Operación conxunta da Axencia Tributaria e a Garda Civil

• Sete persoas están sendo investigadas como presuntos autores dun delito contra o medio natural
• Os residuos, cuxo destino final eran países do continente africano, foron intervidos no porto de Alxeciras, onde chegaban a través de colectores marítimos

11 de xullo de 2022.- A Unidade de Análise de Riscos (UAR) da Aduana de Alxeciras, composta por funcionarios de Vixilancia Aduaneira da Axencia Tributaria e gardas civís, en colaboración co equipo do Servizo de Protección da Natureza (SEPRONA) da Comandancia de Alxeciras, interveu, no marco da operación ‘Boukali’, máis de 200 toneladas de residuos altamente contaminantes que chegaron ao porto de Alxeciras a través de colectores marítimos.

As investigacións comezaron no mes de maio de 2021, cando os axentes detectaron a existencia dunha organización que estaba utilizando rutas de exportación desde o territorio nacional e o resto do continente europeo cara a países africanos, para transportar no interior de colectores marítimos grandes cantidades de residuos non descontaminados, supondo un grave risco para o medio ambiente.

A organización compraba en centros de reciclaxe ou desmantelamentos residuos de alto valor, como son motores de camións ou automóbiles, compresores de electrodomésticos, aparellos electrónicos usados e outros pezas industriais que non eran sometidas ao pertinente proceso de descontaminación esixida pola normativa vixente.

Unha vez recompilaban a cantidade suficiente de residuos, cargábanos nun colector ata completar a súa capacidade total, chegando nalgúns casos inclusos a superar a capacidade máxima de carga, o que supuña un risco para os propios buques portacontenedores. Chegáronse a intervir 33 toneladas de residuos nun só colector.

Unha vez cargados os residuos, os colectores trasladábanse mediante buques portacontenedores a países africanos; concretamente Senegal, Guinea, Nixeria, Ghana e Mauritania. Nestes países resulta habitual que os residuos sexan manipulados por traballadores sen ningunha protección. Así mesmo, utilizan a queima sen control para extraer os materiais de interese, liberando a atmosfera todo tipo de fumes e gases contaminantes.

Estes traslados incumprían un amplo catálogo de normativa, tanto comunitaria coma nacional, en materia de tratamento de residuos e medio ambiente non anexando ningunha documentación ou achegandose por veces certificados de descontaminación sen validez algunha, a un tempo que supoñen un grave risco para o medio ambiente, ao producirse derramos de substancias altamente contaminantes como aceites industriais ou a fuga de gases refrixerantes.

No referente ao material intervido, recuperáronse 588 bombonas de butano e propano propiedade de mercantís dedicadas á venda de combustibles que denunciaran o seu roubo, imputandolle por este feito aos investigados un presunto delito de receptación.

Entre os residuos tamén se encontraban multitude de pezas de aparellos eléctricos e electrónicos (RAEE), continentes de gases refrixerantes e substancias perigosas que inflúen no esgotamento da capa de ozono e o quecemento global, ademais de ser prexudiciais para a saúde humana se non reciben a xestión e o tratamento axeitado. Así mesmo, interviñéronse cinco vehículos preparados para a súa exportación, os cales incumprían o recente Real decreto 265/2021 sobre os vehículos ao final da súa vida útil.

A cantidade total de residuos contaminantes intervidos durante a operación superou as 200 toneladas.

Por todo o exposto, procédese á investigación de sete persoas, tres de nacionalidade guineana, dous de nacionalidade senegalesa, unha de nacionalidade nixeriana e unha de nacionalidade española.

A totalidade do material intervido foi posto a disposición xudicial, ao fin de que se autorice a súa entrega nun centro CAT (Centro Autorizado de Tratamento) para a súa oportuna xestión e descontaminación.