Concepto

Baixo o concepto de "moedas virtuais" (tamén coñecido como "criptomonedas") recóllense varias categorías que inclúen:

Desde os bitcoins (a máis coñecida e popular) e outras moedas alternativas á marxe destes (que se denominan xenericamente "altcoins"), todas elas baixo o común denominador de crearse cunha base "criptográfica" (sistema que protexe a información e as comunicacións mediante algoritmos que as fai seguras e inmutables) e de operar de forma independente nas súas propias redes DLT (tecnoloxía de rexistro distribuído ou blockchain) o que permite un rexistro público de todas as transaccións que se realizan coa correspondente moeda virtual.

Ata as máis recentes, como poden ser:

- os stablecoins ou moedas estables que son moedas virtuais deseñadas para reducir a volatilidade que se dá no bitcoin ou outras criptomonedas, ao estar vinculadas ao valor dunha ou máis moedas legais como o dólar ou o euro, a bens materiais como o ouro ou os inmobles, ou a outra criptomoneda ou estar controladas mediante algoritmos que permiten manter un prezo estable.

- e, en xeral, os "tokens" de pagamento que, a diferenza das anteriores (bitcoins ou altcoins), non teñen a súa propia DLT ou cadea de bloques polo que requiren doutra plataforma DLT (non propia) para funcionar. Así, por exemplo, Ethereum é unha das plataformas que permite que persoas ou entidades poidan crear as súas propias moedas virtuais para financiar proxectos.

O financiamento de proxectos a través de plataformas prodúcese, na actualidade, principalmente a través das denominadas "ofertas iniciais de criptomonedas" ou ICOs (Initial Coin Offering, acrónimo que evoca a expresión IPO ou Initial Public Offering, utilizada en relación con procesos de saída a bolsa).

Non obstante, a expresión ICO pode facer referencia tanto á emisión propiamente dita de criptomonedas como á emisión de dereitos de diversa natureza xeralmente denominados "tokens".

O termo token ("ficha" podería ser a tradución ao español) é máis amplo que o de criptomoneda pois pode utilizarse non só como medio de pagamento senón para outros usos diversos ao converter calquera dereito en activo dixital funxible e negociable. Un token pode representar dixitalmente valores (como unha moeda virtual), pero tamén dereitos (unha propiedade, unha acción, un activo financeiro, etc.). De aí que actualmente se fale de criptoactivos.

Os usos e características destes "tokens" (fichas ou criptoactivos) varían, sendo a clasificación máis habitual destes "tokens" a que permite diferenciar entre tres tipos ou categorías:

"Tokens de pagamento" ("Payment tokens"), criptomonedas ou moedas virtuais, que se utilizan como medio de pagamento e como depósito de valor e unidade de medida operando de maneira máis similar ao diñeiro de curso legal. Negócianse e poden ser intercambiados por moedas tradicionais ou virtuais en plataformas especializadas en moedas, despois da súa emisión.
"Tokens de seguridade" ("Security tokens"), deseñados como uns activos negociables que se mantén para fins de investimento tendo en conta que xeralmente outorgan participación nos futuros ingresos ou o aumento do valor da entidade emisora ou dun negocio e
"Tokens de utilidade" ("Utility tokens"), traducido ao español actualmente como "fichas de servizo", que dan dereito a acceder a un servizo ou recibir un produto, sen prexuízo do cal con ocasión da oferta adoítase facer mención a expectativas de revalorización e de liquidez ou á posibilidade de negociaros en mercados específicos.

No referente á definición no noso ordenamento xurídico de "moedas virtuais", o artigo 3 do Real Decreto-lei 7/2021, do 27 de abril, traspuxo á nosa lexislación a definición que contén a Directiva (UE ) 2018/843 do Parlamento Europeo e do Consello, do 30 de maio de 2018, pola que se modifica a Directiva (UE ) 2015/849 relativa á prevención da utilización do sistema financeiro para o branqueo de capitais ou o financiamento do terrorismo. Para iso engade, con efectos desde o 29 de abril de 2019, un novo apartado 5 ao artigo 1 da Lei 10/2010, do 28 de abril, de prevención do branqueo de capitais e do financiamento do terrorismo.

O novo apartado 5 do artigo 1 da Lei 10/2010 define á "moeda virtual" como "aquela representación dixital de valor non emitida nin garantida por un banco central ou autoridade pública, non necesariamente asociada a unha moeda legalmente establecida e que non posúe estatuto xurídico de moeda ou diñeiro, pero que é aceptada como medio de cambio e pode ser transferida, almacenada ou negociada electronicamente."

Tendo en conta esta definición as moedas virtuais ("criptomonedas" ou "tokens de pagamento") considéranse, a efectos fiscais, como bens inmateriais, computables por unidades ou fraccións de unidades, que non son moeda de curso legal, que poden ser intercambiados por outros bens, incluíndo outras moedas virtuais, dereitos ou servizos, se se aceptan pola persoa ou entidade que transmite o ben ou dereito ou presta o servizo, e que poden adquirirse ou transmitirse xeralmente a cambio de moeda de curso legal.

Atendendo a que cada moeda virtual ten a súa orixe nun protocolo informático específico, distinto ámbito de aceptación, distinta liquidez, valor e denominación, as distintas moedas virtuais son bens diferentes.