14. Moedas virtuais

Normativa: Art. 24 Lei Imposta Patrimonio

A "moeda virtual" (tamén chamada "criptomoneda") defínese no artigo 1.5 da Lei 10/2010, do 28 de abril, de prevención do branqueo de capitais e do financiamento do terrorismo como "aquela representación dixital de valor non emitida nin garantida por un banco central ou autoridade pública, non necesariamente asociada a unha moeda legalmente establecida e que non posúe estatuto xurídico de moeda ou diñeiro, pero que é aceptada como medio de cambio e pode ser transferida, almacenada ou negociada electronicamente."

Tendo en conta esta definición as moedas virtuais considéranse, a efectos fiscais, como bens inmateriais, computables por unidades ou fraccións de unidades, que non son moeda de curso legal, pero que se utilizan como medio de pagamento ao poder ser intercambiados por outros bens, incluíndo outras moedas virtuais, dereitos ou servizos se se aceptan pola persoa ou entidade que transmite o ben ou dereito ou presta o servizo. Ao ter contido económico as moedas virtuais como o resto dos bens de que sexa titular o suxeito pasivo do Imposto sobre o Patrimonio deben ser declarados.

Baixo o termo "moedas virtuais" ("criptomonedas") inclúense diversas categorías como son os bitcoins (a máis coñecida e popular) e outras moedas alternativas á marxe destes (que se denominan xenericamente "altcoins"), todas elas baixo o común denominador de crearse cunha base "criptográfica" (sistema que protexe a información e as comunicacións mediante algoritmos que as fai seguras e inmutables) e de operar de forma independente nas súas propias redes DLT (tecnoloxía de rexistro distribuído ou blockchain) o que permite un rexistro público de todas as transaccións que se realizan coa correspondente moeda virtual, ata as máis recentes como o stablecoins (que son moedas virtuais deseñadas para reducir a volatilidade que se dá no bitcoin ou outras criptomonedas, ao estar vinculadas ao valor dunha ou máis moedas legais-como o dólar ou o euro-, a bens materiais como o ouro ou os inmobles, ou a outra criptomoneda ou estar controladas mediante algoritmos que permiten manter un prezo estable) e, en xeral, os denominados "tokens" de pagamento que, a diferenza das anteriores (bitcoins ou altcoins), non teñen a súa propia DLT ou cadea de bloques polo que requiren outra plataforma DLT (non propia) para funcionar. Así por exemplo Ethereum é unha das plataformas que permite que persoas ou entidades poidan crear as súas propias moedas virtuais para financiar proxectos.

O financiamento de proxectos a través destas plataformas prodúcese, na actualidade, principalmente a través das denominadas "ofertas iniciais de criptomonedas " ou ICOs (Initial Coin Offering, acrónimo que evoca a expresión IPO ou Initial Public Offering, utilizada en relación con procesos de saída a bolsa),

Non obstante, a expresión ICO pode facer referencia tanto á emisión propiamente dita de criptomonedas como á emisión de dereitos de diversa natureza xeralmente denominados "tokens".

O termo token ("ficha" podería ser a tradución ao español) é máis amplo que o de criptomonedas pois pode utilizarse non só como medio de pagamento senón para outros usos diversos ao converter calquera dereito en activo dixital funxible e negociable. Un token pode representar unha moeda, pero tamén unha propiedade, unha acción, un activo financeiro, etc. De aí que actualmente se fale de criptoactivos.

Os usos e características destes "tokens" (fichas ou criptoactivos) varían, sendo a clasificación máis habitual destes "tokens" a que permite diferenciar entre dous tipos ou categorías:

"Tokens de pagamento ("Payment tokens"), criptomonedas ou moedas virtuais, que se utilizan como medio de pagamento e como depósito de valor e unidade de medida operando de maneira similar o diñeiro de curso legal. Negócianse e poden ser intercambiadas por moedas tradicionais ou virtuais en plataformas especializadas en moedas, despois da súa emisión.
"Tokens de seguridade" ("Security tokens"), deseñados como activos negociables que se manteñen para fins de investimento tendo en conta que xeralmente outorgan dereitos de voto ou de participación nos futuros ingresos ou no aumento do valor da entidade emisora ou dun negocio.
"Tokens de utilidade" ("Utility tokens"), traducido ao español actualmente como "fichas de servizo", que dan dereito a acceder a un servizo ou recibir un produto, sen prexuízo do cal con ocasión da oferta adoítase facer mención a expectativas de revalorización e de liquidez ou á posibilidade de negociaros en mercados específicos.

No caso das moedas virtuais (criptomonedas) o suxeito pasivo debe declarar no Imposto sobre o Patrimonio o saldo de cada moeda virtual diferente de que sexa titular á data da devindicación, é dicir, a 31 de decembro de cada ano, valorandose a prezo de mercado na citada data, é dicir, polo seu valor equivalente en euros á devandita data.

Obriga de informar sobre saldos en moedas virtuais

Normativa: disposición adicional décimo terceira Lei IRPF e art. 39 bis Regulamento

Desde o 11 de xullo de 2021, a Lei 11/2021, do 9 de xullo, de medidas de prevención e loita contra a fraude fiscal, de transposición da Directiva (UE ) 2016/1164, do Consello, do 12 de xullo de 2016, pola que se establecen normas contra as prácticas de evasión fiscal que inciden directamente no funcionamento do mercado interior, de modificación de diversas normas tributarias e en materia de regulación do xogo (BOE do 10), modificou a disposición adicional décimo terceira da Lei do IRPF para establecer dúas novas obrigas informativas referidas á tenza e operativa con moedas virtuais.

Con respecto á tenza de moedas virtuais establécese para as persoas e entidades residentes en España e os establecementos permanentes en territorio español de persoas ou entidades residentes no estranxeiro, que proporcionen servizos para salvagardar claves criptográficas privadas en nome de terceiros, para manter, almacenar e transferir moedas virtuais, xa se preste o devandito servizo con carácter principal ou en conexión con outra actividade, a obriga de presentar unha declaración informativa anual referente á totalidade das moedas virtuais respecto das que salvagarden as claves criptográficas privadas.

A información que hai que subministrar á Administración tributaria comprenderá o nome e apelidos ou razón social ou denominación completa e número de identificación fiscal das persoas ou entidades a quen correspondan nalgún momento do ano as claves criptográficas privadas, xa sexa como titulares, autorizados ou beneficiarios, as claves públicas vinculadas ás devanditas claves privadas e os saldos a 31 de decembro.

Estas novas obrigas de información sobre moedas virtuais están pendentes de desenvolvemento regulamentario.