Os tipos efectivos

O tipo medio efectivo sobre a renda e o gasto permaneceu practicamente no mesmo nivel de 2017. En 2018 houbo algúns cambios normativos, pero víronse compensados pola evolución de bases e prezos. O tipo medio mánténse case inalterado no medio do 15 %desde 2013.

Tamén o tipo efectivo sobre as rendas brutas dos fogares permaneceu estable en 2018 (Cadro 2.1). A estabilidade oculta tres elementos que afectaron o tipo en 2018 e que son de distinto signo, un á alza e dous a baíxaa. En primeiro lugar, subiu o tipo medio de retención en salarios e pensións, un 1% no primeiro caso e 2,2% no segundo (Cadro 2.3). Nos salarios o resultado contrasta coa estabilidade dos dous anos anteriores, tras a reforma do imposto. A causa do cambio é o incremento dos salarios medios (tamén a diferenza dos anos anteriores) e o arrastre que isto produciu sobre o tipo medio de retención. Nas pensións a subida do tipo forma parte da evolución normal ao incorporarse ao sistema pensionistas con pensión e tipo medio superior. Porén, e este é o segundo elemento, ambos os dous incrementos víronse limitados na segunda parte do ano, tras a aprobación dos Orzamentos, ao ampliarse a redución por rendementos do traballo coa consecuente redución do tipo nos salarios e as pensións inferiores. Por último, un terceiro elemento que influíu a baíxaa no tipo, foron as novas deducións familiares, cuxo efecto só será completo na declaración anual (a ampliación das antigas deducións familiares sos tivo un pequeno efecto nas deducións anticipadas en 2018 e outras, como os gastos de gardaría, só é posible aplicaras na declaración anual). Este último elemento é o que explica que, aínda que o tipo medio non medrase en 2018, si fixéseo (un 1 %) o tipo estimado sen incluír a cota diferencial e as deducións familiares.

O tipo efectivo do Imposto sobre Sociedades en 2018 situouse no 21,3 %sobre a base impoñible agregada e no 9,9 %se se calcula sobre o resultado contable positivo. En ambos os dous casos supón un incremento con respecto a 2017 que, en ausencia de cambios normativos, como é o caso, débese atribuír aos efectos composición (as bases das empresas con maior tipo efectivo medran máis). En calquera caso, o tipo en 2018 non se encontra lonxe da media dos 10 últimos anos.

No IVE tampouco houbo cambios normativos significativos (só a redución do tipo nos cines e durante medio ano) polo que o tipo medio se mantivo preto do 15,3 %que é o nivel ao que se chegou tras as últimas subidas do tipo xeral e reducido en setembro de 2012.

Nos Impostos Especiais (II.EE.) a variación do tipo observado en 2018 ten que ver, como aconteceu en 2017, coa subida dos prezos enerxéticos. Hai que lembrar que, para que poida obterse un tipo medio agregado, o tipo dos II.EE. calcúlase, neste apartado, sobre o valor dos consumos, aínda que nalgunhas destas figuras (en especial no Imposto sobre Hidrocarburos) a base sexan os consumos físicos, non o valor. Foi precisamente no Imposto sobre Hidrocarburos na figura onde se produciron os únicos cambios normativos, aínda que de contía marxinal. Estes cambios viñeron derivados da aprobación do RDL15 /2018, de medidas urxentes para a transición enerxética e a protección dos consumidores, que incluía a eliminación do imposto para o gas natural, o gasóleo e o fuel óleo utilizado na xeración de enerxía eléctrica.