Saltar ao contido principal
Manual práctico de Renda 2022.

3. Perda da condición de contribuínte por cambio de residencia

Normativa: Arts. 14.3 e 95 bis Lei IRPF, 63.2 e 121 Regulamento  IRPF

Os supostos que dan lugar á presentación dunha autoliquidación complementaria son os seguintes:

a. En xeral

No suposto de que o contribuínte perda a súa condición por cambio de residencia, todas as rendas pendentes de imputación, de acordo co que se dispón no primeiro parágrafo do artigo 14.3 da Lei do IRPF, deberán integrarse na base impoñible correspondente ao último período impositivo que deba declararse polo citado imposto.

Para iso, deberá practicarse, se é o caso, autoliquidación complementaria, sen sanción nin xuros de mora nin recarga algún, no prazo de tres meses desde que o contribuínte perda a súa condición por cambio de residencia.

b. Traslado de residencia a outro Estado membro da Unión Europea

Ademais, de acordo co que se dispón no parágrafo segundo do artigo 14.3 da Lei do IRPF, cando o traslado de residencia se produza a outro Estado membro da Unión Europea, o contribuínte poderá optar por imputar as rendas pendentes conforme ao que se dispón no parágrafo anterior, ou por presentar, a medida en que se vaian obtendo cada unha das rendas pendentes de imputación, unha autoliquidación complementaria sen sanción, nin xuros de mora nin recarga algún, correspondente ao último período que deba declararse polo IRPF.

A autoliquidación presentarase no prazo de declaración do período impositivo en que correspondese imputar as devanditas rendas en caso de non haberse producido a perda da condición de contribuínte.

c. Imputación de ganancias patrimoniais por cambio de residencia do artigo 95 bis da Lei do IRPF

Existe tamén, a partir do 1 de xaneiro de 2016, o suposto especial de regularización por imputación de ganancias patrimoniais por cambio de residencia cando se dean as circunstancias previstas no artigo 95 bis da Lei do IRPF. As ganancias patrimoniais a que se refire o citado artigo deberán integrarse na base impoñible correspondente ao último período que deba declararse por este IRPF practicandose, se é o caso, autoliquidación complementaria, sen sanción, nin xuros de mora nin recarga algún, no prazo de declaración do IRPF correspondente ao primeiro exercicio en que o contribuínte non tivese tal condición.

Se o contribuínte optase pola aplicación das especialidades previstas no citado artigo 95 bis da Lei do IRPF en caso de cambio de residencia a outro Estado membro da Unión Europea, ou do Espazo Económico Europeo co que exista un efectivo intercambio de información tributaria, e prodúcese algunha das circunstancias previstas no artigo 95 bis.6.a) da Lei do IRPF que determinan a obriga de autoliquidar a ganancia patrimonial, a autoliquidación presentarase no prazo que media entre a data en que se produza algunha das circunstancias referidas no artigo 95 bis.6.a) da Lei do IRPF e  o final do inmediato seguinte prazo de declaracións polo IRPF, ou no prazo de declaración do IRPF correspondente ao primeiro exercicio en que o contribuínte non tivese tal condición como consecuencia do cambio de residencia, se este fóra posterior.

Polo tanto, de acordo con esta última regra, cando o contribuínte perda a súa condición en 2023, o período impositivo ao que corresponderá a autoliquidación complementaria será o 2022, por ser o último período en que tivo a condición de contribuínte do IRPF.

Atención: no apartado "Declaración complementaria" da  declaración  deberá marcar cunha "X" o recadro [110] se a declaración complementaria está motivada por perder a condición de contribuínte por cambio de residencia (suposto xeral previsto no primeiro parágrafo do artigo 14.3 da Lei do IRPF ); o recadro [111] se o motivo é o traslado de residencia a outro Estado membro da Unión Europea e o contribuínte opta por imputar as rendas pendentes a medida que se obteñan, de acordo co que se dispón no parágrafo segundo do artigo 14.3 da Lei do IRPF e o recadro [112] se a declaración complementaria está motivada por haberse producido algunha das circunstancias previstas no artigo 95 bis da Lei do IRPF.

d. Perda da condición de residente do socio que aplicou o réxime de adiamento fiscal en operacións de escisión, fusión ou absorción e troco de valores cando traslade a súa residencia nun Estado membro da Unión Europea, ou do Espazo Económico Europeo

Normativa: Arts. 80.4 e 81.3  LIS; art. 14.3 Lei IRPF

No caso de socios persoas físicas que aplicasen o  réxime especial de adiamento fiscal  previsto no Capítulo VII do Título VII da LIS e perdan a súa condición de residente en territorio español, integrarase na base impoñible do IRPF do último período impositivo que deba declararse por este imposto, a diferenza entre o valor de mercado das accións ou participacións recibidas no troco ou nas operacións de escisión, fusión ou absorción, no momento do cambio de residencia, e o seu valor fiscal (que é o valor de adquisición e antigüidade das accións entregadas), non sendo que as accións ou participacións queden afectos a un establecemento permanente situado en territorio español.

Con respecto á   LIS véxase a  Lei 27/2014, do 27 de novembro, do Imposto sobre Sociedades.

Agora ben, cando o socio adquira a residencia nun Estado membro da Unión Europea, ou do Espazo Económico Europeo co que exista un efectivo intercambio de información tributaria nos termos previstos na Disposición adicional primeira da Lei 36/2006, do 29 de novembro, de medidas para a prevención da fraude fiscal, o pagamento da débeda tributaria resultante da aplicación do anterior será adiado pola Administración tributaria a solicitude do contribuínte ata agora da transmisión a terceiros das accións ou participacións afectadas, resultando de aplicación o que se dispón na LGT, e a súa normativa de desenvolvemento, no referente á devindicación de xuros de mora e á constitución de garantías para o devandito adiamento. Se a declaración complementaria responde a esta circunstancia o contribuínte deberá marcar cunha "X" o recadro [113] do apartado "Declaración complementaria" da declaración.

Con respecto á   LGT véxase a Lei 58/2003, do 17 de decembro, Xeral Tributaria (BOE  do 18 de decembro). Así mesmo teñase en conta que a disposición adicional primeira da Lei 36/2006, do 29 de novembro, de medidas para a prevención da fraude fiscal, foi modificada polo  art. décimo sexto.Un da Lei 11/2021, do 9 de xullo, de medidas de prevención e loita contra a fraude fiscal (BOE do 10 de xullo).