Saltar ao contido principal
Memoria 2013

1.5.2. Fomento da prestación de servizos personalizados por medios telemáticos: incremento do uso da Sede electrónica

Rexistro electrónico

Ao rexistro electrónico da Axencia Tributaria accédese a través da Sede electrónica  mediante os trámites incluídos en cada un dos procedementos.

Non obstante, para facilitar o acceso ao rexistro cando se producise unha previa notificación da Axencia Tributaria previuse un acceso directo dentro dos trámites destacados da Sede electrónica, xa sexa utilizando certificado ou DNI electrónico canda o número de certificado ou comunicación da notificación recibida, ou ben o código seguro de verificación (CSV), que se encontra na notificación previamente recibida, sen necesidade de utilizar certificado electrónico.

Isto redunda nun beneficio para o cidadán quen pode presentar a documentación sen necesidade de desprazarse ata as oficinas da Axencia, simplemente achegando o CSV do documento recibido da Axencia Tributaria. As presentacións deste tipo medraron moito en 2013, pasando de 41.000 en 2012 a 163.000 en 2013, aínda que aínda sexa maioritaria a presentación de documentación con certificado. Así, en 2013, realizáronse 2,2 millóns de asentos rexistrais polo rexistro electrónico con certificado electrónico.

Identificación, autenticación e sinatura electrónica

Con carácter xeral, a realización de trámites na Sede electrónica esixe utilizar algún dos sistemas de sinatura electrónica previstos na normativa vixente, coa finalidade de garantir a identidade do asinante e a integridade dos documentos asinados. Para certos trámites, sobre todo os realizados por determinados colectivos, é obrigatorio a utilización de sistemas de sinatura electrónica avanzada (certificado electrónico ou DNI electrónico).

Non obstante, a normativa tamén establece un principio xeral de proporcionalidade, de tal xeito que só esixiranse as garantías e medidas de seguridade axeitada á natureza e circunstancias dos distintos trámites e actuacións. Así, non se esixe sinatura electrónica avanzada para determinados trámites ou actuacións en que concorran circunstancias que fan aconsellable a admisión doutros sistemas de identificación electrónica, tales como o Código Seguro de Verificación (CSV), o servizo ou o número de referencia (RENØ) ou o servizo de impresión a través de formularios ou programas de axuda dispoñible na Sede electrónica. Desde o 1 de xaneiro de 2014 tamén se pode utilizar o PIN24H.

Estes sistemas de sinatura electrónica non avanzada permiten estender o uso da administración electrónica e, polo tanto, facilitan o acceso dos contribuíntes aos servizos prestados na Sede electrónica, contribuíndo tanto á redución de custos de cumprimento como á redución dos prazos de tramitación dos procedementos.

Hai colectivos como,  por exemplo, Administracións públicas, grandes empresas ou sociedades anónimas e limitadas, que, desde hai tempo estiveron obrigados tanto  á presentación telemática de declaracións  como á utilización de sinatura electrónica avanzada (certificado ou DNI electrónico). En 2013, coa aprobación da Orde  HAP/2194/2013, do 22 de novembro, deuse un paso máis no camiño de reducir ao máximo posible a presentación en papel das autoliquidacións e declaracións informativas, ampliando o número de trámites e colectivos que teñen que utilizar Internet para a presentación das súas declaracións e autoliquidacións.

A ampliación do número de contribuíntes que utilizan Internet para o cumprimento das súas obrigas fiscais, redunda nunha maior rapidez na tramitación dos expedientes, con menores custos para a Administración, así como na redución de erros; ao tiemp que garante un menor prazo para a resolución dos procedementos.

Notificacións electrónicas

A Axencia Tributaria, que desde hai anos xa viña  facilitando aos cidadáns a posibilidade de recibir notificacións por Internet, impulsou o establecemento a partir do 1 de xaneiro de 2011 dun sistema de Notificacións Electrónicas Obrigatorias (NEO)  para determinados colectivos de contribuíntes, fundamentalmente empresas, a través do Enderezo Electrónico Habilitada xestionada por Correos (portal www.060.é Nova ventá).

A obrigatoriedade de recepción de notificacións electrónicas é efectiva unha vez que se comunicou a inclusión no sistema NEO. En 2013 quedaron incluídos no devandito sistema 1.900.000 obrigados tributarios, o que supón, aproximadamente, un 88% do colectivo total. No citado  exercicio  emitíronse 10,1 millóns de notificacións e comunicacións electrónicas, de que 9,9 millóns corresponderon a titulares obrigados a notificación electrónica obrigatoria.

En 2013, simplificouse o proceso para a subscrición a procedementos en que se recibirán notificacións electrónicas, quedando reducido a dúas opcións de subscrición, "IVE non residentes" e "Actuacións e procedementos da Axencia Tributaria ", fronte á multitude de opcións anteriores.

Colaboración social, apoderamento e acordos de encomendas

Coa finalidade de facilitar o uso da Sede electrónica a todos os contribuíntes, a Axencia ofrece a posibilidade de realizar trámites por Internet por medio de representante, potenciando tanto  a figura do colaborador social para a presentación telemática de declaracións e comunicacións  como a  dos Rexistros de apoderamentos e de sucesións e representacións legais de menores e incapacitados.

En concreto, a Axencia Tributaria ten subscritos máis de 4.000 convenios ou protocolos de adhesión que autorizan os colaboradores sociais a presentar declaracións en representación de terceiros. En 2013 subscríbense 33 Convenios e 26 Protocolos de Adhesión. Os principais colaboradores sociais son os profesionais tributarios a través das súas asociacións e colexios profesionais, aínda que tamén realicen este labor de achegamento da administración electrónica ao contribuínte algunhas asociacións empresariais, entidades financeiras, Administracións públicas, etc.

Por outra banda, o Rexistro de apoderamentos converteuse nun instrumento ao servizo dos profesionais tributarios, que facilita a acreditación da representación que, voluntariamente, outórganlles os obrigados tributarios para a realización de todo tipo de trámites (que non só a presentación de declaracións e recursos).

Respecto dos Acordos de encomendas, cómpre destacar a participación das Oficinas Consulares para a obtención do Número de Identificación Fiscal (NIF), así como do certificado electrónico para os non residentes, evitando, así, que se teñan que desprazar ao noso país. Para facer efectiva esta medida asinouse en 2013 un Acordo de Encomenda de Xestión entre a Axencia Estatal de Administración Tributaria e o Ministerio de Asuntos Exteriores e Cooperación, para a solicitude e asignación telemática do Número de Identificación Fiscal dos tipos "L", "M" e "N" nas Oficinas Consulares de España no Estranxeiro, e de colaboración entre ambos os dous organismos.

O obxectivo global do proxecto é que a persoa non residente, dispondo dunha sinatura electrónica válida e o seu NIF, poida declarar e pagar desde o seu país de orixe os impostos e as taxas que lle correspondan en España, accedendo en Internet á Sede electrónica da Axencia Tributaria.

Nunha segunda fase acometerase a obtención do certificado electrónico polas entidades non residentes.

Incremento das actuacións administrativas automatizadas

Así, de acordo co anterior, un acto administrativo automatizado (xa sexa de trámite, resolutorio ou de mera comunicación), está ditado por unha aplicación ou sistema informático sen intervención de persoa física algunha, pero respectandose, en todo caso, as garantías xurídicas do interesado, xa que previamente se fixaron tanto o órgano competente para programar, manter, supervisar e controlar o sistema ou aplicación, como o órgano ou unidade responsable para os efectos de impugnación.

Entre as actuacións administrativas automatizadas implementadas destaca a posibilidade de solicitar e obter de forma inmediata, por Internet, os certificados de IRPF sen necesidade de dispor de sinatura electrónica avanzada.