Que é o Foro de Grandes Empresas?

  

Antecedentes

O Plan de Prevención da Fraude Fiscal de 2005 establecía entre as súas medidas organizativas para reforzar a coordinación interna e a integración funcional na Axencia Estatal de Administración Tributaria (de agora en diante, Axencia Tributaria) a creación dunha Delegación Central de Grandes Contribuíntes como único interlocutor coas grandes empresas adscritas á mesma. Iso supuxo un cambio de organización e cultura e un marco de relación consolidado, aínda que mellorable.

Para iso, a actualización do Plan de Prevención levada a cabo en 2008 previu a posta en marcha dun novo tipo de relación cooperativa cun número reducido de grandes empresas en dúas fases:

1. A creación dun foro de discusión cos grandes contribuíntes en que se analicen, a través de reunións conxuntas ou sectoriais, os principais problemas que se propón na relación entre as grandes empresas e a Administración tributaria e valórese a extensión do modelo de relación cooperativa.

2. A posible implantación dun marco especial a través do que a Administración proporcionaría, en prazos acordes coas necesidades das empresas, un criterio sobre as consecuencias fiscais das súas operacións a cambio dunha total transparencia sobre as mesmas, sempre que as empresas que voluntariamente se acollan a ese marco especial ofrezan canta información sexa necesaria para que a Administración poida fixar o seu criterio.

Co foro de Grandes Empresas puxo en marchase a primeira das fases indicadas.

Así mesmo, o Acordo do Consello de ministros do 14 de agosto de 2008 aprobou determinadas medidas a curto prazo para reducir as cargas administrativas das empresas, entre as que se sinala o establecemento de contactos directos cos Consellos de Administración das grandes empresas e creación dun foro de empresas para debater os temas que máis poidan interesar a este tipo de contribuíntes.

Neste mesmo sentido, a OCDE, no Foro de Administración Tributaria (Seúl, 2006 e Cidade do Cabo, 2008), chegou ás seguintes conclusións:

• Debe partirse da premisa de que a administración das empresas é a responsable ante o conxunto de accionistas da realización dunha boa xestión da actividade corporativa, máxime nos actuais tempos de crise financeira global.

• Dentro da actividade xerencial, a maneira de afrontar a xestión do risco fiscal pode afectar aos resultados financeiros e á reputación da empresa. Por iso considérase que a dirección xeral e os consellos de administración deben aumentar o seu interese na xestión do risco fiscal como parte do goberno corporativo.

• As Administracións fiscais desempeñan unha función capital e deben asegurarse de que os consellos de administración coñezan que son os responsables finais das estratexias fiscais. Afírmase que as Administracións fiscais están, neste sentido, potenciando as relacións coas grandes empresas, como vía para obter numerosos beneficios mutuos.

Por outra banda, o Informe do grupo especial de traballo sobre bo goberno das sociedades cotizadas do 19 de maio de 2006 da CNMV ("Código de Bo Goberno") indicou que o interese dos accionistas proporciona unha guía de actuación que terá que desenvolverse respectando as esixencias impostas polo Dereito, por exemplo, en normas fiscais. Neste sentido, entre as Recomendacións que se realizan ao Comité de Auditoría, indicouse a necesidade de que a política de control e xestión de riscos identificase polo menos os distintos tipos de risco (operativos, tecnolóxicos, financeiros, legais, reputacionales...), así como os sistemas de información e control interno que se utilizarán para controlar e xestionar os citados riscos, incluídos os pasivos continxentes ou riscos fóra de balance.

Finalmente, convén sinalar que en 2008 realizouse unha enquisa entre empresas adscritas á Delegación Central de Grandes Contribuíntes en que estas manifestaron que a Axencia Tributaria  ofrecía bos mecanismos de axuda na confección de declaracións, unha moderna tecnoloxía ao servizo dos contribuíntes e unha actitude positiva e flexible na área de información e asistencia. Así, a valoración por parte das grandes empresas foi globalmente satisfactoria nas actuacións de información e asistencia e non tanto na área do control, en que opinaban que se podían introducir algunhas melloras.

Posta en funcionamento

No marco indicado, puxose en funcionamento un Foro de Grandes Empresas como órgano de relación cooperativa para promover unha maior colaboración entre as grandes empresas e a Administración tributaria do Estado, baseada nos principios de transparencia e confianza mutua, a través do coñecemento e posta en común dos problemas que poidan proporse na aplicación do sistema tributario.

Neste sentido, contactouse cun conxunto de empresas adscritas á Delegación Central de Grandes Contribuíntes que, en función do seu volume de facturación, volume de débeda tributaria ingresada, volume de información fornecida á Administración tributaria, número de traballadores, sector de actividade e distribución xeográfica, consideráronse representativas de todas elas e susceptibles dunha áxil interlocución para estes fins.

A participación inicial dun reducido grupo de empresas non debe interpretarse de ningún xeito como un sinal de privilexio para estes participantes respecto dos demais contribuíntes, tendo en conta que, en todo caso, os acordos que se adopten no Foro son de aplicación xeral a todos os obrigados tributarios afectados.

Finalmente, cabe indicar que o conxunto inicial de participantes no Foro pode perfectamente modificarse no futuro e incluso crearse outros foros para ámbitos territoriais concretos.

Normas de funcionamento

As Normas de funcionamento, así como os posibles temas a tratar no seo do Foro, son desenvolvidos nas Normas de funcionamento do Foro.

Os criterios que subxacen nas devanditas Normas son os seguintes:

• O Foro ten carácter informal, asociativo, flexible e desburocratizado.

• Funciona en Pleno e en Grupos de traballo. O Pleno identifica os problemas e adopta os acordos e os Grupos de traballo analizan os problemas e propón as solucións.

• A participación no Pleno configúrase ao máximo nivel de representación: Secretario de Estado de Facenda e Orzamentos e Consello de Dirección da  AEAT por un lado e membros dos Consellos de Administración das empresas polo outro.

• A participación nos Grupos de traballo establécese a un nivel máis técnico e flexible.