrais.
Aquelas cantidades satisfeitas en exercicios anteriores polo contribuínte en aplicación das cláusulas solo obxecto da devolución que se destinen directamente pola entidade financeira no exercicio, tras o acordo co contribuínte afectado, sentenza ou laudo arbitral, a minorar o principal do préstamo.

Comprobación da situación patrimonial

A aplicación da dedución por investimento en vivenda requirirá que o importe comprobado do patrimonio do contribuínte ao finalizar o período da imposición exceda do valor que guindase a súa comprobación ao comezo do mesmo polo menos na contía dos investimentos realizados, sen computar os intereses e demais gastos de financiamento.

Con esta finalidade, non se computarán os incrementos ou diminucións de valor experimentado durante o período impositivo polos elementos patrimoniais que ao final do mesmo sigan formando parte do patrimonio do contribuínte.