Introdución

A Estatística sobre a discapacidade nas declaracións do IRPF está baseada na información fiscal dispoñible do colectivo de persoas con discapacidade. En concreto, para a súa elaboración selecciónanse as declaracións de IRPF modelo 100 que pon de manifesto algunha circunstancia de discapacidade do declarante, o cónxuxe, o ascendente ou descendentes relacionados na declaración, incorporando os devanditos rexistros administrativos a información declarada polos pagadores de rendas exentas (clave L do modelo 190) que non figuran na declaración co único obxecto de coñecer a renda total dispoñible dos individuos ou fogares seleccionados. Esta estatística xurdiu co obxectivo de contribuír a ampliar o coñecemento, do universo da discapacidade no territorio fiscal común, ámbito xeográfico do mencionado imposto.

Esta estatística non constitúe un censo das persoas con discapacidade en España, debido a que non é exhaustivo xeograficamente, non inclúe información relativa a non declarantes do imposto e as situacións que se describen refírense ás condicións de discapacidade recoñecida no ámbito fiscal.

A dependencia, segundo a definición realizada polo Consello Europeo, é "aquel estado en que se encontran as persoas que, por razóns ligadas á falta ou á perda de autonomía, física, psíquica ou intelectual, teñen necesidade de asistencia e / ou axudas importantes a fin de realizar os actos correntes da vida diaria e, de xeito particular, os referentes ao coidado persoal".

Porén, desde o punto de vista fiscal, as condicións de dependencia protexidas son menores, e veñen determinadas polos graos de discapacidade outorgados ou certificados pola autoridade competente. Sendo obxecto de protección no ámbito fiscal todas as situacións que determinen un grao de discapacidade superior ao 33 %.

Doutra banda, outras situacións de dependencia que poderían derivar do avellentamento da poboación non son contempladas pola estatística que aquí se presenta, aínda que esas situacións tamén gozan dalgunha vantaxe fiscal específica no imposto.

Discapacidade e Axencia Estatal da Administración Tributaria

Desde o ano 1999, en concreto o 18 de outubro do devandito ano, establécese un Convenio marco de colaboración entre as principais asociacións que representan o colectivo de persoas con discapacidade (CERMI e ONCE) e a AEAT para desenvolver medidas que faciliten o cumprimento tributario do colectivo ao que representan, así mesmo preténdese adoptar medidas fiscais que permitan a promoción das asociacións vinculadas ao universo da discapacidade.

Pero é no ano 2003 cando se toma un maior impulso coa incorporación de medidas concretas no IRPF destinado a protexer as persoas con discapacidade. Por Resolución do director Xeral da Axencia Estatal da Administración Tributaria créase un grupo de traballo co obxectivo de elaborar un Plan de Asistencia para as persoas con discapacidade. A creación deste grupo de traballo e as súas actuacións reflíctense no Plan Estratéxico da Axencia Tributaria 2005 dentro do apartado 4.1.4 baixo o título de "Atención especial aos cidadáns con discapacidade".

Desde ese momento constituíu un obxectivo prioritario atender as necesidades do colectivo de persoas con discapacidade, facilitandolles o cumprimento das súas obrigas fiscais e proporcionandolles información puntual dos seus dereitos, asesoramento e asistencia.

Existe un folleto divulgativo elaborado polo Departamento de Xestión que, con carácter anual, establece as condicións específicas para adquirir a consideración de persoa con discapacidade na aplicación dos tributos, e informa das principais medidas fiscais de que poden facer uso. O folleto de normativa específica das persoas con discapacidade e as súas asociacións publícase na Web da AEAT e nel pódense identificar os beneficios fiscais aplicables ás persoas con discapacidade e os seus familiares, información relativa á acreditación do grao de discapacidade e outras cuestións de interese.

Polo tanto, non é obxecto desta metodoloxía engadir máis definicións sobre esta situación no IRPF.