Acta da reunión
ACTA DA REUNIÓN DO PLENO DO FORO DE ASOCIACIÓNS E
COLEXIOS DE PROFESIONAIS TRIBUTARIOS
CELEBRADA O 27 DE NOVEMBRO DE 2018
Presidente do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios
Director Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria
D. Jesús Gascón Catalán
Membros en representación da Axencia Estatal de Administración Tributaria
Director do Departamento de Xestión Tributaria
D. Gonzalo David García de Castro
Director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria
D. Javier Hurtado Puerta
Director do Departamento de Recadación
D. Guillermo Barros Gallego
Director do Departamento de Informática Tributaria
D. Manuel Alfonso Castro Martínez
Director do Servizo Xurídico
D. Diego Loma-Osorio Lerena
Directora do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais
D.ª Rosa María Prieto do Rei
Delegado Especial de Cataluña
D. Isidoro García Millán
Subdirector xeral de Xestión e Intervención de Impostos Especiais – Departamento de Aduanas e II.EE.
D. Vicente Cillero Martínez
Membros en representación das Asociacións e Colexios
Asociación Española de Asesores Fiscais
Vogal de Apoio a Estudos e Investigación
D.ª Beatriz Ladero das Covas
Asociación Profesional de Expertos Contables e Tributarios de España
Presidente
D. Juan Carlos Berrocal Rangel
Secretario da Xunta Directiva
D. José Antonio Fernández García-Moreno
Consello Xeral da Avogacía Española
Vicedecano do Colexio de Avogados das Baleares
D. Rafael Gil March
Consello Xeral de Colexios de Axentes e Comisionistas de Aduanas
Secretario do Consello
D. Manuel López Frías
Consello Xeral de Colexios de Xestores Administrativos de España
Responsable da Área Fiscal do Consello Xeral
D.ª Pilar Otero Moar
Consello Xeral de Colexios Oficiais de Graduados Sociais de España
Vogal da Comisión de Asuntos Fiscais
D. José Castaño Semitiel
Vogal da Comisión de Asuntos Fiscais
D. José Ruiz Sánchez
Federación Española de Asociacións Profesionais de técnicos Tributarios e Asesores Fiscais
Presidente
D. Joan Torres Torres
Vicepresidente Segundo
D. Adolfo Jiménez Ramírez
Gabinete de Xestores Administrativos e Asesores Fiscais
Avogada
D.ª Raquel Cobos Casero
Rexistro de economistas Asesores Fiscais
Secretario técnico
D. Luis do Amo Carbajo
Vogal do Consello Directivo
D.ª Esther Luque Sánchez
Secretaría Técnica do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios
Subdirectora xeral de Comunicación Externa – Servizo de Planificación e Relacións Institucionais
D.ª María Dolores Carreño Beltrán
En Madrid, a 27 de novembro de 2018, celébrase a décimo cuarta reunión plenaria do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios, asistindo as persoas indicadas, e de acordo co seguinte
ORDE DO DÍA
-
Apertura polo director Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria.
-
Aprobación das actas das sesións celebradas o 28 de novembro de 2017 e o 3 de xullo de 2018.
-
Información sobre os temas tratados no grupo de traballo.
-
Proposta de creación de novo grupo de traballo.
-
Estado do proxecto de Código de Boas Prácticas de Profesionais Tributarios.
-
Outras consideracións, rogos e preguntas.
1. Apertura polo director Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria
Abre a sesión D. Jesús Gascón Catalán, director Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria e presidente do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios, quen, tras agradecer a asistencia a todos os presentes, sinala que nesta sesión plenaria está previsto tratar os seguintes temas: en primeiro lugar, a aprobación, se é o caso, das actas de sesións anteriores que aínda están pendentes; en segundo lugar, informarase sobre os asuntos que se expuxeron na reunión do grupo de traballo, tales como a transposición da DAC 6, materia en que se contou coa colaboración da Dirección Xeral de Tributos, cuestións propias do Imposto sobre Sociedades e as novidades nas declaracións informativas; en terceiro lugar, proporase a creación dun novo grupo de traballo para temas de seguridade e certeza xurídica; en cuarto lugar, haberá que tratar sobre o estado de situación do Código de Boas Prácticas de Profesionais Tributarios; e, por último, finalizará a sesión plenaria cunha quenda de consideracións, rogos e preguntas.
2. Aprobación das actas das sesións celebradas o 28 de novembro de 2017 e o 3 de xullo de 2018
O presidente do Foro cede a palabra a Dª. Mª Dolores Carreño Beltrán, responsable da Secretaría Técnica do Foro, quen manifesta que as actas das sesións décimo segunda e décimo terceira do pleno foron remitidas ás Asociacións e Colexios con anterioridade a esta reunión. Engade que a acta da décimo segunda sesión plenaria foi obxecto de análise na reunión do pasado mes de xullo e, por parte de AEDAF, presentáronse unha serie de consideracións. Tras a súa incorporación á acta, remitiuse novamente o texto a todos os representantes a fin de que emitisen, se é o caso, as observacións que estimasen oportunas. Dª. Dolores Carreño diríxese aos presentes e comenta que, ata o momento, non se recibiu ningunha observación á devandita acta, polo que, se non as houbese nese momento, a acta da 12ª sesión plenaria quedaría definitivamente aprobada. Xa que non se formulan comentarios nin observacións, declara que a acta da reunión do 28 de novembro de 2017 queda aprobada.
Prosegue a secretaria Técnica e, en relación coa acta da 13ª sesión plenaria, informa que ata o momento non se recibiu ningunha observación. Dirixindose os asistentes pregunta se alguén quere realizar algunha obxección. Xa que non se formula ningunha, declara aprobada a acta da 13ª sesión plenaria que tivo lugar o pasado 3 de xullo.
Para finalizar, Dª. Dolores Carreño informa que as dúas actas aprobadas neste Pleno publicaranse na páxina web da Axencia Tributaria, no espazo reservado a este Foro.
3. Información sobre os temas tratados no grupo de traballo
A continuación, o director Xeral da Axencia Tributaria dá paso ao terceiro punto da orde do día e cede a palabra a Dª. Rosa María Prieto do Rei, directora do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais, quen expón que no segundo semestre de 2018 o grupo de traballo reuniuse nunha ocasión, o pasado 24 de outubro, e durante a mesma tratáronse os seguintes asuntos:
-
Transposición da Directiva (UE) 2018/822 do Consello, do 25 de maio de 2018 (Directiva sobre Intermediarios Fiscais ou DAC 6): Contouse na reunión coa presenza de D. Carlos Gómez Jiménez, subdirector xeral de Tributos, quen realizou unha exposición bastante detallada sobre como estábase realizando a transposición da Directiva e informou de que, desde a data da súa entrada en vigor, 25 de xuño de 2018, existe a obriga de remitir a información. Pola súa banda, as Asociacións e Colexios propuxeron as súas inquietudes pola transposición e, en concreto, co encaixe coa normativa reguladora da protección de datos, se finalmente ía afectar só a operacións transfronteirizas ou se tamén se ía a trasladar a operacións internas, o concepto indeterminado de beneficio principal e as distintas acepcións que existen nos Estados Membros do segredo profesional. Desde a Dirección Xeral de Tributos transmitiuse unha mensaxe de tranquilidade e comunicouse que cando se inicie a tramitación normativa, poderanse realizar todas as observacións que estimen oportunas.
-
Medidas de simplificación e novidades en relación co modelo do Imposto sobre Sociedades: A subdirectora xeral de Técnica Tributaria, Dª. Mercedes Xordán Valdizán, destacou a inclusión dun recadro específico nos modelos 200 e 220 para poder destinar, se se estimaba oportuno, o 0,7% da cota íntegra a actividades de interese xeral consideradas de interese social.
-
Novidades nos modelos de pagamentos fraccionados do Imposto sobre Sociedades: Dª. Mercedes Xordán explicou que, como consecuencia da introdución na normativa foral vasco da obriga de efectuar un pagamento fraccionado nos 25 primeiros días naturais do mes de outubro, introducíronse modificacións nos modelos 202 e 222 a fin de permitir que os contribuíntes que tributen conxuntamente a ambas as dúas Administracións poidan autoliquidar en Territorio Común o devandito pagamento fraccionado.
-
Cambio nas declaracións informativas: O Departamento de Xestión Tributaria explicou o novo sistema TGVI on line en el que está trabajando la Agencia Tributaria y que va a suponer un avance considerable en la transmisión de grandes volúmenes de información. También se señaló que el sistema TGVI on line vai posibilitar a validación en liña da información e, cando existan rexistros erróneos e outros correctos, o sistema permitirá a presentación dos segundos, debendo emendarse os erróneos. Por último, informouse que ía estar dispoñible na páxina web da Axencia Tributaria un servizo de axuda na identificación fiscal e un portal de probas. Con respecto a isto último, a directora do Servizo de Planificación informa de que tanto o servizo de axuda coma o portal de probas están activos na páxina web da Axencia Tributaria desde o día 29 de outubro e anima ás Asociacións e Colexios a utilizalos e a facer as probas que consideren oportunas. Tamén solicita que, se se detecta algunha incidencia ou problema na utilización destas ferramentas, poña en coñecementó dese o Departamento de Xestión Tributaria ou desta Secretaría Técnica, a fin de solucionaro antes de que comece a Campaña de presentación de declaracións informativas.
-
Por último, na quenda de rogos e preguntas, propuxéronse as seguintes cuestións:
-
Os profesionais tributarios manifestaron certa inquietude co posible adianto da presentación do modelo 347: informouse que o tema estaba en estudo. Dª. Rosa María Prieto aclara que o prazo de presentación se publicou no BOE do 31 de outubro e quedou establecido no mes de febreiro.
-
Informouse de que se ía a iniciar a tramitación da Orde Ministerial que permitiría a domiciliación bancaria por parte das comunidades de bens.
-
Os colaboradores sociais reiteraron, do mesmo xeito que por veces anteriores, a solicitude de ampliación do prazo de domiciliación de declaracións, informandose por parte da Axencia Tributaria que non houbera modificacións nesta materia.
-
Para finalizar, informouse de que, no referente á exención no IRPF da prestación por maternidade, estábase traballando na preparación dun formulario que permitise unha maior axilidade na tramitación das solicitudes de rectificación.
-
De seguido, D. Jesús Gascón diríxese os asistentes por se algunha persoa desexa intervir e cede a palabra a D. José Castaño Semitiel, representante do Consello Xeral de Colexios Oficiais de Graduados Sociais de España, quen comenta que, en relación coa exención da prestación por maternidade, tamén se preguntou na reunión do grupo de traballo se ía existir a posibilidade en vía administrativa de cambiar a opción de tributación.
O director Xeral contesta que, non sendo que a Dirección Xeral de Tributos modifique o criterio, non vai ser posible modificar a opción de tributación.
4. Proposta de creación de novo grupo de traballo
D. Jesús Gascón comeza a súa exposición neste punto da orde do día sinalando que as normas de funcionamento deste Foro prevén que o Pleno pode acordar a creación de novos grupos de traballo, as súas misións, competencias e réxime de funcionamento, así como a supresión dos existentes. Neste sentido, desde a Axencia Tributaria própónse manter o grupo de traballo existente, pero pasando a denominaro “grupo de traballo sobre novidades normativas, modelos e campañas”, que se axusta máis á misión que ten nestes momentos. Ademais, própónse a creación do “grupo de traballo de análise de medidas para favorecer a certeza xurídica” que, sen prexuízo dunha definición posterior máis profunda, tería como ámbito obxectivo os seguintes puntos:
-
A Axencia Tributaria ten o propósito de ser máis proactiva na publicación dos criterios internos de aplicación do sistema tributario, tanto en desenvolvemento da doutrina da Dirección Xeral de Tributos, como cubrindo lagoas na mesma. Este obxectivo supón a utilización deste novo grupo de traballo para divulgar os devanditos criterios e explicaros. Tamén debe constituírse como canle de comunicación onde os colaboradores sociais, como profesionais tributarios con trato diario coas distintas oficinas da Axencia Tributaria, expoñan os problemas que detectan, como podería ser a aplicación dunha disparidade de criterios dunha dependencia a outra, que fagan conveniente que se elabore e distribúa unha nota para unificaros.
-
Utilizar este grupo de traballo para que os asesores fiscais poñan de manifesto os asuntos en que sería conveniente solicitar á Dirección Xeral de Tributos que se pronuncie, de acordo co artigo 12.3 da Lei Xeral Tributaria, xa que a Axencia Tributaria entende que por veces xorden dúbidas interpretativas xerais conexas en que utilizar o sistema de consulta vinculante individual, aínda sendo útil, non termina de esgotar toda a problemática e é preferible unha visión de conxunto cunha resposta unitaria mediante a publicación no BOE dunha disposición interpretativa de carácter xeral. Así, o que se solicita aos profesionais tributarios é que canalicen as súas inquietudes e dúbidas interpretativas a través deste grupo de traballo para que, conxuntamente coa Administración, analícense e poídase trasladar unha solicitude de interpretación ou de aclaración, nos casos en que se considere aconsellable, á Dirección Xeral de Tributos. O director Xeral da Axencia Tributaria informa de que xa consultouno coa Dirección Xeral de Tributos e mostráronse moi receptivos con esta iniciativa, pero solicitan que os asuntos que se remitan fosen estudados detidamente, de maneira que estea xustificada a emisión dunha resolución administrativa. D. Jesús Gascón manifesta que este instrumento pode ser especialmente útil nos casos de cambios normativos, xa que nos primeiros momentos de aplicación dunha Lei é cando se poden apreciar problemas interpretativos e, se a Axencia Tributaria e os colaboradores sociais actúan dunha forma áxil e coordinada, en poucos meses poderíanse ter solucionados a maior parte dos problemas, sen ter que esperar a que se vaian resolvendo as consultas individualizadas.
-
Analizar o funcionamento do artigo 155 da Lei Xeral Tributaria dedicada ás actas con acordo para valorar se este procedemento sería extensible á vía económico-administrativa e, se é o caso, á vía contencioso-administrativa nos procedementos aos que se refire o artigo 77 da Lei reguladora da Xurisdición Contencioso-administrativa. Así, trataríase de estudar se é razoable que nun procedemento en vía económico-administrativa poídase chegar a un acordo que non se logrou en vía administrativa, aínda que se daban os supostos para chegar a unha acta con acordo, pero que unha das partes ou ambas as dúas non quixeron facero nese momento. D. Jesús Gascón engade que habería que estudar e analizar como se articula procedimentalmente e que, en calquera caso, cumpriría un cambio normativo, polo que haberá que profundar neste asunto e, se hai acordo, haberá que determinar que proposta preséntase o Tribunal Económico-administrativa Central.
-
Estudo da Directiva (UE) 2018/822 do Consello, do 25 de maio de 2018 (Directiva sobre Intermediarios Fiscais ou DAC 6) centrado nas expectativas dos profesionais tributarios que eventualmente tivesen que comunicar operacións en que se cumpran os requisitos que obrigan ao informe de información, no referente a cal debería ser a resposta por parte da Administración. É dicir, poderíase analizar e debater, por exemplo, sobre se a resposta da Administración podería consistir na elaboración de senllos listaxes en que se recollesen as operacións que se puidesen considerar operacións de planificación fiscal agresiva e as que se puidesen considerar economías de opción, respectivamente. D. Jesús Gascón engade que a Directiva non obriga á Administración a responder, pero que a Axencia Tributaria estaría disposta a introducir na norma interna certas obrigas de información, sempre que se acadase un acordo no referente ao procedemento e, por suposto, o sistema fose gestionable. Isto último estaría directamente condicionado polo volume de operacións de que infórmese, xa que, se é excesivo, a capacidade de resposta vai ser reducida, e se, pola contra, é escaso, non tería demasiada utilidade xa que non serviría para establecer un criterio claro e inequívoco. En calquera caso, a Axencia Tributaria entende que é razoable que, en prol de dunha maior certeza e seguridade xurídica na aplicación do sistema, debe quedar o máis claro posible o que a Administración considera unha economía de opción e o que considera unha planificación fiscal inaceptable.
-
Exame das previsións normativas europeas en relación co IVE e, en concreto, sobre a figura do “suxeito pasivo certificado”. O director Xeral manifesta que se trata dun elemento que presenta certas similitudes co Operador Económico Autorizado, existente no ámbito aduaneiro. Así, sinala que a obtención da certificación suporía poder realizar adquisicións noutros países da UE sen soportar a repercusión do IVE, é dicir, o feito de estar ou non certificado suporía unha maneira distinta de tributación. A importancia deste asunto fai necesario unha análise en profundidade a fin de establecer os requisitos esixibles para a súa obtención, polo que para a Axencia Tributaria é indispensable contar co punto de vista dos profesionais tributarios. Prosegue comentando que no caso da OEA os requisitos para obter a autorización son, basicamente, a solvencia financeira, estar ao corrente no cumprimento das obrigas fiscais e ter un axeitado sistema de xestión de riscos fiscais. D. Jesús Gascón engade que, para a obtención da cualificación como “suxeito pasivo certificado”, a determinación dos elementos obxectivos que permitisen apreciar o cumprimento dos dous primeiros requisitos non presentaría moita dificultade, pero o que resulta xa máis complexo é a valoración do terceiro. Así, este grupo constituiríase como un espazo de traballo onde, a través do intercambio de experiencias e opinións, puidésense delimitar os elementos obxectivos no comportamento dos contribuíntes que lles permitise obter a certificación, de maneira tal que as marxes de discrecionalidade se reducisen ao máximo.
-
Organización de seminarios ad hoc conxuntamente coas Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios no Instituto de Estudos Fiscais sobre asuntos de especial controversia que vaian xurdindo na aplicación da normativa no día a día. Engade que nestes seminarios se introduciría a figura do relator e o obxectivo sería a obtención de conclusións, a ser posible consensuada, que, aínda que non tivesen un valor vinculante, servisen de canle para a solución de conflitos achegando posicións, así como para influír en posibles cambios normativos.
De seguido, o director Xeral abre unha quenda de palabra para someter á consideración dos asistentes a visión xeral exposta e que, se así deséxano, manifesten a súa opinión sobre se o enfoque lles parece correcto ou se consideran oportuno incluír algún outro tema. Engade que, se a todos os presentes parécelles ben, poderíase convocar unha primeira reunión do novo grupo a principios de 2019, a fin de establecer unha metodoloxía de traballo para tratar todos estes asuntos.
A continuación, toma a palabra D. Rafael Gil March, representante do Consello Xeral da Avogacía Española (CGAE), quen manifesta que o interese exposto reiteradamente neste Foro é, precisamente, acometer este tipo de temas. Engade que, en principio, parécelle moi boa idea, pero, non obstante, opina que haberá que esperar a ver como desenvólvese, xa que, na súa experiencia, nos diálogos bilaterais sobre temas controvertidos téndese a perder a equidade. Prosegue comentando que non termina de ver a utilidade de estender o uso dalgún mecanismo de acordo para resolver un procedemento en vía económico-administrativa cando non se logrou previamente en vía administrativa, xa que por veces é a propia Administración quen se nega a variar as súas formulacións a pesar de que desde outras instancias xa se resolveu o asunto en cuestión dun xeito diferente. Por último, comenta que a claridade nos criterios utilizados pola Administración tradúcese nunha maior transparencia e seguridade xurídica na aplicación dos tributos, o cal favorece a asesores e contribuíntes.
D. Jesús Gascón sinala que, en prol de dunha maior transparencia, a postura da Administración ante un asunto concreto debe quedar claramente definida e, ademais, canto antes. É dicir, é utópico pensar que nunha materia tan complexa como a tributaria os conflitos van desaparecer, pero trátase de dotar á aplicación do sistema tributario dunha maior predictibilidad. Doutra banda, no referente aos acordos como vía de resolución de procedementos, cada vez é maior a propensión da Administración a utilizalos, sempre dentro do marco legal correspondente. Engade que, nos últimos anos, desde un punto de vista estatístico, o número de actas con acordo avanzou significativamente, do mesmo xeito que noutros ámbitos, incluído o penal, onde cada vez vese con maior naturalidade este tipo de resolución. Así, na xurisdición contencioso-administrativa existe o procedemento do artigo 77, pero a súa utilización foi moi escasa, non só no ámbito tributario senón practicamente en calquera outro. Trataríase de activar este proceso. Doutra banda, na vía económico-administrativa nin sequera existe esta posibilidade, polo que sería interesante abrir un debate e, se se considera razoable, remitir unha proposta ao Tribunal Económico-administrativo. En definitiva, trataríase de dotar as distintas fases procedimentales da súa posibilidade de resolución mediante acordo.
A continuación, toma a palabra D. José Castaño Semitiel, Vogal da Comisión de Asuntos Fiscais do Consello Xeral de Colexios Oficiais de Graduados Sociais de España, para comentar que poder intervir na análise de asuntos do día a día, efectivamente, foi unha solicitude reiterada por parte das Asociacións e Colexios. Engade que lle parece un bo punto de partida e que, se os colaboradores sociais realmente poden participar, obteranse conclusións bastante interesantes que redundarán nunha maior seguridade xurídica.
De seguido intervén D. Juan Carlos Berrocal Rangel, presidente de AECE, quen súmase ao manifestado polos intervenientes e felicita pola proposta. Engade que se trata de materias de moito calado e que as conclusións que se obteñan poden servir para asegurar xuridicamente as formulacións tanto da Administración coma dos profesionais tributarios.
Toma a palabra D. Joan Torres Torres, presidente de FETTAF, para agradecer que a solicitude realizada no referente á ampliación do prazo de presentación do modelo 347 fose atendida, xesto que, na súa opinión, remarca o interese da Axencia Tributaria en colaborar cos profesionais tributarios. En relación coa creación do novo grupo de traballo, reitera o xa exposto por outros participantes no referente a que desde as Asociacións e Colexios sempre se demandou este tipo de actuacións tendentes a incrementar a seguridade xurídica. Engade que, aínda que os temas e os traballos van ser moi complexos, parécelle a vía acertada e que debe pórse en marcha canto antes.
A continuación, intervén D. Jesús Gascón, quen, tras agradecer as intervencións, reitera que, efectivamente, hai que intentar poñer en marcha un procedemento áxil e bidireccional que permita traballar conxuntamente materias complexas e conflitivas e que, como xa sinalou, haberá veces en que non se logre un consenso, pero, polo menos, coñeceranse claramente os posicionamentos das partes, o que contribuirá a unha maior predictibilidad na aplicación do sistema tributario.
5. Estado do proxecto de Código de Boas Prácticas de Profesionais Tributarios
O presidente do Foro comeza a súa exposición sinalando que desde a última reunión non se recibiu ningunha proposta adicional, pero que, non obstante, seguirá sendo ben acollida calquera iniciativa que permita lograr o consenso para a aprobación do Código. Así, D. Jesús Gascón comenta que os modelos cooperativos cada vez contan con máis defensores e, neste sentido, no Foro de Grandes Empresas na actualidade éstáse traballando sobre os Informes de Transparencia que voluntariamente presentaron as empresas adheridas ao Código de Boas Prácticas que así decidírono. O Informe de Transparencia serve para trasladar á Administración operacións complicadas ou, simplemente, información adicional á contida nas declaracións presentadas. Nestes momentos éstáse traballando conxuntamente en dúas vertentes: por un lado, para determinar de que maneira pódese remitir a información dun xeito máis estruturado a fin de que á Axencia Tributaria séxalle de maior utilidade na valoración dos riscos fiscais da empresa e, por outro, sobre a resposta que se debese devolver á entidade en prol de dunha maior certeza xurídica na aplicación concreta da normativa que está realizando. Engade que, dado o interese da materia, informarase neste Foro dos avances que se vaian producindo no Foro de Grandes Empresas.
Continúa D. Jesús Gascón sinalando que a AEAT recibiu propostas para a elaboración dun código de boas prácticas por parte de distintos sectores, como son os traballadores autónomos e os colaboradores sociais. O Código de Boas Prácticas existente na actualidade foi froito dos traballos do Foro de Grandes Empresas e desenvolveuse pensando nas características deste tipo de entidades. O colectivo de autónomos necesitaría un código que se adaptase ás súas características, tendo en conta que se está estudando que puidese estenderse ás pequenas e medianas empresas. No referente aos colaboradores sociais, cuxa regulación se contén no artigo 92 LGT, as súas funcións van máis alá do asesoramento fiscal, xa que a súa actividade vai moi enfocada ás cuestións procedimentales, como pode ser a tramitación de documentos, declaracións, autoliquidacións, etc. Con este colectivo á Axencia Tributaria parécelle, porén, que se podería producir un solapamento co texto que se está desenvolvendo neste Foro. O director engade que, non obstante, non se vai a desatender ningunha proposta de avanzar en relación cooperativa. Agrega que se trasladarán a este Foro os avances que se vaian producindo nos distintos ámbitos.
O director Xeral termina a súa exposición ofrecendo a palabra aos asistentes.
Intervén D.ª Beatriz Ladero das Covas, representante da Asociación Española de Asesores Fiscais (AEDAF), para comentar que, como é coñecido por todos, a súa Asociación votou en contra da aprobación do texto do Código de Boas Prácticas de Profesionais Tributarios proposto, pero que, non obstante, a súa entidade ten un interese positivo en materia de colaboración e, por iso, nestes momentos, o seu Consello Asesor e a Comisión Directiva están traballando a fin de encontrar unha estrutura axeitada que permita seguir avanzando neste asunto.
A continuación D. Jesús Gascón sinala que no momento en que se reciba unha proposta, convocaríase unha reunión específica para tratar o tema, xa que, de acordo coas normas de funcionamento deste Foro, é imprescindible conseguir un consenso, a unanimidade.
Toma a palabra D. Manuel López Frías, secretario do Consello Xeral de Colexios de Axentes e Comisionistas de Aduanas, para comentar que, efectivamente, quedara claro que o Código de Boas Prácticas tiña que aprobarse co consenso de todos os representantes do Foro. Así, pregunta se a situación actual de paralización débese a que unha asociación non está de acordo.
D. Jesús Gascón responde que na última reunión houbo unha organización que non estivo presente e dúas asociacións, AEDAF e REAF, que manifestaron o seu desacordo co texto. Engade que ata o momento ninguén tivo a iniciativa de propor posibles melloras ao proxecto, polo que pode entenderse que, ante a imposibilidade de consenso, este tema decaeu. Non obstante, do manifestado pola representante de AEDAF despréndese que aínda existe posibilidade de chegar a un acordo, polo que a Axencia Tributaria vai seguir traballando na materia.
De seguido intervén D. José Ruiz Sánchez, representante do Consello Xeral de Colexios Oficiais de Graduados Sociais de España, para sinalar que, a excepción de tres colectivos, todos os demais representantes están de acordo co borrador do texto do Código. Engade que este Foro leva moito tempo traballando nesta materia, xa que é un tema de moito interese para os profesionais tributarios dispor dun Código propio ao que voluntariamente se adhira quen así decídao. Considera que non é produtivo estar sesión tras sesión dandolle voltas e que sería desexable que as entidades que non están de acordo remitisen a súa proposta a fin de que se debata e sométase ao Pleno.
Novamente toma a palabra D. Manuel López Frías para manifestar que, precisamente, o exposto por D. José Ruiz Sánchez é o mesmo que el quería sinalar, é dicir, que non se pode estar dando voltas a un asunto sen chegar a unha conclusión. Engade que cómpre que todos os representantes das Asociacións e Colexios estean de acordo en considerar que o código é un ben común para todos os representados. Prosegue indicando que a súa Asociación conta cun Código de Boas Prácticas e desde o Consello utilízase e anímase aos seus asociados a utilizaro. Por último, indica que o Código en que se está traballando neste Foro é moi importante, xa que neste marco están representados todos os profesionais tributarios do país e non se explica moi ben que non se poida avanzar neste tema.
A continuación, intervén de novo D. Joan Torres Torres, quen reitera que, efectivamente, fai xa moito tempo que se está traballando no Código, habendose modificado o texto inicial en moitas ocasións e que aínda, hoxe en día, non é perfecto. Prosegue comentando que entendeu que AEDAF está a favor de ter un Código, pero non este, é dicir, que habería aspectos que terían que matizarse. Así, sinala que xa se puxo de manifesto moitas veces que se trata dun texto vivo sobre o que se seguirá traballando e poderase mellorar en calquera momento, pero que, necesariamente, haberá que aprobar un texto que sirva de base. Por iso, desde a súa entidade consideran de interese que se puidese aprobar un documento de mínimos que se iría perfeccionando coas achegas que se realicen a posteriori.
De seguido toma a palabra D. José Ruiz Sánchez, quen propón unha reunión unilateral das Asociacións e Colexios onde, sen a presenza de representantes da Administración, cada un expoña abertamente a súa postura, para que se poida discutir e, se se lograse un acordo, trasladarllo a Axencia Tributaria, a fin de que poida servir como base de traballo neste Foro.
D. Manuel López Frías reitera que, evidentemente, para poder seguir avanzando neste tema é imprescindible coñecer as discrepancias existentes co borrador proposto e que para iso pode ser útil abrir un espazo unilateral de discusión onde, se é o caso, puidésese chegar a un texto consensuado que presentar á Administración.
A continuación, intervén de novo D. Joan Torres Torres para sinalar que a súa asociación considera que é un erro non aprobar o Código. Engade que xa se repetiu en numerosas ocasións que se trata dun documento de mínimos que se pode ir desenvolvendo a medida que se considere oportuno. Así mesmo, engade que a creación do novo grupo de traballo, que, por outra banda, considera moi necesaria, canda as tarefas do grupo xa existente, tamén vai contribuír ao perfeccionamento do Código.
Toma a palabra D. Luis do Amo Carbajo, secretario técnico do Rexistro de economistas Asesores Fiscais (REAF), quen explica que a postura do Rexistro é a favor da relación cooperativa e que lles parece unha materia moi importante. Engade que, non obstante, a aprobación do Código supón o establecemento duns compromisos aos que, voluntariamente, adherirase quen o desexe, pero que quen non se adhira quedará dalgunha maneira marcada. Continúa sinalando que ese é, fundamentalmente, o temor que existe no seu colectivo. Así mesmo, comenta que tamén existen persoas que están en contra, o cal esixe un proceso de explicación e persuasión que require tempo. Prosegue indicando que este Foro estivo funcionado ata agora sen un Código, polo que entende que tampouco corre ningunha présa aprobaro.
De seguido intervén D. Rafael Gil March, representante do Consello Xeral da Avogacía Española (CGAE), quen comenta que a postura do seu Consello Xeral non é dubidosa no referente ao apoio á colaboración social e que, de feito, participaron activamente na elaboración do borrador do Código de Boas Prácticas de Profesionais Tributarios. Engade que, non obstante, do mesmo xeito que sinalou o representante de REAF, non todo o colectivo ao que representa ten a mesma opinión, polo que comprende que necesiten tempo para expor e convencer das bondades que supón a adhesión ao Código. Así mesmo, subliña que serviría de pouco se se aproba un código neste Foro, pero despois non se consegue que se adhiran os seus representados. Por iso, entende que o Código debe ser aprobado por unanimidade, é dicir, que se poida dicir que todos os asesores fiscais están de acordo co mesmo. Así, xa que a posición de AEDAF é revisar o documento e a de REAF modificaro incluíndo algunhas propostas que fomenten que os seus asociados aprecien a utilidade de adherirse ao Código, haberá que esperar a que se elabore un texto que conte co consenso e a unanimidade por parte de todas as Asociacións e Colexios. Por outra banda, comenta que non é partidario de ir implantandoo por partes, xa que o obxectivo que presidiu estes traballos é que todos estean de acordo. Así, na súa opinión hai que dar a oportunidade a REAF para que presente as súas propostas e a AEDAF para que comunique os resultados da revisión que están levando a cabo, sempre dentro dun prazo razoable. Prosegue indicando que, aínda que AEDAF parece presentar unha postura reticente con respecto ao Código de Boas Prácticas, hai que ter en conta que é membro da Confederación Fiscal Europea, que, pola súa banda, é partidaria deste tipo de documentos. Por iso, entende que en AEDAF ocorre o mesmo que no resto de Asociacións e Colexios: que son un colectivo dispar e que non todos os membros teñen a mesma sensibilidade nesta materia.
D.ª Beatriz Ladero das Covas, representante da Asociación Española de Asesores Fiscais (AEDAF), agradece as palabras do representante do CGAE e confirma que, efectivamente, son moitos asociados e o tema é complicado pero que, non obstante, como xa sinalou, desde os seus órganos institucionais éstáse traballando na materia.
A continuación, intervén D. Manuel López Frías, secretario do Consello Xeral de Colexios de Axentes e Comisionistas de Aduanas, para manifestar que non trátase de ir aprobando o Código por partes, senón que, tendo en conta de que o Código é un documento vivo, loxicamente, irase desenvolvendo e iranse incorporando novas achegas que, pola súa parte, haberán tido que aprobarse. Engade que tampouco ve a necesidade de que todos os colectivos teñan que sumarse ao mesmo tempo. Este tema encóntrase nunha situación de impasse, a pesar de que a maioría está a favor, xa que entende que a postura da Avogacía Española é favorable á aprobación do texto, desde que exista un consenso.
Novamente toma a palabra D. Joan Torres Torres, presidente de FETTAF, para aclarar que en ningún momento referiuse a aprobar o Código por partes, senón que o que quixo transmitir é que partindo dun documento base, no momento en que se aprobe e poña en márchase, dada a falta de experiencia debido á súa novidade, irán xurdindo cuestións que haberá que solucionar, contribuíndo ao perfeccionamento do Código. Engade que, na súa opinión, a posibilidade de modificación é un dos aspectos máis positivos, pero que en ningún caso hai que entender esta vantaxe como un desenvolvemento a anacos.
D. Manuel López Frías respóndelle que o que quixo dicir é que nestes momentos non hai ningunha présa por aprobar o Código e que, en calquera caso, o calendario marcarao a Axencia Tributaria.
De seguido intervén o director Xeral para indicar que a situación no referente ao Código é a seguinte: a Axencia Tributaria fixo unha proposta que, en principio, mánténse e, pola súa banda, hai seis das nove Asociacións e Colexios que o aprobarían xa e tres que prefiren seguir profundando e mellorando o texto. Así, D. Jesús Gascón engade que a prudencia aconsella dar unha nova oportunidade ás entidades que non están conformes co texto actual para que nun prazo razoable presenten as súas propostas e ver se se chega a un acordo global. Doutra banda, comenta que outra posibilidade que parece que tampouco contaría co consenso xeral sería acordar por unanimidade que se permitise que a Asociación e Colexio que así deséxeo poídao aprobar.
Prosegue comentando que así habería dúas alternativas. Por un lado, esperar a que as entidades que non están conformes co texto actual remitan as súas propostas e reunir o grupo de traballo para analizaras e debateras e, por outro, que por unanimidade permitísese que o Código na súa versión actual fose aprobado polas Asociacións e Colexios que o desexen. Engade que a Administración non ten ningún inconveniente en que se utilice esta fórmula, cuxa vantaxe sería que se puidese avanzar nesta materia a velocidades diferentes, pero que presenta como inconveniente o feito de non ser capaces de chegar a un texto consensuado por unanimidade nun tema tan sensible. Non obstante, sinala que esta segunda posibilidade tamén tería que ser aprobada por unanimidade e que tampouco parece que haxa un consenso xeral para esa aprobación parcial.
Novamente intervén D. Rafael Gil March, representante do Consello Xeral da Avogacía Española (CGAE), para reiterar que nunha materia desta transcendencia dentro dos seus colectivos é imprescindible a unanimidade xa que, como comentou, os colectivos son variados e complexos, polo que, se se quere garantir o éxito na implantación do Código, cómpre que se poida presentar un documento consensuado e conxunto aos asociados e colexiados. Engade que, no caso de que esta situación de impasse prolongásese máis alá dun prazo razoable, tería que volver consultar co seu colectivo a decisión que hai que tomar.
Toma a palabra D. Manuel López Frías, secretario do Consello Xeral de Colexios de Axentes e Comisionistas de Aduanas, quen manifesta que neste Foro se traballou durante moito tempo no actual texto do Código e que, porén o respecto, AEDAF non presentou unha proposta. Prosegue comentando que, doutra banda, o seu Consello Xeral agrupa 24 Colexios, os cales, pola súa parte, contan cun bo número de colexiados e que, porén, sempre se explicou aos membros do seu colectivo que o Código sería voluntario e que o feito de non adherirse non supuña ningún demérito. Continúa comentando que é o mesmo que ocorre coa figura do Operador Económico Autorizado. Contan con membros que o son e outros que, por diferentes motivos, non sono. Así, comenta que desde o Consello Xeral apoian o Código porque o consideran un bo proxecto.
A continuación, intervén D. Jesús Gascón para sinalar que nestes momentos o Código está no punto de partida xa que non existe unanimidade e haberá que esperar a analizar as propostas que cheguen. Engade que a Administración non poría obxeccións se se producise un cambio de criterio neste Foro e admitísese a opción de avanzar a distintas velocidades, é dicir, se persiste a falta de consenso, a Axencia Tributaria estaría aberta a explorar outras fórmulas para seguir avanzando. Engade que, non obstante, se desde outros ámbitos se poñen en marcha códigos de boas prácticas como podería ser para pemes, autónomos, colaboradores sociais, etc., dificilmente vaise a poder explicar de cara ao exterior que neste Foro non se fose capaz de chegar a un consenso.
De seguido intervén D. Joan Torres Torres, presidente de FETTAF, quen pregunta se se vai a sinalar un prazo para que se remitan as propostas de Código á Axencia Tributaria e cal sería o devandito prazo.
O director Xeral respóndelle que na súa opinión un prazo razoable sería despois de Nadal. Unha vez que chegue o documento distribuiríase entre todos os membros ou, se prefiren exporo nunha reunión, convocaríase o grupo de traballo. A Axencia Tributaria está aberta a calquera opción de AEDAF ou de REAF ou do Consello Xeral da Avogacía. Engade que unha data orientadora podería ser finais de xaneiro ou durante o mes de febreiro.
A continuación, toma a palabra D. Juan Carlos Berrocal Rangel, presidente de AECE, para preguntar se a Axencia Tributaria está estudando un código de boas prácticas para os colaboradores sociais. Engade que o pregunta porque en tal caso podería producirse un solapamento co Código que se está traballando neste Foro.
D. Jesús Gascón manifesta que chegaron solicitudes que se están estudando. Comenta que, como xa indicou, o mesmo está ocorrendo desde outros sectores como poden ser os autónomos e as pemes. Prosegue sinalando que, no caso dos colaboradores sociais, efectivamente, produciríase un solapamento cos traballos deste Foro, polo que, se neste marco se conseguise avanzar na aprobación dun Código, é posible que a outra proposta decaese ou, simplemente, puidésese considerar accesoria xa que, basicamente, habería que incorporar un parágrafo adicional facendo referencia a outras fórmulas de colaboración social distintas ao asesoramento. Engade que, doutra banda, se neste Foro non se lograse o consenso, polo menos existiría a outra vía. Para finalizar comenta que, de todas maneiras, o estudo destas solicitudes de código encóntrase nunha fase moi preliminar e que se irá informando neste Foro do desenvolvemento dos traballos.
6. Outras consideracións, rogos e preguntas
O presidente do Foro diríxese aos presentes e abre unha quenda de palabra.
Intervén D. Luis do Amo Carbajo, secretario técnico do Rexistro de economistas Asesores Fiscais (REAF), para preguntar se en relación coa exención da prestación por maternidade, vanse a aboar xuros de mora nos casos en que correspondese unha maior devolución.
D. Jesús Gascón contesta que xuridicamente son solicitudes de rectificación de autoliquidacións e vaise a manter o mesmo criterio que se veu aplicando, é dicir, só aboaranse xuros de mora no caso de que se producise un ingreso.
A continuación, D. Luis do Amo pregunta se hai xa algún criterio en relación coa prestación por paternidade, sinalando o director Xeral que haberá que esperar a que a Dirección Xeral de Tributos se pronuncie.
De seguido intervén D. Joan Torres Torres, presidente de FETTAF, para preguntar sobre o estado de tramitación dos cambios normativos relativos á domiciliación bancaria polas entidades sen personalidade xurídica. D.ª Rosa María Prieto e D. Guillermo Barros Gallego infórmanlle que a Orde Ministerial está na súa última fase de tramitación e en breve estará publicada.
Toma a palabra novamente D. Joan Torres para preguntar se hai algunha novidade con respecto á posibilidade de poder realizar domiciliacións bancarias ata o último día do prazo ou, polo menos, que se ampliase algún día máis. D. Guillermo Barros Gallego responde que se está estudando o tema, pero que, non obstante, o prazo segue marcado polas esixencias de xestión das entidades colaboradoras.
D. Joan Torres pregunta, en relación coas prestacións por maternidade, se a Axencia Tributaria ten xa preparado o formulario de solicitude de rectificación da declaración de IRPF. D. Jesús Gascón indícalle que o formulario está practicamente ultimado e en breve estará publicado na páxina web da Axencia Tributaria.
A continuación, intervén D. Rafael Gil March, representante do Consello Xeral da Avogacía Española (CGAE), para comentar un problema que lles está xurdindo en relación coa obtención do número de identificación por parte de empresas estranxeiras que non son residentes e que só necesítano puntualmente para, por exemplo, liquidar un imposto concreto. A Administración está solicitando o NIE de todos os membros do órgano de dirección, o que ás veces resulta moi complicado. Esta situación está provocando que, por veces, óptese por liquidar o imposto noutro país. Gustaríalle saber se sería posible simplificar estas esixencias.
Toma a palabra D. Gonzalo David García de Castro, quen comenta que nesta materia a casuística é moi ampla, aínda que, para as entidades constituídas de acordo con dereito estranxeiro que necesitan identificarse fiscalmente en España existen uns protocolos ordenados e sistematizados, polo que non debería haber ningún problema. Aínda que comenta que non hai ningún inconveniente en elaborar uns criterios de aplicación normalizados para a súa utilización por todas as oficinas da Axencia Tributaria. Doutra banda, prosegue D. Gonzalo García de Castro, cando se trata dunha persoa física, a competencia para expedir un NIE corresponde ao Ministerio do Interior, coa excepción dalgúns supostos moi concretos en que a Axencia Tributaria asigna un NIF tipo L ou M a estranxeiros sen NIE. Continúa sinalando que dar unha resposta xeral é complicada, pero pódese abrir unha canle de comunicación centralizada ou un grupo de traballo dedicado a cuestións censuais, de onde poidan xurdir solucións homoxéneas para todas as oficinas. Así, a Oficina Nacional de Xestión Tributaria podería servir a este propósito. Por último, solicita que os profesionais tributarios trasladen a Axencia Tributaria os casos concretos controvertidos a fin de analizaros e darlles unha solución.
A continuación, intervén D. Jesús Gascón para reiterar que a asignación de NIF a persoas físicas sen NIE pola Axencia Tributaria é absolutamente excepcional, xa que a competencia para expedir un NIE é do Ministerio do Interior. Engade que pode ocorrer que un país de orixe que en termos económicos pode ser cualificado de neutro, porén, no referente ás competencias do Ministerio do Interior pode non sero en absoluto.
De seguido toma a palabra D. Manuel López Frías, secretario do Consello Xeral de Colexios de Axentes e Comisionistas de Aduanas, para sinalar que tamén teñen incidencias cos EORI europeos. Así, indica que, se cun EORI non se interactuou anteriormente coa Axencia Tributaria, ao intentar presentar unha declaración a Axencia Tributaria non admíteo e a única solución é comparecerse na Administración de Aduanas, para que che asignen unha especie de EORI provisional que che vai a permitir terminar a presentación da declaración. Así, D. Manuel López Frías comenta que unha proposta que se vén reiterando polos profesionais tributarios para solucionar este asunto sería a creación dunha base de datos onde se incorporasen os EORI europeos.
A continuación, intervén Vicente Cillero Martínez, que indica que a identificación de persoas físicas e xurídicas é materia do Departamento de Xestión Tributaria, polo que nestes temas se ateñen ao disposto polo devandito Departamento, na liña sinalada anteriormente por D. Gonzalo García de Castro.
D. Jesús Gascón sinala que, xa que a Axencia Tributaria conta cunha unidade especializada en non residentes, vaise a establecer unha canle de comunicación para que todas estas cuestións centralícense e resólvanse axilmente.
Como non se realizan novas intervencións, o director Xeral da Axencia Tributaria agradece a toda a súa asistencia e participación, e dá por concluída a décimo cuarta sesión do pleno do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais.
A secretaria Técnica do Foro
D. ª Dolores Carreño Beltrán
O presidente do Foro
D. Jesús Gascón Catalán