Saltar ao contido principal
Quen paga os impostos?
Procesando...

Glosario

  • Base impoñible : Cantidade fixada polas leis tributarias coa que se establece a capacidade económica do contribuínte. Esta cantidade está integrada, por exemplo, no Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas polas rendas que obtén unha persoa no ano e atendendo á clasificación das devanditas rendas dividirase en dous partes: xeral (soldo, alugamentos, etc.) e do aforro (intereses de contas bancarias, vendas de accións, etc.). No Imposto sobre o Valor Engadido a base impoñible está integrada polo prezo do produto que se compra ou do servizo que se recibe. Esta cantidade multiplícase por unha porcentaxe, tamén chamado tipo ou tarifa, fixado polas leis.

  • Capacidade económica : A que ten en conta o lexislador para establecer cada imposto a cargo dos contribuíntes. Considérase que a obtención de rendas, a posesión do patrimonio, a adquisición dunha herdanza ou unha doazón ou a compra de mercadorías son feitos representativos de capacidade económica, tamén chamada capacidade contributiva, porque en función dela , realizan os contribuíntes as súas achegas tributarias á Facenda Pública. É dicir, é o diñeiro que se ten, ou que se demostra que se ten a xulgar polas cousas que unha compra ou posúe. Por iso, a capacidade económica é un indicador da capacidade contributiva, porque demostra o que un cidadán pode e debe pagar en concepto de impostos. O que ten maior capacidade económica, ten maior capacidade contributiva (e viceversa).

  • Contribuínte : Persoa, física ou xurídica (unha persoa xurídica é unha empresa ou similar), que contribúe ao sostemento dos gastos públicos mediante as achegas en diñeiro que entrega á Facenda Pública (impostos, principalmente) de acordo coa súa capacidade económica (renda, patrimonio, adquisicións, etcétera) e na contía prevista na lei.

  • Evasión fiscal : Comportamento do contribuínte que utiliza unha norma tributaria que estaba pensada cunha finalidade distinta polo lexislador, e co que se pretende conseguir un resultado económico prohibido pola lei ou contrario á norma tributaria (por exemplo, presentar unha declaración tributaria incorrecta para conseguir unha bolsa, axuda ou subvención e logo presentar unha declaración complementaria coma se se estivese rectificando un esquecemento, compra-vendas ficticias, vendas que encobren doazóns, préstamos que en realidade son achegas de capital, pero que tributan de forma distinta, etc.). En realidade, é bordear ou sortear a lei: é aproveitar unha norma tributaria que estaba pensada para outra cousa co obxectivo de pagar menos impostos.

  • Evasión fiscal : É un comportamento análogo á fraude fiscal, pero é unha distinción meramente semántica. Tecnicamente, a evasión é sinónima de fraude. Socialmente, a evasión parece ter un significado menos forte. Porén, no vocabulario hacendístico tradicional, a evasión é máis ampla que a fraude: inclúe tanto a fraude tributaria, como o contrabando aduaneiro, ou a saída de divisas do país, etc. É dicir: todo comportamento ilegal que comporta un dano ao Tesouro Público, sexa ou non relativo aos impostos.

  • Fraude fiscal : Comportamento do contribuínte que oculta, disfraza ou manipula a súa capacidade económica para non ingresar á Facenda Pública a cantidade de impostos que está obrigado a pagar segundo as leis vixentes.

  • Función redistributiva dos impostos : Un dos obxectivos que teñen os impostos consiste en facer que paguen máis os que máis teñen e menos os que teñen menos, a fin de que a carga dos gastos públicos distribúase con maior xustiza social. Tamén os impostos serven para que o Estado e outras administracións públicas redistribúan o diñeiro que reciben pola vía dos gastos públicos (por exemplo, sanidade pública para todos, campañas de vacinación, diñeiro para investigación e desenvolvemento social, bolsas de ensino, axudas para compra de vivenda, axudas para transporte, axudas domiciliarias e residencias para persoas maiores e discapacitadas, etc.).

  • Mínimo persoal e mínimo familiar : É a cantidade de diñeiro que todos necesitamos para poder vivir dignamente como persoas e poder pagar as nosas necesidades básicas e que, por iso, non tributa no IRPF. Esta cantidade varía segundo as circunstancias persoais e familiares do contribuínte (número de fillos, número de ascendentes, número de persoas discapacitadas).

  • Obrigas tributarias : Constitúen unha serie de accións que, por mandato legal, deben realizarse. Por exemplo, sono o pagamento de impostos no prazo e da forma que determina a lei. Tamén, sono o subministración de información económica que a lei tributaria establece, aínda que o resultado desta obriga non sexa unha achega económica.

  • Progresividade dos impostos : Os impostos pódense liquidar segundo os seguintes criterios:

    • Todos pagan a mesma cantidade ("capitación");

    • Proporcionalmente á súa respectiva capacidade económica (o 15 %, por exemplo); e

    • Máis que proporcionalmente á súa capacidade económica ("imposto progresivo"). Nesta última modalidade quen ten, por exemplo, unha renda de 30.000 euros paga o 10 % polos primeiros 6.000 euros; o 12 % polos segundos 6.000 euros, o 15 % polos terceiros 6.000 euros, etcétera. Significa non pagar unha porcentaxe lineal por todo o diñeiro que se ten, senón distribuír o diñeiro que se ten en tramos, e onde a porcentaxe que se aplica (tipo impositivo) vai sendo maior segundo vai ascendendo o tramo de diñeiro.

  • Sistema tributario español : Conxunto de impostos e demais tributos existentes en España, establecidos e regulados por lei conforme aos principios enunciados na Constitución.

  • Solidariedade : É a adhesión expresa á causa e realidade doutros , que se pon de manifesto co ofrecemento expreso de apoio e a posta en práctica dunha axuda material e moral.

  • Tarifa progresiva : Tipo de gravame, alícuota ou porcentaxe a aplicar sobre a base impoñible cando esta se expresa en cantidades monetarias e divídese por tramos, de tal forma que ao aumentar a base e pasar ao tramo seguinte increméntase o tipo. Significa aplicar porcentaxes maiores (tipos impositivos) aos tramos de diñeiro máis altos.

  • Tributos : Son achegas monetarias establecidas polas leis para proporcionar ingresos á Facenda Pública co obxecto de que esta poida atender os gastos públicos. Clasifícanse en impostos, taxas e contribucións especiais:

    • Impostos : Son os tributos máis importantes e que os cidadáns deben pagar obrigatoriamente sen que exista unha contraprestación individualizada específica e que se fundamentan en feitos que demostran a capacidade económica dos cidadáns (por exemplo: o IRPF ou o IVE).

    • Taxas : Son tributos que pagan os cidadáns como consecuencia da realización dunha actuación administrativa que lles beneficia individualmente, pero que están obrigados a solicitar ou recibir (por exemplo: a recollida do lixo, ou a expedición do DNI).

    • Contribucións especiais : Son tributos que se pagan cando unha actuación pública dirixida a satisfacer unha necesidade colectiva produce un beneficio especial a determinados individuos (por exemplo: o aumento de valor dun predio como consecuencia da realización dunha obra pública).