Acta da reunión

ACTA DA REUNIÓN DO PLENO DO FORO DE ASOCIACIÓNS E
COLEXIOS DE PROFESIONAIS TRIBUTARIOS
CELEBRADA O 6 DE XULLO DE 2023

Presidenta do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios

Directora Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria

D.ª Soledad Fernández Doctor

Membros en representación da Axencia Estatal de Administración Tributaria

Directora do Departamento de Xestión Tributaria

D.ª Rosa María Prieto do Rei

Directora do Departamento de Recadación

D.ª Virginia Muñoz Fernández

Directora do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais

D.ª Pilar Jurado Borrego

Director do Departamento de Informática Tributaria

José Borja Tomé

Director do Servizo Xurídico

Diego Loma-Osorio Lerena

Director do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais

Ignacio Fraisero Aranguren

Delegado Especial da Delegación Especial de Cataluña

Isidoro García Millán

Subdirector xeral de Ordenación Legal e Asistencia Xurídica do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria

Manuel Luis Martínez Cabeza

Dirección Xeral de Tributos

Subdirector xeral de Tributos

Carlos Gómez Jiménez

Membros en representación das Asociacións e Colexios

Asociación Española de Asesores Fiscais

Vogal Responsable de Estudos e Investigación

Javier Gómez Taboada

Director do Gabinete de Estudos

Arturo Jiménez Contento

Asociación Profesional de Expertos Contables e Tributarios de España

Secretario da Xunta Directiva

José Antonio Fernández García-Moreno

Consello Xeral da Avogacía Española

Vicedecano do Colexio de Avogados das Baleares

Rafael Gil March

Consello Xeral de Colexios de Xestores Administrativos de España

Responsable da Área Fiscal do Consello Xeral

D.ª Pilar Otero Moar

Consello Xeral de Colexios Oficiais de Graduados Sociais de España

Vogal da Comisión de Asuntos Fiscais

José Castaño Semitiel

Vogal da Comisión de Asuntos Fiscais

José Ruiz Sánchez

Federación Española de Asociacións Profesionais de técnicos Tributarios e Asesores Fiscais

Presidente

Joan Torres Torres

Vicepresidente segundo

Adolfo Jiménez Ramírez

Gabinete de Xestores Administrativos e Asesores Fiscais

Avogada

D.ª Raquel Cobos Casero

Rexistro de economistas Asesores Fiscais

Vogal do Consello Directivo

D.ª Esther Luque Sánchez

Secretaría Técnica do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios

Subdirectora xeral de Comunicación Externa do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais

D.ª Mª Dolores Carreño Beltrán

O día 6 de xullo de 2023 celébrase a vigesimotercera reunión plenaria do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios, asistindo as persoas indicadas e de acordo co seguinte

ORDE DO DÍA

1. Apertura da sesión pola directora Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria.
2. Aprobación da acta da sesión celebrada o 29 de novembro de 2022.
3. Información sobre os temas tratados nos grupos de traballo.
4. Balance provisional da campaña de Renda 2022.
5. Autoliquidacións rectificativas.
6. Próxima convocatoria.
7. Outras consideracións, rogos e preguntas.

1. Apertura da sesión pola directora Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria

Abre a sesión D.ª Soledad Fernández doutor, directora Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria (de agora en diante, Axencia Tributaria) e presidenta do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios, quen, tras saudar as persoas asistentas e agradecer a súa presenza, sinala que na última reunión plenaria, celebrada o día 29 de novembro de 2022, solicitouse por parte da Asociación Española de Asesores Fiscais (AEDAF) a participación nas sesións deste Foro de representantes da Dirección Xeral de Tributos, do Tribunal Económico-administrativo Central e do Consello para a Defensa do Contribuínte. Engade que tratou a cuestión cos titulares das devanditas organizacións e, en principio, a Dirección Xeral de Tributos vai asistir cunha maior habitualidade, o TEAC farao cando a materia que hai que tratar requírao e, respecto do CDC, non se considera necesaria a súa presenza neste Foro, non sendo que exista un tema concreto que lle poida afectar directamente. Así, Dª. Soledad Fernández doutor dá a benvida á reunión a D. Carlos Gómez Jiménez, subdirector xeral de Tributos, quen vai desenvolver o 5º punto da orde do día, e ao que os membros do Foro terán ocasión de dirixirlle as cuestións que consideren oportunas.

Doutra banda, a directora Xeral sinala que tamén se adquiriu no último Pleno celebrado o compromiso por parte da Axencia Tributaria de elaborar unha listaxe actualizada coas propostas realizadas polas asociacións e colexios que continuaban pendentes, así como do estado de consecución das mesmas. Engade que, partindo das actas das sesións anteriores e dos asuntos tratados nas reunións dos grupos de traballo, estábase elaborando unha relación de propostas que se remitirá aos membros do Foro en canto estea actualizada, a fin de completaro cos comentarios e observacións que se reciban. Así, indica que existen propostas que contan con bastante antigüidade e outras que son máis modernas, como, por exemplo, as seguintes:

• Avisos de notificacións os fins de semana: éstáse estudando o asunto en profundidade xa que presenta certas complexidades técnicas e informáticas. Non obstante, o obxectivo é reduciras ao máximo, se non eliminaras por completo.
• Facer coincidir o último día do prazo para a domiciliación de autoliquidacións co último día de presentación das mesmas: esta cuestión éstáse analizando coas entidades colaboradoras e, aínda que non parece factible que cheguen a coincidir ambos os dous prazos, polo menos, nun primeiro momento, si se está estudando seriamente a posibilidade de reducir os cinco días de desfasamento que existen actualmente.
• Establecemento dunha canle de comunicación específica para as entidades adheridas ao Código de Boas Prácticas, así como para os profesionais tributarios adheridos ao mesmo: a Axencia Tributaria está permanentemente desenvolvendo instrumentos que melloren os servizos de información e asistencia a fin de impulsar un modelo cohesionado onde as distintas ferramentas intégrense e complementen, facilitando á cidadanía o acceso ás axudas que necesite, xa sexa telefónica, presencial, a través das ADI, mediante os informadores e asistentes virtuais, etc. Así mesmo, a Administración é consciente da importancia que para o sistema tributario ten a colaboración que prestan os profesionais tributarios e, tal é así, que xa no Plan Estratéxico da Axencia Tributaria 2020 – 2023 recóllese o establecemento dunha canle de comunicación específica para os colaboradores sociais. Non obstante, debido á existencia doutras prioridades cuxa atención inmediata era máis urxente, viuse algo relegado, aínda que a Axencia Tributaria estivo traballando no desenvolvemento do mesmo. Así, actualmente retomouse este compromiso cun maior impulso e, previsiblemente, en outono déase comezo a este proxecto, aínda que, nun primeiro momento, afectará á atención presencial e especializada no caso dos requirimentos e liquidacións da área de xestión tributaria en relación co Imposto sobre Sociedades, para, posteriormente, ir estendendoa a outras figuras impositivas, como o IVE ou o IRPF. Tamén se vai a impulsar o vídeo asistencia a fin de evitar perdas de tempo aos profesionais tributarios en desprazamentos ás oficinas da Axencia Tributaria.
• Proporcionar á Seguridade Social os datos sobre o rendemento neto de empresarios e profesionais que obran en poder da Axencia Tributaria: trátase dunha proposta recente motivada polo novo sistema de cotización á Seguridade Social para traballadores por conta propia e autónomos, baseado nos rendementos obtidos. Neste sentido, algunhas asociacións e colexios propuxeron que certos datos económicos que se solicitan no formulario elaborado pola Seguridade Social, son coñecidos pola Administración tributaria e que, a fin de que os colaboradores sociais non teñan que cubrir os devanditos datos, a Axencia Tributaria podía considerar a posibilidade de remitiros directamente á Tesourería Xeral da Seguridade Social. Así, a Axencia Tributaria está estudando se a solicitude é factible e explorando distintas vías para a súa implantación.

Por último, a presidenta do Foro sinala que considera razoables as propostas realizadas polas asociacións e colexios e que a Axencia Tributaria está traballando co obxectivo de facilitar o seu labor aos colaboradores sociais. Así mesmo, reitera que é vontade da Axencia Tributaria continuar impulsando canda os profesionais tributarios un modelo de relación cooperativa efectivo, baseado na transparencia e confianza mutua.

2. Aprobación da acta da sesión celebrada o 29 de novembro de 2022

D.ª Soledad Fernández doutor, cede a palabra a D.ª Mª Dolores Carreño Beltrán, subdirectora xeral de Comunicación Externa do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais e secretaria Técnica deste Foro, quen manifesta que a acta da vigesimosegunda sesión do pleno foi remitida ás asociacións e colexios con anterioridade a esta reunión, non habendose recibidas observacións; engade que, se non as houbese neste momento, quedaría definitivamente aprobada. Xa que non se formula ningunha obxección, declara aprobada a acta da 22ª sesión plenaria que tivo lugar o pasado 29 de novembro de 2022.

3. Información sobre os temas tratados nos grupos de traballo

A continuación, a directora Xeral da Axencia Tributaria sinala que os grupos de traballo do Foro reuníronse conxuntamente o pasado día 21 de abril e, a fin de que comente a actividade dos mesmos da área do Departamento de Xestión Tributaria, outorga a palabra á súa directora.

• No tocante á a campaña de renda, a subdirectora xeral de Técnica Tributaria anunciou que o Asistente virtual de Renda xa non se limitaba ás cuestións relativas á tributación dos inmobles e que se incluíran as principais materias que propuña a campaña (datas clave, novidades, formas de presentación, etc.). Ademais, destacouse que esta ferramenta estaría a disposición do contribuínte durante todo o ano. Así mesmo, lembrouse a existencia do Informador de Renda, que ampliaba os temas tratados respecto do ano anterior e incluía temas forais. Tamén se informou de que en Renda WEB incluíranse ligazóns ás ferramentas virtuais a fin de que estivesen máis accesibles por se se desexaba realizar algunha consulta mentres se cubría a autoliquidación.
• No relativo á campaña do Imposto de Sociedades, analizáronse as novidades introducidas nos modelos de declaración a fin de recoller os novos recadros aprobados como consecuencia das modificacións normativas. Así:
  • No apartado que recolle as actividades agrícolas e / ou gandeiras débese consignar o importe neto da cifra de negocios co obxecto de que a Axencia Tributaria poida informar o Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación, facilitandolles así a xestión das axudas da PAC.
  • Hai que completar a información do réxime especial de disolución e liquidación das SICAV.
  • Inclúense como contribuíntes do Imposto de Sociedades certas entidades en réxime de atribución de rendas a fin de corrixir asimetrías híbridas.
  • No Réxime especial de buques e empresas navieiras nas Canarias analízase a información de maneira que se poida realizar un seguimento da compensación das bases impoñibles negativas derivadas das actividades que xeran o dereito á aplicación do réxime especial, evitando así que se compensen coas bases positivas xeradas polo resto de actividades da entidade.
  • As empresas emerxentes deben consignar o importe neto da cifra de negocios dos doce meses anteriores á data de inicio do período impositivo.
  • Finalmente, na reunión tamén se desenvolveron, entre outras, as modificacións normativas que afectaban ás deducións e a tributación mínima.

Así mesmo, a directora do Departamento de Xestión Tributaria engade que tamén se expuxeron as seguintes cuestións:

• Comentáronse os proxectos de ordes en tramitación destacando que xa fora aprobada a modificación do modelo 036 relativa ao Rexistro de extractores de depósitos fiscais de produtos incluídos nos ámbitos obxectivos dos Impostos sobre o Alcohol e Bebidas Derivadas ou sobre Hidrocarburos. Así mesmo, indicouse que, en relación co SII, tamén estaba xa aprobada a modificación pola que se incluía unha nova clave en “tipos de factura” do libro de facturas emitidas dos libros rexistro de IVE.
• En relación co modelo 718 “Imposto Temporal de Solidariedade das Grandes Fortunas”, que actualmente xa está aprobado e o pasado 1 de xullo iniciouse o prazo para a presentación correspondente ao exercicio 2022, indicouse na reunión que só debía presentarse se a cota era positiva.
• No referente á aprobación das modificacións nos modelos relativos ao réxime especial recollido no artigo 93 LIRPF (impatriados) aclarouse que dependía da aprobación da modificación do Regulamento do IRPF.
• Por parte das asociacións e colexios preguntouse se se detectaran incidencias cos datos fiscais na campaña de renda, ao que se respondeu que non se observaran por parte da Axencia Tributaria incidencias salientables.

Para finalizar a súa intervención a directora do Departamento de Xestión Tributaria sinala que a proposta das entidades membros do Foro incluíranse as seguintes cuestións na orde do día:

• En relación cos xuros de mora abonados pola Axencia Tributaria que, de acordo coa recente sentenza do Tribunal Supremo, do 12 de xaneiro de 2023, deben integrarse na base xeral do IRPF como ganancia patrimonial, as asociacións e colexios solicitaron coñecer o contido do informe emitido pola Dirección Xeral de Tributos do 8 de marzo de 2023, así como aclaracións sobre como este cambio de criterio afectaba aos exercicios anteriores tendo en conta o principio de confianza lexítima. Neste sentido, D.ª Rosa María Prieto sinala que, aínda que o pasado 21 de abril estas cuestións podían non estar suficientemente claras, na actualidade xa están resoltas.
• Con respecto ao IRPF, preguntouse que Importe debíase consignar como valor de adquisición no cálculo da ganancia patrimonial por transmisión dun inmoble, no caso de comprobación previa do devandito valor por parte dunha Administración autonómica. Contestouse que a Axencia Tributaria non quedaba vinculada pola actuación da Administración autonómica xa que, a falta de máis datos do expediente, aplicaríase o valor de referencia.
• Outro tema debatido foi o dos requirimentos para xustificar determinados ingresos en contas bancarias. As asociacións e colexios comentaron a problemática que tiñan coas entidades financeiras para acceder aos extractos bancarios de exercicios anteriores e solicitaron unha mellora nos filtros, de maneira que non se solicitasen os movementos entre contas do mesmo titular. Pola súa banda, os representantes da Axencia Tributaria responderon que, normalmente, se “netean” as operacións e solicitaron a remisión do requirimento a fin de comprobar o motivo da súa emisión.

A continuación, toma a palabra o director do Departamento de informática Tributaria para sinalar que, no concernente á facturación electrónica, na reunión dos grupos de traballo, basicamente, explicáronse as diferenzas existentes entre o proxecto de Regulamento que desenvolve o artigo 29 da Lei Xeral Tributaria e o establecemento da factura electrónica obrigatoria B2B recollido na Lei 18/2022, do 28 de setembro, de creación e crecemento de empresas. Así, destacouse o seguinte:

• En relación co Proxecto de Real decreto polo que se aproba o regulamento que establece os requisitos que deben adoptar os sistemas e programas informáticos ou electrónicos que soporten os procesos de facturación de empresarios e profesionais, e a estandarización de formatos dos rexistros de facturación comentouse que o mesmo fora impulsado desde a Axencia Tributaria e que estaba pendente do ditame do Consello de Estado. Así mesmo, no referente ao seu contido, reiterouse o exposto en anteriores reunións:
  • Establece a forma en que os sistemas informáticos de facturación deben cumprir coas esixencias legais de integridade, conservación, accesibilidade, lexibilidade, rastreabilidade e inalterabilidad dos rexistros.
  • Impulsa a interoperatividade mediante a adopción dun formato estándar de facturación electrónica común para todos os profesionais e empresarios, facilitando as comunicacións e intercambios de facturas dunha maneira automática a través dos seus sistemas informáticos.
  • Posibilítase a opción de remitir os rexistros de facturación de maneira voluntaria e automática a través dos “Sistemas VERI*FACTU”.
  • As entidades fabricantes ou desenvolvedoras do software asumen a responsabilidade da certificación de que o sistema informático cumpre os requisitos legais.
• No referente á obrigatoriedade da factura electrónica B2B establecida na Lei 18/2022, comentouse o seguinte:
  • O proxecto impulsouse desde o Ministerio de Asuntos Económicos e Transformación Dixital e un dos seus obxectivos é a redución da morosidade.
  • Establece que o futuro sistema español de factura electrónica está conformado polas plataformas de intercambio de facturas electrónicas de carácter privado, complementado pola chamada “Solución Pública de Facturación Electrónica”.
  • No referente aos requisitos técnicos, configura un sistema interoperable, baseado na capacidade técnica das solucións informáticas e das plataformas para traducir os diferentes formatos estruturados admitidos, así como interconectado, xa que unha plataforma ten a obriga de interconectarse con calquera outra que se o solicite.
  • A factura debe conter, ademais dos datos esixidos pola normativa tributaria, información relativa ao pagamento da mesma, xa que se considera que unha maior transparencia neste sentido pode favorecer a redución da morosidade nas relacións comerciais, así como un maior cumprimento dos prazos de pagamento establecido legalmente.

Non obstante, D. José Borja sinala que na reunión se comentou que existían algúns problemas, como o custo de contratar unha plataforma privada, a dificultade de regular a interoperatividade, ter que proporcionar información sensible a entidades privadas, etc., e indica que, a fin de dar resposta aos retos expostos, chegouse a unha solución conxunta co Ministerio de Asuntos Económicos e Transformación Dixital consistente na creación dunha plataforma pública xestionada pola Axencia Tributaria que ofrece sistemas básicos de facturación electrónica e cumpre, ademais, a función de repositorio de facturas. Así mesmo, engade que a solución pública é voluntaria, xa que o servizo de facturación electrónico se pode contratar cunha plataforma privada.

A continuación, a directora Xeral da Axencia Tributaria ofrece a palabra ás persoas asistentes por se desexan realizar algún comentario.

José Castaño Semitiel, representante do Consello Xeral de Colexios Oficiais de Graduados Sociais de España pregunta se a Axencia Tributaria vai emitir requirimentos aos declarantes de perdas no IRPF do exercicio 2022 derivadas de investimentos en Fórum Filatélico, ou se, pola contra, dispón da información. A directora do Departamento de Xestión Tributaria contesta que se está intentando conseguir toda a información e que, de non ser posible, realizaríanse os requirimentos necesarios. En segundo lugar, D. José Castaño solicita aclaración sobre as comprobacións que vai realizar a Axencia Tributaria en relación co cumprimento dos requisitos para a aplicación da dedución pola instalación de placas solares, ao que D.ª Rosa María Prieto responde que, respecto da dedución pola realización de obras de mellora da eficiencia enerxética de vivendas, o contraste vaise a realizar coa información fornecida polas Comunidades Autónomas, o que non implica que non haxa casos en que se requira ao contribuínte para que achegue información ou aclare algunha cuestión. En terceiro lugar, o representante do Consello Xeral de Colexios Oficiais de Graduados Sociais de España sinala que algúns clientes recibiron comunicacións sobre discrepancias no Imposto sobre Sociedades do exercicio 2021 en relación cos datos fiscais que, finalmente, non eran tales. Pola súa banda, a directora do Departamento de Xestión Tributaria aclara que se intenta poñer en coñecemento do contribuínte cuestións detectadas que puidesen non ser correctas. Así, na formalización do IS, cando se vai a presentar a autoliquidación, aparecen unha serie de “Avisos” a fin de que o contribuínte revise certos apartados. A Axencia Tributaria, nalgúns casos, entende que puidese non haberselle prestado a suficiente atención aos devanditos avisos e, por ese motivo, emítense as comunicacións; non obstante, se tras a revisión se constata que os datos son correctos non cómpre realizar ningunha modificación.

De seguido, D. Adolfo Jiménez Ramírez, representante da Federación Española de Asociacións Profesionais de técnicos Tributarios e Asesores Fiscais, sinala que o dato das perdas derivadas dos investimentos en Fórum Filatélico debería estar en poder da Axencia Tributaria, tendo en conta que foi un dos tres administradores concursais. Engade que cos clientes que conservaron a documentación non hai ningún problema, pero que, os que non téñena, esperan que a Axencia Tributaria se proporciónea. A directora do Departamento de Xestión Tributaria reitera que se está intentando conseguir a información.

A continuación D. Joan Torres Torres, presidente da Federación Española de Asociacións Profesionais de técnicos Tributarios e Asesores Fiscais, agradece á directora Xeral da Axencia Tributaria que se estuden as propostas que os profesionais tributarios viñeron realizando. Doutra banda, D. Joan Torres sinala que, en relación cos requirimentos para xustificar ingresos por movementos bancarios entre contas dun mesmo titular, na reunión do grupo de traballo os representantes da Axencia Tributaria indicaron que, en calquera caso, íano a comprobar. Así, pregunta se hai algún avance neste asunto.

D.ª Rosa María Prieto contesta que, efectivamente, estudouse a cuestión e que, en xeral, os movementos se “netean”. Engade que, non obstante, non se pode descartar que exista algún caso puntual en que non sexa así, xa que os requirimentos poden ser realizados por diferentes departamentos e atendendo a diversos motivos.

Por último D. Joan Torres propón que, en Cataluña, ao intentar anular unha autoliquidación do Imposto sobre o Patrimonio e presentar outra no seu lugar, a Administración autonómica sinálalles que a información tena a Axencia Tributaria e que ata novembro non se subminístraa. Pola súa banda, a Administración estatal contéstalles que a xestión do imposto é competencia das comunidades autónomas. Así, pregunta se habería algunha maneira de solucionar estas situacións.

A directora do Departamento de Xestión Tributaria aclara que, no caso das autoliquidacións, só pódese presentar unha rectificación das mesmas ou unha autoliquidación complementaria, non existindo a posibilidade de anular a autoliquidación orixinal e / ou presentar unha substitutiva. Engade que coas declaracións informativas, porén, si se poden presentar substitutivas.

Isidoro García Millán, delegado Especial da Delegación Especial de Cataluña, explica que a xestión do imposto realízaa as CCAA e que, efectivamente, existe un problema pois os ficheiros envíanse máis tarde. Engade que no IRPF, no ámbito da súa Delegación, resolveron a cuestión dunha forma manual mediante o establecemento dun sistema que permite detectar as rectificacións de autoliquidacións presentadas e, en tanto que estas non están resoltas, non se inicia a acción recadadora da primeira autoliquidación. Engade que, de momento, esta solución non é aplicable ao Imposto sobre o Patrimonio.

Para finalizar con esta cuestión, D.ª Soledad Fernández doutor solicita ao delegado Especial que remita o suposto concreto a fin de indagar se tamén se está producindo noutros ámbitos territoriais e explorar posibles vías de solución. Así mesmo, solicita a remisión do sistema que están aplicando na Delegación Especial para resolver o problema en relación co IRPF.

A continuación D. José Castaño sinala que desexa reiterar a solicitude realizada por veces anteriores relativa á posibilidade de domiciliación das declaracións complementarias de exercicios anteriores pola percepción de atrasos de salarios, presentadas dentro do seu prazo, xa que considera que é unha cuestión importante para os profesionais tributarios que lles facilitaría moito esta xestión. Pola súa banda, a directora do Departamento de Recadación contesta que entende a importancia desta solicitude e engade que se compromete a analizara con detemento, xa que, se non houbese impedimentos de consideración, podería implementarse.

De seguido D. Rafael Gil March, representante do Consello Xeral da Avogacía Española manifesta que tamén desexa reiterar que o sistema de cita previa e atención aos profesionais tributarios é mellorable. Engade que reciben queixas dos seus colexiados debido a que non se conseguen citas a tempo e a que, especialmente, o procedemento para renovar unha sinatura electrónica caducada é moi complexo e entraña moitas dificultades.

A directora do Departamento de Xestión Tributaria respóndelle que, agás algunha incidencia puntual, faise especial énfase en dar citas coa maior celeridade posible e, en concreto, en relación cos certificados, o prazo é de dous ou tres días. Así mesmo, o director do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais engade que o sistema esixe que todas as oficinas cumpran con que o contribuínte dispoña da súa cita no prazo de tres días, ao que D. Rafael Gil contesta que na Administración de Palma de Mallorca incúmprese o devandito prazo.

A directora Xeral da Axencia Tributaria comunica que o comentado en relación con Baleares vaise a comprobar a fin de solucionar as incidencias que se poidan estar producindo. Así mesmo, indica que, en relación coa segunda cuestión exposta, é certo que é complicado o procedemento de recuperación do NIF, pero que hai que ter en conta que se cursa baíxaa dunha empresa no censo cando existiu un deixamento absoluto da mesma no cumprimento das súas obrigas, desatendendo os requirimentos que desde a Administración se puidesen realizar. Pola súa banda, D. Rafael Gil contesta que se podería buscar unha fórmula alternativa, como puidese ser o outorgamento dun NIF provisional.

Para finalizar a súa intervención, o representante do Consello Xeral da Avogacía Española sinala o problema existente ao cubrir o modelo 210 de contribuíntes non residentes con máis dun inmoble, xa que cómpre obter e presentar multitude de información. Así, solicita que por parte da Axencia Tributaria estúdese a súa simplificación.

A continuación intervén D. Arturo Jiménez Contento, representante da Asociación Española de Asesores Fiscais (AEDAF), para indicar que, en relación cos requirimentos de información, nunha reunión dos grupos de traballo deste Foro os representantes da Axencia Tributaria informaron que en primeiro lugar se solicitaban os libros rexistro e, tras a súa análise, solicitábanse aquelas facturas que puidesen presentar algún tipo de incidencia. Engade que, sobre todo en Cataluña, séguense recibindo requirimentos moi xenéricos en que desde un primeiro momento requírense os libros, facturas, etc.

Isidoro García Millán respóndelle que, sen prexuízo de que poida existir algunha excepción, na actualidade non se emite o devandito tipo de requirimentos, aínda que recoñece que con anterioridade, en concreto, fai catro anos, nunha oficina , si que houbo que corrixir algunha disfunción neste sentido. Engade que estas incidencias tamén se puxeron de manifesto por parte de diferentes asociacións, e que, unha vez estudados os casos concretos que as mesmas facilitaron, concluiuse que non se trataban de primeiros requirimentos.

De seguido D.ª Soledad Fernández doutor solicita aos presentes que se remitan á Secretaría Técnica do Foro aqueles requirimentos de información que se aparten das instrucións da Axencia Tributaria comentada, a fin de comprobaros e, se é o caso, corrixiros.

Xa que non se producen novas intervencións, a directora Xeral da Axencia Tributaria dá paso ao seguinte punto da orde do día.

4. Balance provisional da campaña de Renda 2022

A directora Xeral da Axencia Tributaria cede a palabra á directora do Departamento de Xestión Tributaria, quen, apoiando a súa exposición nunha presentación en power point, sinala que, da campaña de renda 2022 en comparación coa de 2021, pódense destacar as cuestións seguintes, aínda que tendo en conta que aínda son datos provisionais:

• Formas de acceso aos servizos personalizados de Renda: o número de referencia segue sendo a forma máis utilizada (11.477.000), aínda que se pode apreciar unha diminución no seu uso e un incremento do certificado electrónico e do sistema Cl@ve de, respectivamente, arredor dun 20 e un 24 %, sumando conxuntamente case nove millóns de usuarios. En relación co sistema Cl@ve hai que sinalar que un factor que incidiu no aumento da súa utilización é a campaña divulgativa realizada en relación co mesmo.
• Vías de presentación:
  • A través de Renda WEB: incrementouse o seu uso nun 4,48 %, podendo diferenciarse:
    • Aumentou a descarga da APP arredor dun 20 %e a subscrición á mesma con identificación arredor dun 14,71 %. As presentacións pola aplicación incrementáronse nun 23,64 %, das que, sen modificación do borrador (a un só clic), aumentaron nun 31,65 %, e, con modificación a través de Renda WEB, arredor dun 4 %.
    • Internet é a vía maioritariamente elixida polo contribuínte, habendose producido un incremento no seu uso do 3,61 %.
    • O número de presentacións telefónicas mánténse estable (arredor de 1.070.000).
    • A atención presencial nas oficinas está completamente normalizadas, habendose incrementado o número de presentacións arredor dun 20 %.
  • A través de programas que non son da Axencia Tributaria: incrementouse nun 1,90 %, aínda que en proporción inferior ao aumento da porcentaxe de declaracións presentadas (3, 89 %) e ao de Renda WEB (4,48 %).
• Declaracións presentadas segundo o seu resultado:
  • A ingresar: aínda que o seu número descendeu arredor dun 4 %, o seu importe aumentou nun 8,32 %.
  • Solicitudes de devolución: incrementouse tanto o seu número (8,59 %), como o importe de devolución solicitado (16,46 %).
  • Negativas e renuncias: diminuíron arredor dun 4 %.
• Accesos ás ferramentas virtuais de IRPF :
  • O número de accesos ao informador e ao asistente virtual é practicamente o mesmo (algo máis de 421.000 ao primeiro e de 424.000 ao segundo).
  • Valoración das respostas polos contribuíntes:
    • Positivas: arredor de 750.000, tendo en conta que neste número tamén están incluídos os accesos que finalizan sen valoración e os que terminan nun estadio intermedio.
    • Negativas: arredor de 106.000, aínda que os accesos que finalizaron con esta valoración son arredor de 56.000, xa que 38.000 consultas desviáronse aos especialistas das ADI ou, se o acceso foi a través do Asistente virtual, se lles dirixiu ao Informador de Renda (12.000).

A continuación a directora Xeral da Axencia Tributaria ofrece a palabra aos asistentes e, xa que non se produce ningunha intervención, dá paso ao seguinte punto da orde do día.

5. Autoliquidacións rectificativas

D.ª Soledad Fernández doutor avanza que a proposta de modificación se encontra en tramitación e aclara que o obxectivo da reforma en ningún caso é impedir ou limitar o dereito ao recurso nin sancionar condutas que non eran sancionables ata agora. De seguido, outorga a palabra ao D. ª Rosa María Prieto.

A directora do Departamento de Xestión Tributaria engade que a reforma do procedemento de rectificación vénse reclamando desde fai moitos anos, tanto pola Administración como por parte dos contribuíntes e os seus asesores. Así, indica que, actualmente, existen dúas vías para rectificar unha autoliquidación (presentación dunha complementaria ou unha solicitude de rectificación), e que chegan numerosas queixas por parte dos contribuíntes xa que non terminan de diferenciaras. Doutra banda, sinala que, sen ter en conta a incidencia producida por casos excepcionais como puido ser a sentenza do Tribunal Supremo en relación coa prestación por maternidade, no período 2018 – 2022 realizáronse arredor de 500.000 rectificacións, de que entre un 80 e un 85 % resolvéronse total ou parcialmente a favor do contribuínte, xa que na maioría dos casos tratábase de pequenos erros, como poden ser deducións non aplicadas, grao de discapacidade que non se tivo en conta,… Así, D.ª Rosa María Prieto sinala que a modificación normativa ten como obxectivo fundamental o simplificar e axilizar o procedemento, sobre todo, para este 80 - 85 % de casos, que constitúen o groso das rectificacións. Doutra banda, engade que desexa abundar no manifestado pola directora Xeral en relación con que en ningún caso vanse a sancionar actuacións que actualmente non son sancionables, o que non implica que non vaian existir supostos en que haxa que aplicar o procedemento sancionador ante condutas abusivas que pretendan perverter o marco normativo. A título ilustrativo engade que, no caso do IRPF, hoxe en día pódense realizar as solicitudes de rectificación a través de Renda WEB e, que se coñeza, non se tramitou ningunha sanción. Tamén indica que na actual campaña de Renda xa se atendeu o 80 % das solicitudes de devolución, o que non quere dicir que a Axencia Tributaria limítese a realizar as devolucións sen aplicar algún tipo de análise de riscos, sendo precisamente este, o motivo de que exista un 20 % de solicitudes sen emitir, xa que teñen que ser obxecto dunha atención máis detallada. Neste sentido, a directora do Departamento de Xestión Tributaria sinala que, por suposto, o novo sistema de rectificación, igualmente, vai contar cunha análise de riscos por parte da Axencia Tributaria que, por outra banda, xa está funcionando, e que en ningún caso é un obxectivo da modificación regulamentaria o realizar as devolucións automaticamente para así, con posterioridade, iniciar unha comprobación e, se é o caso, aplicar a sanción correspondente. Doutra banda, indica que nas diversas reunións celebradas con diferentes colectivos propuxéranse algunhas cuestións puntuais, sobre todo técnicas, pero non se puxeran de manifesto estas reticencias en relación coa aplicación das sancións. Para finalizar, indica que co novo procedemento a maioría das rectificacións vanse a tramitar cunha maior axilidade, xa que, como comentou, no 80 - 85 % dos casos, non existen discrepancias cos datos que obran en poder da Administración.

A continuación intervén D. Carlos Gómez Jiménez, subdirector xeral de Tributos, quen sinala que o proxecto normativo non trátase dunha reacción conxuntural, xa que leva tempo estudandose. Reitera que a intención da modificación normativa é simplificar e axilizar os procedementos de rectificación e que, en ningún momento, existiu un interese en sancionar. Así, engade que en caso de discrepancia xurídica aplicaríase o artigo 179.3 da Lei 58/2003, Xeral Tributaria, polo que nesta cuestión non se producen cambios. Doutra banda, o subdirector xeral de Tributos expón que no trámite de audiencia e información pública o proxecto non tivo moitos participantes, aínda que a Asociación Española de Asesores Fiscais (AEDAF) presentou un informe, na súa opinión, bastante ponderado que se vai estudar polo Ministerio e a Axencia Tributaria, a fin de analizar se é posible dar acomodo no texto ás observacións formuladas.

De seguido, toma a palabra D. Javier Gómez Taboada, representante da Asociación Española de Asesores Fiscais, para indicar que en AEDAF non se xulgan ánimos nin intencións nin obxectivos que, doutra banda, considéranse máis que loables. Engade que, non obstante, o medio elixido e o seu posible resultado xéralles certa inquietude. Así, sinala que a modificación normativa se postula como favorable para o contribuínte, xa que axilizan e simplifican os trámites, pero que hai que ter en conta que tamén introduce o risco dun control a posteriori que, na súa opinión, pode dar lugar á perda por parte do contribuínte do seu dereito a discrepar, polo menos, nos mesmos termos que existen actualmente. Así mesmo, comenta que esta percepción é compartida por outras asociacións, independentemente de que formulasen observacións ou non fixéseno. Para finalizar, D. Javier Gómez Taboada agradece a D. Carlos Gómez a valoración realizada en relación co informe de AEDAF e engade que confía en que, efectivamente, incorpórense á modificación normativa, de maneira que se facilite ao contribuínte o seu dereito tanto á rectificación coma á discrepancia.

A continuación, D.ª Esther Luque Sánchez, representante do Rexistro de economistas Asesores Fiscais, sinala que, efectivamente, o proxecto normativo vai permitir axilizar o trámite para a maioría dos contribuíntes, aínda que, co sistema actual, cando se presenta unha rectificación existe a percepción de que a Administración compróbaa antes de aceptara, co cal non se incorre nunha infracción que puidese ser sancionable. Porén, coa modificación normativa ábrese a posibilidade de que nun control a posteriori a Axencia Tributaria discrepe, podendo dar lugar a algún tipo de sanción. Así, a representante de REAF indica que, posiblemente, só vanse a ver afectadas unha pequena parte das rectificacións que se presenten, pero que o desexable sería que o texto da modificación regulamentaria achegase, dalgunha maneira, unha maior rapidez no procedemento, pero sen incluír a posibilidade de incorrer en sancións. Por último, D.ª Esther Luque pregunta se ao presentar a autoliquidación rectificativa vai cumprir achegar a documentación xustificativa.

A directora Xeral da AEAT respóndelle que non vai cumprir. Así mesmo, comenta que as propostas e preocupacións dos colaboradores sociais están claras e engade que, xa que en ningún momento estivo no ánimo da Administración incrementar as sancións nesta materia, vaise a analizar se existe algunha vía que, dalgunha maneira, contribúa a eliminar suspicacias e a introducir unha maior tranquilidade nese sentido.

6. Próxima convocatoria

D.ª Soledad Fernández doutor manifesta que a intención é manter a periodicidade semestral das reunións, sinalando a respecto disto que a próxima reunión celebraríase, previsiblemente, no mes de novembro. Doutra banda, indica que, en canto estea ultimado a listaxe coas propostas e solicitudes que os colexios e asociacións foron presentando e que continúan pendentes de implantación, remitirase aos membros do Foro por se desexan engadir algunha outra cuestión ou realizar calquera comentario ou observación. Así mesmo, comenta que con carácter previo á celebración da sesión plenaria tamén se convocarán as reunións dos grupos de traballo, en que, entre outros asuntos, continuarase traballando en avanzar en todas estas cuestións pendentes, algunhas desde fai bastante tempo.

A continuación a directora Xeral da Axencia Tributaria comenta que, como todos os membros do Foro coñecen, en cumprimento dos compromisos asumidos polo Goberno de España no Compoñente 27 do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia, está previsto remitir á Comisión Europea un informe definitivo sobre os resultados da aplicación da Lei 11/2021, de prevención e loita contra a fraude fiscal. Así, no 4º trimestre de 2023 a Axencia Tributaria ten que preparar unha avaliación en relación coa devandita aplicación, en que tamén se reflectirían as posibles melloras a introducir na normativa tributaria. Para esta misión, D.ª Soledad Fernández doutor solicita a colaboración dos membros do Foro e indica que desde a Secretaría Técnica do Foro se lles remitirá un correo nese sentido. Por último, manifesta que desexa agradecer de antemán a colaboración que, sen dúbida, prestarán as asociacións e colexios neste labor.

7. Outras consideracións, rogos e preguntas

A continuación, a presidenta do Foro dá paso ao 7º punto da orde do día e ofrece a palabra ás persoas asistentes.

En primeiro lugar, intervén D. Adolfo Jiménez, para comentar que, aínda que, na súa opinión, a problemática dos avisos en fins de semana soluciónase sen ningunha transcendencia non abrindo o correo ata o luns, non ocorre o mesmo cos avisos recibidos no mes de agosto, o que obriga aos despachos pequenos a non poder gozar de vacacións, xa que non sempre poden conseguir que todos os seus clientes soliciten os días de cortesía no devandito mes. Así, solicita que co tema dos avisos estúdese a posibilidade de que non se emitan en fins de semana, xa que cando está exposto será porque algún colectivo se ve afectado, así como que tampouco se emitan no mes de agosto. Doutra banda, tamén sinala a problemática que existe en relación cos traballadores asalariados, normalmente con soldos baixos, que cambian de pagador nun exercicio, polo que están obrigados a presentar a declaración do IRPF e esta adoita ser a ingresar. Engade que un exemplo típico é o caso do persoal de limpeza que se ve afectado a metade de ano por unha subrogación ante un cambio de empresa e que ao ano seguinte non pode afrontar o pagamento resultante da declaración do IRPF, decidindo non presentara. Neste sentido, sinala que esta situación provoca un prexuízo á facenda pública xa que, habitualmente, non se pode embargar a cantidade debida ou, se se pode, é por un importe pequeno. Así, suxire como solución que sexa obrigatorio que, no mes seguinte ao cambio de pagador, o asalariado poida obter o certificado de retencións e retribucións percibidas e, pola súa parte, que o segundo pagador teña en cóntao á hora de calcular as retencións.

A directora Xeral da Axencia Tributaria, en relación coa primeira cuestión exposta, solicita aos directores de departamento que no mes de agosto emítase o menor número de avisos posibles, engadindo que, non obstante, é unha cuestión complicada e que moitas das notificacións son favorables para o interesado. Así mesmo, no concernente á proposta de establecer a obrigatoriedade de emitir un certificado de retencións por parte do primeiro pagador, indica que se vai a estudar, xa que, aínda que existe a posibilidade de que o traballador solicite ao segundo pagador que lle aplique un tipo de retención superior, en moitas ocasións esta posibilidade descoñécese por parte do contribuínte.

A continuación toma a palabra D. Javier Gómez Taboada para anunciar que, xa que na vía contencioso-administrativa non existen días de cortesía, van dirixir á presidencia do TEAC a solicitude de que incorporen esta ferramenta para as notificacións que emitan. Engade que o motivo de comunicaro neste Foro é por se as asociacións e colexios presentes desexan sumarse á devandita solicitude, xa que as notificacións dos tribunais económico-administrativos no mes de agosto introducen moita presión aos colaboradores sociais no desempeño das súas funcións. Doutra banda, tamén fai alusión a que AEDAF, como a Axencia Tributaria xa coñece, ha impugnado as Instrucións 1 e 2 de 2023 do Departamento de Recadación, xa que entenden que se produciu unha modificación substancial da norma en relación co statu quo previo en materia de aplazamientos y fraccionamientos, utilizando un procedimiento inadecuado que, asimismo, atribuye a la Agencia Tributaria una interpretación unilateral sobre si las condiciones han cambiado o no, a modo de cláusula rebus sic stantibus. Por último, D. Javier Gómez Taboada engade que AEDAF entende que as instrucións son recorribles dada a súa natureza, o tipo de modificación que introducen e as innovacións que inclúen (valoración de garantías, etc …), xa que, ao seu xuízo, van en prexuízo do contribuínte.

De seguido D.ª Pilar Otero Moar, representante do Consello Xeral de Colexios de Xestores Administrativos de España, sinala que desexa pór de manifesto un tema que, na súa opinión é de difícil solución, e que afecta á declaración do IRPF de cónxuxes separado con fillos menores e garda e custodia compartida. Así, indica que, naqueles casos en que a comunicación persoal entre os proxenitores é nula e mutuamente descoñecen se o outro está presentando a declaración conxunta con algún dos menores ou se aplicou o 50 % do mínimo por descendentes, adoitan producirse incongruencias que dan lugar posteriormente a liquidacións pola Axencia Tributaria, incluso no suposto de que un do excónxuxes estea incumprindo as obrigas económicas fixadas no convenio regulador respecto dos seus descendentes. Engade que xa existen sentenzas xudiciais en que se atende á situación de feito e solicita que a Axencia Tributaria e a Dirección Xeral de Tributos estuden a cuestión e intenten arbitrar algún mecanismo que evite que se produzan estas incidencias.

Pola súa banda, os representantes da Axencia Tributaria na reunión respóndenlle que, efectivamente, a cuestión non ten unha solución sinxela xa que a lexislación en materia de protección de datos persoais impide facilitar información algunha sobre os datos consignados nunha declaración a outra persoa que non sexa o propio contribuínte.

A continuación D. José Castaño informa sobre os problemas existentes coas retencións dos profesionais e, en concreto coas dos notarios e rexistradores, xa que estes emiten un número considerable de facturas e o receptor non sempre ingresa a retención practicada. Engade que este feito produce diferenzas entre o consignado polo profesional e as imputacións, que dan lugar a requirimentos de documentación por parte da Axencia Tributaria que finalmente, unha vez examinada, adoitan terminar dando a razón ao contribuínte. Así, o representante do Consello Xeral de Colexios Oficiais de Graduados Sociais de España sinala que esta cuestión xa se propuxo con anterioridade neste Foro e, no seu momento, propuxose que se eliminasen as retencións aos notarios e rexistradores xa que se trata dun colectivo que, na súa opinión, non debese ter ningún problema para ingresar o 20 % na correspondente autoliquidación trimestral. Ademais, indica que ten entendido que cando a retención é por un importe pequeno a Axencia Tributaria non require á persoa obrigada ao seu ingreso, co que a maior prexudicada polas retencións que deixan de ingresarse é a facenda pública. Doutra banda, sinala que, cambiando de tema, desexa manifestar que lle parece unha boa iniciativa a organización de xornadas informativas por colectivos nas delegacións da Axencia Tributaria, como a que tivo lugar recentemente en Murcia cos Graduados Sociais e en que, por certo, na última reunión tratouse a cuestión relativa ao procedemento de devolución do Imposto sobre os envases de plástico non reutilizables. Engade que se aclarou que había que elaborar un Excel e anexar á solicitude de devolución copias das facturas e os xustificantes do pagamento do imposto para a súa comprobación e análise por parte da Axencia Tributaria. Así, sinala que, na súa opinión, este procedemento manual e non informatizado xera unha carga de traballo considerable tanto á Administración coma aos profesionais tributarios.

D.ª Pilar Jurado Borrego, directora do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais, contéstalle que coincide en que as solicitudes de devolución comportan unha carga administrativa de consideración, aínda que, do que se trata é de que no propio sistema informático do contribuínte recóllase a información cun nivel de desagregación tal que permita, automaticamente, xerar o folla de cálculo. Engade que a tramitación das devolucións do imposto está configurada así na Lei e que, internamente, éstánse explorando diferentes vías por se se puidese dar con algunha fórmula que facilitase a tarefa tanto á Administración coma ao contribuínte.

Xa que non se realizan novas intervencións, a directora Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria agradece ás persoas asistentes a súa presenza e participación e dá por concluída a vigesimotercera sesión do pleno do Foro de Asociacións e Colexios de Profesionais Tributarios.