Este 2022 cúmprense 30 anos da constitución da Axencia Estatal de Administración Tributaria (Axencia Tributaria). Tratar de imaxinar o camiño que hai que seguir nos vindeiros 30 anos non só é complexo, senón que non parece axeitado, xa que as prioridades, os retos, as oportunidades e as necesidades da Axencia Tributaria dependen de factores moi variables, como o medio económico – nacional e internacional –, os modelos de negocio ou os avances tecnolóxicos. Porén, si é posible realizar unha planificación para un período de tempo máis razoable. A este fin responde o Plan Estratéxico da Axencia Tributaria 2020-2023.

Presentado en xaneiro de 2020, o Plan Estratéxico establece para a Axencia Tributaria os seus obxectivos prioritarios, as liñas de actuación parar lograros e sete indicadores plurianuais para medir os seus resultados a medio prazo. Esta planificación estratéxica serve como instrumento de xestión e, ao mesmo tempo, permite obter unha visión clara de que quérese lograr e como. Por iso, aínda que é un documento elaborado pola Axencia Tributaria para a propia organización, publicouse para o seu acceso e consulta libre, porque o Plan Estratéxico tamén pretende impulsar a transparencia, gobernabilidade e rendición de contas da Axencia Tributaria.

O Plan Estratéxico estrutúrase arredor dun obxectivo que vertebra toda a planificación: a mellora do cumprimento voluntario das obrigas tributarias. Este obxectivo estratéxico é consecuencia directa da tarefa que ten encomendada a Axencia Tributaria, a aplicación efectiva do sistema tributario estatal e do aduaneiro.

O compromiso da Axencia Tributaria é garantir que esta aplicación do sistema tributario estatal e do aduaneiro faise de maneira obxectiva e con equidade e, para iso, o Plan Estratéxico establece outros obxectivos, entre os que podemos destacar dar un tratamento xusto a todos os contribuíntes, sen privilexios de ningún tipo; colaborar cos contribuíntes e asistirlles para mellorar o seu cumprimento, en particular, a aqueles con menos recursos; reducir a litixiosidade logrando maior seguridade xurídica e combater a fraude fiscal, en especial daqueles que contan con recursos e medios para tratar de evitar o pagamento.

Para o establecemento destes obxectivos e as liñas de actuación, avaliáronse os factores externos e internos que condicionan a actividade da Axencia Tributaria. Por iso os apartados segundo, terceiro e cuarto do Plan Estratéxico dedícase ao exame do medio económico nacional e internacional e do medio de desenvolvemento da actividade da Axencia Tributaria – percepción social da fraude fiscal, a súa medición e evolución do cumprimento voluntario –, dos medios humanos e materiais e dos servizos transversais da propia Axencia Tributaria. Nesta liña, o apartado quinto dedícase á infraestrutura ética e boa gobernación, reiterando o deber da Axencia Tributaria de que a súa actuación continúe guiandose polos valores que integran o código ético do empregado público, como a obxectividade, a integridade ou a responsabilidade. Para ir máis alá da regulación existente e mostrar o seu compromiso prévése a aprobación dun código de principios e condutas propias da Axencia Tributaria, dun protocolo de denuncias de mala praxe e a creación dunha Comisión Consultiva de Ética (creada en 2021), que servirá de apoio aos funcionarios para a aplicación práctica en cada caso dos principios marcados no código de conduta.

A continuación, o Plan Estratéxico dedica os apartados sexto, sétimo e oitavo a desenvolver os indicadores estratéxicos que permitirán medir a medio prazo o logro dos obxectivos perseguidos, os eixes vertebradores da actuación da Axencia Tributaria para o período 2020-2023 e o proceso de aplicación do previsto no Plan Estratéxico ao día a día da Axencia Tributaria, tendo en conta os contribuíntes, as accións e os procedementos desenvolvidos.

A actuación da Axencia Tributaria diríxese, principalmente, á prevención da fraude tributaria e do aduaneiro , mediante actuacións de asistencia e preventivas. Por exemplo, avanzando a un novo modelo de asistencia dixital, con asistentes virtuais e as denominadas "Administracións de asistencia Dixital Integral" (ADI), posta a disposición de máis datos fiscais, impulsando as boas prácticas na relación cooperativa ou a prevención da fraude recadadora. Estas actuacións complétanse co control da fraude tributaria e aduaneiro##1##, consistente en actuacións de comprobación e investigación, por exemplo, mediante o desenvolvemento de ferramentas informáticas que faciliten a análise e detección de riscos relacionados con grupos fiscais, titularidade de grandes patrimonios, planificacións fiscais agresivas ou ocultacións de actividade, así como a loita contra a economía mergullada coa normalización de sistemas informáticos empresariais e a prohibición de uso do software de manipulación e supresión de vendas (ou de dobre uso).

Finalmente, o apartado noveno explica como as liñas estratéxicas desta planificación concretaranse anualmente a través do Plan Anual de Control Tributario e Aduaneiro e o Plan Anual de Obxectivos, cuxos resultados no exercicio 2021 recóllense nesta newsletter.