Ganancias e perdas patrimoniais que integran a base impoñible do aforro

Normativa: Art. 46 Lei IRPF

As ganancias e perdas patrimoniais que se poñan de manifesto con ocasión de transmisións de elementos patrimoniais integran a base impoñible do aforro e deben declararse na rúbrica que corresponda do epígrafe F2 da declaración.

Poden citarse, a título de exemplo, as seguintes:

Ganancias e perdas patrimoniais derivadas de transmisións ou reembolsos de accións ou participacións de institucións de investimento colectivo (sociedades e fondos de investimento).

Estas ganancias patrimoniais estiveron suxeitas á retención ou ingreso a conta do 19 por 100 no exercicio 2022. O importe destas retencións e ingresos a conta deberá declararse no apartado da declaración correspondente a retencións e demais pagamentos a conta.
Ganancias e perdas patrimoniais derivadas de accións ou participacións negociadas en mercados oficiais.
Ganancias e perdas patrimoniais derivadas da transmisión ou permuta de moedas virtuais por particulares.
Ganancias e perdas patrimoniais derivadas da transmisión de inmobles e dereitos reais sobre bens inmobles.

Ganancias e perdas patrimoniais derivadas da percepción das primas satisfeitas polo outorgamento dun contrato de opción de compra.

O contrato de opción de compra sobre un inmoble, é aquel en que unha das partes (concedente) concede á outra (optante) a facultade exclusiva de decidir sobre a celebración ou non dun contrato principal de compravenda, que terá que celebrarse nun determinado prazo e, nunhas determinadas condicións, podendo ir acompañado do pagamento dunha prima ou prezo por parte do optante .

Polo contrato de opción de compra o optante adquire un dereito, consistente en decidir unilateralmente respecto da realización da compra, e para o cedente xorde a correspondente obriga de venda do obxecto polo prezo convido e no prazo establecido para o exercicio da opción. O concedente da opción queda vinculado a manter a oferta no prazo prefixado, dentro do cal o optante pode facer uso do seu dereito quedando entón extinguida ou consumada a opción de compra, a un tempo que se perfecciona o correspondente contrato de compravenda.

A concesión desta opción de compra (a cambio do pagamento dunha prima), supón un exercicio e limitación do "ius disponendi" do seu titular (en canto o concedente obrígase a non dispor do ben durante o prazo de opción), que representa unha alteración na composición do patrimonio do propietario do ben, situación susceptible de ser incluída no concepto de alteración patrimonial da previsión normativa do IRPF, polo que a renda obtida é unha ganancia patrimonial que tributa de maneira independente á que, se é o caso, poídase producir posteriomente con ocasión da formalización da venda.

A renda obtida a cambio de ofrecer o dereito de opción de compra (a prima do contrato) constitúe unha ganancia cuxa imputación deberá efectuarse, de acordo co previsto no artigo 14.1 da Lei do IRPF, no período impositivo en que se formalice o dereito de opción de compra sobre o inmoble e o seu importe virá determinado polo valor efectivamente satisfeito sempre que non sexa inferior ao valor de mercado, ao non existir custo de adquisición ou mellora, porque a devandita alteración non deriva dunha previa adquisición.

No referente á integración das ganancias patrimoniais que se pon de manifesto con ocasión da percepción das primas satisfeitas polo outorgamento dun contrato de opción, as Sentenzas do TS 803/2022 e 804/2022, ambas as dúas do 21 de xuño (ROJ: STS 2599/2022 e STS 2598/2022, respectivamente) fixaron como criterio a súa integración na renda do aforro definido no artigo 46 da Lei do IRPF, por implicar unha transmisión, fundada na "traditio", derivada da entrega de facultades propias do dereito de propiedade ás que temporalmente renuncia o titular.
Ganancias e perdas patrimoniais derivadas de transmisións doutros elementos patrimoniais como, por exemplo, accións non admitidas a negociación, etc.