Saltar ao contido principal

A Axencia Tributaria impulsa o control de persoas físicas con signos externos de riqueza en clara discrepancia coa súa renda e patrimonio declarado

Directrices do Plan Anual de Control Tributario

  • En 2025 poñera en marchase unha segunda fase de simplificación da linguaxe administrativo que afectará a máis de catro millóns de documentos ao ano en materia de comprobación de IVE e Sociedades, sancións de IRPF e outros trámites das áreas de Recadación e Aduanas

  • A Axencia Tributaria inicia o estudo dun sistema de IA para prever a necesidade de asistencia do cidadán e adaptarse á demanda diaria

  • Intensificarase o control de operacións que agochen grandes alteracións patrimoniais, o uso fraudulento de vantaxes fiscais deseñadas para preservar a neutralidade de reestruturacións empresariais e a ocultación do beneficiario real de operacións económicas significativas

  • No ámbito recadador anticiparase o control e farase un seguimento preventivo dos riscos de cobramento asociado a delitos fiscais e de contrabando, ao tempo que se pon en marcha o Equipo Nacional de Procedementos Concursais para impulsar a xestión de cobramento neste ámbito

  • Realizaranse investigacións sobre os "neobancos" en relación co branqueo de fondos por parte de organizacións criminais

17 de marzo de 2025.- A Axencia Tributaria impulsará as tarefas de investigación, análise de información patrimonial e comprobación sobre persoas físicas que contan con signos externos de riqueza en clara discrepancia coas rendas e o patrimonio que declaran. Esta liña de actuación destacada figura nas directrices xerais do Plan de Control Tributario 2025 publicadas hoxe no Boletín Oficial do Estado (BOE), onde se subliña tamén a intención de intensificar progresivamente e desde este ano o control das continxencias tributarias máis complexas, así como aquelas vinculadas a grandes empresas, grupos fiscais e patrimonios relevantes.

No apartado de investigación e control da fraude, preténdese, entre outras accións, intensificar a vixilancia sobre operacións que poidan agochar grandes alteracións de patrimonio, o uso fraudulento de vantaxes fiscais deseñadas para preservar a neutralidade de reestruturacións empresariais e a ocultación dos beneficiarios reais de operacións económicas significativas.

Dentro deste enfoque, a área de Inspección da Axencia Tributaria inclúe unha liña específica de actuación para aqueles contribuíntes persoas físicas que, a diferenza dos patrimonios relevantes máis convencionais, manteñen unha forte asimetría entre o nivel de vida real e o que figura nas declaracións tributarias.

Trátase de supostos moi específicos, nos que o contribuínte mantén un estándar de vida que non se compadece en absoluto coas rendas declaradas ou o patrimonio coñecido. Para iso, estas persoas válense da utilización abusiva de sociedades instrumentais para desviar gastos persoais, situar nelas activos para o seu uso persoal, simular arrendamentos de bens e servizos, ou encubrir rendas a través de préstamos ficticios.

Nestes casos, o control da Axencia Tributaria centrarase, entre outros aspectos, na análise das estruturas creadas, co fin de atribuír ás persoas físicas como rendas o importe de todos os gastos e investimentos que, sendo do seu gozo exclusivo, estéanse declarando como gastos deducibles ou investimentos das estruturas que crearon con fins defraudatorios.

Máis alá destes supostos concretos de especial gravidade e complexidade, no conxunto da tradicional análise patrimonial de contribuíntes de alta capacidade económica atenderase especialmente á utilización de sociedades para a dedución de gastos persoais, así como ao aproveitamento gratuíto, ou por prezos non de mercado, de bens da sociedade por parte do socio e o seu círculo familiar.

Igualmente, vaise a intensificar o control sobre determinados colectivos, como o daqueles empresarios ou profesionais sen ingresos de tarxetas cando os pagamentos por esta vía sexan habituais no seu sector, ou sobre aqueles que simulen unha actividade económica e emitan facturas irregulares, así como especialmente nos receptores desas facturas, que obteñen devolucións indebidas de IVE e xeran gastos ficticios. Tamén se analizará o papel dos investidores que participen en estruturas asociativas de financiamento como as agrupacións de interese económico, canalizadoras de beneficios fiscais.

Ademais, no ámbito dos non residentes impulsarase a regularización das rendas ou ganancias derivadas de inmobles e as infraretencións nas rendas de artistas e deportistas. Tamén este ano a Axencia iniciará a adaptación dos seus esquemas de devolución de retencións de dividendos por IRNR á directiva ‘Faster’, que contempla regras harmonizadas de emisión e validez de certificados de residencia e procedementos para o axuste das retencións practicadas.

Economía mergullada

A Axencia Tributaria manterá tamén presencia en sectores con alto risco de existencia de economía mergullada, realizando actuacións coordinadas, entre outros supostos, sobre contribuíntes que utilizan medios de pagamento radicado no estranxeiro e que evitan as obrigas de subministración de información á Axencia.

De igual forma, os plans sectoriais de visitas porán a énfase no control dos terminais de venda (TPV) e outros sistemas de facturación ao público, informando da próxima entrada en vigor das novas obrigas relativas aos sistemas informáticos de facturación para evitar o uso do "software de dobre uso".

Ao mesmo tempo, impulsaranse actuacións de control sobre contribuíntes que operasen con moedas virtuais sen declarar as rendas ou ganancias derivadas da súa tenza e transmisión.

Comercio electrónico e sistemas de pagamento virtual

No ámbito do comercio electrónico a través de plataformas, o presente ano poderase aproveitar xa para actuacións de control a nova información sobre pagamentos transfronteirizos e a información aduaneira vinculada ao réxime de portelo único para a detección de infradeclaracións de IVE. Ademais, desde a propia óptica aduaneira, explotaranse novas tecnoloxías para a mellora da identificación de envíos con posible infravaloración da mercadoría. Tamén se impulsará, a partir do intercambio de información internacional "DAC7", a identificación de propietarios e intermediarios no mercado do alugamento turístico.

Canda a economía das plataformas, supón igualmente un reto para o control fiscal o crecemento de actividade dos denominados "neobancos". Este fenómeno levará a unha intensificación de controis fiscais para evitar que os medios de pagamento alternativos supoñan unha vía de elusión ou fraude, pero tamén se analizará desde a óptica da investigación do branqueo de capitais por parte de organizacións criminais.

Asistencia ao contribuínte

Pola súa parte, a Axencia Tributaria iniciará este ano o estudo dunha serie de proxectos para utilizar a intelixencia artificial (IA) co obxectivo de reforzar a eficiencia das súas actuacións. Entre eles, as directrices do Plan de Control sinalan a posible utilización por parte da Axencia dun sistema que, axudado pola IA , permita prever a demanda de asistencia que poidan requirir os contribuíntes, de xeito que a oferta de asistencia por canles presenciais e non presenciais axústese o máis posible á demanda real diaria existente.

Todas as novas propostas de proxectos de uso de IA que presenten os distintos departamentos e servizos da Axencia canalizaranse a través dun grupo de traballo que coordinará as peticións de desenvolvemento garantindo que cumpren cos criterios e prioridades do Plan Estratéxico da Axencia para o período 2024-2027, que establece a necesidade de que en ningún dos proxectos en estudo a IA sexa a última instancia de toma de decisións e que calquera actuación estea suxeita a unha supervisión humana.

O estudo do sistema de IA para prever a demanda de asistencia é un elemento máis de toda unha estratexia de mellora continua do modelo de información e asistencia implantada na Axencia, entendendo que as melloras de asistencia, canda aquelas que se realicen na prevención dos incumprimentos, permiten seguir avanzando no fomento do cumprimento voluntario como ferramenta primordial, tamén, na loita contra a fraude.

Neste sentido, proxectáronse unha serie de melloras, caso da implantación da cita telefónica no día como opción intermedia entre a atención inmediata e a cita para o día seguinte, ou este ano a creación da nova modalidade denominada "Renda Directa" para a presentación de declaracións sinxelas de IRPF por parte de determinados contribuíntes na próxima Campaña de Renda.

Segunda fase da simplificación de documentos

Pola súa parte, en 2025 poñera en marchase unha segunda fase de simplificación da linguaxe administrativo que afectará a máis de 4,1 millóns de documentos ao ano, entre outras materias no ámbito da comprobación de IVE e Sociedades, as sancións de IRPF e outros trámites das áreas de Recadación e Aduanas. Desta forma, amplíase a novos trámites e procedementos o proceso de clarificación da linguaxe iniciada no ano 2023, cando se modificaron xa máis de 3,7 millóns de documentos en termos anuais.

Tamén se traballará na conversión do ‘Informador censual’ nun "Asistente virtual de censos" e na posta en marcha de "Censos Web", un servizo que facilitará ao contribuínte a alta de actividades e o cumprimento asistido do resto de obrigas censuais.

Este ano, ademais, admitirase paulatinamente o pagamento a través de "Bizum", incluso en contextos de asistencia telefónica e presencial, e ampliaranse as posibilidades de pagamento con tarxeta de crédito ou débito en condicións de comercio electrónico seguro, permitindo de forma xeneralizada o ingreso con este tipo de sistemas.

Rectificación de erros

Entre as novidades previstas en materia de prevención da fraude destaca o aumento de supostos para os que se porá a disposición do contribuínte de IRPF a posibilidade de autocorrixir posibles erros ou omisións mediante unha declaración complementaria previamente calculada pola Axencia, ou o adianto ao mes de abril das comunicacións que se veñen realizando a potenciais non declarantes de IRPF que están obrigados a presentar a declaración.

Tamén se avanzará en transparentación de datos fiscais, entre outras medidas coa posta a disposición dos contribuíntes de información relevante para posibles rectificacións de declaracións de IVE xa presentadas aproveitando as campañas de declaración de Renda e Sociedades, momento en que xa se conta con información de terceiros que non estaba dispoñible cando se declarou o imposto indirecto.

Control recadador

No ámbito recadador anticiparase o control e farase un seguimento preventivo do risco de cobramento asociado a delitos fiscais e de contrabando por ocultación de bens ou rendas. Tamén se actualizarán os procedementos de embargo para fixar unhas regras de periodicidade e tramitación máis áxiles e acordes á inmediatez que requiren estes procedementos. Ademais, a partir da posta en marcha do Equipo Nacional de Procedementos Concursais, impulsarase a xestión de cobramento nese ámbito e a detección de concursos fraudulentos.

De igual forma, farase unha análise de debedores con especial atención aos baleirados patrimoniais para aparentar insolvencias, utilización de "sociedades refuxio", existencia de vínculos no exterior ou construción de estruturas de sociedades baixas un control único para a prestación de servizos ficticios por outras entidades do mesmo grupo.

Delincuencia organizada

No referente á actividade do Servizo de Vixilancia Aduaneira, e ademais da habitual loita contra o tráfico de cocaína e haxix, e o contrabando de tabaco, durante o 2025 desenvolveranse proxectos con IA para satisfacer necesidades operativas e de investigación, ao tempo que se participará en proxectos europeos con funcionalidades de IA en materia de apoio á detección e análise de riscos.