Preguntas frecuentes
A estatística recolle o nivel e a evolución diaria das vendas (interiores e exportacións) que realizan as empresas incluídas no sistema de Subministración Inmediato de Información (SII). A serie de vendas diarias provén do sistema de xestión do IVE baseado no SII , implantado desde xullo de 2017 (RD 596/2016, do 2 de decembro). Este sistema permite o intercambio de información tributaria practicamente en tempo real entre a Axencia Tributaria e os contribuíntes obrigados ao SII mediante o envío do detalle dos rexistros de facturación nun prazo de catro días a través da sede electrónica da Axencia Tributaria.
Os datos diarios desta publicación pódense considerar un indicador anticipado das vendas publicadas no informe mensual de Vendas, Emprego e Salarios das Grandes Empresas e no trimestral de Vendas, Emprego e Salarios en Grandes Empresas e Pemes. Ambas as dúas ofrecen información procedente das declaracións do IVE e de retencións por rendementos do traballo; a primeira inclúe exclusivamente os contribuíntes considerados como Gran Empresa a efectos fiscais, mentres que a segunda engade a información das pemes con forma de sociedade anónima e de responsabilidade limitada. Ademais de ser complemento destas dúas publicacións, a rápida dispoñibilidade e ampla cobertura da información supoñen un valor engadido nos labores de previsión e seguimento a curto prazo tanto de variables recadadoras como macroeconómicas.
Os obrigados a cubrir as súas obrigas tributarias a través do SII son as Grandes Empresas (aquelas cun volume de operacións no ano anterior superior a 6 millóns de euros), os grupos de IVE e as empresas acollidas ao Rexistro de Devolución Mensual (REDEME). Dado o tamaño e o perfil destes contribuíntes, as vendas diarias de que se dispón supoñen arredor do 70 %do total de vendas interiores do conxunto de contribuíntes do IVE (a porcentaxe é superior se se considera o volume de operacións total declarado), cunha gran diversidade da cobertura por actividades (as empresas do SII son moi representativas dalgúns sectores, mentres que noutros o seu número e o seu peso son reducidos, como acontece en parte da construción, na hostalaría e restauración ou nalgunhas modalidades de transporte).
O ámbito xeográfico é o denominado Territorio de Réxime Fiscal Común; é dicir, están excluídas as empresas que operan exclusivamente nos territorios xestionados polas facendas do País Vasco e Navarra, e as empresas que o fan nos territorios que quedan fóra do ámbito de aplicación do IVE (Canarias, Ceuta e Melilla).
Os contribuíntes están asignados territorialmente ao lugar onde teñen o seu domicilio fiscal. Do sistema SII pódese obter a información do domicilio fiscal de vendedor e comprador, pero non se pode determinar inequivocamente o lugar en que se realizaron as vendas.
As empresas incluídas no sistema de Subministración Inmediato de Información (SII) están clasificadas de acordo coa actividade declarada polas propias empresas. As actividades clasifícanse segundo os epígrafes do Imposto de Actividades Económicas (IAE). A súa regulación encóntrase no Real decreto Lexislativo 1175/1990, polo que se aproban as tarifas e a instrución do Imposto de Actividades Económicas, e as súas sucesivas actualizacións. Para os efectos da publicación do informe as empresas clasifícanse a catro díxitos da CNAE-2009 e agrúpanse a partir da mesma.
A variable de vendas totais que se presenta neste informe óbténse a partir do agregamento de dous variables:
1.- Vendas interiores: obtéñense a partir do agregamento das bases suxeitas non exentas dispoñibles no libro de rexistro de facturas emitidas. Esta base impoñible comprende tanto a parte correspondente á venda de bens como á prestación de servizos e é asimilable ao concepto de vendas interiores (excluídas as exentas) dispoñible nas estatísticas de Vendas, Emprego e Salarios nas declaracións tributarias.
2.- Exportacións: comprenden tanto as vendas de mercadorías ou servizos con saída do territorio de Península e as Baleares cara a terceiros países fóra da UE, como as entregas de bens ou servizos producidos a outro Estado membro da UE, obtidas a partir do libro de rexistro de facturas emitidas.
As series económicas de frecuencia diaria propón unha serie de problemas que non se observan de forma tan acusada nas series de frecuencia inferior (mensuais ou trimestrais). Estes problemas derívanse, sobre todo, da complexa e inestable estrutura do calendario (distinta duración e composición dos meses, elementos estacionais móbiles como a Semana Santa, anos bisestos e un calendario laboral móbil que ademais interactúa coa composición semanal dos meses) e da existencia de elementos estacionais que se superpón a ciclos de distintas frecuencias.
A iso hai que sumar a intensidade que usualmente presenta o seu compoñente irregular (suavizado cando se trata de datos mensuais) e o impacto de elementos esóxenos que distorsionan o comportamento habitual dos compoñentes sistemáticos destas series (no caso do SII estes elementos poden ser, por exemplo, datas de facturación diferente nas distintas empresas, que fan que aparezan valores anormalmente altos que interaccionan con outros compoñentes da serie).
Por todo iso, a estimación dunha sinal de conxuntura robusta é especialmente difícil e require un tratamento baseado en modelos econométricos que representen de forma conxunta e estatisticamente satisfactoria os fenómenos antes comentados. Para iso recórrese a un modelo estrutural de series temporais que recolle de maneira flexible todos estes elementos e que inclúe, con obxecto de corrixir de forma preliminar unha parte destes efectos, un tratamento a través de variables esóxenas de carácter determinista. Estas últimas variables están deseñadas para controlar a presenza de observacións anómalas e efectos específicos de calendario que, pola súa natureza aperiódica ou de periodicidade móbil, non encaixan na representación estrutural considerada.
A estimación dunha sinal de conxuntura robusta en series diarias é especialmente difícil e para iso recórrese a unha aproximación baseada en modelos econométricos estruturais de series temporais. Neste caso á serie corrixida de efectos deterministas se lle aplica o enfoque de modelización TBATS1,2, que se basea na representación dos compoñentes non observados (tendencia, estacionalidade, irregularidade) mediante modelos dinámicos explícitos. Este enfoque é moi flexible xa que permite a consideración simultánea de varios compoñentes estacionais (semanais, mensuais e anuais) e, grazas á súa representación trigonométrica, permite o tratamento de periodicidades fraccionarias (por exemplo, as inducidas por anos bisestos), ofrecendo unha representación moi compacta destes compoñentes. A partir desta modelización pódense obter as series de tendencia e as series corrixidas de variacións estacionais e de calendario (CVEC), así como os correspondentes factores estacionais nas súas distintas frecuencias (semanal, mensual e anual). O termo medio dos devanditos factores é cero en cada unha das devanditas frecuencias.
1 TBATS: Trigonometric seasonality, Box-Cox transformation, ARMA innovations, Trend and Seasonality (De Livera et ao ., 2011).
2 Unha aplicación concreta a estas series pódese encontrar en Covas, Ledo e Quilis, SERIES, 2021, 10.1007/s13209-021-00251-7. https://ligazón.springer.com/content/pdf/10.1007/s13209-021-00251-7.pdf