4.1.4. Colaboración da Axencia Tributaria cos órganos xurisdicionais

A Axencia Tributaria desenvolve o deber de colaboración cos órganos xurisdicionais, establecido nos artigos 118 da Constitución Española e 17.1 da Lei Orgánica do poder Xudicial, a través de diversas funcións, entre as que destacan o auxilio xudicial e a peritaxe en procesos de delito contra a Facenda Pública, o subministración de información tributaria, telemática e individualizada, aos órganos xurisdicionais e ao Ministerio Fiscal e o exercicio da función de policía xudicial polos funcionarios de Vixilancia Aduaneira.

Nese sentido, a colaboración instruméntase, basicamente, a través das seguintes vías:

Unidade de apoio á Fiscalía Anticorrupción

A Axencia Tributaria dispón dunha Unidade de apoio á Fiscalía Especial contra a Corrupción e a Criminalidade Organizada (Fiscalía Anticorrupción), cuxa función consiste en realizar os informes, auditorías e actuacións que lle requira o Fiscal xefe da Fiscalía Especial ou o Fiscal Xeral do Estado. Esta Unidade depende orgánica e funcionalmente da Dirección Xeral da Axencia Tributaria e está dotada e financiada pola Axencia.

Colaboración no ámbito dos delitos contra a Facenda Pública

• Actuacións anteriores á iniciación do proceso penal:

  As actuacións de comprobación que desenvolve a Axencia Tributaria a través do procedemento de inspección poden pór de manifesto feito susceptibles de ser constitutivos dun delito contra a Facenda Pública. En tal caso, unha vez ultimada a actuación da Axencia Tributaria, dá lugar á elaboración dun informe detallado polo actuario e á presentación das correspondentes denuncias e querelas.

  Adicionalmente, a Axencia Tributaria tamén presenta denuncias pola existencia de indicios de fraude fiscal tras a realización de actuacións de investigación polos órganos de Inspección, sen que se iniciase un procedemento de comprobación.

  En 2017, tramitáronse 225 expedientes de denuncia por delito fiscal referidos a unha cota de 327,83 millóns de euros e 59 expedientes por branqueo de capitais referidas a unha cota de 64,24 millóns de euros.

• Actuacións durante o proceso penal:

  Durante o proceso penal, son numerosas as solicitudes de colaboración da Axencia Tributaria por parte dos órganos xurisdicionais, ben a través dun auxilio xudicial, ben a través de peritaxes, en causas por delitos contra a Facenda Pública, materia en que os seus funcionarios son plenamente competentes.

  No seguinte cadro do   Anexo reflíctense os datos relativos ao número de funcionarios que colaboraron no auxilio xudicial:

Para 2017, o cómputo dos peritos e funcionarios en auxilio xudicial realízase por un novo procedemento, de maneira que non é posible manter a serie de datos histórica. A partir de agora non se consideran os casos nos que participa un funcionario, senón os funcionarios diferentes que participan nesta actividade. Desta forma, os funcionarios que figuran agora na estatística poden levar varios expedientes e contar como un único funcionario, mentres que no anterior sistema anotábase un funcionario por cada actuación diferente. En todo caso, e para facilitar a comparabilidade, facilítase un dato de 2016 obtido aplicando os novos criterios vixentes a partir de 2017.

Ademais, os actuarios que realizaron informes de delito fiscal, base das denuncias presentadas pola Axencia Tributaria, participan no proceso penal, ratificando os devanditos informes, ben na fase de instrución, ben en xuízo oral, na súa condición de testemuñas.

• Actuacións para asegurar as posibles responsabilidades pecuniarias que se declaren no proceso penal:

  Tras as modificacións introducidas na Lei Xeral Tributaria (de agora en diante, LGT) pola Lei 7/2012, a Axencia Tributaria pode adoptar medidas preventivas para garantir as posibles responsabilidades que se declaren no proceso xudicial, tanto antes da iniciación do proceso (artigo 81.5 LGT) como despois de formulada a denuncia por delito contra a Facenda Pública (artigo 81.8 LGT), en cuxo caso deben ser sometidas ao xuíz penal.

  As medidas preventivas adoptadas nos anos 2015, 2016, e 2017 no marco das previsións dos artigos 81.5 e 81.8 LGT ponse de manifesto no cadro nº  31. Número de medidas cauteladres (arts. 81.5 e 81.8 LGT) do Anexo.

  Ademais, os órganos de recadación da Axencia Tributaria manteñen a competencia para investigar, baixo a supervisión da autoridade xudicial, o patrimonio que poida resultar afecto ao pagamento das contías pecuniarias asociadas ao delito (disposición adicional 19ª LGT).

• Actuacións na execución de sentenzas penais:

  De conformidade co que se dispón na disposición adicional 10ª da Lei Xeral Tributaria, e no artigo 305.7 do Código Penal, tras a reforma operada pola Lei Orgánica 7/2012, a Axencia Tributaria auxilia aos xuíces e tribunais na execución das sentenzas condenatorias por delito contra a Facenda Pública, esixindo polo procedemento de constrinximento a pena de multa e a responsabilidade civil declarada en sentenza.

Colaboración noutros procesos xudiciais.

Os funcionarios da Axencia Tributaria realizan outros labores de colaboración nos procesos xudiciais, actuando como administradores xudiciais, arquitectos taxadores, liquidadores, administradores concursais ou síndicos.

Subministración de información

O Convenio de colaboración, do 7 de setembro de 2010, entre o Consello Xeral do Poder Xudicial (CXPX), o Ministerio de Xustiza e a Axencia Tributaria, en materia de cesión de información tributaria pola Axencia aos Xulgados e Tribunais, permite aos órganos xurisdicionais acceder directamente ás bases de datos da Axencia Tributaria, mediante conexión telemática (web service), a través do Punto Neutro Xudicial que xestiona o CXPX no marco definido pola Axencia Tributaria. Ademais, para aqueles supostos non incluídos no acordo, tramítanse solicitudes individuais de información.

No ano 2017 tramitáronse 11.476 solicitudes xudiciais de información tributaria individual, case 46 informes por día laboral. No relativo a accesos ao Punto Neutro Xudicial (PNJ), recupérase a tendencia de anos anteriores acadando unha cifra 9.058.531 accesos. Considérase que unha das causas do descenso en 2016 foi o incremento dos requirimentos xudiciais de información, que se duplicou con respecto aos de 2015, pasando de 3.700 a 8.169 requirimentos. O maior incremento rexistrouse nos recibidos do PNJ (1.047 en 2015 fronte a 4.071 en 2016), pero tamén se incrementaron significativamente os requirimentos presentados nas oficinas de rexistro da Axencia Tributaria ou por correo.

Os datos relevantes en relación ao subministración de información recóllense no seguinte cadro do Anexo: