Saltar ao contido principal
Manual de Tributación de Non Residentes (xullo 2024)

Réxime especial impatriados art. 93 Lei IRPF

Normativa: artigo 93 e Disposición transitoria 17 Lei IRPF ; artigos 113 a 120 Regulamento IRPF; Orde HAP/2783/2015, do 21 de decembro, que aproban os modelos 151 e 149 e Orde HFP/1338/2023, do 13 de decembro, pola que se aproban os novos modelos 151 e 149.

(Con efectos desde o 1 de xaneiro de 2023, o artigo 93 da Lei do IRPF que regula o réxime fiscal especial aplicable aos traballadores, profesionais, emprendedores e investidores desprazados a territorio español, foi obxecto de modificación pola Disposición Final terceira da Lei 28/2022, do 21 de decembro, de fomento do ecosistema das empresas emerxentes (BOE do 22 de decembro).Lacitada modificación reduce a cinco anos do período previo de non residencia en España e amplía a posibilidade de opción polo réxime especial a novos colectivos de persoas, teletraballadores, emprendedores e profesionais, así como ás persoas do seu núcleo familiar, baixo certas condicións.  En consecuencia, na nova regulación do réxime especial van a poder existir dúas figuras, un contribuínte principal e outro contribuíntes asociados a el, procedentes do seu núcleo familiar, vinculados ao principal no referente aos períodos de aplicación do réxime)

As persoas físicas que adquiran a súa residencia fiscal en España como consecuencia do seu desprazamento a territorio español, poderán optar por tributar polo Imposto sobre a Renda de non Residentes, mantendo a condición de contribuíntes polo Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas (IRPF), durante o período impositivo en que se efectúe o cambio de residencia e durante os cinco períodos impositivos seguintes, cando se cumpran as seguintes condicións:

  • Ata 31 de decembro de 2022:

    1. Que non fosen residentes en España durante os dez períodos impositivos anteriores a aquel en que se produza o seu desprazamento a territorio español.

    2. Que o desprazamento a territorio español prodúzase como consecuencia dalgunha das seguintes circunstancias:

      1. Como consecuencia dun contrato de traballo, con excepción da relación laboral especial dos deportistas profesionais reguladas polo Real decreto 1006/1985, do 26 de xuño.

        Entenderase cumprida esta condición cando se inicie unha relación laboral, ordina­ria ou especial distinta da anteriormente indicada, ou estatutaria cun empregador en España, ou cando o desprazamento sexa ordenado polo empregador e exista unha carta de desprazamento deste .

      2. Como consecuencia da adquisición da condición de administrador dunha entidade en cuxo capital non participe ou, en caso contrario, cando a participación na mesma non determine a consideración de entidade vinculada nos termos previs­tos no artigo 18 da Lei do Imposto sobre Sociedades.

    3. Que non obteña rendas que se cualificarían como obtidas mediante un EP situado en territorio español.

  • Desde o 1 de xaneiro de 2023  (a nova regulación do réxime aplícase aos contribuíntes que adquiran a súa residencia fiscal en España desde o ano 2023 e inclúe os contribuíntes que adquiran a súa residencia fiscal en España no ano 2023 como consecuencia dun desprazamento realizado a territorio español no segundo semestre de 2022):

    1. Que non fosen residentes en España durante os cinco períodos impositivos anteriores a aquel en que se produza o seu desprazamento a territorio español.

    2. Que o desprazamento a territorio español prodúzase, xa sexa no primeiro ano de aplicación do réxime ou no ano anterior, como consecuencia dalgunha das seguintes circunstancias:

      1. Como consecuencia dun contrato de traballo, con excepción da relación laboral especial dos deportistas profesionais reguladas polo Real decreto 1006/1985, do 26 de xuño, polo que se regula a relación laboral especial dos deportistas profesionais.

        Entenderase cumprida esta condición cando se inicie unha relación laboral, ordinaria ou especial distinta da anteriormente indicada, ou estatutaria cun empregador en España. Igualmente, entenderase cumprida esta condición cando o desprazamento sexa ordenado polo empregador e exista unha carta de desprazamento deste ou cando, sen ser ordenado polo empregador, a actividade laboral préstese a distancia, mediante o uso exclusivo de medios e sistemas informáticos, telemáticos e de telecomunicación. En particular, entenderase cumprida esta circunstancia no caso de traballadores por conta allea que conten co visado para teletraballo de carácter internacional previsto na Lei 14/2013, do 27 de setembro, de apoio aos emprendedores e a súa internacionalización.

      2. Como consecuencia da adquisición da condición de administrador dunha entidade. No caso de que a entidade teña a consideración de entidade patrimonial nos termos previstos no artigo 5, apartado 2, da Lei do Imposto sobre Sociedades, o administrador non poderá ter unha participación na devandita entidade que determine a súa consideración como entidade vinculada nos termos previstos no artigo 18 da Lei 27/2014, do 27 de novembro, do Imposto sobre Sociedades.

      3. Como consecuencia da realización en España dunha actividade económica cualificada como actividade emprendedora, de acordo co procedemento descrito no artigo 70 da Lei 14/2013, do 27 de setembro.

      4. Como consecuencia da realización en España dunha actividade económica por parte dun profesional altamente cualificado que preste servizos a empresas emerxentes no sentido do artigo 3 da Lei 28/2022, do 21 de decembro, de fomento do ecosistema de empresas emerxentes, ou que leve a cabo actividades de formación, investigación, desenvolvemento e innovación, percibindo por iso unha remuneración que represente en conxunto máis do 40 %da totalidade dos rendementos empresariais, profesionais e do traballo persoal.

    3. Que non obteña rendas que se cualificarían como obtidas mediante un establecemento permanente situado en territorio español, agás no suposto previsto na letra b).3.º e 4.º deste apartado.

      Tamén poderán optar por tributar polo Imposto sobre a Renda de non Residentes, mantendo a condición de contribuíntes polo Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas, o cónxuxe do contribuínte a que se refire o apartado anterior e os seus fillos, menores de vinte e cinco anos ou calquera que sexa a súa idade en caso de discapacidade, ou no suposto de inexistencia de vínculo matrimonial, o proxenitor destes , sempre que se cumpran as seguintes condicións:

      1. Que se despracen a territorio español co contribuínte a que se refire o apartado anterior ou nun momento posterior, sempre que non finalizase o primeiro período impositivo en que a este resúltelle de aplicación o réxime especial.

      2. Que adquiran a súa residencia fiscal en España.

      3. Que cumpran as condicións a que se refiren as letras a) e c) do apartado anterior.

      4. Que a suma das bases liquidables dos contribuíntes en cada un dos períodos impositivos en que lles resulte de aplicación este réxime especial, sexa inferior á base liquidable do contribuínte a que se refire o apartado anterior.

        O réxime especial resultará de aplicación durante os sucesivos períodos impositivos en que, cumprindose tales condicións, o mesmo resulte tamén de aplicación ao contribuínte previsto no apartado anterior.

Os contribuíntes que se acollan a esta opción non teñen a consideración de residentes para os efectos da aplicación dun Convenio de Dobre Imposición ao estar suxeitos a imposición exclusivamente polas rendas que obteñen de fontes situadas en España.

A opción, renuncia ou exclusión ao réxime especial realízase mediante o modelo 149. Á comunicación da opción deberá anexarse a documentación prevista no artigo 119 do Regulamento do IRPF.

Desde o 16 de decembro de 2023, data de entrada en vigor da Orde HFP/1338/2023, do 13 de decembro, o novo modelo 149, aprobado na mencionada Orde substitúe o anterior aprobado na Orde HAP/2783/2015, do 21 de decembro.

Os contribuíntes que opten polo Réxime especial deben presentar unha declaración especial do IRPF no modelo 151, adaptado ao contido do réxime.

O novo modelo 151 de «Declaración do Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas. Réxime especial aplicable aos traballadores, profesionais, emprendedores e investidores desprazados a territorio español» aprobado na Orde HPF/1338/2023, do 13 de decembro, utilizarase por primeira vez para a presentación da declaración correspondente ao período impositivo 2023 a presentar en 2024. As declaracións correspondentes aos períodos impositivos anteriores a 2023 continuarán utilizando o modelo 151 aprobado na Orde HAP/2783/2015, do 21 de decembro.

Retencións e ingresos a conta

As retencións e ingresos a conta en concepto de pagamentos a conta do IRPF practicaranse de acordo coa normativa do Imposto da Renda de non Residentes.

Non obstante, a porcentaxe de retención ou ingreso a conta sobre rendementos do traballo será o 24%. Cando as retribucións satisfeitas por un mesmo pagador de rendementos do traballo durante o ano natural excedan de 600.000 euros, o porcentaxe de retención aplicable ao exceso será o vixente segundo o ano de devindicación (ver táboa).

Porcentaxe de retención aplicable ao exceso de 600.000 euros
Ano de devindicación 2015 2016 a 2020 2021 e seguintes
Porcentaxe de retención 47 45 47