4.1.3. Fase recadadora

A Axencia Tributaria desenvolve un amplo elenco de actuacións conducentes ao cobramento das débedas e sancións tributarias derivadas da aplicación do sistema tributario estatal e aduaneiro así como das derivadas dos demais recursos de natureza pública cuxa xestión asume en virtude de Lei ou Convenio.

Nestas actuacións que se levan a cabo, tanto en período voluntario coma en período executivo, resulta precisa a utilización de todos aqueles mecanismos que o ordenamento xurídico habilita para o cobramento coactivo.

A Axencia Tributaria seguiu apostando en 2015 por intensificar as actuacións máis cualificadas para a loita contra a fraude na fase recadadora.

Evolución da débeda pendente

A xestión recadadora das débedas tributarias consiste no exercicio das funcións administrativas conducentes ao seu cobramento. Inclúe un conxunto de actuacións como a investigación patrimonial, a adopción de medidas preventivos, a realización de acordos de derivación de responsabilidade e todas aquelas previstas no Regulamento Xeral de Recadación con suxeición aos prazos establecidos no ordenamento xurídico tributario.

Ata que as débedas tributarias se extingan, por pagamento, compensación ou os demais medios previstos legalmente, considéranse “pendentes”. Non obstante, dentro das débedas pendentes hai que distinguir entre aquelas en que concorren supostos de suspensión, adiamento ou procedemento concursal, que non resultan esixibles mentres permanezan nesa situación, do resto de débedas pendentes, respecto das que os órganos de recadación despregan todas as facultades previstas no ordenamento xurídico.

A débeda pendente ao final de cada ano é o resultado de sumar á débeda pendente ao inicio dese ano as débedas pendentes orixinadas no ano en curso, denominado “cargo anual”, e de restar as cancelacións que se producen no ano, ben por ingresos obtidos como resultado das actuacións recadadoras ou ben por outras causas legalmente establecidas.

A débeda pendente, a 31 de decembro de 2015, era de 49.272 millóns de euros. En comparación coa débeda pendente a finais de 2014 (50.226 millóns) descendeu un 2 por cento.

Os seguintes cadros  do Anexo mostran, respectivamente, a evolución da débeda pendente ao final de cada un dos anos comprendidos no período 1996-2015 e  a desagregación da débeda pendente:

No referente á débeda en executiva, durante 2015, o importe total das débedas obxecto de recarga de constrinximento ascenderon a 10.396,2 millóns. As débedas orixinadas pola aplicación dos tributos competencia da Axencia Tributaria ascenderon a 7.600,1 millóns e as doutros entes a 2.796,1 millóns de euros. Por outra banda, cancelouse débeda por importe de 11.505,5 millóns.

As principais magnitudes relativas á fase recadadora desenvólvense nos cadros que se enumeran a continuación exposta no Anexo:

Débedas orixinadas pola aplicación dos tributos competencia da Axencia Tributaria

As débedas orixinadas pola aplicación dos tributos competencia da Axencia Tributaria, obxecto de recarga de constrinximento no ano 2015, ascenderon a 7.600,1 millóns, o 73 por cento do total. Esta débeda procede tanto de liquidacións practicadas pola Axencia Tributaria como de autoliquidacións presentadas polos contribuíntes sen ingreso ou de adiamentos en período voluntario que se incumpriron.  

Como en anos anteriores, en 2015 a Axencia Tributaria seguiu impulsando as actuacións recadadoras máis cualificadas para lograr o cobramento efectivo das débedas tributarias, chegando a obter ingresos en executiva por importe de 6.759 millóns de euros. Neste sentido, e co obxectivo de detectar posibles insolvencias ficticias, efectuáronse 22.471 investigacións de movementos financeiros, un 28,2 por cento máis que o ano anterior, quintuplicando as actuacións efectuadas neste sentido no ano 2012.

Igualmente, e ao obxecto de evitar baleirados patrimoniais, adoptáronse 3.785 medidas preventivas, das que practicamente a metade desenvolvéronse no marco das novas ferramentas antifraude que ofrece a Lei 7 / 2012. Ademais, e co mesmo obxectivo de ampliar as posibilidades de cobramento efectivo das débedas liquidadas, incrementáronse un 8,7 por cento os acordos de derivación de responsabilidade (derivación a terceiros distintos do debedor principal), ata acadar as 16.719 actuacións.

No seguinte cadro do Anexo móstranse os resultados obtidos no 2014 e 2015 e a súa taxa de variación:

Xestión de débedas doutros entes

En 2015, a Axencia Tributaria xestionou débedas en período executivo procedentes de 168 entes externos (Departamentos Ministeriais, Organismos Autónomos, Comunidades Autónomas, Entidades Locais e outros entes públicos).

O maior porcentaxe de débeda a xestionar corresponde aos Departamentos Ministeriais (58,1 por cento) seguido das Comunidades Autónomas (23,5 por cento) e dos Organismos Autónomos (16,8 por cento).

En 2015, o importe da débeda obxecto de recarga de constrinximento ascendeu a 2.796,1 millóns de euros, que hai que sumar á débeda pendente a 31 de decembro de 2014 por importe de 4.539,8 millóns.