Acreditación da discapacidade, da necesidade de axuda de terceiras persoas ou da existencia de dificultades de mobilidade

Normativa: Art. 72 Regulamento IRPF.

Teñen a consideración de persoas con discapacidade, para os efectos do IRPF, os contribuíntes que acrediten un grao de discapacidade igual ou superior ao 33 por 100.

O grao de discapacidade deberá acreditarse mediante certificado ou resolución expedida polo Instituto de Migracións e Servizos Sociais (IMSERSO ) ou o órgano competente das Comunidades Autónomas.

No referente á regulación do procedemento para o recoñecemento, declaración e cualificación do grao de discapacidade, aplicouse ata o 19 de abril de 2023 o Real decreto 1971/1999, do 23 de decembro e a partir desa data o Real decreto 888/2022, do 18 de outubro (BOE do 20 de outubro), que entrou en vigor aos seis meses da súa publicación no BOE .

Atención: os contribuíntes que con anterioridade ao 20 de abril de 2023, tivesen recoñecido un grao de discapacidade igual ou superior ao 33 por 100 de acordo co procedemento establecido no Real decreto 1723/1981, do 24 de xullo, ou no Real decreto 1971/1999, do 23 de decembro, non precisarán dun novo recoñecemento. Cando se realice a revisión das devanditas valoracións, de oficio ou a instancia de parte, será cando se aplicará o previsto no novo Real decreto 888/2022. Véxase ao respecto a disposición transitoria primeira do citado Real decreto 888/2022.

Non obstante, considerarase afectado un grao de discapacidade igual ou superior ao 33 por 100:

No caso de pensionistas da Seguridade Social que teñan recoñecida unha pensión de incapacidade permanente total, absoluta ou gran invalidez e
No caso de pensionistas de clases pasivas que teñan recoñecida unha pensión de xubilación ou retiro por incapacidade permanente para o servizo ou inutilidade.

Igualmente, considerarase acreditado un grao de discapacidade igual ou superior ao 65 por 100:

Cando se trate de persoas cuxa incapacitación fose declarada en virtude de resolucións xudiciais anteriores á Lei 8/2021 (mentres non se ditase unha nova resolución xudicial que as substituíse por novas medidas adaptadas á Lei 8/2021).
Cando se trate de persoas con discapacidade para as que se establecese a curadoría representativa en virtude de resolucións xudiciais ditadas con posterioridade á entrada en vigor da Lei 8/2021 (tanto en resolucións xudiciais relativas a casos de novas situacións, como en resolucións xudiciais ditadas en substitución doutras resolucións anteriores á devandita Lei 8/2021).

Teñase en conta que, a partir do 3 de setembro de 2021, data de entrada en vigor da Lei 8/2021, do 2 de xuño, que reforma a lexislación civil e procesual para o apoio ás persoas con discapacidade no exercicio da súa capacidade xurídica, a incapacitación xudicial desaparece e, en consecuencia, a figura do incapaz, sendo substituída por unha resolución xudicial que determine os actos para os que a persoa con discapacidade requira o apoio para o exercicio da súa capacidade xurídica.

A devandita desaparición afecta ao artigo 60.3 da Lei do IRPF e, no mesmo sentido, ao artigo 72.1 do seu Regulamento, no tocante á a forma de acreditar un grao de discapacidade igual ou superior ao 65 por 100.

A necesidade de axuda de terceiras persoas para desprazarse ao seu lugar de traballo ou para desempeñar o mesmo, ou a mobilidade reducida para utilizar medios de transporte colectivo, deberá acreditarse mediante certificado ou resolución do IMSERSO ou o órgano competente das Comunidades Autónomas en materia de valoración das discapacidades, baseandose no ditame emitido polos Equipos de Valoración e Orientación dependentes das mesmas.

O recoñecemento dun dos graos de dependencia que contempla o artigo 26.1 da Lei 39/2006, do 14 de decembro, de Promoción da Autonomía Persoal e Atención ás persoas en situación de dependencia, correspóndese con outro ámbito competencial que non responde ás esixencias do artigo 72 do Regulamento do IRPF e, polo tanto, non acredita esta.