Acta da reunión

ACTA DA REUNIÓN DO PLENO DO FORO DE ASOCIACIÓNS E
COLEXIOS DE PROFESIONAIS TRIBUTARIOS
CELEBRADA O  5  DE XULLO DE 2022

Secretario de Estado de Facenda e presidente da Axencia Estatal de Administración Tributaria

D. Jesús Gascón Catalán

Presidenta do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios

Directora Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria

D.ª Soledad Fernández Doctor

Membros en representación da Axencia Estatal de Administración Tributaria

Directora do Departamento de Xestión Tributaria

D.ª Rosa María Prieto do Rei

Director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria

D. Javier Hurtado Puerta

Director do Departamento de Recadación

D. Guillermo Barros Gallego

Director do Departamento de Informática Tributaria

D. José Borja Tomé

Director do Servizo Xurídico

D. Diego Loma-Osorio Lerena

Director do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais

D. Ignacio Fraisero Aranguren

Subdirector xeral de Xestión e Intervención de Impostos Especiais do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais

D. Vicente Cillero Martínez

Xefe da Área de Apoio Procesual do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria

D. Marcos Álvarez Suso

Membros en representación das Asociacións e Colexios

Asociación Española de Asesores Fiscais

Director do Gabinete de Estudos

D. Arturo Jiménez Contento

Asociación Profesional de Expertos Contables e Tributarios de España

Secretario da Xunta Directiva

D. José Antonio Fernández García-Moreno

Vogal da Xunta Directiva

D. Antonio Ibarra López

Consello Xeral da Avogacía Española

Director Xeral do Consello

D. José Antonio Perales Gallego

Consello Xeral de Colexios de Xestores Administrativos de España

Responsable da Área Fiscal do Consello Xeral

D.ª Pilar Otero Moar

Consello Xeral de Colexios Oficiais de Graduados Sociais de España

Vogal da Comisión de Asuntos Fiscais

D.ª Alicia Rodríguez Hitos

Federación Española de Asociacións Profesionais de técnicos Tributarios e Asesores Fiscais

Presidente

D. Joan Torres Torres

Vicepresidente Segundo

D. Adolfo Jiménez Ramírez

Gabinete de Xestores Administrativos e Asesores Fiscais

Avogada

D.ª Raquel Cobos Casero

Rexistro de economistas Asesores Fiscais

Vogal do Consello Directivo

D.ª Esther Luque Sánchez

Secretaría Técnica do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios

Subdirectora xeral de Comunicación Externa do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais

D.ª Mª Dolores Carreño Beltrán

O día 5 de xullo de 2022 celébrase a vigesimoprimera reunión plenaria do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios, asistindo as persoas indicadas e de acordo co seguinte

ORDE DO DÍA

1. Apertura da sesión.
2. Aprobación da acta da sesión celebrada o 23 de novembro de 2021.
3. Planificación e rendición de contas da Axencia Tributaria.
4. Información sobre os temas tratados nos grupos de traballo.
5. Proxectos para a Presidencia Europea 2023.
6. Próxima convocatoria.
7. Outras consideracións, rogos e preguntas.

1. Apertura da sesión

Abre a sesión D. Jesús Gascón Catalán, presidente da Axencia Estatal de Administración Tributaria (de agora en diante, Axencia Tributaria), quen, tras saudar as persoas asistentas e agradecer a súa presenza, comenta que é a primeira vez que asiste á sesión plenaria desde o seu nomeamento como secretario de Estado e que, como por veces anteriores, desexa reiterar que para o Ministerio de Facenda e Función Pública e a Axencia Tributaria constitúe un obxectivo de máximo interese seguir impulsando o modelo de relación cooperativa, en que este Foro desempeña un importante papel como instrumento de comunicación e recoñecemento mutuo do labor que tanto Administración como colaboradores sociais están levando a cabo. Doutra banda, D. Jesús Gascón engade que desexa dar a benvida a este Foro á recentemente nomeada directora Xeral da Axencia Tributaria, D.ª Soledad Fernández doutor, quen, sen dúbida, é coñecida por todas as persoas presentes xa que conta cunha dilatada carreira profesional na Administración tributaria. Así, desde 2018 viña exercendo as funcións de delegada Especial da Axencia Tributaria en Madrid e, con anterioridade, fora presidenta do Tribunal Económico-administrativa Central e directora do Departamento de Xestión Tributaria da Axencia Tributaria, entre outros cargos.

De seguido, toma a palabra D.ª Soledad Fernández doutor, quen, tras saudar as persoas asistentas, sinala que, en liña co realizado ata o momento, desexa pór de manifesto o compromiso da institución á que representa de continuar traballando de maneira que poida facerse cada vez máis efectivo o modelo de relación cooperativa da Administración cos profesionais tributarios. Engade que se avanzou moito desde a constitución do Foro no ano 2011, pero que é innegable que se pode seguir avanzando na materia e que a súa vontade é que non se decaia no esforzo, a fin de acadar novos logros.

A continuación toma a palabra o secretario de Estado de Facenda para indicar que na sesión plenaria, tras aprobar, se é o caso, a acta da reunión anterior, o director do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais exporá diversas cuestións de interese en materia de planificación e rendición de contas da Axencia Tributaria e, de seguido, as persoas titulares do enderezo dos Departamentos de Xestión Tributaria, de Recadación e de Inspección Financeira e Tributaria exporán os resultados e perspectivas dos distintos Grupos de traballo. Ademais, D. Jesús Gascón engade que se vai a realizar unha breve exposición dos proxectos relativos á presidencia española do Consello da Unión Europea do segundo semestre de 2023.

2. Aprobación da acta da sesión celebrada o 23 de novembro de 2021

D. Jesús Gascón cede a palabra a D.ª Mª Dolores Carreño Beltrán, subdirectora xeral de Comunicación Externa do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais e secretaria Técnica deste Foro, quen manifesta que a acta da vixésima sesión do pleno foi remitida ás asociacións e colexios con anterioridade a esta reunión, non habendose recibidas observacións; engade que, se non as houbese neste momento, quedaría definitivamente aprobada. Xa que non se formula ningunha obxección, declara aprobada a acta da 20ª sesión plenaria que tivo lugar o pasado 23 de novembro de 2021.

3. Planificación e rendición de contas da Axencia Tributaria

A continuación, o secretario de Estado de Facenda cede a palabra a D. Ignacio Fraisero Aranguren, director do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais, a fin de que desenvolva este punto da orde do día

D. Ignacio Fraisero sinala que, antes de abordar a exposición dos instrumentos de planificación e rendición de contas da Axencia Tributaria, desexa lembrar que na anterior sesión plenaria do Foro comunicouse que, en cumprimento dos compromisos asumidos por España no Compoñente 27 do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia, estaba previsto realizar no 4º trimestre de 2022 unha avaliación provisional da aplicación da Lei 11/2021, de medidas de prevención e loita contra a fraude fiscal. Engade que, desde a Secretaría Técnica, vaise a solicitar a colaboración das entidades representadas no Foro a fin de que trasladen a Axencia Tributaria as súas observacións sobre as distintas medidas que contén a Lei 11/2021, tanto de que se consideren acertadas como daquelas que sexan susceptibles de mellora e, incluso, aquelas cuxos resultados non fosen os esperados e que sería desexable modificar. Así mesmo, indica que se necesitan as devanditas observacións e propostas antes do mes de outubro, xa que, con posterioridade, cómpre sistematizar toda a información recibida a fin de que o Goberno poida emitir o seu informe. Por último, o director do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais agradece de antemán a colaboración que, sen dúbida, prestarán as asociacións e colexios neste labor e sinala que, xa que no último trimestre de 2023 vaise a emitir o informe definitivo de avaliación sobre a aplicación da Lei 11/2021, desde a Secretaría Técnica volverase a solicitar ás entidades representadas no Foro o devandito colaboración.

De seguido D. Ignacio Fraisero inicia o desenvolvemento do terceiro punto da orde do día apoiando a súa intervención nunha presentación en power point. Así, indica que, do mesmo xeito que nas sesións anteriores, desexa pór de manifesto o compromiso da Axencia Tributaria coa transparencia, patente na publicación do Plan Estratéxico 2020 – 2023, da súa Addenda para 2022 e do Plan de Obxectivos 2022, así como dos resultados obtidos pola organización, recollidos en senllos informes do Servizo de Auditoría Interna sobre a evolución en 2021 dos indicadores incluídos no Plan Estratéxico 2020 – 2023 e a análise e avaliación do cumprimento do Plan de Obxectivos no ano 2021, respectivamente. Ademais, comunica que a Axencia Tributaria vai iniciar os traballos de elaboración dun novo plan estratéxico para o período 2024 – 2027, xa que o actual finaliza o próximo ano. Así, sinala que, das principais liñas de actuación da Axencia Tributaria en planificación, tanto estratéxica coma operativa, e dos principais resultados obtidos pola organización, desexa destacar os seguintes:

1. No referente ao Plan Estratéxico 2020 – 2023, plenamente vixente, e a súa Addenda, pola que se introducen certas adaptacións para 2022 no Plan:

1.1. Potenciación do enfoque “behavioural insights”: consiste na utilización de técnicas de análise do comportamento do contribuínte ao obxecto de facilitar o seu cumprimento voluntario, minimizando os erros involuntarios. É dicir, cando o contribuínte se enfronte á formalización dun modelo tributario vai ir recibindo determinados avisos tendentes a evitar que cometa erros que non desexa e que, posteriormente, puidesen dar lugar a unha intervención da Axencia Tributaria.

1.2. Fomento do modelo de relación cooperativa: en 2022 constituíronse o Foro de Pequenas e Medianas Empresas e o Foro de Federacións e Asociacións de Traballadores Autónomos a fin de institucionalizar a relación con estes colectivos e contar cun vía de comunicación áxil e fluído, baseado na transparencia e confianza mutua, análogo ao existente neste Foro e no de Grandes Empresas. Así, no marco destes Foros éstáse traballando na elaboración de senllos Códigos de Boas Prácticas Tributarias que permitirán expresar o compromiso das partes co cumprimento voluntario das obrigas fiscais e impulsar a seguridade xurídica. Así mesmo, constituíronse dous grupos de traballo dedicado, respectivamente, a impulsar o desenvolvemento de proxectos de dixitalización para estes colectivos, así como á análise dos seus réximes de tributación a fin de asegurar a súa adecuación á realidade económica.

1.3. Posta a disposición dos contribuíntes do Imposto sobre Sociedades dunha lista de avisos e advertencias que se irán xerando ao confeccionar o modelo 200 e que lle van a permitir corrixir determinados erros non desexados.

1.4. Novas obrigas de información sobre moedas virtuais, situadas tanto en España como no estranxeiro: establecidas pola Lei 11/2021, están pendentes de desenvolvemento regulamentario.

1.5. Comercio electrónico: a aprobación por parte da Unión Europea do paquete  IVE de e-Commerce, que entrou en vigor o 1 de xullo de 2021, supuxo novas obrigas de información das plataformas dixitais, así como unha nova declaración aduaneira, ao haberse eliminado a exención para as importacións de baixo valor.

1.6. Desenvolvemento do proxecto NIDEL, dirixido á análise e detección de redes de branqueo de capitais: trátase dunha ferramenta que combina tecnoloxías de análise de redes criminais con Big Data , permitindo detectar persoas con incrementos de patrimonio de orixe descoñecida e non xustificado.

2. No tocante á a evolución en 2021 dos sete indicadores plurianuais do Plan Estratéxico 2020 – 2023, do informe realizado polo Servizo de Auditoría Interna pódese destacar o seguinte:

2.1. Ensanchamiento das bases impoñibles: este indicador pretende avaliar o cumprimento voluntario mediante a análise da evolución da base impoñible agregada en comparación coa da demanda interna nominal, xa que se considerou que é o dato que de forma máis fidedigna reflicte o comportamento fiscal do país. Así, desde 2016 as bases impoñibles agregadas presentan aumentos superiores aos da demanda interna nominal, cun diferencial acumulado para o período 2016 – 2021 do 11,8 %, habendose producido en 2021 un incremento daquelas dun 12,7 %, mentres que a magnitude económica medrou un 8 %. Non obstante, aínda que estes resultados poderían ser indicativos de que a actividade da Axencia Tributaria vai por bo camiño no cumprimento do obxectivo de mellorar o cumprimento voluntario, hai que ter en conta que existen outros factores que tamén inciden no mesmo.

2.2. Medición dos efectos inducidos: o Plan Estratéxico establece que deben medirse e avaliarse os efectos no cumprimento voluntario motivado polas actuacións da Axencia Tributaria. Así, comparando o comportamento anterior e posterior dos contribuíntes obxecto dunha comprobación inspectora co do total de declarantes, apréciase que os primeiros incrementan os seus ingresos tributarios nos tres anos seguintes en maior medida que o conxunto de contribuíntes, en concreto, para as persoas inspeccionadas en 2018 o incremento do saldo neto das súas autoliquidacións foi do 23,5 %, fronte ao incremento do 13,1 %do total de declarantes.

2.3. Análise da evolución da base de cálculo consistente coa mellora no cumprimento tributario: a base de cálculo, sen ter en conta os resultados extraordinarios, vén mantendo unhas cifras estables desde o exercicio 2015 (arredor de 8.500 millóns de euros), aínda que en 2021 acadou os 10.500 millóns de euros. O normal é que, ante a mellora do cumprimento voluntario, as actividades de loita contra a fraude deberían guindar uns resultados estables ou decrecentes. Así, haberá que esperar os próximos anos para comprobar se a tendencia, a medio e longo prazo, volve ás cifras habituais.

2.4. Mellora da eficiencia: este indicador é o cociente resultante de dividir o gasto orzamentario que representa a Axencia Tributaria entre os ingresos tributarios netos que xestiona a organización nun determinado exercicio. Así, en 2021 recuperouse unha ratio inferior ao 0,7 %(0,68 %), en consonancia cos exercicios anteriores, a excepción do ano 2020, en que a pandemia tivo un importante impacto na actividade da Axencia Tributaria e este indicador acadou unha ratio do 0,77 %.

2.5. Recadación – débeda xestionada: este indicador relaciona o importe de débeda xestionada con respecto á débeda gestionable en período executivo para un ano determinado. Así, en 2021 a porcentaxe foi do 0,92 %, en liña co previsto no Plan Estratéxico (igual ou superior ao 0,90 %). Ademais, a débeda suspendida por proceso concursal diminuíu arredor de 900 millóns de euros con respecto a 2020, mantendose a tendencia que se vén producindo desde 2014. Pola súa banda, a débeda suspendida por recurso descendeu arredor de 500 millóns de euros, en comparación co exercicio anterior.

2.6. Conflitividade tributaria: este indicador analiza tanto a conflitividade absoluta (número de recursos e reclamacións) como a relativa (porcentaxe que representa o recorrido ou reclamado respecto da totalidade dos actos administrativos ditados pola Axencia Tributaria). Así, a conflitividade relativa presenta un decremento en 2021, situandose no 1,95 %, o que constitúe un resultado positivo, máxime tendo en conta que os actos emitidos pola Axencia Tributaria en 2021 aumentaron nun 12 %. Doutra banda, o número de reclamacións económico-administrativas sitúase arredor de 128.000 e o porcentaxe de estimación total ou parcial no 38 %. No caso dos recursos contencioso-administrativos, presentáronse 18.790 e o porcentaxe de estimación total ou parcial situouse no 16 %. Ademais, no informe sinálase que, dada a diversidade de funcións que realiza a Axencia Tributaria, as porcentaxes de anulación sobre os actos ditados presentan variacións segundo a natureza dos diferentes actos obxecto de recurso, existindo ámbitos onde a porcentaxe é mínima, como pode ser en materia censual, e áreas, como as relacionadas coas actividades de inspección, onde a porcentaxe é máis elevada.

2.7. Intereses pagos: a normativa legal impón á Axencia Tributaria a obriga de satisfacer intereses polos atrasos na tramitación de devolucións e polas resolucións ou sentenzas desfavorables que comportan un importe a devolver, así como polas solicitudes de devolución de ingresos efectuados indebidamente polo contribuínte. Así, a tendencia desde 2014 foi consistente co obxectivo sinalado no Plan Estratéxico, tendo en conta que se mantivo a redución do importe dos intereses pagos, malia repuntes puntuais en 2019 e 2021.

3. No relativo á análise e avaliación do cumprimento do Plan de Obxectivos no ano 2021 (planificación operativa):

3.1. Os dous obxectivos que reflicten a principal achega da Axencia Tributaria aos ingresos non financeiros do Estado, a recadación bruta e líquida, tiveron un nivel de cumprimento do 100,9 %e do 100,7 %, respectivamente. Así, os ingresos tributarios líquidos supuxeron un 15,1 % máis que en 2020 e, pola súa banda, a recadación bruta, foi un 11 % máis elevada que no ano anterior.

3.2. No resto de indicadores:

3.2.1. Nos indicadores das actuacións de asistencia ao contribuínte acadouse e incluso superado o 100 % de cumprimento na maioría dos obxectivos que conforman o primeiro nivel do Plan, aínda que con algunhas excepcións, como poden ser a utilización polos usuarios da app da Axencia Tributaria ou a captación de datos de contacto electrónico.

3.2.2. Nos indicadores das actuacións de prevención e control da fraude tributario e aduaneiro tamén se superou o obxectivo do 100 %de cumprimento en todos os obxectivos que integran o primeiro nivel, agás en certas áreas afectadas polas restricións sanitarias.

Para finalizar a súa intervención D. Ignacio Fraisero sinala que se han reformulado os indicadores que miden as actuacións de asistencia a fin de recoller todos as canles a través de que a Axencia Tributaria presta estes servizos (chamadas telefónicas, chat, videochamadas, asistentes virtuais, sede electrónica, etc.), así como o papel que desenvolven as ADI (Administracións de asistencia Dixital Integral). Así mesmo, engade que a asistencia presencial continúa sendo un obxectivo moi importante para a Axencia Tributaria, polo que se vai a manter ou, incluso, incrementaríase, en función da súa demanda.

De seguido o secretario de Estado de Facenda agradece ao director do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais a súa intervención e reitera que a Axencia Tributaria ten que traballar durante 2023 na preparación dun novo plan estratéxico que dea continuidade ao actual. Engade que o panorama do próximo ano é complicado debido, entre outros motivos, a que España vai asumir a presidencia da Unión Europea no segundo semestre de 2023 e ás eleccións xerais previstas no noso país. Así, D. Jesús Gascón indica que a estratexia da Axencia Tributaria plásmase nun plan operativo centrado na xestión e o control do sistema tributario, é dicir, a súa aplicación, e, xa que un dos factores que se ten en conta ao preparar o plan estratéxico da organización é o normativo, preténdese utilizar no seu desenvolvemento o informe de avaliación definitivo sobre a aplicación da Lei 11/2021 que o Goberno debe remitir á Comisión no último trimestre de 2023. En relación con este último sinala que a Administración desexa realizar un informe amplo estendendoo á Lei Xeral Tributaria e á súa normativa de desenvolvemento. Así, engade que se barallou realizar unha consulta pública, pero que se descartou debido a que é moi posible que unha parte importante das propostas que se recibisen non serían moi produtivas xa que terían máis que ver con temas de reforma fiscal, apartandose do obxectivo da consulta. Non obstante, indica que é moi posible que se establezan contactos cos membros dos Foros de cooperación constituída pola Axencia Tributaria con diferentes colectivos (Grandes Empresas, Asociacións e Profesionais Tributarios, Pequenas e Medianas Empresas e Traballadores Autónomos), así como con outros interlocutores cualificados nos aspectos procedimentales do marco regulador. Por último, reitera que os temas operativos que se recollan no informe de avaliación da Lei 11/2021, van servir, sen dúbida, para mellorar o Plan Estratéxico da Axencia Tributaria.

A continuación, D. Jesús Gascón ofrece a palabra ás persoas asistentes por se desexan realizar algunha pregunta ou comentario.

En primeiro lugar intervén D. Antonio Ibarra López, representante da Asociación Profesional de Expertos Contables e tributarios (AECE), quen, tras saudar os participantes na sesión plenaria e felicitar as persoas recentemente nomeadas, sinala que en relación coa conflitividade e os recursos desexa realizar unha reflexión sobre a “indefensión inmaterial”, xa que hai unha serie de actos que non se recorren debido a que o seu custo é máis elevado que o importe que se está liquidando. Así, comenta o caso dun cliente que viña deducindose desde anos atrás só o 50 % do   IVE do combustible do seu vehículo, é dicir, que tiña en conta o tema da presunción, e, nun momento dado, os órganos de xestión, sen entrar a valorar se o vehículo estaba afecto á actividade ou non, regularizan a devandita dedución eliminandoa, e o resultado é unha cota a ingresar de 200 euros. Cando o asunto chega a mans do asesor, xeralmente, a recomendación, dada a contía, é que o aboe e non recorra, o que, por veces, pode dar lugar a que o cliente abandone os seus servizos ou, cando menos, cre un certo ambiente de desconfianza. D. Antonio Ibarra engade que a Administración coñece perfectamente estas situacións, que non son poucas, xa que hai miles, e que, doutra banda, a ausencia de recurso permite que a Axencia Tributaria presente unhas porcentaxes de conflitividade que non se incrementan e incluso redúcense. Por último, o representante de AECE solicita unha maior sensibilidade por parte dos órganos de xestión tributaria na súa actividade diaria.

D. Jesús Gascón respóndelle que as estatísticas son grandes volumes de datos agregados e que para a Axencia Tributaria é moi importante a tendencia, xa que se reflectisen un repunte da conflitividade o problema non sería só da Administración xestora, senón tamén da revisora e, en última instancia, dos tribunais de xustiza. Doutra banda, sinala que, no referente ao tema das liquidacións por pequenos importes, hai que ter en conta que España é un país de clases medias, cun número moi elevado de asalariados e de traballadores autónomos, polo que as devanditas contías teñen un importante impacto na recadación. Así, engade que está de acordo en que unha Administración que se centra neses perfís de contribuíntes e nese tipo de presuntos incumprimentos non parece moi eficiente, e que, desde logo, non é a prioridade da Axencia Tributaria. Non obstante, sinala que lanzar a mensaxe de que a Administración está emborcada en regularizacións de importes elevados é algo moi perigoso que hai que evitar, e de aí que por veces se axusten os límites e redúzanse os importes que hai que ter en conta nas actuacións. Doutra banda, D. Jesús Gascón reitera que o importante para lograr avances no modelo de relación cooperativa é concretar os problemas que se vaian suscitando para, entre todos, analizaros e intentar darlles unha solución. Neste sentido, destaca o protagonismo que está adquirindo a iniciativa conxunta do Consello para a Defensa do Contribuínte e o Instituto de Estudos Fiscais mediante a cal, por encargo da Secretaría de Estado de Facenda, en 2021 constituíron un foro de debate especialmente orientado cara ás persoas que exercen funcións de asesoría fiscal onde, desde un punto de vista técnico, analízanse os principais problemas que se suscitan na aplicación do sistema tributario. Así, engade que nas sesións do foro participan, ademais, profesionais de recoñecido prestixio, convidados polo  IEF en función dos relatorios que se vaian a debater, e o obxectivo das mesmas é obter, nun ambiente sosegado e rigoroso, unhas conclusións que poidan ser asumidas mediante consenso, sen prexuízo de que se inclúan as matizacións que se consideren necesarias e, incluso, que se limiten a constatar a existencia de posicións atopadas e, polo tanto, un desacordo. Doutra banda, D. Jesús Gascón sinala que, no referente á conflitividade en xeral, sería interesante contar nos grupos de traballo deste Foro coa participación de representantes non só da Dirección Xeral de Tributos, senón tamén do Consello para a Defensa do Contribuínte ou os tribunais económico-administrativos, xa que, desde a Secretaría de Estado, éstáse analizando unha parte importante da litixiosidade que se caracteriza por presentar uns patróns recorrentes e que, ademais, implican unha sobrecarga de traballo; por exemplo, hai casos en que un criterio administrativo non é compartido pola cidadanía e é contestado en masa, dando lugar, por veces, a un elevado número de estimacións por parte dos tribunais económico-administrativos. Así, nestas situacións, como solución práctica e eficaz, podería utilizarse o que en termos xurídicos denomínase “preito testemuña”, evitando moito traballo repetitivo e estéril a todas as partes afectadas. Por último, D. Jesús Gascón, sinala que hai que seguir profundando nas vías e ferramentas que permitan avanzar na redución da conflitividade.

A continuación, D. Arturo Jiménez Contento, representante da Asociación Española de Asesores Fiscais (AEDAF), comenta que lle pareceu entender que os datos que se están ofrecendo baséanse nos actos totais da Axencia Tributaria e, ante a resposta afirmativa do secretario de Estado de Facenda, sinala que un matiz importante a ter en conta é que a porcentaxe de conflitividade sería bastante máis elevado se se centrase nos actos de liquidación da área de xestión e de inspección.

D. Jesús Gascón respóndelle que, efectivamente, os datos baséanse no total de actos emitidos pola Axencia Tributaria, aínda que este ano se excluíran do cómputo os actos da área de aduanas debido a que a supresión da exención para bens de escaso valor supuxera un incremento significativo nos mesmos que desvirtuarían a información presentada. Engade que, no informe, que en breve será publicado, recóllense os porcentaxes de conflitividade analizados por áreas funcionais. Así mesmo, indica que na sesión plenaria do Foro de Grandes Empresas que tivo lugar no mes de xuño preguntouse polo caso das actas e, en particular, as de desconformidade. Na reunión informouse de que estas últimas representaban un 20 % sobre o total de actas asinadas e que arredor dun 5 %da mesma era obxecto de anulación total ou parcial. Doutra banda, o secretario de Estado de Facenda comenta que se está intentando avanzar na focalización das cuestións e áreas que xeran unha maior conflitividade e que, por iso, éstáse traballando na compatibilización dos sistemas de información da Axencia Tributaria e dos tribunais económico-administrativos, de maneira que se poidan mellorar as análises dos datos.

De seguido toma a palabra D.ª Esther Luque Sánchez, representante do Rexistro de economistas Asesores Fiscais (REAF), quen, tras desculpar a ausencia de D. Agustín Fernández Pérez, presidente de REAF, a quen outras obrigas lle impediron asistir á sesión plenaria, sinala que, ultimamente, aumentou o número de requirimentos da área de xestión tributaria, así como a profundidade dos mesmos e a cantidade de información que hai que achegar para atenderos, algo que está supondo un incremento na carga de traballo dos profesionais tributarios. Engade que, non obstante, por destacar algo positivo do incremento deste tipo de actuacións por parte da Axencia Tributaria, é posible que as mesmas teñan un efecto educativo a medio e longo prazo nos contribuíntes, no referente á importancia das esixencias documentais. Para finalizar, D. ª Esther Luque indica que, no referente á obtención de citas presenciais, éstánse producindo moitos atrasos no servizo, e que, no tocante á a resolución dos expedientes, polo menos en Madrid, notaron unha melloría cun apreciable aumento na velocidade de resolución.

D.ª Rosa María Prieto coméntalle que, en relación cos requirimentos, o Departamento de Xestión Tributaria, no marco das súas competencias, está realizando comprobacións máis exhaustivas e cun maior nivel de autoesixencia, a fin de mellorar a calidade das actividades de revisión que se levan a cabo. Doutra banda, no referente ás citas presenciais, sinala que a Axencia Tributaria realiza un seguimento sobre o servizo co obxectivo de que todas as oficinas cumpran uns estándares de acceso ao mesmo, de maneira que proporcionen uns prazos razoables que permitan tanto á cidadanía coma ao profesional tributario cumprir, por suposto, cos marcados pola normativa (para alegacións, estudo do expediente, etc.). Engade que, ademais, este é un tema de especial importancia que vai ser obxecto de análise e dun seguimento máis detallado ata final de ano e que, sen descartar que nalgún lugar ou momento prodúzase algún problema puntual, a intención da organización é traballar para que sexan casos moi excepcionais.

Intervén novamente D.ª Esther Luque para sinalar que existe un perfil de contribuíntes que se senten desatendidos, xa que se encontran máis cómodos cando son atendidos presencialmente, aínda que sexa para discutir, e que botan de menos a calidez humana no trato coa Axencia Tributaria.

A continuación, intervén o secretario de Estado de Facenda para indicar que debido a un asunto urxente ten que abandonar de momento a reunión e que intentará reincorporarse á mesma antes de que finalice.

De seguido toma a palabra D.ª Soledad Fernández doutor para subliñar que desde a Axencia Tributaria vanse a seguir impulsando os servizos de información e asistencia, adaptados aos diferentes tipos de contribuíntes, área de actividade á que a organización leva xa moitos anos dedicando importantes esforzos e en que se lograron avances relevantes, aínda que, por suposto, poídase seguir mellorando. Reitera que, como sinalou a directora do Departamento de Xestión Tributaria, éstáse traballando nun proxecto moi completo de mellora dos servizos de información e asistencia que presta a Axencia Tributaria e engade que, en canto estea elaborado, fara participesse ás asociacións e colexios membros do Foro a fin de que realicen as súas propostas que, sen dúbida, serán de gran utilidade.

Xa que non se producen máis intervencións, a presidenta do Foro dá paso ao seguinte punto da orde do día.

4. Información sobre os temas tratados nos grupos de traballo

A continuación, a directora Xeral da Axencia Tributaria sinala que os grupos de traballo do Foro reuníronse conxuntamente o pasado día 18 de maio e, a fin de que comente a actividade dos mesmos da área do Departamento de Xestión Tributaria, outorga a palabra á súa directora.

D.ª Rosa María Prieto indica que na reunión se abordou a campaña do Imposto sobre Sociedades 2021, como vén sendo habitual. Engade que un dos obxectivos da Axencia Tributaria en relación coa devandita campaña, do mesmo xeito que ocorre coa do IRPF, é anticipar, na medida do posible, os servizos de asistencia que se prestan durante a mesma. Así, na reunión destacáronse as seguintes cuestións:

• que a orde ministerial que aproba os modelos publicárase o 4 de maio;

• que o manual do Imposto sobre Sociedades estaba dispoñible na sede electrónica da Axencia Tributaria desde o 6 de maio;

• que os datos fiscais estarían dispoñibles o día 23 de xuño.

En relación con este último punto, a directora do Departamento de Xestión Tributaria engade que xa é o terceiro ano que se ofrece esta información, cada vez cunha maior calidade no referente aos datos proporcionados, e que esta iniciativa conta cunha boa acollida por parte dos obrigados á presentación do imposto.

Así mesmo, D.ª Rosa María Prieto indica que, no referente ao modelo, comentouse que non presentaba novidades importantes no exercicio e realizouse unha sucinta exposición das modificacións máis significativas, tales como as que afectaban á exención sobre dividendos e rendas derivadas da transmisión de valores (art. 21 LIS) ou á dedución por investimentos en producións cinematográficas (arts. 36 e 39 LIS), entre outras.

Doutra banda, a directora do Departamento de Xestión Tributaria sinala que, a solicitude das asociacións e colexios, tratáranse na reunión as seguintes cuestións:

• Campaña de  IRPF 2021 e duplicidade nos datos fiscais das subvencións cobradas por persoas afectadas por ERTE: os representantes do Departamento de Xestión Tributaria indicaron que a información relativa ás subvencións proviña dos modelos 190 e 347 e da Base de Datos Nacionais de Subvencións. Aclarouse na reunión que o dato unicamente trasladábase automaticamente á declaración como rendemento do traballo se a súa orixe era o modelo 190, xa que nos outros dous casos o programa preguntaba ao contribuínte se desexaba trasladar a información, debendo indicarse se era como rendemento do traballo ou se a subvención estaba vinculada a unha actividade por conta propia. Ademais, se lle avisaba de que debía revisar os datos a fin de evitar unha duplicidade na incorporación dos mesmos.

• Declaracións complementarias do   IRPF pola percepción de atrasos de rendementos do traballo de anos anteriores: os colexios e asociacións sinalaron que a presentación de declaracións complementarias resultaba moi incómoda, xa que o contribuínte se tiña que desprazar á entidade bancaria a fin de obter o NRC. Así, solicitaron que se incluíse a posibilidade de domiciliación bancaria para as devanditas complementarias. Pola súa banda, os representantes da Axencia Tributaria responderon que para 2021 si se podían domiciliar as complementarias presentadas dentro de prazo. Así mesmo, informouse de que, porén, a norma non prevía esta posibilidade para as declaracións extemporáneas, ademais de que tecnicamente as entidades bancarias non poderíana asumir.

A continuación intervén D.ª Esther Luque para sinalar que, en relación coas complementarias motivadas por atrasos de retribucións de exercicios anteriores, por veces hai que incluír uns importes tan pequenos que, finalmente, esas declaracións non se presentan. Engade se non sería posible implementar unha solución que, sen ocasionar un prexuízo económico á Administración, dalgunha maneira permitise incorporar esas cantidades á declaración do exercicio en curso.

D.ª Rosa María Prieto responde que un dos problemas é que a declaración complementaria dun exercicio ten que confeccionarse de acordo coa normativa vixente no mesmo. Engade que é un tema complexo e que, tecnicamente, non ten unha solución sinxela.

Novamente toma a palabra a representante do REAF para preguntar se a Axencia Tributaria coñece os importes que deixan de ingresarse por non presentarse declaracións complementarias de pequenas contías, ao que a directora do Departamento de Xestión Tributaria contesta que, de momento, non se realizou unha análise concreta. Ademais, engade que os devanditos importes son susceptibles de regularización nos procedementos de comprobación que habitualmente se realizan polos órganos de xestión tributaria.

Xa que non se producen máis intervencións D.ª Soledad Fernández doutor cede a palabra a D. Guillermo Barros Gallego, director do Departamento de Recadación.

D. Guillermo Barros inicia a súa intervención indicando que na reunión dos grupos de traballo tratáronse, a solicitude das asociacións e colexios, as seguintes cuestións da área do seu Departamento:

• No referente á ampliación dos prazos de domiciliación das autoliquidacións, o director do Departamento de Recadación sinala que se recibiron numerosas solicitudes nesa liña, pero que o problema estriba no número de entidades colaboradoras. Engade que, non obstante, se lles trasladou a devandita solicitude a fin de que analicen se sería posible reducir o prazo que necesitan para xestionar as domiciliacións. Tamén relacionado con este tema as asociacións e colexios solicitaran adaptar o calendario fiscal ao laboral e, na reunión, a representante do Departamento de Recadación solicitoúlles que remitisen as súas propostas relativas ao ano 2023 canto antes, a fin de poder analizaras. Por último, tamén se propuxera a ampliación do prazo de presentación das autoliquidacións ao que se contestou que non era unha materia competencia da Axencia Tributaria, pero que se trasladaría ao órgano competente.

• Incluírase na orde do día unha incidencia na xestión de adiamentos, xa que cando se solicitaban, podían aparecer outras débedas pendentes e, aínda que se achegasen os xustificantes de pagamento das mesmas e acreditásese que a única débeda pendente era a que se estaba solicitando aprazar, a denegación emitíase automaticamente, sen revisión da documentación achegada. Os colaboradores sociais solicitaban a habilitación dunha canle de comunicación coa área de recadación. Así, por parte da Axencia Tributaria comunicouse que a funcionalidade estaba en marcha e estábase depurando o NRC on line a fin de lograr un automatismo entre os pagamentos realizados pola cidadanía e a información da Axencia Tributaria, así como que os certificados de estar ao corrente de pagamento xa estaban actualizados e non se tiñan que achegar xustificantes. Así mesmo, D. Guillermo Barros sinala que o día 4 de xullo incorporouse á app da Axencia Tributaria unha nova funcionalidade que introduce unha maior claridade no referente aos trámites máis habituais da área de recadación, permitindo con, practicamente, tres clics, consultar, pagar e aprazar as débedas.

A continuación, toma a palabra a directora Xeral da Axencia Tributaria para subliñar que a nova funcionalidade incorporada á app supón un gran avance nos servizos de información e asistencia, xa que permite que a cidadanía, desde o seu teléfono móbil, poida coñecer cales son as súas débedas, seleccionar as que desexe e aboaras ou solicitar adiamentos das mesmas.

De seguido D. Guillermo Barros reitera que con esta iniciativa se incorporou na app un novo servizo para a solicitude de adiamentos, a consulta e o pagamento de débedas dunha forma rápida, sinxela e sen limitacións de horarios, de maneira que os contribuíntes se poderán aforrar tempo e desprazamentos á hora de realizar os trámites máis habituais do ámbito recadador. Engade que, por suposto, tamén están dispoñibles na sede electrónica. Así, en relación coa nova funcionalidade indica que, unha vez que o usuario elixe a opción que engloba todo o servizo ("Pagar, aprazar e consultar débedas"), nun primeiro nivel de navegación aparecen tres grandes accesos diferenciados que se corresponden cos tres grupos de trámites enunciados no acceso xeral ao servizo. Así, o director do Departamento de Recadación destaca as seguintes cuestións:

• Pagar débedas: ofrece nun só paso a posibilidade de realizar o pagamento de todas as débedas pendentes, de que se desexe ou o pagamento parcial dalgunha delas , así como o pagamento en cumprimento de dilixencias de embargo cando non se é o debedor. Os pagamentos pódense realizar:

  • mediante cargo en conta bancaria: o campo destinado ao IBAN aparece recheo coa última conta dispoñible na Axencia Tributaria. Admite a posibilidade de editar o campo e modificar a conta de cargo;

  • con tarxeta de crédito: neste caso o usuario debe encher o campo correspondente cos datos da mesma.

• Adiamentos de débedas: o procedemento é moi similar ao de pagar débedas, aparecendo un checkbox onde se poderá seleccionar, das existentes, a débeda cuxo adiamento se desexa xestionar. Así, a concesión do adiamento é instantánea nos casos exentos de achegar garantía, que, doutra banda, son a maioría.

• Consulta de débedas pendentes de pagamento, total ou parcial, e dos pagamentos que xa constan como realizados: seleccionando esta opción pódese acceder a toda a información pormenorizada e de detalle que conste dos mesmos, mediante a selección do link da propia débeda ou pagamento.

• Obtención de certificados de estar ao corrente de pagamento: as facilidades para o pagamento van acompañadas da opción de que o certificado se emita, en determinados casos, sen máis trámites. Así, incluiuse un botón para as solicitudes de certificados e pulsando sobre o mesmo accédese a un formulario pre recheo, onde a persoa usuaria deberá cubrir determinados campos para ultimar a solicitude. Trátase dun servizo moi solicitado, máxime considerando a situación actual, onde o certificado cómpre para a obtención das diferentes axudas que se están implementando.

A continuación D.ª Soledad Fernández doutor ofrece a palabra ás persoas asistentes por se desexan realizar algunha consulta ou comentario sobre a nova funcionalidade incorporada á app da Axencia Tributaria.

En primeiro lugar intervén D.ª Esther Luque para preguntar se na consulta sobre os saldos pendentes están incorporados os importes embargados, ao que D. Guillermo Barros contesta que se está traballando para incluír esta información dunha maneira máis inmediata, pero que se trata dunha cuestión complexa, xa que existe un prazo de tempo, fixado na dilixencia de embargo, entre o momento en que se realiza a traba e o momento en que a información chega á Axencia Tributaria e pódese aplicar a unha débeda concreta.

De seguido toma a palabra D. Joan Torres Torres, representante da Federación Española de Asociacións Profesionais de técnicos Tributarios e Asesores Fiscais (FETTAF), para, en primeiro lugar, felicitar D. ª Soledad Fernández doutor polo seu nomeamento como directora Xeral da Axencia Tributaria. Engade que, así mesmo, desexa agradecer á Administración os esforzos que vén realizando en solucionar algunhas das cuestións que, desde hai tempo e de forma reiterada, veñen solicitando os profesionais tributarios. Doutra banda, pregunta se o feito de realizar un pagamento e de forma inmediata obter o certificado de estar ao corrente ten que ver coa implantación do   NRC on line e co que na Administración denominan “ingresos en voo”.

D. Guillermo Barros contesta que, efectivamente, a Axencia Tributaria a chama “ingresos en voo” porque o que está xestionando é a información proporcionada pola entidade colaboradora, aínda que o diñeiro ingresado polo contribuínte non chegase á conta bancaria. Desta maneira, o contribuínte obtén o seu xustificante de ingreso e a Administración pode emitirlle o certificado de estar ao corrente nas súas obrigas tributarias. Doutra banda, no referente ao NRC on line sinala que desde o Departamento de Informática Tributaria éstáse traballando a fin de que poida estar implementado a finais de ano.

D. Joan Torres comenta tamén a cuestión sobre os excesos nas trabas, exposta na reunión dos grupos de traballo con algúns exemplos de casos puntuais que se produciran e a importancia dos prexuízos que causaban ao contribuínte.

O director do Departamento de Recadación sinala que é un dos ámbitos en que hai que seguir avanzando, de maneira que os importes embargados axústense na medida do posible ao das débedas pendentes.

Novamente toma a palabra o representante de FETTAF para reiterar a solicitude xa proposta neste Foro en relación coa unificación do prazo de presentación das declaracións que hai que realizar no mes de xaneiro, estendendoo ata o día 30.

D.ª Rosa María Prieto respóndelle que, como xa se sinalou por veces anteriores, a competencia non é da Axencia Tributaria, nin sequera da Secretaría de Estado de Facenda, xa que os prazos de presentación de declaracións están moi relacionados con cuestións orzamentarias que afectan á recadación e que teñen que ver cos prazos en que se teñen que cumprir determinadas obrigas, como a amortización de débeda ou o pagamento dos seus intereses. Non obstante, sinala que novamente se trasladará a solicitude ao órgano competente.

Por último, D. Joan Torres comenta que as dúas solicitudes tradicionais neste Foro son a da ampliación do prazo para domiciliar as autoliquidacións e a extensión do prazo para presentar as declaracións do 4º trimestre ata o día 30, xa que en xaneiro hai que ter en conta que a primeira semana do mes, en moitos despachos, coincide coas vacacións do persoal. Así mesmo, engade que a extensión ata finais de febreiro do prazo para a presentación do modelo 347 foi un avance neste sentido que contribuíu a desconxestionar o mes de xaneiro, facilitando o labor dos colaboradores sociais.

A continuación, toma a palabra D. Antonio Ibarra para comentar o esforzo que os profesionais tributarios tiveran que realizar para presentar as autoliquidacións do primeiro trimestre debido a que coincidira con días festivos. Así mesmo, reitera que, aínda que en 2023 os prazos para presentar as autoliquidacións trimestrais caen ben, é importante que o calendario fiscal se adapte ao laboral; engade que, neste sentido, contribuiría a iso o feito de que se unificase o prazo de presentación das declaracións do 4º trimestre, estendendoo ata o día 30 do mes.

D.ª Soledad Fernández doutor respóndelle que a Axencia Tributaria é consciente da reivindicación das asociacións e colexios e que se trasladará ao órgano competente.

De seguido, xa que non se producen máis intervencións, a presidenta do Foro cede a palabra a D. Javier Hurtado Puerta a fin de que comente as cuestións da área de inspección que se trataron nos grupos de traballo.

D. Javier Hurtado sinala que vai expor, en liñas xerais, a cuestión desenvolvida polos representantes do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria na reunión conxunta dos grupos de traballo, que tivo lugar o pasado día 18 de maio, en relación co estado de tramitación do Real decreto polo que se aproba o regulamento en que se establecen os requisitos que deben adoptar os sistemas e programas informáticos que soporten os procesos de facturación de empresarios e profesionais, e a estandarización de formatos dos rexistros de facturación. Así mesmo, indica que o regulamento desenvolve as modificacións establecidas pola Lei 11/2021, de prevención e loita contra a fraude fiscal, na Lei 58/2003, do 17 de decembro, Xeral Tributaria (artigos 29.2.j e 201 bis), e aclara que algunhas das modificacións introducidas están en vigor por si mesmas, sen necesidade de desenvolvemento regulamentario. Así, D. Javier Hurtado engade que desexa destacar as seguintes cuestións:

• Situación normativa: o trámite de consulta pública finalizou e encóntrase pendente do ditame do Consello de Estado.

• Contextualización: aínda que o obxectivo principal do regulamento é a supresión do software de dobre uso en cumprimento do compoñente 27 do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia, hai que sinalar outros dous motivos que estiveron presentes na redacción do seu articulado:

  • Por un lado, avanzar nos servizos de asistencia á cidadanía xa que o regulamento incluíu a posibilidade voluntaria para o contribuínte de remitir as súas facturas á Administración, de maneira que, cando posteriormente teña que cubrir unha declaración de IVE  ou  de impostos directos, a Axencia Tributaria facilítelle os datos derivados dos documentos achegados, incluso coas correccións orixinadas pola información facilitada por terceiros.

  • Así mesmo, contribuír ao que se dispón no compoñente 13 no referente ao compromiso das Administracións públicas en impulsar a modernización do tecido empresarial español mediante a dixitalización das pemes, contribuíndo a incrementar a súa eficiencia (kit dixital).

    En relación con este punto, D. Javier Hurtado sinala que o establecemento dun estándar de facturación electrónica común para todos os profesionais e empresarios permitiría a estes comunicarse e intercambiar facturas e documentos entre si automaticamente a través dos seus sistemas informáticos, así como cos seus provedores e demais persoas ou organismos cos que se relacionen (clientes, entidades financeiras, Administración, etc.), contribuíndo a reducir determinados custos de xestión. É dicir, a estandarización favorecería a interoperatividade facilitando as comunicacións entre os distintos axentes implicados, ao tempo que introduciría unha simplificación nos trámites coa Administración, propiciando a seguridade e securización da información entre todas as persoas intervenientes.

• Contido esencial do Real decreto:

  • Non altera as obrigas de facturación. Así, están exceptuados de cumprir os requisitos establecidos no regulamento os contribuíntes suxeitos ao sistema de subministración inmediata de información (SII) e a determinados réximes simplificados, así como aqueles que están excluídos da obriga de facturación.

  • Establece a forma en que os sistemas informáticos de facturación deben cumprir coas esixencias legais de integridade, conservación, accesibilidade, lexibilidade, rastreabilidade e inalterabilidad dos rexistros.

  • Obriga a que os sistemas teñan capacidade para remitir de forma automatizada a información, aínda que a devandita remisión non sexa obrigatoria. Esta esixencia vai facilitar aos contribuíntes a achega de documentación ante os requirimentos formulados pola Administración. Así mesmo, incluiuse este requisito en previsión de que nun futuro poidan establecerse cambios normativos que estendan a obriga de remisión automatizada da información a todos os contribuíntes.

  • Posibilita que clientes e consumidores poidan participar no proceso de verificación da integridade do sistema de facturación dos seus provedores, podendo contrastar na sede electrónica da Axencia Tributaria as facturas que reciben, coa información achegada polo seu provedor, no caso de que este remitísea. Vaise a implementar mediante a introdución dun código  QR nas facturas e tíckets.

  • A certificación do software realízase mediante a declaración responsable de fabricantes ou desenvolvedores, en que se fai constar que o sistema informático cumpre co que se establece no artigo 29.2.j) da Lei Xeral Tributaria e no seu regulamento e orde ministerial de desenvolvemento. O certificado debe facilitarse aos adquirentes do software por escrito, incluído no propio sistema informático, onde debe estar visible e conservarse durante todo o período de prescrición. Así, a responsabilidade no referente ao cumprimento dos requisitos recae nos produtores do software.

  • O regulamento dispón que empresarios e profesionais deben ter os seus sistemas informáticos adaptados ás novas esixencias o día 1 de xullo de 2024 e que, pola súa banda, os produtores de software dispón de nove meses desde a aprobación da orde ministerial de desenvolvemento para ofrecer aos seus clientes os sistemas de facturación que lles garantan o cumprimento dos requisitos legais.

A continuación D.ª Soledad Fernández doutor agradece ao director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria a súa exposición e ofrece a palabra ás persoas asistentes que desexen realizar algunha consulta ou comentario.

D. Joan Torres sinala que coincide co exposto no referente a que nun futuro os sistemas informáticos de remisión automatizada da información estenderanse a todos os colectivos, o que lle leva a proporse que, se o contribuínte remite directamente as súas facturas á Axencia Tributaria, o papel dos profesionais tributarios pode verse minguado se carecen dun acceso ás mesmas. Aclara que non se está referindo ás funcións de asesoramento fiscal, que non se verían afectadas, senón ás de formalización e presentación das declaracións. Así, o representante de FETTAF pregunta en que situación quedan os colaboradores sociais e se van ter acceso ás facturas que os seus clientes remitan de maneira automatizada á Administración.

D. Javier Hurtado sinala que, efectivamente, o asesor fiscal poderá acceder a facturas en nome de terceiros, contando previamente coa autorización do cliente. Engade que, de todas maneiras, hai que ter en conta que, aínda que o obxectivo da Axencia Tributaria é que os sistemas de facturación sexan o máis sinxelos posible, sempre presentan unha certa complexidade técnica, polo que existe a posibilidade de contratar a terceiros que cumpran coa obriga de expedir facturas en nome do obrigado tributario. Así mesmo, reitera que o regulamento que estivo comentando só refírese ás facturas emitidas, co que a Axencia Tributaria en relación cun contribuínte concreto solo disporá das facturas que lle expedisen os seus provedores se estes decidiron remitiras á Administración. É dicir, a información en poder da Axencia Tributaria vai ser máis completa e de maior utilidade a medida que se vaia incrementando o número de contribuíntes que remitan automaticamente as facturas que emiten. Doutra banda, o director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria comenta que no hipotético caso de que todos os contribuíntes enviasen á Axencia Tributaria as facturas emitidas, e a Administración puidese devolver toda esa información mediante un servizo de asistencia, habería que ter en conta que, se a elaboración de, por exemplo, un borrador de  IRPF dun traballador por conta allea presenta un grao de dificultade, no caso de ser o dunha persoa cunha actividade por conta propia elévase bastante, e nin que dicir ten o que ocorrería no caso dun borrador de IVE, imposto cuxa formalización, con carácter xeral, reviste gran complexidade.

De seguido, D.ª Rosa María Prieto reitera que, efectivamente, no hipotético caso comentado polo responsable do Departamento de Inspección en que a Administración lograse facilitar ao contribuínte un borrador de IVE a partir de todas as facturas que lle remitisen, sempre vai ser necesaria a súa revisión no referente a cualificación dos feitos impoñibles, tipos de IVE, deducións da cota, etc. Así, engade que esta situación sería análoga á da implantación do SII, onde os colaboradores sociais continuaron prestando os seus servizos aos contribuíntes suxeitos a este sistema.

A continuación, intervén D. José Borja Tomé, director do Departamento de Informática Tributaria, para sinalar que a información que consiga a Axencia Tributaria como consecuencia da remisión automatizada das facturas por parte dos contribuíntes vai consistir nunha información agregada que, aínda que se poida utilizar na confección dalgún tipo de borrador, non podería este por si mesmo configurar unha declaración, e cumpriría levar a cabo posteriormente un labor que é a verdadeiramente importante, a fiscal, que ten que ver coa cualificación dos feitos impoñibles e demais cuestións comentadas en relación cos impostos. Así, o responsable do Departamento de Informática Tributaria engade que o obxectivo da Axencia Tributaria é que o maior número de empresarios e profesionais remita a súa facturación, o que vai redundar na facilitación do traballo dos profesionais tributarios xa que lles vai a liberar da tarefa de gravar as facturas dos seus clientes, evitando erros indesexados, e vailles a permitir acceder ás mesmas de maneira electrónica e sen ter que esperar a que o cliente se as achegue. Por último, D. José Borja sinala que Administración e colaboradores sociais van no mesmo barco neste proxecto e que para a Axencia Tributaria é importante que os profesionais tributarios poidan acceder a toda a información desde un primeiro momento, na medida en que o cliente lles autorice, dada a relevancia do papel que desempeñan no funcionamento do sistema tributario.

De seguido, D.ª Soledad Fernández doutor comunica que se trasladarán aos membros do Foro os avances na tramitación do regulamento, dada a importancia que o mesmo ten non só para a Administración tributaria, senón tamén para os profesionais tributarios.

A continuación, xa que non se producen máis intervencións, a presidenta do Foro dá paso ao seguinte punto da orde do día.

5. Proxectos para a Presidencia Europea 2023

D.ª Soledad Fernández doutor comenta que, como é coñecido por todas as persoas presentes, España asumirá a presidencia do Consello da Unión Europea no segundo semestre de 2023. Engade que nestes momentos existen numerosos proxectos en tramitación no ámbito comunitario que poderían ser debatida baixo a presidencia española. Así, indica que a continuación D. Marcos Álvarez Suso, xefe da Área de Apoio Procesual do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria, e D. Vicente Cillero Martínez, subdirector xeral de Xestión e Intervención de Impostos Especiais do Departamento de Aduanas e II. EE., van informar sobre as iniciativas en tramitación existente a nivel europeo.

D. Macos Álvarez Suso inicia a súa exposición indicando que España asumirá a presidencia do Consello da Unión Europea tras as presidencias de República Checa e Suecia e que, xa que os devanditos países teñen as súas preferencias en relación cos proxectos en tramitación existente, descoñécese cales dos mesmos seguirán pendentes no segundo semestre de 2023 ou se, incluso, existirán novas propostas ou haberase descartado algunha de que hai actualmente. Así mesmo, indica que a española, ademais de ser unha presidencia curta por coincidir co período estival, é a última antes das eleccións ao Parlamento Europeo, polo que a Comisión xa comunicou a España que, ante a incerteza política polo resultado das eleccións, vai intentar impulsar un número importante das iniciativas que están en marcha. Así, o xefe da Área de Apoio Procesual sinala que vai realizar unha breve exposición sobre os expedientes en materia de fiscalidade que se encontran actualmente en tramitación e que, a continuación D. Vicente Cillero informará sobre os relativos á fiscalidade da enerxía e ao mecanismo de axuste en fronteira do carbono, e que se van a excluír os relativos á área de Aduanas porque o Departamento ten previsto exporos noutro marco.

De seguido, D. Marcos Álvarez comenta que para España asumir a presidencia europea representa un reto enorme e supón un gran esforzo en medios materiais e humanos, pero que, aínda que a iniciativa lexislativa europea en materia tributaria correspóndelle á Comisión, tamén proporciona ao país unha certa oportunidade para impulsar aqueles expedientes en que está máis interesado. Así, reitera que nestes momentos existe unha gran incerteza no referente aos proxectos que se tramitarán baixo a presidencia española da  UE e, co apoio dunha presentación en power point, esboza os principais aspectos dalgunhas das propostas que existen na actualidade, aclarando que non en todos os casos se conta cun proxecto normativo da Comisión:

1º  En imposición directa:

• Pilar II: a proposta de Directiva encóntrase en discusión a nivel  OCDE e o seu obxectivo é garantir un tipo impositivo mínimo (15 %) para as actividades mundiais dos grandes grupos multinacionais. O debate reside en harmonizar un conxunto común de normas sobre como calcular este tipo impositivo efectivo, de xeito que se aplique correcta e coherentemente en toda a UE. Baixo a presidencia francesa, que acaba de finalizar, o proxecto recibiu un forte impulso, pero debido á regra de unanimidade esixida en Europa para aprobar os proxectos en materia de fiscalidade, nestes momentos é obxecto de bloqueo político. Así mesmo, condicionadas á aprobación do piar II, destácanse tres iniciativas:

  • Publicación anual do tipo efectivo de tributación no Imposto sobre Sociedades de determinadas grandes empresas con operacións na UE : a proposta presentarase unha vez aprobada a Directiva do piar II.

  • Refundición da Directiva de Intereses e Canons: a aprobación do piar II podería invadir o camiño para que se aprobase a Directiva refundida que se encontra no Consello desde 2011 e cuxo obxectivo é facer que os beneficios contemplados na mesma estean condicionados a que o interese estea suxeito a impostos no Estado de destino.

  • Pilar I: Non existe aínda proposta normativa europea. Outorga ás xurisdicións de mercado o dereito de gravar parte das ganancias de certas empresas non residentes, proporcionando a reasignación dunha parte destes beneficios globais entre as xurisdicións onde o grupo ten clientes ou usuarios, utilizando unha fórmula acordada.

• Modificación da Directiva sobre cooperación administrativa (DAC 8): aínda que non existe aínda unha proposta normativa, esta iniciativa pretende establecer normas de transparencia que garantan ás Administracións tributarias información que lles permita identificar os contribuíntes activos en novos medios de intercambio, en particular criptoactivos e diñeiro electrónico.

• Shell entities: a proposta de Directiva establece uns parámetros que axudarán os Estados membros a detectar empresas que aparentemente exercen unha actividade económica, pero que non teñen unha substancia mínima e utilízanse para obter vantaxes fiscais. Así mesmo, se esta proposta non obtén un acordo unánime, a Comisión Europea anunciou no mes de maio que presentaría a finais de ano unha nova iniciativa lexislativa en que se regularía a profesión dos asesores fiscais e o compromiso dos mesmos no referente á non utilización deste tipo de entidades, aínda que aínda non hai ningunha outra referencia adicional sobre esta proposta.

• DEBRA: co fin de corrixir de maneira coordinada en todo o mercado único o nesgo en favor do endebedamento inducido pola fiscalidade, esta proposta de Directiva establece normas para prever, en determinadas condicións, a deducibilidade a efectos tributarios do interese nocional sobre os incrementos de fondos propios e para limitar a deducibilidade fiscal dos custos de endebedamento excedentario.

• Marco para a imposición sobre a renda das empresas en Europa (Business in Europe: Framework for Income Taxation o BEFIT): sería unha norma única do Imposto de Sociedades para a UE, baseada nas características dunha base impoñible común e unha fórmula de rateo para a distribución de beneficios entre os Estados membros. Así mesmo, aínda que non existe aínda unha proposta normativa, esta basearase no progreso das discusións globais en que estes conceptos están xa presentes, mediante o uso dunha fórmula de redistribución parcial dos beneficios no piar I, e regras comúns para o cálculo da base impoñible para os efectos da aplicación do piar II.

• Método de retención común na fonte: o obxectivo desta iniciativa, que aínda non conta cunha proposta normativa, sería a introdución dun sistema común a nivel da  UE para a retención en orixe sobre os dividendos ou os pagamentos de intereses ás persoas non residentes. Suporá o establecemento dun sistema que permitirá ás autoridades tributarias intercambiar información e cooperar entre si, así como mellorar os certificados de residencia fiscal para estes fins, facilitando e axilizando a xestión das devolucións aos non residentes.

• Código de conduta: existe un grupo de traballo dedicado ao estudo das medidas fiscais que provocan unha competencia fiscal perniciosa entre os Estados membros, así como á elaboración e actualización cada seis meses da lista de terceiros países e territorios non cooperadores, examinando coordinadamente a nivel da Unión Europea medidas de defensa.

2º En imposición indirecta:

• O IVE na era dixital: é o proxecto estrela da Unión Europea, aínda que non existe aínda unha proposta. Baséase en:

  • o establecemento para toda a Unión Europea dun sistema homoxéneo de subministración inmediata de información en tempo real, algo similar ao   SII español que xa existe tamén noutros países como Italia e Hungría;

  • a revisión do réxime fiscal das plataformas electrónicas, harmonizando a intermediación na prestación de servizos, especialmente nos sectores de aloxamento turístico e transporte de persoas, reformulando tanto a norma material de exencións e demais, como a posibilidade de que estas plataformas fosen as obrigadas ao ingreso do IVE en lugar do prestador subxacente;

  • a extensión do portelo único europea a todos os supostos non cubertos actualmente, dado o seu impacto positivo no incremento da recadación e na redución de custos.

• O IVE no sector turístico: este proxecto é de especial interese para España, dada a importancia da industria turística no noso país. A idea da Comisión é homoxeneizar determinados aspectos relacionados co devandito sector e propor a revisión de diferentes cuestións de certos réximes, tales como:

  • o réxime especial de axencias de viaxes non se aplica uniformemente nos Estados membros e, ademais, en España está establecido que se pode renunciar operación por operación, cuestión que é moi discutida a nivel europeo;

  • mellorar o réxime de devolucións a viaxeiros non residentes na Unión Europea, así como o aplicable ás tendas libres de impostos;

  • así mesmo, revisar as normas de tributación do transporte de viaxeiros.

• A Comisión Europea está considerando impulsar un mecanismo de resolución de disputas entre os Estados membros a fin de evitar situacións de dobre imposición no IVE. Así, en imposición directa existen uns mecanismos moi claros para corrixir a dobre imposición, pero no IVE, como a directiva está harmonizada e existen unhas regras comúns, inicialmente pensouse que non podía producirse este problema. Non obstante, a realidade veu a demostrar que si que existe e que, ademais, é un problema crecente. Por iso, a idea da Comisión é impulsar un sistema que dalgunha maneira obrigue a pórse de acordo a todos os Estados membros que pretendan recadar a cota de IVE  por unha mesma operación.

• Réxime definitivo no IVE : a idea da Comisión consiste na implantación do principio de tributación en destino para as operacións intracomunitarias entre empresarios, potenciando ao máximo o portelo único, de tal xeito que os operadores poidan relacionarse cunha única Administración, a través da que presentarían todas as súas autoliquidacións.

Para finalizar a súa exposición, D. Marcos Álvarez comenta que o último proxecto ao que fixo referencia xa foi discutido con anterioridade en diferentes ocasións; engade que haberá que esperar para comprobar se os debates sobre a proposta da Comisión obteñen nesta ocasión un certo grao de unanimidade.

A continuación toma a palabra D. Vicente Cillero, quen indica que no tocante á as accisas comunitarias, en primeiro lugar hai que lembrar o Pacto Verde Europeo que a actual Comisión publicou en 2019 e que serve de marco ao “Obxectivo 55”, que comprende un paquete de medidas que, basicamente, consisten na redución dun 55 %das emisións á atmosfera no ano 2030, en comparación coas do ano 1990, así como en lograr que a Unión Europea sexa unha economía descarbonizada, de tal xeito que as emisións á atmosfera sexan neutras, é dicir, que capte tantas emisións como as que realiza. Así, o representante do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais engade que esta iniciativa transversal da Unión Europea tendente á consecución duns obxectivos climáticos condiciona moitos aspectos das políticas comunitarias, destacando os seguintes:

1ª Revisión da Directiva sobre os produtos enerxéticos e a electricidade: existe xa unha proposta do 14 de xullo de 2021 en que se fai unha refundición da actual Directiva que data de 2003. Hai que lembrar que esta última tivo un período de xestación arredor de 10 anos e que a anterior proposta de revisión propuxose pola Comisión en 2011, pero que, por falta de acordo entre os Estados membros, arquivouse en 2015. Así, hai que destacar a complexidade que presenta a nova iniciativa normativa da Comisión xa que afecta, basicamente, á enerxía, que é un input esencial de cualquier economía, y que, además, cada país ha adoptado un mix enerxético diferente, condicionado pola fiscalidade. Así, a nova proposta da Comisión ten os seguintes obxectivos:

• Axeitar a fiscalidade dos produtos enerxéticos ao Pacto Verde Europeo, contribuíndo á redución das emisións á atmosfera en 2030 e á descarbonización en 2050.

• Homoxeneizar a Directiva para contribuír ao Mercado Único, suprimindo exencións e establecendo derrogacións para determinadas cuestións existentes nos acordos de adhesión á Unión Europea dalgúns Estados membros.

• Aumentar o seu potencial recadador.

Doutra banda, as liñas xerais da revisión da fiscalidade da enerxía son as seguintes:

• Vanse a gravar os produtos enerxéticos en función do seu comportamento ambiental, determinado polo seu valor calorífico neto, é dicir, o que determina a imposición dun produto vai ser a súa eficiencia enerxética, establecida de acordo coa normativa europea de medio natural que regula tanto a eficiencia enerxética dos produtos, como a súa obtención a partir de fontes renovables.

• Amplíase a lista de produtos obxecto da Directiva, incluíndo o alcohol etílico, o hidróxeno e o amoníaco. Así, a proposta ten unha pretensión extensiva e totalizadora, abarcando todos os produtos que son unha fonte enerxética para consumo de persoas, empresas, etc.

• Os tipos mínimos fíxanse mediante o establecemento dun ránking ente os produtos enerxéticos segundo o seu uso, de tal xeito que para cada un dos produtos que teñen unha determinada utilización na industria ou nos fogares, establécese un tipo de imposición que, posteriormente, tense que promediar polo seu valor calorífico neto. Así, este tipo de imposición tense que aplicar a calquera produto destinado a ese determinado uso, con independencia do produto de que se trate. Ao mesmo tempo establécese que se un Estado membro quere aumentar a imposición dun determinado produto, tería que incrementar tamén a de calquera outro produto que se destine á mesma finalidade, é dicir, a capacidade impositiva dos Estados membros vaise a ver limitada en certa medida polo que se establece na Directiva no referente ás finalidades dos produtos e os tipos impositivos. Así mesmo, os tipos mínimos de imposición teñen que ser respectados por todos os países membros, o que se vai a traducir nun incremento dos mesmos.

• Os tipos mínimos vanse a indexar a un índice de evolución dos prezos ao consumo, de maneira que non se desactualicen polo efecto da inflación.

• Elimínase a exención para a navegación aérea e marítima intracomunitaria, con algunhas excepcións para o transporte de mercadorías.

• Contémplase a posibilidade de que os Estados membros poidan aplicar exencións por motivos ambientais.

• Os Estados membros van a poder establecer reducións por motivos ambientais ou sociais, respectando os tipos mínimos comunitarios.

2º Mecanismo de Axuste en Fronteira do Carbono: La Unión Europea conta cun réxime de comercio de dereitos de emisións desde 2003 polo que as industrias eléctricas, do cemento, etc. deben adquirir uns certificados que lles permiten realizar emisións á atmosfera. Debido a que as devanditas adquisicións encarecen a produción, moitas empresas preferiron deslocalizara e producir eses produtos en países non pertencentes á Unión Europea, onde a lexislación ambiental non está tan comprometida con frear os efectos do cambio climático. Así, o novo mecanismo de axuste en fronteira ten como obxectivo eliminar estas fugas de carbono, é dicir, que dalgunha maneira axústese en fronteira o que se pagaría dentro da Unión Europea por dereitos de emisión con respecto ao que non se pagou fóra.

As cuestións máis salientables da proposta son as seguintes:

• Afecta ás importacións de produtos intensivos en carbono: cemento, aluminio, fertilizantes, electricidade, ferro e aceiro.

• O mecanismo aplícase en paralelo ao réxime de comercio de dereitos de emisión da Unión Europea, e o seu funcionamento, na práctica, supón que o importador destes produtos ten que constar nun rexistro comunitario e debe comunicar nos tres primeiros meses posteriores ao ano natural as importacións realizadas destes produtos, ao tempo que adquire os certificados que lle permitan realizar as emisións.

• O proxecto está moi avanzado e na ECOFIN do 15 de marzo de 2022 logrouse un acordo sobre o texto definitivo que agora ten que continuar coa súa tramitación comunitaria. A norma pola que se vai a aprobar é un regulamento de aplicación directa para todos os Estados membros.

3º Futuros expedientes: a Comisión anunciou que vai realizar dúas novas propostas en relación coas seguintes materias:

• Revisión da Directiva sobre a fiscalidade dos labores do tabaco, xa que nos últimos anos apareceron novos produtos no mercado (tabaco quentado, cigarro electrónico, etc.) e os Estados membros adoptaron diferentes solucións en relación cos mesmos. Así, a previsión é que a Comisión realice a finais de 2022 unha proposta comunitaria que harmonice a cuestión, establecendo un tratamento común para todos os Estados membros.

• Revisión da Directiva horizontal das accisas comunitarias (tabaco, alcohol e hidrocarburos), aínda que aínda non se coñece a data en que a Comisión fará a súa proposta, aínda que é previsible que sexa a finais de 2022 ou principios de 2023. Basicamente, vai consistir en clarificar e reducir a cantidade de produtos que poden circular dun Estado membro a outro adquirido por particulares sen o pagamento do imposto.

A continuación D.ª Soledad Fernández doutor agradece a D. Marcos Álvarez e a D. Vicente Cillero as súas exposicións e ofrece a palabra ás persoas asistentes por se desexan realizar algún comentario.

En primeiro lugar, intervén D. Arturo Jiménez, representante de AEDAF para preguntar se non está previsto que este tipo de directivas que teñen un obxectivo ambiental vaian presentar algún tipo de modificación, dado o paradigma en que nos encontramos nestes momentos.

D. Vicente Cillero respóndelle que unha das cuestións que marca a Directiva é o aumento dos tipos impositivos e, porén, éstánse devolvendo 20 céntimos polo gasóleo. Engade que o Pacto Verde foi realizado pola Comisión Europea en 2019 e que se trata dun proxecto moi ambicioso, pero que, evidentemente, as circunstancias que se presentaron posteriormente van afectar á proposta. Así mesmo, o subdirector xeral de Xestión e Intervención de Impostos Especiais reitera o comentado en relación coas anteriores iniciativas da Comisión nesta materia, en que a última, finalmente, foi arquivada en 2015. Así, D. Vicente Cillero sinala que o desexable sería que se puidesen reducir nun 55 %as emisións en 2030 e acadar a descarbonización da economía en 2050, pero que a situación económica actual vai influír na consecución dos devanditos retos.

De seguido, os representantes de varias asociacións e colexios desexan moita sorte a D. Marcos Álvarez e a D. Vicente Cillero no desempeño das súas misións en relación coa próxima presidencia española da Unión Europea.

A continuación, xa que non se produce ningunha outra intervención, a directora Xeral da Axencia Tributaria dá paso ao seguinte punto da orde do día.

6. Próxima convocatoria

D.ª Soledad Fernández doutor manifesta que a intención é manter a periodicidade semestral das reunións, sinalando a respecto disto que a próxima reunión celebraríase, previsiblemente, no mes de novembro ou decembro.

7. Outras consideracións, rogos e preguntas

A continuación, a presidenta do Foro dá paso ao 7º punto da orde do día, “Outras consideracións, rogos e preguntas” e ofrece a palabra ás persoas asistentes.

Toma a palabra D.ª Alicia Rodríguez Hitos, representante do Consello Xeral de Colexios Oficiais de Graduados Sociais de España, quen tras felicitar D. ª Soledad Fernández doutor polo seu novo cargo como directora Xeral da Axencia Tributaria, así como ás demais persoas recentemente nomeadas, sinala que desexa insistir no xa comentado no referente ao calendario fiscal, xa que se trata dun tema recorrente nas sesións do Foro. Así, solicita que o mesmo establézase en novembro, que é un mes relativamente tranquilo para os asesores fiscais, de maneira que teñan tempo de estudaro e presentar as súas propostas. Engade que desde distintos puntos da Administración difúndese unha mensaxe en prol da conciliación da vida laboral e familiar, destacandose o dereito á desconexión dixital e, porén, o tema das plataformas 24/7, que traballan 24 horas ao día durante os 7 días da semana, chegoúlles a alarmar, xa que para que funcionen necesitan do traballo dos profesionais, impedindo o seu dereito á desconexión dixital e, como consecuencia, a dos seus empregados. Engade que hai que ter en conta que o aumento do volume de traballo en determinados días non pódena solucionar cunha contratación de persoal eventual, xa que necesitan ter un cadro de persoal determinado e estable para prestar os seus servizos. Así, insiste neste tema e solicita ao novo enderezo da Axencia Tributaria que o tome en consideración. Doutra banda, sinala que na campaña de  IRPF 2021 sorprendeulle gratamente que o prazo para as domiciliacións do primeiro pagamento estendésese ata o 27 de xuño e pregunta se foi unha concesión das entidades colaboradoras, que parece ser o principal escollo nesta materia, ou se foi unha iniciativa da Axencia Tributaria que se vai a poder trasladar ao resto de autoliquidacións.

D.ª Soledad Fernández doutor respóndelle que, na súa opinión, ten razón no solicitado no referente á conciliación familiar e laboral e o dereito á desconexión dixital, pero que non se pode comprometer a darlle unha solución, aínda que se vai a estudar o tema con detemento, na medida en que, tendo en conta as competencias da Axencia Tributaria, sexa posible. De seguido, outorga a palabra a D. Guillermo Barros.

O director do Departamento de Recadación reitera que xa na reunión do grupo de traballo acordouse que as asociacións e colexios remitirían as súas propostas no referente ao calendario fiscal. Doutra banda, no referente ás domiciliacións, indica que o réxime de colaboración coas entidades vén fixado pola normativa  SEPA , en que se establece o prazo de 5 días para as domiciliacións. Non obstante, sinala que se seguirá insistindo nas reunións coas entidades colaboradoras na necesidade de acurtar este prazo. No referente á ampliación do prazo de domiciliación do   IRPF 2021, sinala que así viña establecido na orde ministerial pola que se aproban os modelos de declaración.

D.ª Rosa María Prieto indica que a declaración do   IRPF é algo especial, dado o gran número de contribuíntes afectados e o perfil da maioría. Así, xa que este ano o día 25 de xuño era un sábado, por parte da Administración solicitouse ás entidades colaboradoras que realizasen un esforzo extraordinario, do mesmo xeito que en exercicios anteriores onde ocorreu o mesmo, e ampliasen o prazo.

D.ª Alicia Rodríguez contesta que, entón, con maior razón, poderíase ampliar o prazo para as autoliquidacións trimestrais, xa que o número de contribuíntes afectados é bastante inferior.

A directora do Departamento de Xestión Tributaria indica que non é só polo volume de contribuíntes afectados, senón polo perfil dos mesmos, xa que a maioría son persoas físicas.

A continuación, toma a palabra D. Antonio Ibarra, quen, en relación coas criptomonedas , quere sinalar unha serie de cuestións que lle parecen moi importantes. En primeiro lugar, indica que, segundo fontes do Banco de España, en 2021 máis de cinco millóns de persoas investiron en criptomonedas. Comenta que, xa que na declaración do   IRPF de 2021 habilitouse un recadro para consignar as ganancias e perdas patrimoniais derivadas de operacións con moedas virtuais, sería interesante coñecer cantos contribuíntes declararon este tipo de rendas no  IRPF de 2021 e que, na súa opinión, van ser moi poucos. Engade que tamén sería moi útil contar na declaración de  IRPF de 2022 cun recadro diferenciado para consignar os rendementos de capital mobiliario derivados das moedas virtuais. En segundo lugar, sinala que antes de que a Axencia Tributaria comece a realizar comprobacións focalizadas nos declarantes deste tipo de activos debería proporse as dificultades con que se encontraron os contribuíntes e os profesionais tributarios con este tipo de rendas, máxime tomando en consideración que a nivel da Unión Europea non se conta cun marco regulador homoxeneizado e só existe o Regulamento Mica, que non contempla aspectos de tributación. Neste sentido, engade que ao escoitar a D. Vicente Cillero falar sobre expedientes futuros da Comisión Europea en relación cos novos produtos do tabaco, non puido evitar preguntarse para cando unha regulación sobre a fiscalidade dos token, do metaverso , etc. Así, indica que son máis de cinco millóns as persoas que investiron en criptomonedas e que o número se vai a ir incrementando dunha maneira espectacular, xa que os tipos de xuro que se están pagando son, polo xeral, moi elevados, sen entrar en polémicas sobre se se trata de actividades multinivel, piramidais, etc. Engade que as complexidades e dificultades nesta materia puxéronse de manifesto na charla que sobre estas cuestións se mantivo entre AECE e inspectores de Facenda, cuxa organización ten que agradecer a D. Javier Hurtado. Así, D. Antonio Ibarra prosegue sinalando que na campaña de  IRPF 2021 tivo que refusar a elaboración da declaración a máis do 50 %dos clientes que realizaran operacións con criptomonedas e que as que puidera presentar fora previa sinatura do cliente dunha exclusión de responsabilidade. Engade que a información sobre este tipo de operacións de que se dispón á hora de facer unha declaración é caótica e que podería presentar a Axencia Tributaria un exemplo onde unha persoa, simplemente, investiu un diñeiro e a documentación que lle proporcionan os exchange inclúe máis de 3.000 operacións de intercambio ou permuta que fan imposible a súa rastreabilidade. O representante de AECE reitera que hai moitas persoas que desexan declarar estes investimentos, pero que non saben como facero, do que se desprende que nesta materia queda moito traballo que realizar, a fin de que esta sexa unha opción factible para todos os contribuíntes.

D.ª Soledad Fernández doutor pregúntalle se as dificultades proveñen do elevado número de operacións, ao que D. Antonio Ibarra responde que, efectivamente, é impresionante, xa que con este tipo de moedas virtuais os robots electrónicos (IBot) realizan unha multitude de permutas diarias automatizadamente que impiden ou dificultan enormemente saber cal é a procedencia e a rastreabilidade de todas as operacións realizadas desde o investimento ata que se traduce nun FIAT . Reitera que hai que traballar para facer efectivo un sistema que permita cumprir coas obrigas tributarias nesta materia, máxime tendo en conta que o Banco de España sinalou que en tres anos haberá trece millóns de investidores, e que o perfil actual está composto nun 80 %por persoas menores de 28 anos, das que é fácil supor que moitas serán estudantes ou que carecen doutro tipo de rendas e que as súas operacións con criptomonedas poden chegar a afectar ás declaracións dos seus proxenitores no referente aos mínimos por descendentes ou deducións que poden aplicar, polo que as implicacións revisten moita importancia.

D.ª Soledad Fernández doutor responde que, efectivamente, os órganos de xestión tributaria e de inspección van ter que enfrontar o novo reto que supón a realidade diaria das criptomonedas e que, xa que o representante de AECE é un experto na materia, é moi de agradecer contar coa súa experiencia.

Novamente intervén D. Antonio Ibarra para manifestar que a súa filosofía non é evadir e defraudar, senón todo o contrario, educar e colaborar en que a xente declare os seus ingresos e saiba por que faio e como. Engade que, no caso de que un cliente ao que lle presentou a declaración incluíndo operacións con criptomonedas recibise un requirimento, o único que podería achegar é un folla de cálculo en que conste a data de compra e a de venda e os cálculos realizados, pero sen poder xustificar a orixe da operación. Así, indica que a discrepancia coa Axencia Tributaria podería vir polo feito de que esta resolvese integrar a ganancia patrimonial na base xeral en vez de na do aforro, ao non poder achegar a orixe da operación. En tal caso, o malestar vai ser importante e a única opción que tería é facilitar á Axencia Tributaria un ficheiro  CSV con todos os datos da operación que, doutra banda, é practicamente ilexible. Así, reitera que, na súa opinión, non se deberían xerar problemas aos declarantes destas operacións e antes de que a Axencia Tributaria empezase a realizar os requirimentos e comprobacións tivésese clara cal vai ser a operativa que se vai a seguir.

A continuación toma a palabra D. Arturo Jiménez, quen, tras dar os parabéns á directora Xeral da Axencia Tributaria polo seu recente nomeamento e escusar a ausencia de D.ª Stella Raventós e de D. Javier Gómez Taboada, engade que desexa manifestar o seguinte en relación con dúas cuestións que preocupan á AEDAF :

1. DAC6

A AEDAF interpuxo en tempo e forma un recurso ante a Audiencia Nacional contra a Orde HAC/342/2021, de 12/4, mediante a que se aproban os modelos 234, 235 e 236; todos eles en relación á información de "mecanismos transfronteirizos de planificación fiscal" como resultado da transposición da normativa europea coñecida como DAC6.

Na súa demanda, a AEDAF argumenta que "a carga desproporcionada e, en moitas ocasións, tamén de imposible cumprimento" que supón a obriga de información con respecto a mecanismos implantados nos tres anos anteriores, contraría a seguridade xurídica e a confianza lexítima consagrada na nosa Constitución.

Pola súa banda, a Avogacía do Estado, na súa contestación combate ese argumento, pero pretende facero-en seu FD Sexto, parágrafos 92 e 93 - coa alegación de que a AEDAF (do mesmo xeito que o resto de colexios e asociacións aquí presentes) "tivo acceso desde xuño de 2020 ao contido dos modelos informativos. De feito, a recorrente é destinataria dos correos informativos procedentes da Secretaría Técnica do Foro de Asesores e Profesionais Tributarios, o cal foi puntualmente informado de todas as novidades técnicas e contidos destes modelos. Polo tanto, o contido, formato e especificacións destes modelos foron postos a disposición, aínda coa norma en tramitación, para facilitar a implantación dos desenvolvementos que se é o caso considerásense necesarios. Esta información técnica se lles comunicou sucesivamente nas reunións dos grupos de traballo desde xuño de 2020".

A AEDAF deixa aquí expresa constancia de seu estupefacción ante este ardid da Avogacía do Estado: a nosa presenza neste Foro nunca, baixo ningunha condición nin circunstancia, poderá constituír menoscabo algún da defensa dos lexítimos intereses dos contribuíntes, máis ben terá que ser ao contrario; e esa estratexia procesual interpretámola como de todo contraria á boa fe e á confianza lexítima que debe presidir as relacións entre a Administración e a sociedade.

Por parte de D. Diego Loma-Osorio Lerena, director do Servizo Xurídico da Axencia Tributaria, contéstase que non coñece o particular da cuestión que propón o representante da AEDAF e que en todo caso o coñecemento por todos os intervenientes dos asuntos que se tratan nas reunións do Foro queda reflectido nas correspondentes actas a todos os efectos, e que, descoñecendo o caso concreto comentado, non ten máis que achegar.

2. INFORMES COMISIÓN CONSULTIVO CONFLITO NA APLICACIÓN DA NORMA

Á AEDAF , a lectura dos máis recentes Informes da Comisión Consultiva sobre a concorrencia de conflito na aplicación da norma (ex artigo 15 LGT) que se fan públicos a través da propia web da AEAT, trasládanos a percepción dun moi laxo e, polo tanto, expansivo concepto da antiga "fraude de lei", pois faise unha interpretación moi ampla dos dous requisitos esixidos polo apartado 1 do xa citado artigo 15.

Aínda cando entendemos que esta é unha materia que, polas súas propias circunstancias, presenta moitos matices de grises (afastados, polo tanto, tanto do branco coma do negro), tampouco é menos certo que unha conceptualización ampla do conflito na aplicación da norma socavaría moi gravemente a autonomía da vontade, en definitiva, a liberdade, cercenando así sensiblemente as posibilidades de explorar as sempre lexítimas economías de opción.

Finalmente, D. Arturo Jiménez solicita expresamente que estas dúas consideracións incorpórense literalmente á acta do presente Pleno.

A continuación, intervén D. Javier Hurtado para indicar que, en relación coa segunda cuestión exposta, a vía que se está seguindo é a derivada da xurisprudencia do Tribunal Supremo. Engade que desde a aprobación da Lei Xeral Tributaria en 2003 apenas propuxéranse conflitos na aplicación da norma, pero que, nestes momentos, éstánse incrementando debido, fundamentalmente, aos numerosos casos que os Tribunais derivaron cara á existencia de conflito na aplicación da norma, en lugar de utilizarse a figura da simulación.

D. Arturo Jiménez sinala que o problema é o que se deixa entrever no contido dos informes.

Xa que non se realizan novas intervencións, a directora Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria agradece ás persoas asistentes a súa presenza e participación e dá por concluída a vigesimoprimera sesión do pleno do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios.