Saltar ao contido principal
Manual práctico de Renda 2022.

Réxime especial de adiamento da tributación

Contido do réxime especial de adiamento da tributación e requisitos para a aplicación

Cando o importe obtido como consecuencia do reembolso ou transmisión de participacións ou accións en institucións de investimento colectivo destínese á adquisición ou subscrición doutras accións ou participacións nas devanditas institucións, non procederá computar a ganancia ou perda patrimonial, conservando as novas accións ou participacións subscritas o valor e data de adquisición das transmitidas ou reembolsadas.

Este réxime de adiamento fiscal na tributación das ganancias patrimoniais soas resulta aplicable nos seguintes casos :

1. Nos reembolsos de participacións en institucións de investimento colectivo que teñan a consideración de fondos de investimento.

2. Nas transmisións de accións en institucións de investimento colectivo con forma societaria, sempre que cumpran as dúas condicións seguintes:

  • Que o número de socios da institución de investimento colectivo cuxas accións se transmitan sexa superior a 500.

  • Que o contribuínte non participase, nalgún momento dentro dos 12 meses anteriores á data da transmisión, en máis do 5 por 100 do capital da institución de investimento colectivo.

    Con esta finalidade, o contribuínte deberá comunicar documentalmente esta circunstancia ás entidades a través das que se realizan as operacións de transmisión ou reembolso e de adquisición ou subscrición das accións.

Tamén resulta aplicable este réxime especial de adiamento fiscal aos socios ou partícipes de institucións de investimento colectivo, reguladas pola Directiva 2009/65/CE, do 13 de xullo, do Parlamento Europeo e do Consello, distintas das constituídas en paraísos ou territorios considerados como paraísos fiscais, constituídas e domiciliadas nalgún Estado membro da Unión Europea e inscritas no rexistro especial da Comisión Nacional do Mercado de Valores, para os efectos da súa comercialización por entidades residentes en España que cumpran os seguintes requisitos:

  • Que a adquisición, subscrición, transmisión e reembolso das accións ou participacións realícese a través de entidades comercializadoras inscritas na Comisión Nacional de Mercado de Valores.

  • Que, no caso de que a institución de investimento colectiva se estruture en compartimentos ou subfondos, o número de socios e a porcentaxe máximo de participación refírase a cada compartimento ou subfondo comercializado.

Nota: a Directiva 2009/65/CE, do 13 de xullo, do Parlamento Europeo e do Consello, no seu artigo 117 derroga, con efectos desde o 1 de xullo de 2011, a Directiva 85/611/CEE e establece que as referencias á Directiva derrogada entenderanse feitas á citada Directiva 2009/65/CE de acordo coa táboa de correspondencias que figura no seu Anexo IV.

Supostos en que non resulta aplicable o réxime de adiamento fiscal

O réxime de adiamento fiscal non resulta aplicable nos seguintes supostos:

1. Cando a transmisión ou reembolso ou, se é o caso, a subscrición ou adquisición teña por obxecto participacións representativas do patrimonio dos fondos de investimento cotizado, é dicir, aqueles cuxas participacións están admitidas a negociación en bolsa conforme ao previsto no artigo 79 do Regulamento da Lei 35/2003, do 4 de novembro, de institucións de investimento colectivo, aprobado polo Real decreto 1082/2012, do 13 de xullo (BOE do 20 de xullo), ou ben teña por obxecto accións das denominadas sociedades de investimento de capital variable índice cotizado (sigla SICAV índice cotizado), conforme ao mesmo precepto.

Ademais, a partir do 1 de xaneiro de 2022, tampouco será aplicable este réxime de adiamento cando o reembolso ou transmisión ou, se é o caso, a subscrición ou adquisición teña por obxecto accións e participacións en institucións de investimento colectivo análogas aos fondos de investimento cotizado  ou sociedades do mesmo tipo mencionado no parágrafo anterior, calquera que sexa o mercado regulado ou o sistema multilateral de negociación en que coticen e a composición do índice que reproduzan, repliquen ou tomen como referencia. Nestes casos, a ganancia ou a perda patrimonial obtida como consecuencia da transmisión ou reembolso deste tipo de participacións debe computarse sempre.

Non obstante, a disposición transitoria trixésimo sexta da Lei do IRPF establece un réxime transitorio que permite seguir aplicando o adiamento ás accións ou participacións en fondos e sociedades de investimento cotizado estranxeiros sempre que fosen adquiridas antes do 1 de xaneiro de 2022, coa excepción de que o reinvestimento se debe efectuar noutras Institucións de Investimento Colectivo distintas dos fondos e sociedades de investimento cotizado.

Tampouco é aplicable o réxime de adiamento cando se trate de partícipes dos Fondos de Activos Bancarios, conforme ao previsto na disposición adicional décimo sétima Lei 9/2012, do 14 de novembro, de reestruturación e resolución de entidades de crédito.

2. Cando, por calquera medio, póñase a disposición do contribuínte o importe derivado do reembolso ou transmisión das accións ou participacións de institucións de investimento colectivo.

Atención: la Ley 11/2021, de 9 de julio, de medidas de prevención y lucha contra el fraude fiscal, con efectos desde 1 de enero de 2022, modifica el artículo 94 de la Ley del IRPF con el fin de homogeneizar el tratamiento de las inversiones en determinadas instituciones de inversión colectiva, conocidas como fondos y sociedades de inversión cotizados (ETF, por sus siglas en inglés), con independencia del mercado, nacional o extranjero, en el que coticen. Así se extiende a las instituciones de inversión colectiva cotizadas que coticen en bolsa extranjera el tratamiento de las que cotizan en bolsa española respecto a la no aplicabilidad del régimen de diferimiento.

Exemplo

Dona F.L.M. solicitou o día 10 de xullo de 2022 á sociedade xestora do fondo de investimento mobiliario "Z" que efectúe os trámites necesarios para realizar o traspaso de 10 participacións de que é titular no devandito fondo ao fondo de investimento mobiliario "X".

O traspaso das participacións dun fondo a outro realízase o mesmo día 10 de xullo de 2022, sendo o valor liquidativo das mesmas á citada data de 6.000 euros por participación.

O valor e data de adquisición das participacións traspasadas é o seguinte:

Total 53.110
ParticipaciónsData de adquisiciónPrezo / participaciónValor de adquisición
3 02-04-1998 4.270 12.810
3 03-02-2000 4.900 14.700
4 05-06-2004 6.400 25.600

Determinar o tratamento fiscal aplicable á transmisión de participacións efectuadas entre ambos os dous fondos de investimento mobiliario.

Solución:

Ao cumprirse os requisitos esixibles para a aplicación do réxime de adiamento da tributación, non procederá computar a ganancia ou perda patrimonial posta de manifesto na operación de traspaso, cuxa cuantificación vén determinada pola diferenza entre o valor liquidativo aplicable na data do traspaso (6.000 x 10 = 60.000 euros) e o valor de adquisición das participacións (53.110 euros).

Para os efectos dunha futura transmisión ou reembolso das participacións adquiridas o día 10 de xullo de 2022, estas conservarán a data e valor de adquisición orixinaria, polo que no devandito momento deberá tributarse pola ganancia ou perda patrimonial que se obteña.