Resumo

A recadación acadou os 223.385 millóns de euros en 2021, un 15,1% máis que en 2020.

A comparación con 2020, ano condicionado polos efectos da pandemia, non permite valorar con nitidez a evolución da recadación de 2021. Por iso, é mellor facer a análise comparativa cos ingresos de 2019. A recadación en 2021 superou nun 5 %á de fai dous anos, con resultados positivos nas grandes figuras (IRPF, Imposto sobre Sociedades, IVE) coa única excepción dos Impostos Especiais.

A positiva evolución das bases impoñibles, cun crecemento estimado do 12,7 %, foi a causa fundamental do aumento dos ingresos. Con respecto a 2019, o incremento das bases foi superior ao 4 %. A traxectoria das bases ao longo do ano estivo, loxicamente, determinada pola comparación co ocorrido en 2020. O ano iniciouse cun crecemento moderado polo mantemento aínda das limitacións á mobilidade e á actividade, para repuntar con intensidade no segundo trimestre en resposta á intensa caída da actividade acontecida o ano anterior, e manterse no segundo semestre en taxas lixeiramente superiores ao 13 %. Tanto as rendas antes de impostos como o gasto suxeito a IVE pecharon o ano con niveis superiores a acadádosos en 2019 (5,4% as primeiras, 3% o segundo). Tan só no caso dos consumos suxeitos a imposto especial, o avance logrado en 2021 non abondou para recuperar aos rexistros pre pandemia.

Os cambios normativos e de xestión que afectaron aos ingresos en 2021 foron numerosos, pero o seu impacto en termos netos foi pouco significativo. Estímase que o conxunto de medidas supuxo unha perda con respecto ao ano anterior de 501 millóns.

O contexto económico caracterizouse pola constante mellora da actividade e polo repunte dos prezos. Tras un problemático comezo marcado polos efectos da terceira onda de contaxios e a repercusión da tormenta Filomena, a evolución dos principais indicadores de actividade foi en continuo progreso, especialmente na segunda metade do ano. O PIB real, que no primeiro trimestre mostraba un retroceso do 0,5 %con respecto ao último trimestre de 2020, no segundo semestre aumentou, en media, un 2,4%. Aínda así, en ningún momento o PIB real superou os rexistros de 2019. Pola súa banda, a afiliación comezou a rexistrar crecementos con respecto ás cifras de 2019 a partir de xuño e o dato de decembro foi xa un 2% superior ao do mesmo mes daquel ano, aínda que a comparación seguiu condicionada pola vixencia dos ERTE . Algo similar observouse nas vendas diarias proporcionadas polo sistema de Subministración Inmediato de Información do IVE ##1##, o indicador dispoñible máis próximo á actualidade. Ata finais de marzo as vendas eran inferiores inclusos ás de 2020, pero, pasado ese mes, as vendas fóronse recuperando e xa desde agosto situáronse decididamente por riba das de 2019, para acabar o ano con crecementos superiores ao 20 %con respecto a 2020 e do 4 %en comparación co conxunto de 2019. Na mellora das vendas diarias interveu tanto o compoñente real como as subidas de prezos, que se foron acentuando segundo avanzaba o ano. Os prezos industriais (sen enerxía) empezaran a recuperar os ritmos de crecemento previos á pandemia nos últimos meses de 2020 e desde os primeiros de 2021 mostraban unha clara tendencia alcista, aínda que esta non se reflectiu no núcleo central dos prezos de consumo ata a segunda metade do ano. A este proceso engadíronse os prezos enerxéticos con aumentos moi intensos desde marzo. O resultado final foi que, aínda que en media do ano o IPC só aumentou un 3,1% (0,8% o subxacente), nos últimos meses rexistráronse subidas máximas en moitos anos.

Os ingresos aumentaron en todas as grandes figuras e, agás nos II.EE., superáronse os importes recadados en 2019. Os ingresos no IRPF medraron un 7,5%, tras ser unha das poucas figuras que medraron en 2020 pola achega das rendas públicas (salarios, pensións, transferencias ligadas aos ERTE e ás axudas a autónomos). No Imposto sobre Sociedades os ingresos aumentaron un 67,9%, 12,2% con respecto a 2019, grazas á intensa recuperación dos beneficios e, con eles, os pagamentos fraccionados. No IVE o crecemento foi do 14,5 %(+1,3% se a comparación se fai con 2019), en liña coa recuperación do gasto suxeito. Os Impostos Especiais medraron un 5%, pero a recuperación dos consumos non foi suficiente e pecharon o ano cuns ingresos un 7,7% inferiores aos de 2019.