Amortizazioak

Ibilgetu materialaren, ukiezinaren eta ondasun higiezinetako inbertsioen amortizazio gisa elementuek funtzionamenduagatik, erabileragatik, gozamenagatik edo zaharkitzeagatik jasaten duten balio-galerari dagozkion zenbatekoak kengarriak izango dira.

Balio-galera eraginkorra dela ulertuko da honako kasu hauetan:

• SGZko amortizazio-taulan ezarritako amortizazio-koefiziente linealak aplikatzearen emaitza bada.

• Amortizatzeko dagoen balioaren gainean ehuneko konstante bat aplikatzearen emaitza bada.

• Zenbaki-digituen metodoa aplikatzearen emaitza bada.

• Zergadunak formulatutako eta Zerga Administrazioak onartutako plan bati egokitzen bazaio.

• Zergadunak bere zenbatekoa justifikatzen badu.

Ibilgetu materialaren eta higiezinetako inbertsioen ondare-elementuak horien bizitza baliagarriaren epean amortizatu beharko dira.

Balio-bizitza, KBPren arabera, enpresak aktibo amortizagarria erabiltzea espero duen aldiari edo aktibo horretatik lortzea espero duen ekoizpen-unitateen kopuruari dagokio.

Aske amortizatu ahal izango dira:

1. Lan-sozietate anonimoen eta jarduerak egiteari lotutako lan-sozietate mugatuen ibilgetu materialaren, ukiezinaren eta higiezinetako inbertsioen elementuak, halakotzat kalifikatzen direnetik lehenengo bost urteetan eskuratutakoak.

2. Ibilgetu material eta ukiezineko elementuak, eraikinak izan ezik, ikerketa- eta garapen-jarduerei atxikitakoak.

3. Eraikinak linealki amortizatu ahal izango dira 10 urtez, ikerketa- eta garapen-jarduerei atxikita dauden zatian.

4. Ibilgetu ukiezin gisa aktibatutako ikerketa- eta garapen-gastuak, amortizazio-askatasuna duten elementuen amortizazioak alde batera utzita.

5. Nekazaritzako Ustiategiak Modernizatzeari buruzko uztailaren 4ko 19/1995 Legearen arabera lehentasunezko elkarte-ustiategitzat jotzen diren erakundeen ibilgetuko materialak edo ukiezineko elementuak, lehentasunezko ustiategi gisa aitortu eta lehenengo bost urteetan eskuratutakoak.

6. Ibilgetu materialeko elementu berriak, bakoitzaren balio bateratua 300 eurotik gorakoa izan ezean, zergaldiari dagokion 25 000 euro arteko mugara arte. Zergaldia urtebetetik beherakoa bada, honako hau izango da adierazitako muga: 25.000 euro bider zerga-aldiaren iraupenaren eta urtearen arteko proportzioa.

Amortizazio-askatasunari aplikatutako kopuruek, zerga-ondorioetarako, amortizatutako elementuen balioa murriztuko dute.

Ibilgetu ukiezina bere balio-bizitzaren arabera amortizatuko da. Balio-bizitza fidagarritasunez zenbatetsi ezin bada, amortizazioa kengarria izango da, eta horren muga urteko zenbatekoaren % 20a izango da. Bizitza baliagarri definituko eta mugagabeko ukiezinen arteko desberdintasuna desagertzen da. Merkataritzako funtsaren amortizazioa kengarria izango da, eta horren muga urteko zenbatekoaren % 20a izango da.

Aurrekoa ez da aplikatuko ukiezinak, merkataritza-funtsa barne, 2015eko urtarrilaren 1a baino lehen erosi badira.

Ekainaren 23ko 23/2020 Errege Lege-dekretuaren laugarren azken xedapenak hamaseigarren xedapen gehigarria sartu zuen SZLn, mugikortasun elektrikoaren, iraunkorraren edo konektatuaren balio-katean egindako inbertsioen amortizazio-askatasunaren kasu berri bat jasotzen duena. Ildo horretan, SZLn hamaseigarren xedapen gehigarriak, 34/2020 Errege Lege-dekretuak emandako idazketan, mugikortasun elektrikoaren, iraunkorraren edo konektatuaren balio-katean egindako inbertsioetan amortizatzeko askatasunaren pizgarri fiskala jasotzen du, 2020ko apirilaren 2tik 2021eko ekainaren 30era bitartean amaitzen diren zergaldietan egindako inbertsioetarako.Horrela, ibilgetu materialaren elementu berrietan egindako inbertsioak askatasunez amortizatu ahal izango dira. Elementu horiek produkzio-katearen sentsorizazioa eta monitorizazioa ekarri behar dute, baita plataforma modularretan edo ingurumen-inpaktua murrizten duten plataformetan oinarritutako fabrikazio-sistemak ezartzea ere. Inbertsio horiek automobilgintzaren industria-sektoreari lotuta egon behar dute, eta zergadunaren esku jarri behar dira. Gainera, 2020ko apirilaren 2tik 2021eko ekainaren 30era bitartean jarri behar dira martxan. Amortizazio libre horren onuradun izateko, beharrezkoa da, eskuratutako elementuak abian jartzen diren zergaldia hasi eta hurrengo 24 hilabeteetan, entitatearen batez besteko plantilla osoa 2019ko batez besteko plantillarekiko mantentzea.Garrantzitsua da amortizazio-askatasunaren erregimenetik balia daitekeen inbertsioaren gehieneko zenbatekoa 500 000 eurokoa dela kontuan hartzea.

Gainera, amortizazio-askatasun kasu hori aplikatzeko, zergadunek Industria, Merkataritza eta Turismo Ministerioak emandako txosten arrazoitua aurkeztu beharko dute, zergadunaren inbertsioa egokitzat jotzeko. Zerga-administrazioak lotesletzat joko du txosten hori.

SZLren hamaseigarren xedapen gehigarrian araututako amortizazio-askatasun kasu berri hori bateraezina da SZLren 102. artikuluan dimentsio txikiko erakundeentzat ezarritako amortizazio-askatasunaren kasuarekin; beraz, erakunde horiek bi zerga-pizgarrietako bat aplikatzea erabaki beharko dute.

SZLren hemezortzigarren xedapen gehigarriak ezartzen duenez, abenduaren 23ko 2822/1998 Errege Dekretuaren bidez onartutako Ibilgailuen Erregelamendu Orokorraren II. eranskinaren definizioari jarraikiz, amortizatu ahal izango dira EGI, HEPI, BIE, MHIE edo IEHE ibilgailu berrietan egiten diren inbertsioak, jarduera ekonomikoei lotutakoak eta 2023, 2024 eta 2025. urteetan hasten diren zergaldietan martxan jartzen direnak, ofizialki onartutako amortizazio-tauletan aurreikusitako gehieneko amortizazio-koefiziente lineala 2 bider biderkatzearen ondoriozko koefizientearen arabera.

Con efectos para los períodos impositivos que se inicien a partir de 1 de enero de 2024, se modifica la disposición adicional 18ª de la Ley 27/2014 por el artículo 4 Uno del Real Decreto-ley 4/2024, con el fin de sustituir el hasta ahora vigente sistema de amortización acelerada por una amortización libre, siempre que se trate de inversiones nuevas que entren en funcionamiento en los períodos impositivos iniciados en 2024 y 2025.

18/2022 Errege Lege Dekretuaren 22. artikuluak hamazazpigarren xedapen gehigarria gehitzen dio Sozietateen gaineko Zergari buruzko 27/2014 Legeari. Xedapen horren pean, zergadunek energia elektrikoaren autokontsumorako instalazioetan eta kontsumo propioko instalazio termikoetan egindako inbertsioak libreki amortizatzeko gaitasuna dute. Instalazio horiek iturri berriztagarrietatik sortutako energia erabili eta iturri ez-berriztagarri fosiletatik sortutako energia erabiltzen dutenak ordeztu behar dituzte. Garrantzitsua da azpimarratzea instalazio berri horiek zergadunaren esku jarri behar direla urriaren 20an 18/2022 Errege Lege-dekretua indarrean jarri ondoren, eta 2023an jarri behar direla martxan.

Urte horretan hasten edo amaitzen diren zergaldietan askatasunez amortizatuko dira. Amortizazio-askatasun hori izateko, eskuratutako elementuak abian jarri ondorengo 24 hilabeteetan, erakundearen batez besteko plantilla osoa, aurreko hamabi hilabeteetako batez besteko plantillarekin alderatuta, mantendu beharko da.

Hala ere, eraikinek ezin izango dute xedapen honetan araututako amortizazio-askatasuna baliatu.

amortizazio-askatasunaren erregimenetik balia daitekeen inbertsioaren gehieneko zenbatekoa 500 000 eurokoa da.

Sozietateen gaineko Zergari buruzko azaroaren 27ko 27/2014 Legearen VII. tituluko XI. kapituluan aurreikusitako dimentsio murriztuko enpresentzako zerga-pizgarriak aplikatzen zaizkien entitateek bi aukera izango dituzte: lege honen 102. artikuluan aurreikusitako amortizazio-askatasunaren araubidea aplikatzea, edo xedapen honetan araututako amortizazio-askatasunaren araubidea aplikatzea.