Introdución

Este manual recolle de forma breve e sistemática aquelas cuestións que son relevantes no exercicio dunha actividade económica. Estas actividades económicas poden realizarse por persoas físicas, persoas xurídicas ou por entidades sen personalidade xurídica (entre outras herdanzas xacentes e comunidades de bens).

Pode ampliar a información do contemplado nesta guía de axuda na nosa páxina web https://sede.agenciatributaria.gob.es e nos nosos servizos telefónicos. Para maior detalle consulte a normativa correspondente.

Iniciar unha actividade económica, empresarial ou profesional, orixina un conxunto de obrigas fiscais de carácter estatal. Algunhas deben cumprirse antes do inicio da actividade, outras deben cumprirse durante o seu desenvolvemento e outras cando se cese no exercicio da mesma.

Con carácter xeral:

• Antes de iniciar unha actividade económica:

  • As persoas físicas, xurídicas e demais entidades deben presentar declaración censual, modelos 036 ou 037.

  • As persoas xurídicas non exentas do pagamento do IAE presentarán o modelo 840 (ou o aprobado polas entidades locais con xestión censual delegada) transcorridos 2 anos desde que se iniciou a actividade, no prazo de 1 mes.

• Durante o desenvolvemento da actividade económica:

  • As persoas físicas e determinadas entidades sen personalidade xurídica, presentan e tributan polo Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas (IRPF), pagamentos fraccionados e declaración anual.

  • As persoas xurídicas residentes en territorio español, presentan e tributan polo Imposto sobre Sociedades, (IS), pagamentos fraccionados e declaración anual.

  • Tamén se deberán presentar as declaracións do Imposto sobre o Valor Engadido (IVE) que correspondan.

  • Se é o caso, débense presentar as declaracións informativas oportunas (por exemplo, modelo 347 -operacións con terceiros-, modelo 190-declaración anual de retencións e ingresos a conta-, etc.).

• Ao finalizar a actividade:

  • Cando se cesase na actividade débese presentar a declaración censual de baixa da actividade modelo 036/037.

  • Os suxeitos pasivos non exentos de IAE, deben presentar o modelo 840 (ou o aprobado polas entidades locais con xestión censual delegada) para declarar baíxaa ou o cesamento da actividade que viñan realizando.

Os libros rexistro de IVE poden ser compatibles cos de IRPF engadindo para iso os datos necesarios. Levaros conxuntamente non supón ter que cumprir requisitos adicionais aos que se esixen se se levan por separado. A Axencia Tributaria pon á súa disposición un formato tipo de libros rexistros normalizado para levaros conxuntamente.

Ligazón aos modelos de libros rexistro do IVE e do IRPF

Ademais, en función do réxime de tributación, existen os seguintes libros rexistros específicos: Rexistro especial de bens usados, obxectos de arte, antigüidades e obxectos de colección e Rexistro de operacións incluídas nos Réximes especiais aplicables aos servizos de telecomunicacións, de radiodifusión ou de televisión e aos prestados por vía electrónica.

As sociedades civís que teñan obxecto mercantil tributan polo Imposto sobre Sociedades (IS) para os períodos impositivos iniciados a partir do 1 de xaneiro de 2016.

As entidades en réxime de atribución de rendas que desenvolvan actividades económicas deben levar uns únicos libros obrigatorios correspondentes á actividade realizada, sen prexuízo da atribución de rendementos que se realice aos seus socios, herdeiros, comuneiros ou partícipes. Os que leven a contabilidade de acordo ao Código de Comercio, non estarán obrigados a levar os libros rexistro do IRPF, pero si os libros rexistro para os efectos do IVE.

Nos seguintes apartados recóllense os aspectos máis xerais das distintas obrigas fiscais. Para maior detalle consultar a normativa correspondente.