Saltar ao contido principal
Manual práctico IVE 2024.

Regra xeral

A base impoñible do imposto está constituída polo importe total da contraprestación das operacións suxeitas ao mesmo procedente do destinatario ou de terceiras persoas.

Cando o suxeito pasivo non repercuta expresa e separadamente a cota do imposto en factura enténdese que a contraprestación non incluíu as devanditas cotas, agás nos casos seguintes:

  1. Cando a repercusión expresa do imposto non sexa obrigatoria.

  2. Nos supostos de percepcións retidas de acordo con dereito no caso de resolución das operacións.

Inclúense no concepto de contraprestación:

  1. Calquera crédito efectivo a favor de quen realice a entrega ou preste o servizo, derivado da prestación principal ou das accesorias, como os gastos de comisións, portes e transporte, seguros ou primas por prestacións anticipadas.

    Exemplo:

    No arrendamento dun local incluirase o importe da renda, as cantidades asimiladas á renda e calquera outra cantidade que o arrendador pode esixir ao arrendatario como poden ser os gastos de comunidade, o importe do Imposto sobre Bens Inmobles, os gastos de calefacción, auga, luz, obras, etc.

    Non se incluirán os intereses polo adiamento no pagamento do prezo cando cumpran os seguintes requisitos:

    1. Que correspondan a un período posterior á entrega dos bens ou a prestación dos servizos.

    2. Que sexan retribucións das operacións financeiras de adiamento ou demora no pagamento do prezo, exentas do imposto.

    3. Que consten separadamente na factura expedida polo suxeito pasivo.

    4. Que non excedan do usualmente aplicado no mercado.

    Exemplo:

    En xaneiro cómprase uns piso de 100.000 euros que se recibe o 1 de outubro. Os pagamentos que hai que realizar son:

    • Abril: 30.000 e 1.000 euros de intereses.

    • Outubro: 40.000 e 2000 euros de intereses.

    • Decembro: 30.000 e 3.000 euros de intereses.

    A base impoñible será:

    • Abril: 31.000, inclúe os intereses por ser anteriores á devindicación.

    • Outubro: 70.000 (40.000 que se pagan en outubro máis os 30.000 que se pagarán en decembro), ao realizar a entrega devindícase o IVE dos pagamentos pendentes, non formando parte da base impoñible os intereses reportados a partir deste momento.

  2. As subvencións vinculadas directamente ao prezo das operacións, é dicir, establecidas en función do número de unidades entregadas ou do volume dos servizos prestados cando se determinen antes de realizarse a operación.

    Tanto a DGT, na súa consulta n.º 0285-03, como o TJCE en Sentenza do 22 de novembro de 2002, matizaron o segundo dos requisitos esixidos no parágrafo anterior, no sentido de que “o que ten que estar establecido con carácter previo á realización das entregas de bens ou das prestacións de servizos subvencionados non é tanto o importe da subvención como o mecanismo de determinación da mesma, de forma tal que o empresario ou profesional que realiza a operación estea en condicións de determinar o seu importe, pero sen que este encóntrese necesariamente establecido en unidades monetarias con tal antelación”.

    Exemplo:

    Unha empresa de transporte de viaxeiros recibe dúas subvencións: unha de 2 euros por cada viaxeiro transportado e outro de 20.000 euros que ten por finalidade cubrir o custo de autobús. O prezo da viaxe é de 10 euros máis IVE.

    A primeira subvención inclúese na base impoñible ao ir directamente asociada ao prezo do billete.

    • Prezo da viaxe: 10

    • asociada á viaxe: 2

    • Total base impoñible: 12

    • IVE 10% x 12: 1,20

    • Prezo do billete: 10

    • IVE: 1,20

    • Total a pagar polo usuario: 11,20

    A segunda subvención non se inclúe na base impoñible porque non cumpre o requisito de estar establecida en función do volume dos servizos prestados.

    Os requisitos que deben cumprirse para que unha subvención poida considerarse directamente vinculada ao prezo simplificáronse de acordo co criterio contemplado polo Tribunal de Xustiza da Unión Europea na sentenza do 27 de marzo de 2014 (asunto C-151/13). Este criterio tamén vén recoñecido polo Tribunal Económico Administrativo Central, entre outras, na súa resolución do 20 de novembro de 2014 (Nº de resolución 01360/2011) e pola Dirección Xeral de Tributos nas consultas V4149-15 e V2263-16.

    Na citada Sentenza o TXUE preciso que a base impoñible do imposto estará constituída por todo o que se recibe como contrapartida do servizo prestado, sendo necesaria unicamente a existencia dun vínculo directo entre a prestación do servizo e a contrapartida obtida. Neste sentido aclara que, para recoñecer ese vínculo, non cómpre que o beneficiario directo da prestación sexa o destinatario do servizo nin que a contraprestación se vincule a prestacións de servizos individualizados. Cumprirá que o servizo se preste realmente como contrapartida do pagamento, sen que se esixa que a devandita contrapartida se perciba directamente polo destinatario do servizo, senón que pode ser un terceiro, o que satisfaga a mesma.

    Non obstante, exclúese da consideración de subvencións vinculadas ao prezo , e, polo tanto, non integran a base impoñible as achegas monetarias efectuadas pola Administración Pública para financiar:

    1. A xestión de servizos públicos ou de fomento da cultura en que non exista unha distorsión significativa da competencia, sexa cal for a súa forma de xestión. Trátase de achegas financeiras que as Administracións Públicas realizan ao operador de determinados servizos de competencia pública cando non existe distorsión da competencia, xeralmente porque ao tratarse de actividades financiadas total ou parcialmente pola Administración non se prestan en réxime de libre concorrencia, como por exemplo, os servizos de transporte municipal ou, determinadas actividades culturais financiadas con estas achegas.

      Estas achegas non limitarán o dereito á dedución regulada no último parágrafo do artigo 93.Cinco da Lei do IVE.

    2. Actividades de interese xeral cuxo destinatario é o conxunto da sociedade, ao non existir un destinatario identificable nin tampouco usuarios que satisfagan contraprestación algunha. Este sería o caso das achegas efectuadas para financiar actividades de investigación, desenvolvemento e innovación ou os servizos de radiodifusión pública, nas condicións sinaladas, sen prexuízo das consecuencias que diso poídanse derivar no referente ao exercicio do dereito á dedución.

  3. Os tributos e gravames de calquera clase que recaian sobre as mesmas operacións gravadas, agás o propio IVE.

    Inclúense os Impostos Especiais que se esixan en relación cos bens que sexan obxecto das operacións gravadas, con excepción do Imposto Especial sobre Determinados Medios de Transporte.

  4. As percepcións retidas de acordo con dereito polo obrigado a efectuar a prestación nos casos de resolución das operacións.

  5. O importe dos envases e embalaxes, incluso os susceptibles de devolución, cargado aos destinatarios da operación.

  6. O importe das débedas asumidas polo destinatario como contraprestación total ou parcial das operacións.

Non se inclúen na base impoñible:

  1. As indemnizacións, distintas das contempladas no apartado anterior, que non constitúan contraprestación ou compensación das operacións suxeitas.

  2. Os descontos e bonificacións concedidas previa ou simultaneamente ao momento en que a operación se realice e en función dela e que se xustifiquen por calquera medio de proba admitida en dereito.

    Non será aplicable esta disposición cando as minoracións de prezo constitúan remuneracións doutras operacións.

  3. As sumas pagas en nome e por conta do cliente, en virtude de mandato expreso do mesmo. O suxeito pasivo está obrigado a xustificar a contía efectiva de tales gastos e non pode deducir o imposto que os gravase.

    É fundamental que a factura apareza a nome do cliente, destinatario final da operación.

    Requisitos que deben concorrer para excluír da base impoñible os suplidos:

    1. Ten que tratarse de sumas pagas en nome e por conta do cliente. Isto acreditarase ordinariamente mediante a correspondente factura expedida a cargo do cliente.

    2. O pagamento destas sumas debe efectuarse en virtude dun mandato expreso, verbal ou escrito, do cliente por cuxa conta se actúe, o que exclúe a posibilidade de considerar como suplido os gastos en que incorrese o empresario ou profesional sen coñecer o nome do seu posible cliente.

    3. A cantidade percibida polo mediador debe coincidir exactamente co importe do gasto en que incorreu o cliente.

    4. O empresario ou profesional mediador non poderá deducir o imposto que gravase os gastos pagos en nome e por conta do seu cliente.