Explotación estatística do ‘Informe CBC’ de 2018

• O conxunto das 122 multinacionais con facturación anual superior a 750 millóns e matriz española declaran un tipo efectivo global do 18,3 %e do 16,9 %para España, catro puntos por debaixo de que aplican en xurisdicións de fóra da UE
• Arredor da metade do beneficio declarado concéntrase en 77 grupos que, porén, só achegan o 26,5% do imposto declarado como pago polo conxunto do colectivo
• As multinacionais españolas teñen en España o 53% da súa facturación global e dous terzos dos seus activos materiais, pero sitúan en España unicamente o 42% do seu beneficio e o 39% do imposto que pagan
• A información inclúe a algo máis de 15.000 filiais, das que case 10.200 estranxeiras, cunha facturación global de 858.500 millóns, beneficios netos globais de 91.800 millóns e un Imposto sobre Sociedades pagas a nivel mundial de 16.800 millóns

4 de outubro de 2021.- O 16% das multinacionais (MNCs) españolas que en 2018 contaban cunha facturación anual de máis de 750 millóns de euros declararon pagar ese ano en todo o mundo unha media do 1,9 %do seu beneficio global. Estes 20 grupos pagaron en concepto de Imposto sobre Sociedades 336 millóns sobre un beneficio de 17.833 millóns de euros.

Este colectivo con menor imposición global conta cun tipo case dez veces inferior ao global das MNCs españolas, a pesar de ter unha rendibilidade do activo e unha rendibilidade do capital só algo máis baixo que o resto e, incluso, unha produtividade por empregado e unhas ratios de facturación sobre activos e sobre o capital maior que o conxunto dos grupos españois.

O colectivo total de empresas que figuran na estatística do informe está formado por 122 multinacionais españolas, que pagaron a nivel global polo Imposto sobre Sociedades 16.800 millóns de euros. A contía representa o 18,3% do seu beneficio (91.809 millóns de euros). Se se mide en termos de devindicación, non de caixa, o imposto acadou un total de 17.063 millóns para estes grupos, un 18,6% do beneficio.

Estes datos figuran na terceira edición da análise que elabora a Axencia Tributaria a partir da información fornecida polas empresas a través do modelo 231 de declaración de información ‘País por país’ (‘Country by country report’, CBC polas súas siglas en inglés), declaración que ten por obxecto recompilar datos agregados do colectivo para o intercambio de información entre administracións tributarias que se establece nos acordos ‘BEPS’ (‘Erosión de Bases e Traslado de Beneficios ’) da OCDE.

Con vocación de transparencia, preténdese así achegar información útil para os estudos e análise do público en xeral, e dos investigadores en particular, contribuíndo ao debate internacional sobre a tributación dos grandes grupos societarios, sobre como distribuíra entre os países en que operan e sobre o establecemento dun solo de tributación.

Maior desagregación estatístico

O estudo, que se encontra publicado xa na páxina web da Axencia, sede.agenciatributaria.gob.es, ofrécese a partir deste ano en formato de estatística, cun maior desagregación territorial e de magnitudes.

A pasada semana, o Consello Europeo pechou un acordo sobre a nova directiva europea que establece para as multinacionais europeas unha obriga de informar publicamente sobre o beneficio xerado e o pagamento do imposto nas distintas xurisdicións da Unión Europea e naquelas consideradas pola UE como non cooperativas.

En paralelo, o estudo publicado hoxe pola Axencia analiza as magnitudes por territorios da Unión, aínda que as aglutina por continentes para o resto de xurisdicións, xa que a listaxe europeo actual de xurisdicións non cooperativas non é coincidente co que tiña efectos no ano 2018, ao que fai referencia a estatística.

Datos xerais e distribución por tramos de tipo efectivo

A análise efectuada pola Axencia Tributaria, ofrece información dos maiores grupos de matriz española e seus 15.085 filiais, delas 10.197 (o 67 %) estranxeiras. Estas multinacionais conxuntamente sumaron, de acordo coa información por elas declarada no CBC , unha facturación mundial de 858.483 millóns de euros en 2018.

Nesta edición, a estatística volve mostrar unha gran dispersión dos tipos efectivos sobre beneficios. De acordo cos datos fornecidos polas propias empresas en seus CBC, as 77 empresas cos tipos efectivos de tributación máis baixos unicamente representaron o 26,5% do imposto pago positivo polo conxunto do colectivo, a pesar de concentrar preto da metade da facturación (49,3 %), o beneficio (53,4 %), os empregados (53,2 %) e o capital (54 %).

No caso concreto dos 20 grupos cun tipo efectivo declarado máis baixo (inferior ao 5 %), esta diferenza entre o pagamento do imposto e as magnitudes operativas acentúase, xa que representan o 2% do imposto pago polas 122 MNCs pero contan cun peso sensiblemente maior en termos de vendas (16,6 %), beneficio 19,4 %), traballadores (13,1 %) e capital (12,7 %).

Comparativa de España con outros territorios

Na estatística tamén se pode apreciar como, de acordo co declarado polas empresas no CBC , o tipo efectivo pago en España situouse no 16,9 %en 2018, o que supón catro puntos menos que o pagado polo mesmo colectivo en países non membros da UE (20,9 %). Esta diferenza amplíase a case nove puntos se se toma en consideración o tipo efectivo reportado (14,8% en España e 23,7% en países non UE).

Pola súa parte, as multinacionais españolas declaran no CBC concentrar en España en 2018 o 53% da súa facturación global, fronte ao 29% aglutinado en países de fóra da Unión, contan en territorio nacional cunha produtividade por empregado un 56% maior que en países non UE e sitúan en España o 66% dos seus activos totais. Fronte a iso, o peso de España cae sensiblemente en termos de beneficio (42% do total) e de imposto pago (39 %).

Imposto ‘reportado’ e ‘pago’

A análise de tributación efectúase en termos de imposto ‘pago’ e ‘reportado’, que non son coincidentes debido a que o criterio de cómputo é diferente. En devindicación, o imposto débese corresponder coa cota líquida do exercicio fiscal 2018, formada pola suma dos pagamentos fraccionados e a cota diferencial do mesmo ano fiscal 2018. En cambio, o imposto ‘pago’ é a combinación dos pagamentos fraccionados de 2018 e a cota diferencial de 2017. Esta diferenza fai que, por exemplo, os créditos fiscais aplicados que se inclúen nun ou outro concepto (reportado e pago), resulten diferentes.

Diferenzas coas estatísticas españolas

O estudo sobre o CBC complementa a información que vén publicando a Axencia sobre os datos declarados en Sociedades polas empresas individuais e os grupos consolidados españois.

A Axencia Tributaria publica estatísticas baseadas nos datos declarados no Imposto sobre Sociedades en España, onde se ofrecen os tipos efectivos aos que tributan as empresas e grupos no noso país, calculando estes tipos tanto sobre as bases impoñibles do imposto como sobre os resultados contables declarados, incluíndo dentro destes últimos as rendas obtidas no exterior e susceptibles de tributar noutros países.

Polo tanto, no caso das empresas globalizadas a información presentada non era completa ao non disporse aínda de información sobre a súa tributación no resto dos países. Con esta análise do CBC compleméntase a información, tendo en conta que se publican os impostos reportados e os que se consideran pagos polos grandes grupos españois en todo o mundo segundo o informado polas empresas na súa declaración ‘País por país’.

En todo caso, a información referida ao CBC non é comparable coa existente nas estatísticas publicadas pola AEAT sobre a tributación en España, ao existir grandes diferenzas metodolóxicas.

A principal diferenza estriba no concepto de ‘beneficio’ que recolle o CBC e o que figura nas Contas Anuais Consolidadas de Sociedades que publica a Axencia. No CBC faise referencia a un beneficio neto; é dicir, unha vez descontadas as perdas de todas as filiais dun grupo nunha mesma xurisdición fiscal.

En cambio, nas Contas Anuais tómase como referencia o beneficio bruto (non considera as perdas), que se entende como unha magnitude máis precisa e próxima á filosofía dun imposto que só pretende gravar os resultados positivos.

Ao tomarse no CBC os beneficios netos, descontando as perdas, os tipos impositivos resultantes son superiores aos que se obterían se o CBC incluíse o beneficio bruto.

Adicionalmente, o concepto de imposto pago do CBC inclúe pagamentos realizados como consecuencia de actuacións de comprobación e resolucións xudiciais de exercicios anteriores, mentres que na estatística de Contas Anuais Consolidadas evítase esa distorsión ao tomar en consideración só a cota líquida de cada exercicio fiscal.

Que é o ‘CBC’?

O ‘Country by country’ (CBC), ou información ‘País por país’, é un modelo de declaración informativa que deben presentar, no seu domicilio fiscal de residencia, as matrices de multinacionais con cifra neta de negocios consolidados a nivel mundial superior a 750 millóns de euros. A información, que debe afectar o conxunto de entidades que formen parte do grupo fiscal, preséntase en España a través do modelo 231 de declaración e correspóndelle a presentación ás multinacionais de matriz española.

O obxectivo do CBC é recompilar datos agregados e anonimizados deste colectivo de grandes multinacionais para o intercambio de información establecida nas accións 11 e 13 dos ‘Acordos BEPS’, de maneira que se proporcione aos Estados unha perspectiva global da actividade intragrupo das súas maiores multinacionais.

A información remitida polas matrices de todas as súas filiais no estranxeiro para o exercicio fiscal iniciado a partir do 1 de xaneiro de 2018 inclúe o detalle das seguintes variables por cada unha das xurisdicións (países) en que operan:

• Número de entidades (filiais) que forman parte do grupo
• Cifra de negocios
• Beneficios (perdas) antes de impostos
• Imposto sobre Sociedades (pago e en devindicación)
• Capital e reservas
• Número de traballadores
• Activos tanxibles (inmobilizado material)