Concepto
Con respecto ás criptomonedas ou moedas virtuais, o apartado 5 do artigo 1 da Lei 10/2010, do 28 de abril, de prevención do branqueo de capitais e do financiamento do terrorismo (BOE do 29 de abril), introducido con ocasión da transposición da Directiva (UE) 2018/843 do Parlamento Europeo e do Consello, do 30 de maio de 2018, define as mesmas do seguinte xeito:
“5. entenderase por moeda virtual aquela representación dixital de valor non emitida nin garantida por un banco central ou autoridade pública, non necesariamente asociada a unha moeda legalmente establecida e que non posúe estatuto xurídico de moeda ou diñeiro, pero que é aceptada como medio de cambio e pode ser transferida, almacenada ou negociada electronicamente."
A Directiva (UE ) 2018/843 do Parlamento Europeo e do Consello, do 30 de maio de 2018, modificou a Directiva (UE ) 2015/849, para engadir a definición legal de “moeda virtual”, incorporada pola citada Lei 10/2010. Non obstante, debe terse en conta que a Directiva (UE ) 2015/849 foi recentemente modificada polo Regulamento (UE ) 2023/1113, do 31 de maio, para eliminar a definición de moedas virtuais e incorporar o termo moito máis amplo de “criptoactivos“ que abarca distintos tipos de activos virtuais, entre os cales se encontrarían as “criptomonedas”, aínda que o devandito Regulamento será aplicable a partir do 30 de decembro de 2024. Pola súa banda, o concepto de criptoactivo defínese no Regulamento (UE ) 2023/1114 (Mica).
Tendo en conta esta definición as moedas virtuais ("criptomonedas") considéranse, a efectos fiscais, como bens inmateriais, computables por unidades ou fraccións de unidades, que non son moeda de curso legal, que poden ser intercambiados por outros bens, incluíndo outras moedas virtuais, dereitos ou servizos, se se aceptan pola persoa ou entidade que transmite o ben ou dereito ou presta o servizo, e que poden adquirirse ou transmitirse xeralmente a cambio de moeda de curso legal.
Atendendo a que cada moeda virtual ten a súa orixe nun protocolo informático específico, distinto ámbito de aceptación, distinta liquidez, valor e denominación, os distintos tipos de moedas virtuais son bens diferentes.
Obrigas de información relativa a tenza e operativa con moedas virtuais
Co fin de mellorar o control tributario dos feitos impoñibles que poden derivarse da tenza de moedas virtuais e as operacións que se puidesen realizar coas mesmas, como se describiron no punto anterior, a Lei 11/2021, do 9 de xullo, de medidas de prevención e loita contra a fraude fiscal, modificou a Lei do IRPF para incorporar certas obrigas de información que foron obxecto de desenvolvemento regulamentario nos artigos 39 bis e 39 ter do RGAT, dando lugar á aprobación dos modelos 172 e 173.
Vexase ao respecto a Orde HFP/887/2023, do 26 de xullo, pola que se aproban o modelo 172 "Declaración informativa sobre saldos en moedas virtuais" e o modelo 173 "Declaración informativa sobre operacións con moedas virtuais", e establécense as condicións e o procedemento para a súa presentación (BOE do 29 de xullo).
Así mesmo, desenvólvese a obriga de informar acerca das moedas virtuais situadas no estranxeiro, que determinou a aprobación do modelo 721.
Para maior información pode consultar o seguinte documento de preguntas frecuentes sobre os devanditos modelos.