A. En xeral

Normativa: art. 67 bis Regulamento IRPF

Novidade 2024:  a partir do 14 de marzo, data de aprobación da Orde HAC/242/2025, do 13 de marzo, pola que se aproban os modelos de declaración do Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas e do Imposto sobre o Patrimonio, exercicio 2024, establécese, no ámbito do IRPF, a aplicación efectiva da autoliquidación rectificativa como sistema único para a corrección de autoliquidacións, en substitución do actual sistema dual de autoliquidación complementaria e solicitude de rectificación. Este novo sistema de rectificación configúrase como o procedemento xeral de modificación de declaracións de IRPF correspondente ao período impositivo 2024. Malia o anterior, o tradicional procedemento de solicitude de rectificación de autoliquidacións mánténse nas condicións establecidas no artigo 67 bis do Regulamento de IRPF na redacción dada polo Real decreto 1074/2017, do 29 de decembro, que se aplicará para a corrección de erros de autoliquidacións de IRPF correspondente a 2023 e exercicios anteriores.

Como regra xeral, para rectificar, completar ou modificar as autoliquidacións presentadas de IRPF 2024, os contribuíntes deberán presentar unha autoliquidación rectificativa, con independencia do resultado da mesma, utilizando para estes fins o modelo de declaración de IRPF.

Véxase para estes fins, a continuación, o apartado “Contido”.

Como excepción, cando o motivo da rectificación da autoliquidación sexa exclusivamente a eventual vulneración pola norma aplicada na autoliquidación previa dos preceptos doutra norma de rango superior legal, constitucional, de Dereito da Unión Europea ou dun Tratado ou Convenio internacional poderase instar a rectificación a través do procedemento previsto no artigo 120.3 da LGT, e desenvolvido nos artigos 126 a 128 do RGAT, ou ben presentar unha autoliquidación rectificativa.

No caso en que proceda instar o devandito procedemento pode consultar as fases  do mesmo no Manual de Renda 2023 ou do exercicio a que se refira a modificación correspondente.

Agora ben, se este motivo concorrese con outros de distinta natureza, por estes últimos o obrigado tributario deberá presentar unha autoliquidación rectificativa.

Teñase en conta que as autoliquidacións rectificativas non permitirán a presentación de documentación adxunta.

Prazo de presentación

A autoliquidación rectificativa dunha autoliquidación previa de 2024 poderase presentar tanto dentro coma fóra do prazo de presentación da autoliquidación, pero sempre antes de que prescribise o dereito da Administración para determinar a débeda tributaria mediante liquidación ou o dereito a solicitar a devolución que, se é o caso, proceda. Cando se presente fóra do prazo de declaración terá o carácter de extemporánea.

Contido

A autoliquidación rectificativa presentarase a través do modelo 100, de declaración do IRPF, en que o contribuínte deberá indicar expresamente que se trata dunha autoliquidación rectificativa doutra autoliquidación anterior de 2024 correspondente ao mesmo concepto, exercicio (2024) e período, marcando cunha X o recadro [103].

No devandito suposto, ademais, deberá consignar o Número de xustificante da autoliquidación cuxa rectificación se solicita no recadro [104].

Así mesmo, deberá indicar o motivo da presentación da autoliquidación rectificativa de que se trate, de xeito que:

• Cando da autoliquidación rectificativa resulte un importe a ingresar, o contribuínte deberá seleccionar o motivo de presentación da mesma (recadros [108] a [121 ]) da declaración.

• Cando o motivo da autoliquidación rectificativa sexa un distinto dos comprendidos nos recadros [108] a [121], o contribuínte deberá indicaro marcando o recadro [107].

Con esta finalidade, á autoliquidación rectificativa incorporaranse os datos incluídos na autoliquidación presentada con anterioridade que non sexan obxecto de modificación, os que sexan obxecto de modificación e os de nova inclusión.

Nos casos en que o motivo de presentación dunha autoliquidación rectificativa sexa unha discrepancia de criterio administrativo, o contribuínte deberá indicaro marcando o recadro [122], incluída na páxina 3 do modelo 100, consignando ademais o importe que considere correcto no recadro que corresponda do modelo sempre que sexa posible. Cando o axuste a través dos restantes recadros do modelo non sexa posible, poderase cubrir o recadro [0669], cuxo importe sera tido en conta no cálculo do resultado da declaración (recadro [0670]).

O recadro de discrepancia de criterio administrativo comprenderá os supostos en que, non existindo vulneración de norma de rango superior, exista discrepancia na interpretación da mesma.

Importante : a formalización do citado recadro [0669] terá carácter excepcional; só se efectuará cando, existindo discrepancia de criterio administrativo, non sexa posible realizar a modificación de que se trate a través dos restantes recadros do modelo de declaración.

Efectos

Con carácter xeral, coa presentación da autoliquidación rectificativa entenderase emendado o erro.

En particular:

• Cando da modificación efectuada resulte un importe a ingresar superior ao da autoliquidación anterior ou unha cantidade a devolver inferior á anteriormente autoliquidada, aplicarase o réxime establecido para as autoliquidacións complementarias no artigo 122.2 da LGT e 119 do RGAT.

  Polo tanto, deste xeito corrixiranse os erros ou omisións padecidas en declaracións xa presentadas que motivasen a realización dun ingreso inferior ao que legalmente correspondese ou a realización dunha devolución superior á procedente. E, así mesmo, deberanse regularizar aquelas situacións ou circunstancias sobrevidas que motiven a perda do dereito a unha exención, dedución ou incentivo fiscal xa aplicada nunha declaración anterior.

  Non obstante, a perda do dereito a determinadas deducións, tal e como se comentou neste mesmo Capítulo no epígrafe "Incremento das cotas líquidas, estatal e autonómica, por perda do dereito a deducións de exercicios anteriores", debe regularizarse na autoliquidación do exercicio en que se producise o incumprimento dalgún dos requisitos esixidos para a consolidación do dereito ás devanditas deducións. Polo tanto, se a citada autoliquidación fóra de períodos impositivos anteriores a 2024, procederase utilizando o sistema anterior, de acordo co artigo 67 bis do Regulamento do IRPF, na redacción dada polo Real decreto 1074/2017, do 29 de decembro, que se aplicará para a corrección de erros de autoliquidacións de IRPF correspondente a 2023 e exercicios anteriores (véxase para estes fins, por exemplo, o apartado relativo á “Regularización de situacións tributarias” do Manual de IRPF 2023).

  Importante: o ingreso das autoliquidacións rectificativas nunca poderá fraccionarse en dous prazos.

  Nestes supostos, o contribuínte terá que indicar un motivo de entre os contemplados nos recadros [108] a [121], ou se é o caso [122], que se detallarán no apartado denominado “Suposto específicos de IRPF”. 

• Cando da autoliquidación rectificativa resultase unha cantidade a devolver, coa presentación da devandita autoliquidación iniciarase o procedemento de devolución previsto nos artigos 124 a 127 da LGT. Polo tanto:

  • O prazo para efectuar a devolución será de seis meses desde a finalización do prazo regulamentario para a presentación da autoliquidación (en xeral, o 30 de xuño) ou desde a presentación da autoliquidación rectificativa se aquel finalizase.

    No referente ao prazo de resolución, teñanse en conta as recentes Sentenzas do Tribunal Supremo núms. 275/2022, do 4 de marzo (ROJ: STS 1040/2022) e 888/2024, do 23 de maio (ROJ: STS 2851/2024) en que fixa como criterio interpretativo que, nos casos en que transcorrido o prazo de seis meses non se ditase resolución acerca da solicitude de devolución, produciranse os seguintes efectos:

    • Entenderase acordada a devolución por silencio positivo e deberá procederse a efectuar a mesma.

    • O obrigado tributario poderá reclamar da Administración a devolución solicitada e se esta non procede a efectuar a mesma no prazo dos 3 meses seguintes, poderá deducir recurso contencioso-administrativo contra a inactividade da Administración (art. 29.1 da Lei 29/1998, do 13 de xullo, reguladora da Xurisdición Contencioso-administrativa).

  • Se coa presentación da autoliquidación previa solicitásese unha devolución e esta non se efectuase, coa presentación da autoliquidación rectificativa entenderase finalizado o procedemento iniciado mediante a presentación da autoliquidación previa.

• Cando da rectificación efectuada resultase unha minoración do importe a ingresar da autoliquidación previa e non proceda unha cantidade a devolver:

  • Manterase a obriga de pagamento ata o límite do importe a ingresar resultante da autoliquidación rectificativa.

  • Se a débeda resultante da autoliquidación previa estivese adiada ou fraccionada, coa presentación da autoliquidación rectificativa entenderase solicitada a modificación nas condicións do adiamento ou fraccionamento conforme ao previsto no segundo parágrafo do apartado 3 do artigo 52 do Regulamento Xeral de Recadación, aprobado por Real decreto 939/2005, do 29 de xullo.

  • Se o ingreso procedente da autoliquidación previa estivese domiciliado e a autoliquidación (con resultado tamén a ingresar) presentásese dentro do prazo de domiciliación, o novo importe resultante da autoliquidación rectificativa poderá ser domiciliado.

Importante : a autoliquidación rectificativa non producirá efectos respecto daqueles elementos que fosen regularizados mediante liquidación definitiva ou provisional nos termos do artigo 126.2 e 3 do Regulamento Xeral das actuacións e os procedementos de xestión e inspección tributaria e de desenvolvemento das normas comúns dos procedementos de aplicación dos tributos, aprobado polo Real decreto 1065/2007.