O actual Programa de Educación Cívico-tributaria, creado en maio de 2003, tivo como principais antecedentes as diversas investigacións sociolóxicas do Instituto de Estudos Fiscais, que permitiron coñecer de maneira continuada a percepción social da fiscalidade, e as recomendacións realizadas en 1994 pola Unidade Especial para o Estudo da Fraude sobre a conveniencia de introducir a educación fiscal no sistema educativo.

Esta importante actividade da Axencia Tributaria fundaméntase pola demanda social, evidenciada nos estudos sociolóxicos, ao ser conscientes de que a conciencia cívico-fiscal, como parte da conciencia cívica xeral, é o resultado da educación. O comportamento fiscal correcto apréndese, do mesmo xeito que apréndense outras materias de cidadanía como, por exemplo, a seguridade viaria.  A falta dunha axeitada conciencia fiscal pode levar en última instancia ao incumprimento tributario, cuxos prexuízos sófrenos todos os cidadáns ao afectar a falta de ingresos aos bens e servizos públicos.

Se hai un obxectivo prioritario na educación tributaria, e que nunca esquecen os formadores da Axencia Tributaria, é a transmisión de valores e actitudes favorables á responsabilidade fiscal e contraria ás condutas defraudadoras. Trátase de formar en valores e concienciar sobre a importancia social dos impostos. A educación cívico-tributaria trata de anticipar o labor de concienciación participando na formación dos futuros contribuíntes para lograr a comprensión temperá da función social dos impostos.

O programa conta como ferramenta didáctica fundamental co Portal de Educación Cívico-tributaria, que se encontra na Sede electrónica da Axencia Tributaria, que dispón de dous accesos diferenciados: un para profesores e outro para os alumnos. O dos alumnos conta actualmente con tres niveis educativos para adaptar os contidos e a linguaxe ás devanditas etapas. Primeiro nivel, para o terceiro ciclo de Educación Primaria; segundo nivel, para o primeiro ciclo de Educación Secundaria Obrigatoria, e terceiro nivel, para o segundo ciclo de Educación Secundaria Obrigatoria.

A parte do portal dedicado aos profesores inclúe seis guías didácticas que lles serven de apoio para traballar a educación cívico-tributaria e que tratan dos seguintes temas: 1) Para que serven os impostos. 2) Quen paga os impostos. 3) Que impostos hai. 4) Que son as aduanas. 5) Quen recada os impostos e controla as aduanas. 6) Desde cando hai impostos? Ademais das seis guías, o portal contén dúas presentacións xenéricas, por cada un dos tres niveis, sobre os gastos e os ingresos públicos, un glosario de termos, unha bibliografía e ligazóns de interese.

Este programa conta na actualidade con 274 formadores (persoal da Axencia), distribuídos por todas as Delegacións do territorio nacional, realizando entre outras actividades as seguintes:

• Xornadas de portas abertas (visitas as Delegacións), coa participación de cerca de 960 alumnos (Primaria, ESO e Bacharelato).

• Visitas centros educativos por parte de persoal da Axencia Tributaria, coa participación de máis de 9.155 alumnos.

• Cursos e charlas en facultades e escolas universitarias, cunha participación de 1.151 alumnos.

  Hai que destacar o aumento das actividades realizadas neste ámbito, favorecido pola sinatura de Protocolos de Colaboración con Universidades, que recollen entre os seus obxectivos a transmisión dos valores cívico-tributarios. Faise especial fincapé nas facultades de Ciencias da Educación, e nos centros de formación do profesorado.

A eficacia da educación fiscal ponse de manifesto nas respostas anónimas de alumnos e profesores participantes nas charlas educativas. Case 20 anos despois, o Programa de Educación Cívico-tributaria segue dando os seus froitos grazas á colaboración dos empregados da Axencia Tributaria e ao alto grao de interese e participación dos alumnos.

A Axencia Tributaria seguirá apostando pola potenciación dese labor co convencemento de que a concienciación nas etapas iniciais do desenvolvemento das persoas determinará o seu comportamento tributario nas etapas adultas.