Sozietate zibiletan aztertu beharreko alderdiak
Nola egiten da trantsizioko errenten lehen balantzea eta tratamendua. Bazkide-langileen ordainsariak eta gastuaren kengarritasuna
Merkataritza-xedea duten sozietate zibilak Sozietateen gaineko Zergaren zergadunak dira, beste edozein zergadunen baldintza berberetan, eta SZLaren VII. tituluan araututako araubide bereziei atxiki ahal izango zaizkie, bertan ezarritako araubide bakoitzerako ezarritako baldintzak betetzen badituzte.
Beraz, SZLaren artikulu guztiak aplikatuko zaizkie zerga-oinarria zehazteari, aldi baterako egozpenari, diru-sarrera konputagarriei, gastu kengarri eta ez kengarriei, karga-tasei, kenkariei, ordainketa zatikatuei eta abarri dagokienez.
Jarraian, sozietate zibiletan zalantzak sortu dituzten bi gai azalduko ditugu:
Lehen balantzea egiteari dagokionez, Sozietateen gaineko Zergaren zergadun gisa, kontuan hartu behar da ISLren hogeita hamabigarren xedapen iragankorraren laugarren apartatuak xedatzen duela Sozietateen gaineko Zergaren zergapeko sozietate zibilen kasuan, zerga-ondorioetarako, 2016ko urtarrilaren 1ean, beren funts propio guztiak bazkideen ekarpenez osatuta daudela ulertuko dela, betiere ibilgetu materialaren eta higiezinetako inbertsioen balioaren, dagozkien erregistro-liburuetan islatuta, eta pasibo galdagarriaren arteko aldea muga dela, salbu eta beste ondare-elementu batzuk daudela frogatzen bada.
2016ko urtarrilaren 1ean sozietate zibilean egun horren aurretik eskuratutako partaidetzen eskuratze-balioa aurreko lerrokadan xedatutakotik eratorritakoa izango da.
Erakundeak ibilgetu materiala eta higiezinetako inbertsioak aktiboan sartu beharko ditu, baldin eta 2016ko urtarrilaren 1a baino lehenagoko inbertsio-ondasunen erregistro-liburuan jasota bazeuden, haren titulartasunekoak direlako.
Errentak SZren zergadun gisa entitate gisa tributatzeko aldaketaren ondorio fiskalak, bai sozietatearentzat, bai bazkideentzat, honako hauek dira:
-
Sortutako errentak: Egozpen-irizpidea PFEZren arauen arabera zehaztu den errenten kasuan, bereziki, galdagarritasunaren irizpidea eta ez sortzapenarena; aldiz, behin sozietatea SZren zergadun bihurtzen denean, bere zerga-oinarrian integratzen diren errenta guztiak sortzapenaren printzipioaren arabera zehazten dira. Beraz, litekeena da sozietateak errentak eratxikitzeko araubidearen arabera zergak ordaindu dituen aldian sortu diren errentak egotea eta, beraz, sozietate horretako bazkideei esleitu ez izana, oraindik ez baitira galdagarriak izan, egoera horietan, SZLak ezartzen du errenta horiek sozietatea araubide orokorraren arabera tributatzera igarotzen den lehen zergaldiko sozietate zibilaren zerga-oinarrian integratzen direla, hau da, 2016-01-01etik aurrera hasitako lehen zergaldian.
-
Sortu gabeko errentak: Kasu hau PFEZren galdagarritasun-irizpidearen arabera zehaztu diren eta, beraz, sozietate zibileko bazkideei egotzi zaizkien baina SZren irizpidearen arabera sortu ez diren errentei dagokie. Beraz, sozietatea SZren zergadun bihurtzen denean, errenta horien sortzapena gertatuko litzateke, eta horrek errenta horien gaineko zergapetze bikoitza ekarriko luke. Egoera horiek saihesteko, arau berezi bat ezartzen da, zeinaren bidez sozietate zibilaren zerga-oinarrian integratu diren errentak, errentak eratxikitzeko araubidea aplikatuz, ez baitira sozietate horretan berriro integratzen sortzapenaren ondorioz.
-
Ondasunen balio-gehikuntza: Sozietate zibilaren ondarea osatzen duten eta araubide orokorrera aldatzean ezkutuko gainbalioak dituzten elementuak ez dira sozietatearen zerga-oinarrian txertatu, oraindik ez baitira sortu. Beraz, gainbalio horiek agerian geratzen badira sozietate zibilak zergak erregimen orokorraren arabera ordaintzen dituenean, gainbalio guztiak sozietatearen zerga-oinarrian sartuko lirateke, eta tasa orokorrean zergapetuko lirateke, nahiz eta horien zati bat sozietateak eratxikipen-araubidearen arabera zergak ordaintzen zituen aurreko aldietan sortu.
Kontabilitateko gastu oro fiskalki kengarria izango da Sozietateen gaineko Zergaren ondorioetarako, betiere legez ezarritako baldintzak betetzen baditu, kontabilitate-inskripzioari, sortzapenaren araberako egozpenari, diru-sarreren eta gastuen korrelazioari eta agirien justifikazioari dagokienez, betiere horien balorazioa merkatu-balioan egiten bada, SZLaren 18. artikuluan xedatutakoaren arabera, eta SZLan ezarritako manu espezifikoren bat aplikatzeagatik fiskalki kengarria ez den gastutzat hartzen ez bada.
Puntu honetan, SZLaren 15. artikuluan xedatutakoa aipatu behar da: Honako gastu hauek ez dira fiskalki kengarritzat hartuko: e) Dohainak eta liberaltasunak. Ez dira e) idatz-zati honetan sartuko administratzaileentzako ordainsariak goi-zuzendaritzako eginkizunak betetzeagatik edo erakundearekin egindako lan-kontratu baten ondoriozko beste eginkizun batzuengatik.
Aurreko guztiaren arabera, bazkide langileak emandako zerbitzuei dagokien gastua, administratzaile-karguari datxezkionez bestelako zeregin arruntak betetzeagatik, gastu kengarritzat hartuko da fiskalki, betiere gastu horrek lehen aipatutako legezko baldintzak betetzen baditu eta, bereziki, ordainsari horiek merkatuko balioan baloratu badira, ISZLaren 18. artikuluaren arabera.