Con data 25 de abril de 2023, o Tribunal Económico-administrativo Central (TEAC) ditou unha resolución (RG 04812/2020) relativa ao cómputo dos días de permanencia en territorio español aos efectos de determinar a residencia fiscal en España. Nesta resolución, o  TEAC reitera o criterio establecido noutra resolución anterior do 28 de marzo de 2023 (RG 4045/2020).

O  TEAC comeza analizando o artigo 9.1 da Lei 35/20016, de Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas (LIRPF). Segundo este artigo, un contribuínte ten a súa residencia habitual en territorio español cando se dea calquera das seguintes circunstancias: a) que permaneza máis de 183 días durante o ano natural en territorio español, ou, b) que radique en España o núcleo principal ou a base das súas actividades ou intereses económicos, de forma directa ou indirecta. Para interpretar esta normativa, o  TEAC tamén ten en conta os Comentarios ao artigo 15 do Modelo de Convenio da OCDE co obxecto de interpretar o artigo 9.1.a) LIRPF citado anteriormente.

O  TEAC parte da base de que a fixación do número de días de permanencia en territorio español debe atender a criterios obxectivos, prescindindo das posibles vontades que manifesten os obrigados tributarios, de xeito que se fixe a residencia fiscal dunha persoa física cando se verificase previamente que estivo máis de 183 días en territorio español nun ano natural concreto, con independencia de se eses días son consecutivos ou se se interrompen por entradas e saídas continuas do noso territorio.

Nesta resolución RG 04812/2020, reitera o criterio fixado na anterior (RG 4045/2020) e aclárase que o concepto de permanencia segundo o artigo 9.1.a) da   LIRPF intégrase polo cómputo agregado de tres estadios: presenza certificada, días presuntos e ausencias esporádicas. De seguido o tribunal volve definir cada etapa da seguinte forma:

«Presenza certificada: a acreditada mediante medio de proba incuestionable. Acreditada a presenza un día polo pertinente medio de proba, compútase asepticamente, sen que sexa preciso que se probe (nin pola Administración nin polo contribuínte) unha estancia de varios días seguidos. O día compútase integramente, sen que se requira un número mínimo de horas. (Comentario 5 ao art. 15 do Modelo Convenio OCDE ).

Días presuntos: os que transcorren razoablemente entre dúas presenzas certificadas; malia que non se coñece por proba certificada que o interesado estivese en España, ao tratarse dun numero razoable de días consecutivos e encontrarse entre días de presenza certificada, poden computarse como días de permanencia do art. 9.1.a), non sendo que se probe unha presenza certificada fóra de territorio español.

Ausencias esporádicas: Como resulta do propio tenor literal do artigo 9.1 a) LIRPF, as ausencias esporádicas son un elemento a adicionar aos días de presenza efectiva (integrados pola adición dos días de presenza certificada e os días presuntos) para, así, determinar se a permanencia agregada en España é superior aos 183 días. Son, en definitiva, un reforzo ás conclusións de permanencia en territorio español ou no estranxeiro, pero, claro está, non estritamente imprescindibles cando cos días de presenza efectiva xa se acadou o limiar mínimo esixido pola Lei de 184 días.»

Na resolución analízanse os datos e elementos probatorios achegados pola Administración tributaria e polo obrigado tributario e supón un paso importante na liña de concretar a forma de acreditar se o contribuínte tivo ou non a súa residencia fiscal en España.

Podes consultar o texto completo das resolucións nas seguintes ligazóns Resolución 4812/2020 e Resolución 4045/2020