Tres importantes operacións

• Tras ‘Truyeye’ desenvolvéronse dúas operacións máis contra tramas con idéntica mecánica defraudatoria que levaron ao apresamento de 650.000 paquetes por un valor de máis de 2,6 millóns de euros
  
• Ao utilizar esta ruta marítima, as organizacións obteñen un beneficio máis alto polo maior prezo do tabaco no país de destino

26 de marzo de 2013.- Investigacións levadas a cabo pola Axencia Tributaria en relación cun circuíto organizado de exportación de tabaco de contrabando desde o porto de Bilbao con destino a Irlanda levaron ao apresamento, en tan só un mes, de case 650.000 paquetes de tabaco cun valor de mercado estimado en máis de 2,6 millóns de euros. O maior prezo do tabaco en territorio irlandés, así como as boas comunicacións por estrada coas que conta o porto de Bilbao e o seu elevado tráfico mercante coas illas británicas fixeron especialmente atractivo o contrabando de tabaco por esta ruta.

O detonante para a detección desta vía de contrabando chega coa operación ‘Truyeye’, en que funcionarios da Axencia Tributaria no País Vasco desarticularon unha organización que enviara por vía marítima desde o porto de Bilbao a Irlanda un total de doce colectores cargados con arredor de 4,5 millóns de paquetes de tabaco, cunha valoración estimada duns 30 millóns de euros.

Tras aquela operación, intensificáronse no porto de Bilbao os controis sobre as mercadorías que seguisen a mesma ruta.

Como resultado dos devanditos controis, o pasado 8 de febreiro a Unidade de Análise de Riscos da Aduana Marítima incautó no porto de Bilbao un colector cargado con 360.000 paquetes de tabaco, cunha valoración de 1.410.800 euros, que tamén tiña como destino Irlanda. A operación culminouse coa incautación en Barcelona doutras 72.000 paquetes, valoradas en 284.400 euros, e a detención de tres persoas.

Os presuntos responsables desta organización desactivada o día 8 non tiñan vínculo coñecido cos participantes nos envíos detectados en ‘Truyeye’, pero a mecánica era idéntica.

Finalmente, 20 días máis tarde, o pasado 28 de febreiro, Vixilancia Aduaneira do  País Vasco detectou un novo colector, que nesta ocasión ocultaba no seu interior 215.600 paquetes  de tabaco cunha valoración de 937.860 euros. O colector, que de acordo coa documentación aduaneira debía transportar la de rocha, en realidade apenas incluía dous pallets deste material illante utilizado na construción.

Tratábase dunha mera pantalla para tratar de ocultar o tabaco dunha inspección superficial. Porén, grazas a unha inspección non intrusiva cun equipo de escáner, puidose descubrir o tabaco oculto. Novamente a mecánica defraudatoria repetíase.

Máis prezo, máis beneficio

As causas deste repunte do contrabando de tabaco poden deberse, entre outros motivos, á situación económica actual, que provocou a busca de novas fontes de ingresos fraudulentos, asumindo uns riscos inherentes a estas prácticas que, noutras circunstancias, posiblemente non se producirían.

Dous factores poden ser determinantes para que as organizacións contrabandistas se decantasen por esta ruta marítima e polo mercado das illas británicas. Por un lado, o factor económico, xa que son maiores os beneficios económicos resultantes. Mentres o prezo medio do paquete de tabaco legal en España é de 4 euros, en Irlanda o prezo medio elévase ata os 8,5 euros.

O segundo factor é de carácter loxístico. Coa utilización desta ruta, as organizacións contrabandistas benefícianse da extensa rede de comunicacións por estrada coa que conta o porto de Bilbao, a alta frecuencia dos buques que parten cara ás illas británicas e un elevado tránsito de colectores con mercadorías legais que permite camuflar os colectores con produtos ilícitos.

O prexuízo do contrabando na exportación

Aínda que o prexuízo tributario directo do contrabando, nesta ocasión, concéntrase no país terceiro onde se comercializa finalmente a mercadoría, non é menor o impacto desta actividade para a Facenda española, xa que os beneficios obtidos polo contrabando non se declaran, senón que, ou ben pasan a lucrar directamente aos responsables, ou ben son branqueados a través de negocios legais das organizacións, servindo tamén como fonte de financiamento para novas operacións.

Ao mesmo tempo, e xa que este tabaco non se somete aos controis sanitarios pertinentes, o impacto nocivo para a saúde que pode derivarse do seu consumo teñen distinta gravidade segundo se o tabaco é falso ou non. Ambos os dous carecen dos controis implementados sobre o tabaco de venda en estanco pero, no caso do tabaco falsificado, o dano pode resultar aínda máis grave, pois as análises efectuadas revelan unha alta concentración de alcatranes e metais pesados, ademais doutras substancias incompatibles co tabaco.