Réxime fiscal especial das Illes Balears

A disposición adicional septuaxésima da Lei 31/2022, do 23 de decembro, de Orzamentos Xerais do Estado para o ano 2023, crea a Reserva para investimentos nas Illes Balears, coa finalidade de que os contribuíntes do Imposto sobre Sociedades e do Imposto sobre a Renda de non Residentes teñan dereito á redución na base impoñible polas cantidades que, con relación aos seus establecementos situados nas Illes Balears, destinen dos seus beneficios á reserva para investimentos.

A redución aplicarase ás dotacións que en cada período impositivo fáganse á reserva para investimentos ata o límite do 90 por cento da parte de beneficio obtido no mesmo período que non sexa obxecto de distribución, en canto proceda de establecementos situados nas Illes Balears.

En ningún caso a aplicación da redución poderá determinar que a base impoñible sexa negativa.

Consideraranse beneficios procedentes de establecementos situados nas Illes Balears os derivados de actividades económicas, incluídos os procedentes da transmisión dos elementos patrimoniais afectos ás mesmas.

Isto é, consideraranse beneficios procedentes dos establecementos situados nas Illes Balears os derivados das operacións efectuadas cos medios persoais e materiais afectos ao mesmo que pechen un ciclo mercantil que determine resultados económicos.

Consideraranse beneficios non distribuídos os destinados a nutrir as reservas.

As asignacións a reservas consideraranse diminuídas no importe que eventualmente se detraese dos fondos propios, incluídos os supostos que traian causa a separación de socios ou partícipes da entidade, xa no exercicio ao que a redución da base impoñible refírese, xa en que se adoptase o acordo de realizar as mencionadas asignacións.

Para a determinación do beneficio non distribuído e para a aplicación do límite porcentual do mesmo susceptible de destinarse á reserva para investimentos nas Illes Balears considerarase o resultado contable.

Non terá a consideración de beneficio non distribuído:

1. O destinado a nutrir as reservas de carácter legal.

2. O que derive da transmisión de elementos patrimoniais cuxa adquisición determinase a materialización da reserva para investimentos nas Illes Balears. Non obstante, nos casos de transmisión de elementos patrimoniais que sos destinásense parcialmente á materialización da reserva, considerarase beneficio non distribuído a parte proporcional do devandito beneficio que se corresponda coa parte do valor de adquisición do elemento patrimonial que non supuxese a materialización da reserva.

3. O que derive dos valores representativos da participación no capital ou fondos propios doutras entidades, así como a cesión a terceiros de capitais propias.

A reserva para investimentos deberá figurar nos balances con absoluta separación e título apropiado e será indispoñible en tanto que os bens en que se materializou deban permanecer na empresa.

A dotación desta reserva non terá a consideración de incremento de fondos propios aos efectos do previsto no apartado 2 do artigo 25 da Lei 27/2014, do 27 de novembro, do Imposto sobre Sociedades, nin servirá para cumprir o requisito previsto na letra b) do apartado 1 do citado artigo 25, nin o requisito previsto no apartado 3 do artigo 105 da mesma Lei.

As cantidades destinadas á reserva para investimentos nas Illes Balears deberán materializarse no prazo máximo de tres anos, contados desde a data da devindicación do imposto correspondente ao exercicio en que se dotou a mesma, na realización dalgunha dos investimentos indicados na Lei 31/2022.

Os contribuíntes poderán levar a cabo investimentos anticipadas, que se considerarán como materialización da reserva para investimentos que se dote con cargo a beneficios obtidos no período impositivo en que se realiza o investimento ou nos tres posteriores, sempre que se cumpran os restantes requisitos esixidos no mesmo.

A materialización e o seu sistema de financiamento comunicaranse conxuntamente coa declaración do Imposto sobre Sociedades, o Imposto sobre a Renda de non Residentes ou o Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas do período impositivo en que se realicen os investimentos anticipados.

A aplicación do beneficio da reserva para investimentos será incompatible, para os mesmos bens e gastos, coas deducións para incentivar a realización de determinadas actividades reguladas no capítulo IV do título VI da LIS. Tamén será incompatible para os mesmos bens e gastos con calquera beneficio fiscal ou medida de distinta natureza que teña a condición de axuda estatal baixo o Dereito da Unión Europea, se a devandita acumulación excedese dos límites establecidos no Ordenamento comunitario que, en cada caso, resulten de aplicación.

A reserva para investimentos deberá materializarse no prazo máximo de tres anos, contados desde a data da devindicación do imposto correspondente ao exercicio en que se dotou a mesma, na realización dalgunha dos seguintes ##2##investimentos ##2##:

• En adquisición de elementos patrimoniais do inmobilizado material ou intanxible, de elementos patrimoniais que contribúan á mellora e protección do medio natural no territorio das Illes Balears, así como os gastos de investigación e desenvolvemento derivado de actividades de investigación, desenvolvemento e innovación tecnolóxica.

• A creación de postos de traballo relacionada de forma directa cos investimentos previstos no apartado anterior.

• A subscrición de accións ou participacións no capital emitido por sociedades como consecuencia da súa constitución ou ampliación de capital que desenvolvan no arquipélago a súa actividade, sempre que se cumpran determinados requisitos.

Entenderase, para os efectos da reserva por investimentos, por elementos patrimoniais do inmobilizado material ou intanxible aqueles elementos aos que se refiren as correspondentes normas de rexistro e valoración ditada en desenvolvemento do Plan Xeral de Contabilidade aprobada mediante Real decreto 1514/2007, do 16 de novembro.

Os elementos patrimoniais poderán ser novos ou usados, sempre que, en caso destes últimos, os devanditos bens non formasen parte, integramente, da materialización da reserva para investimentos nas Illes Balears respecto doutro contribuínte.

Deberán estar situados ou ser recibidos no arquipélago balear, utilizados no mesmo, afectos e necesarios para o desenvolvemento de actividades económicas do contribuínte, agás no caso de que contribúan á mellora e protección do medio natural no territorio balear.

Para tal fin entenderanse situados e utilizados no arquipélago:

1. As aeronaves que, polo seu destino, contribúan a mellorar as conexións das Illes Balears , nos termos que regulamentariamente se determinen.

2. Os buques con pavillón español e con porto base nas Illes Balears.

3. As redes de transporte e de comunicacións que conecten o arquipélago balear co exterior, polo tramo da mesma que se encontre dentro do territorio das Illes Balears e á parte situada fóra do mesmo que se utilice para conectar entre si as distintas illas do arquipélago.

4. As aplicacións informáticas e os dereitos de propiedade industrial, que non sexan meros signos distintivos do contribuínte ou dos seus produtos, e que vaian aplicarse exclusivamente en procesos produtivos ou actividades comerciais que se desenvolvan no ámbito territorial balear, así como os dereitos de propiedade intelectual que sexan obxecto de reprodución e distribución exclusivamente no arquipélago balear.

5. As concesións administrativas de uso de bens de dominio público radicados nas Illes Balears, de prestación de servizos públicos que se desenvolvan exclusivamente no arquipélago e de obra pública para a execución ou explotación de infraestruturas públicas radicadas nas Illes Balears.

Tratandose de solo, edificado ou non, este debe afectarse :

• Á promoción de  vivendas protexidas.

• Ao desenvolvemento de actividades industriais incluídas nas divisións 1 a 4 da sección primeira das tarifas do IAE.

• Ás actividades sociosanitarias, centros residenciais de maiores, xeriátricos e centros de rehabilitación neurolóxica e física.

• Ás zonas comerciais que sexan obxecto dun proceso de rehabilitación. 

• Ás actividades turísticas reguladas na Lei 8/2012, do 19 de xullo, do Turismo das Illes Balears, cuxa adquisición teña por obxecto a rehabilitación dun establecemento turístico. 

Entenderase por zonas comerciais obxecto dun proceso de rehabilitación aqueles centros comerciais urbanos a que fai referencia a Lei 11/2014, do 15 de outubro, de comercio das Illes Balears, e aquelas áreas municipais de impulso comercial reguladas na Lei 6/2023, do 16 de marzo, de áreas municipais de impulso comercial das Illes Balears, afectados por actuacións de reforma interior e rexeneración urbana de acordo co instrumento de planificación urbanística correspondente a que se refire a Lei 12/2017, do 29 de decembro, de urbanismo das Illes Balears.

A afectación á zona comercial entenderase referida aos centros, corredores comerciais ou locais de negocio individualmente considerados situados na zona, incluídas as zonas de aparcadoiros, áreas comúns e as de equipamento.

Consideraranse obras de rehabilitación as actuacións dirixidas á renovación, ampliación ou mellora de establecementos turísticos, sempre que reúnen as condicións necesarias para ser incorporadas ao inmobilizado material como maior valor do inmoble de acordo coa normativa contable.

Entenderase por actividades turísticas as definidas no artigo 3.b) da Lei 8/2012, do 19 de xullo, do Turismo das Illes Balears e por establecementos turísticos os definidos no artigo 3.h) da Lei 8/2012.##10008195####10008195##

Aos efectos da reserva para investimentos nas Illes Balears, considerarase solo afecto ao desenvolvemento de actividades industriais o utilizado en calquera das actividades económicas##1## do contribuínte cando estas estean incluídas nas divisións 1 a 4 da sección primeira das tarifas do Imposto sobre Actividades Económicas, aprobadas polo Real decreto Lexislativo 1175/1990, do 28 de setembro.

Considerandose en particular que tales actividades industriais desenvólvense nas edificacións, construcións e instalacións, así como nas superficies cubertas ou sen cubrir, que se utilicen para a almacenaxe das materias primas, elementos de produción e transporte, dos produtos terminados e semiterminados, así como os recintos administrativos, os destinados ao uso do persoal e os destinados á actividade fabril, e aqueles onde se encontren situados a maquinaria, as instalacións, e os elementos requiridos ou convenientes para a seguridade e hixiene no traballo.

Terán a consideración de investimentos en elementos patrimoniais que contribúen á mellora e protección do medio natural no territorio das Illes Balears as seguintes:

1. As consistentes en instalacións que eviten a contaminación atmosférica ou acústica procedente de instalacións industriais, ou contra a contaminación de augas superficiais, subterráneas e mariñas, ou para a redución, recuperación ou tratamento de residuos industriais propios, ou para optimizar o consumo e tratamento de recursos hídricos agrícolas ou industriais, sempre que se estea cumprindo a normativa vixente nos devanditos ámbitos de actuación e realícense para mellorar as esixencias establecidas na devandita normativa.

2. As realizadas en bens do activo material consistente en instalacións e equipos destinados ao aproveitamento, para autoconsumo, de fontes de enerxía renovable para a súa transformación en electricidade.

No caso de inmobilizado intanxible, a reserva non poderá materializarse en marcas nin en coñecementos non patentados.

Terán a consideración de coñecementos técnicos non patentados os dereitos para a explotación económica de fórmulas ou procedementos secretos, os dereitos sobre informacións relativas a experiencias industriais, comerciais ou científicas e o conxunto non divulgado de informacións técnicas necesarias para a reprodución industrial, directamente e nas mesmas condicións, dun produto ou dun procedemento.

Terán a consideración de gastos de investigación e desenvolvemento os derivados de actividades de investigación, desenvolvemento e innovación tecnolóxica a que se refire o artigo 35 da Lei 27/2014, do 27 de novembro, do Imposto sobre Sociedades.

A materialización da reserva en gastos de investigación, desenvolvemento e innovación tecnolóxica non estará condicionada á súa activación posterior e considerarase realizada a medida que se vaian devindicando os devanditos gastos.

A reserva para investimentos nas Illes Balears poderase materializar en calquera tipo de elemento de transporte afecto á actividade económica, xa sexa de uso interno ou externo, definindose cando se entenderá que un vehículo, unha embarcación destinada ao transporte marítimo de pasaxeiros ou elementos de transporte de pasaxeiros por estrada son aptos para a materialización da reserva para investimentos.

Así, entenderase que unha embarcación destinada ao transporte de pasaxeiros por vía marítima é apta para a materialización da reserva para investimentos nas Illes Balears cando se destine exclusivamente a prestacións de servizos que cumpran as necesidades de servizo público nos termos previstos na Lei 11/2010, do 2 de novembro, de ordenación do transporte marítimo das Illes Balears.

Serán aptas para a materialización da reserva para investimentos nas Illes Balears os investimentos en vehículos destinados á prestación de servizos de transporte terrestre de pasaxeiros suxeitos a concesión ou autorización administrativa de acordo co que se dispón na Lei 4/2014, do 20 de xuño, de transportes terrestres e mobilidade sostible das Illes Balears.

Finalmente, serán aptas para a materialización da reserva os investimentos en elementos de transporte de pasaxeiros por estrada sempre que a empresa teña o domicilio fiscal no territorio das Illes Balears.

Os investimentos en aeronaves deben contribuír a mellorar as conexións das Illes Balears .

Considerarase que as aeronaves en que se materializa a reserva para investimentos contribúen a mellorar as conexións das Illes Balears cando máis do cincuenta por cento dos seus voos teña por obxecto prestar servizos de transporte entre as illas do arquipélago balear ou entre estas e outros territorios durante o período de mantemento do investimento

Cando non se acade o devandito volume de voos, considerarase que se produciu a materialización da reserva no importe do investimento na aeronave que se corresponda coa porcentaxe que representen os voos entre as illas do arquipélago ou entre estas e outros territorios respecto do total dos seus voos durante o período de mantemento do investimento.

Na autorización administrativa para a posta en circulación dos vehículos de turismo destinado ao arrendamento de vehículo con ou sen condutor e, en xeral, na de todos os vehículos suxeitos ao Imposto sobre Vehículos de Tracción Mecánica deberá constar un domicilio correspondente a algún municipio das Illes Balears . Así mesmo, cando os vehículos non requiran autorización administrativa para a súa posta en circulación por estar destinados ao uso interno nas instalacións da empresa, esixirase que estean destinados para o seu uso en establecementos situados nas Illes Balears.

Esixirase en todo caso que se trate de buques con pavillón español e con porto base nas Illes Balears.

1. Aos arrendamentos de vivenda protexida pola entidade promotora das mesmas. As vivendas deberán ser obxecto de cesión en arrendamento durante, polo menos, cinco anos ininterrompidos.

2. Ás actividades turísticas a que se refire a Lei 8/2012, do 19 de xullo, do Turismo das Illes Balears.

3. Ao desenvolvemento das actividades industriais incluídas nas divisións 1 a 4 da sección primeira das tarifas do Imposto sobre Actividades Económicas, aprobadas polo Real decreto 1175/1990, do 28 de setembro.

4. Ás actividades sociosanitarias, centros residenciais de maiores, xeriátricos e centros de rehabilitación neurolóxica e física. Entenderase que as oficinas de farmacia constitúen actividades sociosanitarias.

5. Ao desenvolvemento de actividades en zonas comerciais situadas en áreas cuxa oferta turística se encontre en declive. Entenderase por área cuxa oferta turística se encontre en declive as zonas turísticas saturadas ou maduras así declaradas de acordo coa Lei 8/2012, do 19 de xullo, do Turismo das Illes Balears.

Deberá cumprir os seguintes requisitos:

• A creación de postos de traballo deberá estar relacionada de forma directa con investimentos en adquisición de elementos patrimoniais do inmobilizado material ou intanxible, en elementos patrimoniais que contribúan á mellora e protección do medio natural no territorio das Illes Balears, así como en gastos de investigación e desenvolvemento derivado de actividades de investigación, desenvolvemento e innovación tecnolóxica.

• Deberase producir dentro dun período de seis meses contado desde a data de entrada en funcionamento dos devanditos investimentos.

• A creación de postos de traballo determinarase polo incremento do cadro de persoal media total do contribuínte producido no devandito período respecto da cadro de persoal medio dos 12 meses anteriores á data da entrada en funcionamento do investimento, sempre que o devandito incremento se manteña durante un período de cinco anos, agás no caso de contribuíntes que cumpran as condicións do artigo 101 da Lei 27/2014, do 27 de novembro, do Imposto sobre Sociedades, no período impositivo en que se obtén o beneficio con cargo ao que se dota a reserva, quen deberán manter o devandito incremento durante tres anos. Para o cálculo do cadro de persoal media total da empresa e do seu incremento tomaranse as persoas empregadas, nos termos que dispoña a lexislación laboral, tendo en conta a xornada contratada en relación coa xornada completa. A creación de postos de traballo e as variacións de cadro de persoal media serán as producidas no conxunto dos establecementos do contribuínte situado nas Illes Balears.

A reserva poderá materializarse na subscrición de accións ou participacións no capital emitido por sociedades como consecuencia da súa constitución ou ampliación de capital que desenvolvan no arquipélago a súa actividade, sempre que se cumpran os seguintes requisitos:

• As entidades emisoras realizarán investimentos na adquisición de elementos patrimoniais do inmobilizado material ou intanxible, de elementos patrimoniais que contribúan á mellora e protección do medio natural no territorio das Illes Balears, en gastos de investigación e desenvolvemento derivado de actividades de investigación, desenvolvemento e innovación tecnolóxica, así como na creación de postos de traballo relacionada de forma directa cos investimentos indicados.

• As entidades emisoras deberán efectuar os investimentos indicados no punto anterior no prazo de tres anos contado desde a data da devindicación do imposto correspondente ao exercicio en que a entidade subscritora dotase a reserva.

• Os elementos patrimoniais adquiridos deberán manterse en funcionamento nas Illes Balears.

• O importe do valor de adquisición dos investimentos realizadas pola sociedade emisora deberá acadar, como mínimo, o importe desembolsado das accións ou participacións pola entidade subscritora. En caso contrario, a redución da base impoñible será proporcional ao investimento realizado.

• Os investimentos realizados pola sociedade emisora non darán lugar á aplicación de ningún outro beneficio fiscal.