B. En particular, segundo a situación familiar que dá dereito á dedución

Ademais do anterior e, en función da dedución que se pretenda aplicar, terán dereito a minorar a cota diferencial os contribuíntes en que concorran as seguintes circunstancias:

a. Por cada descendente con discapacidade, os contribuíntes que teñan dereito á aplicación do mínimo por descendentes previstos no artigo 58 da Lei do IRPF.

b. Por cada ascendente con discapacidade, os contribuíntes que teñan dereito á aplicación do mínimo por ascendentes previstos no artigo 59 da Lei do IRPF.

c. Polo cónxuxe non separado legalmente con discapacidade, os contribuíntes cuxo cónxuxe con discapacidade non teña rendas anuais, excluídas as exentas, superiores a 8.000 euros nin xere o dereito ás deducións previstas nas letras a) e b) anteriores.

Renda anual: O concepto de renda anual, para estes fins, está constituído pola suma alxébrica dos rendementos netos (do traballo, capital mobiliaria e inmobiliario, e de actividades económicas), de imputacións de rendas e das ganancias e perdas patrimoniais computadas no ano, sen aplicar as regras de integración e compensación. Agora ben, os rendementos deben computarse polo seu importe neto, isto é, unha vez deducidos os gastos pero sen aplicación das reducións correspondentes, agás no caso de rendementos do traballo, en que se poderán ter en conta a redución prevista no artigo 18 da Lei do IRPF ao aplicarse con carácter previo á dedución de gastos.

De acordo co anterior, o concepto de rendemento neto do traballo que debe terse en conta para aplicar o citado límite debe ser o definido no artigo 19 da Lei do IRPF -incluíndo a minoración por aplicación da redución do artigo 18 da Lei do IRPF -, quedando, en consecuencia, o devandito rendemento minorado en todos os gastos do artigo 19.2, incluído o gasto específico de 2000 euros da súa letra f).

d. Por familia numerosa, os contribuíntes que sexan un ascendente, ou un irmán orfo de pai e nai, que forme parte dunha familia numerosa conforme á Lei 40/2003, do 18 de novembro, de Protección ás Familias Numerosas.

Importante : o contribuínte deberá contar co título de familia numerosa ou, se é o caso, acreditar a condición de persoa con discapacidade do cónxuxe non separado legalmente, ascendente ou descendente de acordo co que se establece no artigo 72 do Regulamento do IRPF.

Non obstante, debe terse en conta en relación co título de familia numerosa que a Resolución do TEAC do 24 de xuño de 2021, Reclamación número 00/00816/2021, recaída en recurso extraordinario de alzada para a unificación de criterio, fixou o criterio de que para poder aplicar a dedución por familia numerosa cómpre acreditar a concorrencia dos requisitos e condicións establecidas nos artigos 2 e 3 da Lei 40/2003, do 18 de novembro, de Protección ás Familias Numerosas, por calquera medio de proba admisible en Dereito e non exclusivamente mediante o título oficial de familia numerosa ao que se refire o artigo 5.1 desta última lei.

e. Por ser un ascendente con dous fillos e cumprir todas e cada unha das seguintes condicións:

Estar separado legalmente, ou sen vínculo matrimonial,
Non ter dereito a percibir anualidades por alimentos polos fillos,

Aos efectos establecidos no artigo 81 bis da Lei do IRPF, o dereito a percibir alimentos esixe unha resolución xudicial que así determíneo. Non obstante, debe terse en conta que, a partir das modificacións introducidas pola Lei 15/2015, do 2 de xullo, da Xurisdición Voluntaria, á resolución xudicial de divorcio equipásese o acordo do cónxuxes mediante a formulación dun convenio regulador ante o secretario xudicial ou en escritura pública ante Notario.

Esta dedución será aplicable aos ascendentes separados legalmente, ou sen vínculo matrimonial con dous fillos sen dereito a percibir anualidades por alimentos nos supostos en que quede probado que non perciben eses alimentos a pesar de estar recoñecidos por sentenza xudicial. Véxase ao respecto a Sentenza do Tribunal Supremo núm. 1.368/2022, do 25 de outubro (Sala do Contencioso), recaída no recurso de casación núm. 6568/2020 (ROJ: STS 3926/2022).
Ter dereito polos fillos á totalidade do mínimo por descendentes previstos no artigo 58 da Lei do IRPF.

Os contribuíntes separados legalmente con dous fillos sen dereito a anualidades por alimentos, teñen dereito á totalidade do mínimo cando teñan atribuída a garda e custodia dos fillos en exclusiva. Polo tanto, a diferenza do anterior, cando a garda e custodia sexa compartida o mínimo por descendente ratearase entre ambos os dous pais e non se terá dereito a aplicar esta dedución.

Pola súa banda os ascendentes sen vínculo matrimonial con dous fillos sen dereito a anualidades por alimentos, terán dereito a aplicar a totalidade do mínimo cando non haxa convivencia co outro proxenitor e ambos os dous fillos convivan única e exclusivamente cun ascendente.