Saltar ao contido principal
Manual práctico de Renda 2022.

Cadro: Separacións xudiciais, divorcios ou nulidades (con fillos): Tributación conxunta e aplicación do mínimo por descendentes

Declaración do IRPFFillos cos seguintes requisitosCondicións da resolución ou do convenioQuen se o aplica  no IRPF
Separacións xudiciais, divorcios ou nulidades (con fillos):  fiscalidade no IRPF
Opción por tributar conxuntamente cos fillos
  • Fillos menores de 18 anos, con excepción de que, co consentimento dos pais, vivan independentes destes e
  • Fillos maiores de idade que antes do 3 de setembro de 2021 fosen declarados xudicialmente incapacitados, suxeitos a patria potestade prorrogada ou rehabilitada.
  • Fillos maiores de idade para os que se declarase a partir do 3 de setembro de 2021 xudicialmente a curadoría representativa.
Sen garda e custodia
compartida
Corresponde ao proxenitor que teña atribuída a garda e custodia dos fillos á data de devindicación do imposto, isto é, a 31 de decembro
Con garda e custodia
compartida

A opción por tributar conxuntamente cos fillos pode exercitara calquera dos dous proxenitores (pero só un deles)

Non obstante se falece un dos proxenitores durante o exercicio nun día distinto a 31 de decembro, só o proxenitor supervivente pode presentar declaración conxunta co descendente.

Mínimo por
descendentes
  • Fillos menores de 25 anos
  • Fillos con discapacidade, calquera que sexa a súa idade,

Que cumpran os seguintes requisitos:

1º) Que convivan co contribuínte ou dependan economicamente del

2º) Que non obtivesen no exercicio rendas superiores a 8.000 euros anuais, excluídas as rendas exentas do IRPF.

Convivencia
  • Se a garda e custodia é compartida, ratearase o mínimo entre os dous proxenitores
  • Se a garda e custodia non é compartida, o proxenitor que teña atribuída a garda e custodia ou unha vez extinguida esta o proxenitor co que convivan os fillos terá dereito á totalidade do mínimo por descendentes, agás o indicado na suposta seguinte [dependencia económica] .
Dependencia económica

Os proxenitores que non convivan cos fillos, pero préstenlles alimentos por resolución xudicial, poderán optar por:

  • a aplicación do mínimo por descendentes, ou
  • pola aplicación do tratamento previsto pola Lei do    IRPF para as referidas anualidades por alimentos

Cambio de criterio: as resolucións do TEAC de 29-05-2023, en unificación de criterio, estableceron que, nestes casos, aplicarase unicamente o réxime previsto para as anualidades por alimentos, sen que poida optar polo mínimo por descendentes.

3º) Que os fillos menores de 25 anos ou con discapacidade, calquera que sexa a súa idade, non presenten declaración do IRPF con rendas superiores a 1.800 euros. Se o fillo declara conxuntamente cun dos pais
  • Se o fillo ten rendas superiores a 1.800 euros, o proxenitor co que tribute conxuntamente aplícase todo o mínimo por descendentes e o outro en ningún caso teñen dereito ao mínimo.

    Non obstante, se falece un dos proxenitores nun día distinto ao 31 de decembro todo o mínimo será para o proxenitor supervivente que tribute conxuntamente co fillo.

  • Se o fillo ten rendas iguais ou inferiores a 1.800 euros rateásese o mínimo en caso de garda e custodia compartida ou convivencia cos dous pais ou no caso de dependencia económica cando o proxenitor non opte por aplicar anualidades por alimentos.
Se o fillo declara individualmente
  • Se o fillo ten rendas iguais ou inferiores a 1.800 euros, os contribuíntes con dereito poden aplicar o mínimo por descendentes, sempre que se cumpran os restantes requisitos esixidos.
  • Se as rendas son superiores a 1.800 euros, ningún deles pode aplicar o mínimo por descendentes.