Saltar ao contido principal
Manual práctico de Renda 2023.

4. Gastos do titular da actividade

Inclúense dentro desta categoría os seguintes conceptos a que aparecen diferenciados na declaración do IRPF :

a. Seguridade social ou achegas a mutualidades alternativas do titular da actividade

Inclúense:

  1. As cotizacións do titular da actividade ao Réxime Especial de Traballadores Autónomos (RETA) ou,

    Novidade 2023 : regularización das cotas do RETA satisfeito no exercicio anterior

    Teñase en conta que o Real Decreto-lei 13/2022, do 26 de xullo, polo que se establece un novo sistema de cotización para os traballadores por conta propia ou autónomos e mellórase a protección por cesamento de actividade (BOE do 27 de xullo), modificou o artigo 308 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social, aprobado polo Real decreto Lexislativo 8/2015, do 30 de outubro (BOE do 31 de outubro).

    O Real Decreto-lei 13/2022, do 26 de xullo, polo que se establece un novo sistema de cotización para os traballadores por conta propia ou autónomos e mellórase a protección por cesamento de actividade (BOE do 27 de xullo), modificou o artigo 308 do texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social, aprobado polo Real decreto Lexislativo 8/2015, do 30 de outubro (BOE do 31 de outubro).

    Como consecuencia desta modificación, a partir do 1 de xaneiro de 2023, todas as persoas traballadoras por conta propia ou autónomas incluídas neste réxime especial cotizarán en función dos rendementos anuais obtidos no desenvolvemento das súas actividades económicas, empresariais ou profesionais, debendo elixir a base de cotización mensual que corresponda en función da súa previsión de rendementos netos anuais, dentro da táboa xeral fixada na respectiva Lei de Orzamentos Xerais do Estado e limitada por unha base mínima de cotización en cada un dos seus tramos e por unha base máxima en cada tramo para cada ano, aínda que coa posibilidade, cando prevexan que os seus rendementos van ser inferiores ao salario mínimo interprofesional en cómputo anual, de elixir base de cotización dentro dunha táboa reducida.

    As bases elixidas terán carácter provisional, ata que se proceda á súa regularización en función dos rendementos anuais obtidos e comunicados pola Administración tributaria a partir do exercicio seguinte con respecto a cada traballador autónomo.

    Partindo do anterior, as cantidades calculadas no exercicio anterior terán a consideración de cantidades legalmente debidas aínda que provisionais, motivo polo que non procederá a presentación dunha rectificación de autoliquidación ou dunha declaración complementaria con respecto á declaración realizada no devandito exercicio.

    Se como consecuencia da regularización das cotas do RETA efectuado no exercicio seguinte, en función dos rendementos reais obtidos, resultase un importe adicional a satisfacer ou a devolver en concepto de cotas do RETA, o devandito importe terá o seguinte tratamento fiscal no IRPF :

    • Se resultase un importe adicional a satisfacer polo contribuínte no exercicio seguinte, o devandito pagamento adicional deberase tratar como maior gasto deducible por cotizacións á Seguridade Social nese exercicio seguinte.

    • Se, pola contra, resultase unha cantidade a devolver ao contribuínte, tratarase como menor gasto deducible por cotas satisfeitas á Seguridade Social nese exercicio seguinte, e se o importe supera o das cotas satisfeitas á Seguridade Social, o exceso deberá reflectirse como un maior rendemento nese exercicio.

    Caso particular: deducibilidade da cota no caso dun contribuínte que obtén rendementos do traballo (por exemplo, como administrador dunha sociedade) e rendementos dunha actividade económica

    De acordo co apartado 3 do Regulamento xeral sobre inscrición de empresas e afiliación, altas, baixas e variacións de datos de traballadores na Seguridade Social, aprobado polo Real decreto 84/1996, do 26 de xaneiro. "cando os traballadores autónomos realicen simultaneamente dous ou máis actividades que dean lugar á inclusión neste réxime especial, a súa alta nel será única, debendo declarar todas as súas actividades na solicitude de alta ou, de producirse a pluriactividade despois dela , mediante a correspondente variación de datos (…)”.

    Con esta configuración das cotas do réxime especial da Seguridade Social dos Traballadores por Conta Propia ou Autónoma (RETA)-que establece a obriga de declarar a pluriactividade neste réxime-, para determinar a incidencia do gasto correspondente a estas cotas no IRPF do contribuínte debe terse en conta que estas responden á alta neste réxime exercendo máis dunha actividade, polo que a súa deducibilidade no IRPF poderá realizara o contribuínte ben na determinación do rendemento neto do traballo (polas súas retribucións como administrador da sociedade) ou ben na determinación do rendemento neto da actividade económica, pois en cada un destes casos ten obriga de cotizar ao RETA, l ou que lle permite decidir ao contribuínte onde incorporar esa cota única.

    Covid-19: a exención da obriga de cotizar a favor de traballadores autónomos que percibisen a prestación extraordinaria por cesamento de actividade prevista no apartado dous do artigo 26 do Real Decreto-lei 11/2022, do 25 de xuño a que se refire o artigo 97 do Real Decreto-lei 20/2022, do 27 de decembro, de medidas de resposta ás consecuencias económicas e sociais da Guerra de Ucraína e de apoio á reconstrución da illa da Palma e a outras situacións de vulnerabilidade determina a súa falta de incidencia no IRPF, ao non corresponder a ningún dos supostos de obtención de renda establecida no artigo 6 da Lei do IRPF, non tendo polo tanto a natureza de rendemento íntegro nin correlativamente a de gasto deducible para a determinación dos rendementos.

  2. Se é o caso, as achegas que realice o titular da actividade ás Mutualidades de Previsión Social cando actuen como alternativas ao citado réxime especial da Seguridade Social.

    Especialidades no IRPF das achegas a Mutualidades de Previsión Social do propio  empresario ou profesional

    Normativa (Art. 30.2.1ª Lei IRPF )

    Como regra xeral, as achegas a mutualidades de previsión social do empresario ou  profesional, non constitúen gasto deducible para a determinación do rendemento neto da  actividade, xa que as mesmas poden reducir a base impoñible do contribuínte de acordo cos  requisitos e límites establecidos para tal fin.

    Véxase ao respecto no Capítulo 13 as reducións por achegas e contribucións a sistemas de previsión social.

    Non obstante, teñen a consideración de gasto deducible da actividade as cantidades abonadas  en virtude de contratos de seguro concertado con mutualidades de previsión social por  profesionais non integrados no réxime especial da Seguridade Social dos traballadores  por conta propia ou autónomos, cando, para os efectos de dar cumprimento á obriga prevista  na disposición adicional décimo quinta da Lei 30/1995, do 8 de novembro, de Ordenación  e Supervisión dos Seguros Privados, actuen como alternativas ao réxime especial da Seguridade Social, na parte que teña por obxecto a cobertura de continxencias atendidas polo  devandito  réxime especial, co límite da cota máxima por continxencias comúns que  estea establecida en cada exercicio económico.

    A disposición adicional décimo quinta da Lei 30/1995 foi derrogada polo Real decreto Lexislativo 8/2015, do 30 de outubro, polo que se aproba o texto refundido da Lei Xeral da Seguridade Social, e integrada na disposición adicional décimo oitava do devandito texto refundido. Polo tanto, a referencia efectuada á disposición derrogada entenderase realizada á disposición correspondente do texto refundido.

    Ademais, debe terse en conta para os efectos do límite da cota máxima por continxencias comúns que estea establecida en cada exercicio económico que, para 2023, o artigo 122 da Lei 31/2022, do 23 de decembro, de Orzamentos Xerais do Estado para o ano 2023 e a Orde PCM/74/2023, do 30 de xaneiro, pola que se desenvolven as normas legais de cotización á Seguridade Social, desemprego, protección por cesamento de actividade, Fondo de Garantía Salarial e formación profesional para o exercicio 2023 (BOE do 31 de xaneiro), establecen un tope máximo da base de cotización de 4.495,50 euros mensuais e fixan un tipo máximo de cotización para continxencias comúns do 28,30 por 100. Polo tanto, a cota máxima por continxencias comúns en 2023 é de 15.266,72 euros [0,283 x (4.495,50 x 12)]. 

    Cando as achegas excedan deste límite, o exceso poderá ser obxecto de redución na  base  impoñible do IRPF, aínda que só na parte que teña por obxecto a cobertura das  mesmas continxencias que os plans de pensións e cos límites e requisitos que se sinalan  no Capítulo 13 no apartado correspondente a "Reducións por achegas e contribucións  a sistemas de previsión social".

b. Gastos de manutención do propio contribuínte incorrido no desenvolvemento da actividade económica

Normativa: Art. 30.2.5ª.c) Lei  IRPF

Os contribuíntes poderán deducir para a determinación do rendemento neto da actividade  económica en estimación directa os gastos de manutención que cumpran os seguintes  requisitos:

  • Que sexan gastos do propio contribuínte.

  • Que se realicen no desenvolvemento da actividade económica. É dicir, que sexan propios da actividade.

    Con esta finalidade, teñase en conta que a circunstancia de que os gastos de manutención correspondan a un día laborable – con independencia de que en actividades empresariais ou profesionais non poida falarse con carácter xeral da existencia dun calendario laboral - non implica por si soa a consideración de que os devanditos gastos son gastos incorridos no desenvolvemento dunha actividade económica.

  • Que se produzan en establecementos de restauración e hostalaría.

  • Que se aboen utilizando calquera medio electrónico de pagamento.

  • Que non superen os límites cuantitativos que regulamentariamente se establece o artigo  9.A.3.a) do Regulamento do IRPF para as dietas e asignacións para gastos normais de  manutención dos traballadores.

    A  remisión que a Lei do IRPF realiza para os gastos de manutención de empresarios ou profesionais á regulación regulamentaria establecida para as dietas e asignacións para gastos normais de manutención dos traballadores contida no artigo 9 do Regulamento do IRPF, circunscríbese aos límites cuantitativos establecidos para os devanditos gastos de manutención, sen que, en consecuencia, na devandita remisión contémplense gastos distintos aos de manutención, como os gastos de estancia, nin outros aspectos regulados no artigo 9 con respecto aos gastos de manutención distinta aos seus límites cuantitativos, dada a súa distinta natureza.

    Nese sentido mentres que  as dietas constitúen asignacións efectuadas polo empresario ao traballador por conta allea que, en virtude do poder de organización que asiste o empresario, debe desprazarse fóra do seu centro de traballo para desenvolver o mesmo; os gastos deducibles por manutención do empresario ou profesional a que se refire o artigo 30.2.5ª da Lei do IRPF, son gastos en que incorre o propio empresario ou profesional, en desenvolvemento da súa actividade económica.

    Os devanditos límites son:

    (*) Debe tratarse dun municipio distinto do lugar de traballo habitual do contribuínte e de que constitúa a súa residencia.(Volver)
    Información España Estranxeiro
    Pernoitando en municipio distinto (*) 53,34 euros/día 91,35 euros/día
    Sen pernoitar en municipio distinto 26,67 euros/día 48,08 euros/día

    O exceso sobre os devanditos importes non poderá ser obxecto de dedución.

Importante: o contribuínte deberá conservar, durante o prazo máximo de prescrición, achegando cando sexa requirido para ese fin, os xustificantes dos gastos para comprobar o cumprimento dos requisitos esixidos pola norma.