3.1.1. Control selectivo e investigación

As actuacións de control selectivo e investigación teñen por finalidade detectar e regularizar os incumprimentos máis complexos  así como perseguir as formas máis sofisticadas de fraude. O seu carácter selectivo faias recaer sobre os contribuíntes que presentan un risco fiscal máis elevado, teñen un gran compoñente investigador e comportan, en xeral, unha revisión da situación tributaria global  obxecto de actuación inspectora; para  iso os órganos que as levan a cabo están dotados das máis amplas facultades que a normativa atribúe á Administración Tributaria.

As actuacións de control selectivo lévanse a cabo polos órganos de Inspección Financeira e Tributaria, cando se refiren a tributos internos, e polos órganos de Aduanas e Impostos Especiais, respecto dos tributos sobre o comercio exterior e os Impostos Especiais.

As devanditas actuacións culminan normalmente coas correspondentes liquidacións administrativas que regularizan a situación tributaria do obrigado tributario, ou ben  coa presentación de denuncia ante o Ministerio Fiscal cando, no curso das actuacións, aprécianse indicios de delito contra a Facenda pública, branqueo de capitais ou contrabando.

As principais magnitudes que resultan das actividades de control selectivo son as seguintes:

^{(*) Importe en millóns de euros}

^{(**) Minoracións en control intensivo}

Ademais, en 2013 presentáronse 578 denuncias ao Ministerio Fiscal por delito contra a Facenda pública por un importe global de 421,91 millóns de euros.

^{(*) Importe en millóns de euros}

En 2013, no ámbito dos tributos internos, destacan o control realizado sobre os grandes grupos multinacionais; a inspección sectorial de persoas xurídicas en función dunha serie de riscos preconfigurados; o control da fraude fiscal nas persoas físicas, aproveitando os modelos de captación de información dispoñible (subministración de enerxía eléctrica, cobramentos a través de tarxetas de crédito e débito, etc.); a investigación de redes de emisores de facturas falsas que actúan ao abeiro das características especificas do réxime de módulos; e o control da correcta tributación de profesionais, especialmente canto ao uso abusivo de estruturas societarias interpostas.

As actuacións de control de solicitudes de devolución desenvolvida pola Inspección dos Tributos intégranse dentro da estratexia xeral da Axencia Tributaria orientada a un control integral das  devanditas  solicitudes. O obxectivo esencial deste control é garantir que as solicitudes de devolución sexan axeitadamente revisadas, atendendo ás súas distintas características e niveis de risco, para evitar a realización de devolucións improcedentes. En 2013 finalizáronse un total de 2.936 expedientes de control de devolucións, o que supón un incremento do 11,72 por cento  respecto dos finalizados en 2012. Como consecuencia destas actuacións de control minoráronse devolucións por un importe de 265 millóns de euros.

Así mesmo, desenvolveuse un programa de actuacións presenciais en sectores de risco, especialmente relacionados coa economía mergullada, coa finalidade de verificar o correcto cumprimento das obrigas censuais e de carácter formal. Estas actuacións dirixíronse á realización dun labor preventivo de incumprimentos tributarios e, ao mesmo tempo, de obtención de información co obxecto de detectar posibles perfís de risco que deban ser obxecto de especial seguimento ou da realización doutro tipo de actividades de control de maior intensidade, contando,  por veces, coa colaboración da Inspección de Traballo.

Así, en 2013, finalizáronse 21.741 actuacións presenciais de verificación formal, de que 10.270 enmárcanse dentro do Plan Anual de Visitas. Entre elas efectuáronse 6.658  actuacións tendentes ao control de alugamentos non declarados, 1.152 controis de comunidades de propietarios, 2.657  controis de facturación, medios de pagamento e uso de efectivas  e outras 1.004 actuacións de control censual.

Por outra banda, a Axencia Tributaria continuou a estratexia dirixida á loita contra as tramas de fraude do Imposto sobre o Valor Engadido Intracomunitario, facendo un especial fincapé nas actuacións de carácter preventivo dirixidas á depuración do censo de Operadores Intracomunitarios. Nesta liña, tramitáronse 12.779 expedientes de control e seguimento do Rexistro de Operadores Intracomunitarios e do Rexistro de Devolucións Mensuais.

En relación á planificación fiscal abusiva, desenvolvéronse actuacións dirixidas especialmente a controlar  as prácticas que pretenden aproveitarse indebidamente das diferenzas de tributación entre países, a utilización irregular de prezos de transferencia, a dedución indebida de gastos financeiros intragrupo e a compensación anticipada ou irregular de bases impoñibles negativas xeradas fóra de España.

Durante 2013, continuaron as actuacións inspectoras sobre operacións con billetes de alta denominación (con valor facial de 500 euros). De igual xeito cómpre destacar o control sobre a entrada ou saída de territorio nacional de calquera medio de pagamento (agás cheques nominativos) por importe igual ou superior a 10.000 € por persoa e viaxe, e sobre os movementos no interior do territorio nacional de medios de pagamento (agás cheques nominativos) por importe igual ou superior a 100.000 €. Así mesmo, neste proxecto de investigación de movementos de efectivo inclúense  as operacións comprendidas nas declaracións informativas presentadas polas entidades de crédito, con carácter anual, respecto das imposicións, disposicións de fondos, cobramentos e pagamentos, cando o seu importe é superior a 3.000 euros.

Ademais, realizáronse visitas empresas para examinar os seus sistemas informáticos e, á vista dos resultados, realizar a extracción da información procedente; en concreto, realizáronse 1.223 actuacións deste tipo.

Doutra banda, en 2013, no ámbito dos Impostos Especiais as comprobacións centráronse no control do desvío de gasóleo a tipo reducido do Imposto sobre Hidrocarburos e das fábricas de biocarburantes; no seguimento das sociedades de nova creación titulares de establecementos autorizados para os efectos dos Impostos Especiais de Fabricación; no control do uso de alcohol exento do Imposto sobre o Alcohol e Bebidas Derivadas na fabricación de medicamentos; na intensificación do control dos establecementos produtores de electricidade, e das exencións e supostos de non suxeición do Imposto Especial sobre Determinados Medios de Transporte, así como revisión das bases impoñibles declaradas; e no control da fraude no IVE derivado de operacións con produtos obxecto dos Impostos Especiais.

No ámbito do control aduaneiro estas actuacións dirixíronse á revisión daqueles elementos dos tributos que gravan o comercio exterior, e que non poden ser comprobados no momento do despacho aduaneiro, como o control do valor en aduana das mercadorías; a revisión da orixe das mercadorías e aplicación de dereitos antidumping; o control da clasificación arancelaria das mercadorías; o control da aplicación de tipos reducidos e da exención nos despachos a libre práctica, en relación co IVE importación; e o control da fraude no IVE derivado de operacións de comercio exterior.

En materia de contrabando a Axencia Tributaria realiza actuacións de vixilancia e control  no espazo marítimo e aéreo español,  en coordinación con outros organismos do Estado, e, especialmente, nos recintos aduaneiros dirixidos á represión e control do contrabando de estupefacientes, tabaco, falsificacións e outros xéneros, así como do branqueo de capitais conexas.

Froito destas actuacións, en 2013, interviñéronse 139.308 kg de haxix, 14.988 de cocaína e 10.354.655 paquetes de tabaco, o que supón un total de 2.027 delitos e 14.558 infraccións de contrabando. Así mesmo, denunciáronse 158 delitos de propiedade intelectual e 136 de branqueo de capitais.

Anexos: