Preguntas frecuentes
Teñen obriga de recibir por medios electrónicos, comunicacións e notificacións, as persoas e entidades que se relacionan a continuación:
- As persoas xurídicas.
- As entidades sen personalidade xurídica.
- Quen exerzan unha actividade profesional para a que se requira colexiación obrigatoria, para os trámites e actuacións que realicen coas Administracións Públicas en exercicio da devandita actividade profesional. En todo caso, dentro deste colectivo entenderanse incluídos os notarios e rexistradores da propiedade e mercantís.
- Quen representen un interesado que estea obrigado a relacionarse electronicamente coa Administración.
- Os empregados das Administracións Públicas para os trámites e actuacións que realicen con elas por razón da súa condición de empregado público, na forma en que se determine regulamentariamente por cada Administración.
- Contribuíntes inscritos no Rexistro de Grandes Empresas.
- Contribuíntes que tributen no Réxime de Consolidación Fiscal do Imposto sobre Sociedades.
- Contribuíntes que tributen no Réxime especial do Grupo de Entidades do IVE.
- Contribuíntes inscritos no Rexistro de Devolución Mensual do IVE (REDEME).
A Lei 39/2015, do 1 de outubro, do Procedemento Administrativo Común das Administracións Públicas derrogou a Lei 11/2007 e, parcialmente, o Real decreto 1671/2009, establecendo o uso de medios electrónicos de forma obrigatoria para as persoas xurídicas e entidades sen personalidade e, de forma voluntaria, para as persoas físicas nas súas relacións coa Administración. A súa entrada en vigor produciuse o 2 de outubro de 2016.
Esta obriga supón, se é o caso, por un lado, que a presentación de toda clase de documentos e solicitudes deba realizarse obrigatoriamente a través do rexistro electrónico da Axencia Tributaria (sede.agenciatributaria.gob.es). Doutra banda, supón a inclusión do colectivo obrigado no sistema de notificacións electrónicas obrigatorias, de xeito que a xeneralidade das comunicacións e notificacións que lles dirixa a Axencia Tributaria serán electrónicas.
As persoas e entidades citadas anteriormente estarán obrigadas a recibir por medios electrónicos todas as comunicacións e notificacións que efectúe a Axencia Tributaria nas súas actuacións e procedementos tributarios, aduaneiros e estatísticos de comercio exterior e na xestión recadadora dos recursos doutros Entes e Administracións Públicas que ten atribuída ou encomendada. Polo tanto, a notificación electrónica pasa a ser a forma habitual de notificación das actuacións da Axencia Tributaria.
Non obstante, a Axencia Tributaria poderá practicar as notificacións por medios non electrónicos nos seguintes supostos:
- Cando a comunicación ou notificación realícese con ocasión da comparecencia espontánea do obrigado ou o seu representante nas oficinas da Axencia Tributaria e solicite a comunicación ou notificación persoal nese momento.
- Cando para asegurar a eficacia da actuación administrativa resulte necesario practicar a notificación por entrega directa dun empregado público da Administración notificante.
Se a Axencia Tributaria practicase a comunicación ou notificación por medios electrónicos e non electrónicos, entenderanse producidos todos os efectos a partir da primeira das comunicacións ou notificacións correctamente efectuada.
Así mesmo, en ningún caso emitiranse de forma electrónica as seguintes comunicacións e notificacións:
- Aquelas en que o acto que hai que notificar vaia acompañado de elementos non susceptibles de conversión en formato electrónico.
- As que deban practicarse mediante comparecencia.
- As que conteñan medios de pagamento a favor dos obrigados tributarios (cheques).
- As que deban practicarse con ocasión da participación telemática en procedementos de alleamento de bens desenvolvidos polos órganos de recadación da Axencia Tributaria.
- As dirixidas ás entidades de crédito nalgún dos seguintes supostos:
- Que se encontren adheridas ao procedemento para efectuar por medios telemáticos o embargo en contas.
- Que actuen como entidades colaboradoras na xestión recadadora da Axencia Tributaria.
- Que se encontren adheridas ao procedemento electrónico para o intercambio de ficheiros entre a Axencia Tributaria e as entidades de crédito, no ámbito das obrigas de información á Administración tributaria relativa a extractos normalizados de contas correntes.
O acceso ás notificacións electrónicas da Axencia Tributaria poderase facer a través de calquera dos seguintes medios:
- Desde a sede electrónica da Axencia Tributaria sede.agenciatributaria.gob.es), accedendo á "Área persoal" e posteriormente ao apartado As miñas notificacións.
- Desde o Enderezo Electrónica Habilitada única (DEHú).
Tanto a Axencia Tributaria como DEHú teñen á súa disposición sistemas de avisos de comunicacións e notificacións electrónicas, de subscrición voluntaria, dirixido tanto a persoas físicas coma a persoas xurídicas e entidades sen personalidade.
Poderá darse de alta e obter a información que precise sobre o sistema de avisos da Axencia Tributaria picando na seguinte ligazón: Subscrición de avisos de notificacións
A subscrición ao sistema de avisos de DEHú realízase na propia DEHú. Pódense consignar unha ou varios enderezos de correo electrónico en que se lle informará das entradas das novas comunicacións e notificacións realizadas pola AEAT.
As notificacións electrónicas entenderanse producidas no momento do acceso ao contido do acto notificado, ou ben, se este acceso non se efectúa, polo transcurso do prazo de 10 días naturais desde a súa posta a disposición sen que accedese ás mesma.
Todas as comunicacións e notificacións sempre estarán dispoñibles para a súa consulta en DEHú, pero o portal só mostrará as realizadas os últimos 30 días. Para consultar notificacións anteriores terá que realizar unha busca segundo a data de comparecencia. Ademais, sempre se poderán consultar na Sede electrónica da Axencia Tributaria.
O sistema de notificación electrónica acredita a data e hora en que se produce a posta a disposición do interesado do acto obxecto de notificación. Igualmente, o sistema acredita a data do acceso do destinatario ao contido do documento notificado ou en que a notificación se considerou rexeitada por transcorrer o prazo legalmente establecido.
No caso de que se acceda ás notificacións electrónicas tanto a través da Sede electrónica da Axencia Tributaria como a través de DEHú, a data que prevalece a todos os efectos é a da primeira das notificacións correctamente practicadas.
Quen estean obrigados a recibir notificacións electrónicas ou desen de áltase voluntariamente no sistema, poderán sinalar 30 días naturais en que a Axencia Tributaria non poderá pór notificacións á súa disposición no enderezo electrónico habilitado única ou na Sede electrónica da Axencia Tributaria nos termos e condicións que sinala a Orde EHA/3552/2011, do 19 de decembro.
A solicitude destes días poderase realizar a través da Sede electrónica da Axencia Tributaria, na seguinte ligazón:
Solicitude de días de cortesía para o envío de notificacións electrónicas
Todas as comunicacións e notificacións sempre estarán dispoñibles para a súa consulta en DEHú, pero o portal só mostrará as realizadas os últimos 30 días. Para consultar notificacións anteriores terá que realizar unha busca segundo a data de comparecencia. Ademais, sempre se poderán consultar na Sede electrónica da Axencia Tributaria.
A inclusión no sistema de notificacións electrónicas para o colectivo afectado terá vixencia indefinida, de conformidade co que se establece na Lei 39/2015.
No caso das persoas físicas, estas poderán elixir en todo momento se se comunican coas Administracións Públicas para o exercicio dos seus dereitos e obrigas a través de medios electrónicos ou non, non sendo que estean obrigadas a relacionarse a través de medios electrónicos coas Administracións Públicas.
O acceso ás notificacións electrónicas pode realizaro directamente o obrigado tributario ou mediante un apoderado con poder expreso para recibir notificacións electrónicas da Axencia Tributaria.
Para garantir a seguridade do sistema, en ambos os dous casos é necesaria a acreditación da personalidade de quen accede ao contido dos documentos que se notifican, o cal se logra mediante a utilización dos certificados electrónicos admitidos ou Cl@ve PIN.
A relación de entidades emisoras de certificados electrónicos admitidos pola entidade prestadora do servizo pode consultarse picando aquí
Os certificados electrónicos admitidos pola Axencia Tributaria conforme ao que se dispón na Orde HAP/800/2014, do 9 de maio, pola que se establecen normas específicas sobre sistemas de identificación e autenticación por medios electrónicos coa Axencia Tributaria, serán os emitidos polos prestadores de servizos autorizados polo Ministerio de Enerxía, Turismo e Axenda Dixital.
Os cidadáns non residentes en territorio español poderán xestionar a obtención do certificado electrónico da FNMT a través de todas Oficinas Consulares de España no estranxeiro, sen necesidade de realizar un desprazamento a España.
Así mesmo, as persoas xurídicas e as entidades sen personalidade xurídica non residentes en territorio español poderán xestionar a obtención do certificado electrónico da FNMT a través das Oficinas Consulares de España no estranxeiro habilitadas para iso, sen realizar un desprazamento a España.
Acceda á seguinte ligazón para consultar as Oficinas Consulares de España no estranxeiro: "Oficinas de rexistro"
Si, para as persoas ou entidades que recibisen a notificación da inclusión obrigatoria a devandita trámites esixen a solicitude de cita previa. É posible solicitar cita previa só para acreditar a identidade para obter o certificado electrónico da FNMT, só para outorgar apoderamento, ou ben para ambas as dúas actuacións a un tempo.
Lembre que se a modalidade de certificado que se solicita é de “representante para Administradores únicos ou solidarios” non será necesaria a identificación nunha oficina de rexistro se o representante legal, administrador único ou solidario, dispón dun certificado de persoa física da FNMT-RCM ou un DNIE (desde que o certificado de persoa física non proveñan dunha renovación) co que se identifique electronicamente na páxina web da FNMT-RCM. En consecuencia nestes casos non cómpre solicitar cita previa para acreditar a identidade na solicitude do certificado electrónico de representante para Administradores únicos ou solidarios.
Os datos que debe de consignar na aplicación informática de cita previa por Internet son:
- NIF
- NOME (ou PRIMEIRO APELIDO, se é o que se precisa para identificar) ou DENOMINACIÓN SOCIAL (que aparece na notificación recibida de inclusión obrigatoria no sistema de notificacións electrónicas).
Para a súa obtención, pode dirixirse as entidades emisoras de certificados mencionados anteriormente ou ben obter o certificado electrónico que corresponda expedido pola Fábrica Nacional de Moeda e Timbre (FNMT) seguindo os seguintes pasos:
- Entre na web da FNMT (www.fnmt.é) e seleccione o tipo de certificado que corresponda segundo a natureza da entidade. A continuación, teclee o seu NIF e un correo electrónico e a FNMT devolveralle un código de solicitude.
- A continuación, deberá comparecerse en calquera oficina da Axencia Tributaria para proceder á súa identificación, tendo en conta que:
- Se se trata dunha persoa física, deberá achegar, canda o código de solicitude do certificado:
- o DNI ou, en caso de estranxeiros, Tarxeta de Residencia ou Certificado do NIE canda o pasaporte; ou ben,
- Tarxeta acreditativa do Número de Identificación Fiscal (NIF) canda o Pasaporte ou Documento de Identidade do país de orixe.
- Se se trata dunha persoa xurídica, só poderán solicitar o certificado:
- Os administradores ou representantes legais da entidade.
- Os representantes voluntarios que acheguen un poder con mandato especial e expreso para os efectos da solicitude do certificado.
- Se se trata dunha persoa física, deberá achegar, canda o código de solicitude do certificado:
Deberá achegarse o código de solicitude do certificado e a seguinte documentación:
- as sociedades mercantís, certificado do Rexistro Mercantil relativo aos datos de constitución e personalidade xurídica das mesmas;
- as Asociacións, Fundacións e Cooperativas non inscribibles no Rexistro Mercantil, certificado do rexistro público onde consten inscritas, relativo á súa constitución;
- as demais persoas xurídicas e entidades sen personalidade, documento fidedigno da súa constitución e dos estatutos sociais ou documento equivalente.
Documentos que acrediten a identidade do representante (DNI, NIE/NIF canda o pasaporte), capacidade e vixencia da representación.
A representación acreditarase mediante o certificado do Rexistro público ou especial (ou nota simple con todas as follas seladas) relativo ao nomeamento do representante e vixencia do cargo, que deberá ser expedido durante os dez días anteriores á data da comparecencia. A representación de entidades que non deban estar inscritas en ningún rexistro público ou especial poderase acreditar mediante poder notarial e tamén se poderá xustificar cos documentos privados de designación de representante que procedan en cada caso. Poderá prescindirse da comparecencia nas oficinas da Axencia Tributaria do representante se a súa sinatura na solicitude do certificado electrónico da persoa xurídica foi lexitimada en presenza notarial.
No caso de que se solicite certificado de representante para Administradores únicos ou solidarios, soamente resulta necesario achegar a documentación que acredite a identidade do representante.
Para realizar estes trámites, unha vez obtido o código de solicitude do certificado da FNMT, debe solicitar CITA PREVIA a través de Internet, no portal da Axencia Tributaria sede.agenciatributaria.gob.es, no apartado relativo ás Notificacións Electrónicas. na sede electrónica da Axencia Tributaria https://sede.agenciatributaria.gob.es/Sede/gl_es/inicio.html, no apartado relativo a Xestión Censual, Cl@vePIN e acreditación certificada dixital.
Outra posibilidade, complementaria coa de que o interesado obteña o seu propio certificado electrónico, consiste en que o acceso ás notificacións electrónicas que lle remita a Axencia Tributaria realíceas outra persoa que xa dispoña de certificado electrónico propio ou Cl@ve PIN e a quen o interesado apoderase expresamente para a recepción das devanditas notificacións mediante a súa inscrición para tal fin no Rexistro de Apoderamentos da Axencia Tributaria. Isto permite que o terceiro apoderado acceda ás comunicacións ou notificacións recibidas a través do seu propio enderezo.
O apoderamento pódese outorgar dunha das seguintes formas:
- Se o interesado (mandante) dispón de certificado electrónico ou Cl@ve PIN, o apoderamento pódese outorgar a través da sede electrónica da Axencia Tributaria (https://sede.agenciatributaria.gob.es/Sede/gl_es/colaborar-agencia-tributaria/rexistro-apoderamentos.html ).
- Se o interesado non dispuxese de certificado electrónico ou Cl@ve PIN, o apoderamento pódese outorgar, ben mediante comparecencia persoal do mandante nas oficinas da Axencia Tributaria, ben achegando ante as citadas oficinas a documentación en que o mandante outorgue expresamente ao apoderado o poder de recibir notificacións electrónicas da Axencia Tributaria.
É preciso destacar que:
- Será necesaria a aceptación do apoderado, que se acreditará por comparecencia, en documento público ou privado con sinatura lexitimada notarialmente, ou a través de Internet mediante comparecencia na sede electrónica da Axencia Tributaria.
Non proverá efectos o outorgamento de poder para a recepción de comunicacións e notificacións en tanto non conste a aceptación do apoderamento por algún dos medios indicados.
- Os apoderamentos producirán efecto desde a data da súa incorporación ao Rexistro de Apoderamentos, podendo o apoderado renunciar en calquera momento ao apoderamento, a través da sede electrónica da Axencia Tributaria, mediante o uso dalgún dos sistemas de identificación e autenticación. A revogación do poder poderase realizar polas mesmas vías utilizadas para o outorgamento.
Para realizar este trámite, tamén debe solicitar CITA PREVIA a través de Internet, na sede electrónica da Axencia Tributaria https://sede.agenciatributaria.gob.es/Sede/gl_es/procedimientoini/GC29.shtml unha vez recibise a notificación de inclusión no sistema.
Si, para as persoas ou entidades que recibisen a notificación da inclusión obrigatoria a devandita trámites esixen a solicitude de cita previa. É posible solicitar cita previa só para acreditar a identidade para obter o certificado electrónico da FNMT, só para outorgar apoderamento, ou ben para ambas as dúas actuacións a un tempo.
Lembre que se a modalidade de certificado que se solicita é de “representante para Administradores únicos ou solidarios” non será necesaria a identificación nunha oficina de rexistro se o representante legal, administrador único ou solidario, dispón dun certificado de persoa física da FNMT-RCM ou un DNIE (desde que o certificado de persoa física non proveñan dunha renovación) co que se identifique electronicamente na páxina web da FNMT-RCM. En consecuencia nestes casos non cómpre solicitar cita previa para acreditar a identidade na solicitude do certificado electrónico de representante para Administradores únicos ou solidarios.
Os datos que debe de consignar na aplicación informática de cita previa por Internet son:
- NIF
- NOME (ou PRIMEIRO APELIDO, se é o que se precisa para identificar) ou DENOMINACIÓN SOCIAL (que aparece na notificación recibida de inclusión obrigatoria no sistema de notificacións electrónicas).
- Formulario debidamente cuberto outorgando o poder en que constará a sinatura do mandante e identificación e sinatura do funcionario autorizado ante quen se comparece.
- Se o mandante é unha persoa xurídica ou entidade sen personalidade xurídica, o comparecente acreditará que é o representante legal ou que ostenta poder suficiente para outorgar o apoderamento.
Pode obter información sobre a documentación necesaria para outorgar apoderamento na sede electrónica da AEAT www.sede.agenciatributaria.gob.es
No caso de falecemento ou extinción de persoa física ou xurídica, respectivamente, que fose incluída previamente no sistema de notificacións electrónicas obrigatorias, os sucesores deberán tramitar a comunicación da nova situación para a súa incorporación no Rexistro de Sucesores.
A documentación que terá que presentarse será, segundo os casos:
- Disolución: se é o caso, certificado rexistral da cancelación; se non, escritura pública de disolución e acreditación da identidade do liquidador/é.
- Fusión: certificado da inscrición no Rexistro Mercantil.
- Falecemento: documento público de aceptación da herdanza ou, no seu defecto, documentación xustificativa do representante da herdanza xacente.
O sucesor deberá dispor de certificado electrónico propio ou apoderar a un terceiro que dispoña do mesmo, cando estea obrigado a relacionarse electronicamente coa Administración.
As persoas que deben acceder ás notificacións electrónicas emitidas pola Axencia Tributaria son as seguintes:
- No réxime de intervención, o concursado e as persoas que dispondo de certificado electrónico propio ou Clave no caso de persoas físicas consten a tales efectos no Rexistro de Apoderamentos da AEAT. Debe terse en conta que o apoderamento debe contar coa autorización da administración concursal (autorización que se presume se o apoderamento se solicita con posterioridade ao auto de declaración de concurso) e que os apoderados accederán ás comunicacións e notificacións utilizando o seu propio sistema de identificación.
- No réxime de suspensión, a administración concursal e as persoas que dispondo de certificado electrónico propio ou Clave consten a tales efectos no Rexistro de Apoderamentos da AEAT. Debe terse en conta que o apoderamento debe ser concedido pola administración concursal e que os apoderados accederán ás comunicacións e notificacións utilizando o seu propio sistema de identificación.
Así mesmo, no réxime de suspensión debe terse en conta que:
- A recolleita de notificacións no Enderezo Electrónico Habilitado única ou na Sede electrónica da Axencia Tributaria por parte do concursado considerarase un acto que infrinxe as limitacións de facultades establecidas para o mesmo susceptible de validación ou confirmación pola administración concursal se non exerce a acción de anulación prevista na normativa concursal (artigo 40.7 da Lei Concursal).
- Tratandose de concursadas persoas xurídicas, a sinatura electrónica dos administradores suspendidos debe ser obxecto de revogación pola administración concursal ante o organismo emisor da mesma. A administración concursal deberá obter unha nova sinatura electrónica do concursado.