O IRPF

O Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas (IRPF) é un imposto que pagan as persoas segundo o diñeiro que gañan. Así, o que gana máis, paga máis e o que gana menos, paga menos, e incluso hai persoas que non pagan nada. Esta é a diferenza máis importante co IVE, que máis adiante estudaremos, pois no IVE todos pagamos igual cando compramos un mesmo artigo cun mesmo prezo. Fixavos que estamos dicindo que o que gana máis paga máis, no sentido de que paga unha cantidade proporcionalmente superior á que paga o que gana menos, e así compensa a parte de que pagan pouco polos seus pequenos ingresos. A isto se lle chama progresividade, que se pode considerar como máis equitativa que a proporcionalidade e favorece a redistribución da riqueza.

A diferenza entre proporcionalidade e progresividade é sinxela se a explicamos con porcentaxes. Se todo o mundo paga, por exemplo, o 10% do que gana, o que gana 1.000 euros pagaría o 10% deses 1.000 euros e o que gana 2000 euros pagaría tamén o 10% de seus 2000 euros. Isto sería pagar de forma proporcional. En cambio, a progresividade significa que o que gana máis paga unha porcentaxe superior dos seus ingresos, de xeito que, mentres que o que gana 1.000 euros paga o 10% de seus 1.000 euros, o que gana 2000 euros paga o 10% dos primeiros 1.000 euros, pero o 15% dos segundos 1.000 euros.

Na declaración do IRPF, o que se coñece como declaración da renda, débese incluír o soldo que se gaña ou os beneficios que se obteñen se un é o seu propio xefe (por exemplo, un electricista, un médico, unha avogada, un fontaneiro, unha taxista, etc.). Tamén teñen que incluírse os intereses das contas bancarias que se obteñen, os alugamentos que se cobran se se ten algúns piso arrendados, a ganancia que se obtivo se se vendeu unha casa, etc.

Na declaración da renda, como diciamos, inclúese todo o que se gañou durante o ano e réstase unha cantidade de diñeiro que todos necesitamos para poder vivir dignamente como persoas e poder pagar as nosas necesidades básicas. A esta cantidade que se resta se a chama “mínima persoal e familiar”. Este mínimo persoal e familiar é unha cantidade maior para as persoas que teñen fillos, pois deben alimentaros, comprarlles roupa, libros... Non hai que esquecer que os nenos e mozos son moi importantes para o país e por iso axúdase as persoas que teñen fillos facendo que paguen menos impostos, para que poidan dedicar máis diñeiro a coidar deles .

Ademais, na declaración da renda réstanse tamén outros “descontos” (reducións, deducións) que teñen en conta outros gastos que deben facer as persoas e que se restan da cantidade que hai que pagar polo imposto. Entre estes descontos está unha cantidade para as nais que teñen fillos pequenos, para axudaras a pagar unha gardaría ou a outra persoa que coide dos seus fillos mentres os pais están traballando. As persoas que aforran para cando sexan maiores e xubílense tamén poden restar unha cantidade por eses aforros. E se fixemos donativos para axudar organizacións que se ocupan das persoas máis necesitadas (Cruz Vermella, Médicos sen Fronteiras, Cáritas...), podemos igualmente descontar unha parte dese diñeiro que demos.

En relación coas deducións, debedes saber que non só existen as que fixa o Estado senón tamén as que poden establecer cada unha das Comunidades Autónomas, que poderán aplicarllas as persoas que vivan en cada Comunidade Autónoma.

A declaración da renda preséntase todos os anos (entre abril e xuño). Este imposto non hai que ingresaro de golpe nestes meses, senón que se vai pagando aos poucos, a prazos, pondo cada mes unha pequena parte do soldo que a xente gana. Estes prazos chámanse “retencións”. Cando chega o mes de xuño fanse as contas: súmase todo o que gañamos durante o ano, réstanse as reducións e deducións que establece a lei. Da cantidade que resulte réstase todo o que fomos pagando mes a mes no ano anterior. Se aínda nos falta algo por pagar, aboámolo, pero se pagamos de máis, nos devólveno.

Para axudar a facer a declaración da renda, a Axencia Tributaria creou un servizo na súa páxina web que se chama Renda Web, que descarga os datos que a Axencia Tributaria ten de cada contribuínte e que permite modificar e incluír os datos de ingresos e gastos de cada persoa facendo automaticamente as operacións e os cálculos necesarios para obter o resultado da declaración, a ingresar ou a devolver, e presentara. Tamén se pode acudir ás oficinas da Axencia para que nos fagan a declaración, ou realizara a través da app da Axencia Tributaria ou por teléfono.

Como conclusión de todo o que vimos, podemos dicir que o Imposto sobre a Renda é un imposto que intenta ser moi xusto, ao ter en conta as diferenzas que hai entre as persoas, pois unhas gañan máis e outras menos, unhas teñen fillos e outras non. Deste xeito, o imposto contribúe tamén a que as desigualdades entre as persoas sexan menores, pois, aínda que uns paguen máis porque teñen máis e outros paguen menos porque teñen menos, todos temos o mesmo dereito a gozar das estradas, os parques, os hospitais, os colexios e os demais bens e servizos públicos.