Saltar ao contido principal
Manual práctico IVE 2023.

Modificación da base impoñible

A Lei establece, entre outros, os seguintes motivos de modificación:

  1. Cando a contraprestación se fixase provisionalmente.

    Exemplo:

    Se canda o arrendamento do local factúranse gastos de comunidade orzada, a devindicación realízase en función dos gastos provisionais. Unha vez coñecidos os definitivos, deberase expedir a factura rectificada, repercutindo a cota diferencial ao tipo vixente no momento da devindicación. O arrendador incluirá esa cota na declaración do período en que se realice a rectificación.

  2. Cando se devolvan os envases e embalaxes susceptibles de reutilización.

    Exemplo:

    A venda de leite en botellas de cristal susceptible de reutilización supón o gravame pola contraprestación total. Posteriormente, no momento en que sexan devoltas as botellas, debe modificarse a base impoñible.

  3. Cando se outorguen descontos e bonificacións despois de que a operación se realizase.

    Exemplo:

    Os rappels concedidos nun ano por volume de vendas do ano anterior dan lugar á redución da base impoñible.

  4. Cando queden sen efecto total ou parcialmente as operacións gravadas ou altérese o prezo.

    Exemplo:

    A devolución de mercadorías por defectos de calidade suporá a rectificación da base impoñible por quedar sen efecto a operación.

  5. Cando o destinatario das operacións suxeitas non pagase as cotas repercutidas nos seguintes casos:

    • Concurso de acredores: Cando, despois da devindicación da operación, dítese auto de declaración de concurso do destinatario da operación.

      A modificación non pode realizarse despois de transcorrido o prazo de tres meses desde o día seguinte á publicación no «Boletín Oficial do Estado »do auto de declaración de concurso.

      Por exemplo, se nun concurso de acredores o auto de declaración de concurso publicouse no BOE o día 30 de xaneiro, o último día válido para efectuar a modificación da base impoñible é o día 30 de abril.

    • Cando os créditos correspondentes ás cotas repercutidas polas operacións gravadas sexan totais ou parcialmente incobrables.

      Crédito incobrable. Requisitos necesarios:

      1. Transcurso de 1 ano desde a devindicación do imposto sen que se obtivese o cobramento, de todo ou parte do crédito. Non obstante, cando o titular do dereito de crédito non teña a condición de gran empresa o prazo anteriormente citado poderá ser de 6 meses ou un ano.

        Cando se trate de operacións a prazo ou con prezo adiado, deberá transcorrer un ano desde o vencemento do prazo ou prazos non-pagados a fin de proceder á redución proporcional da base impoñible. Igualmente, este período poderá ser de 6 meses ou un ano para empresarios ou profesionais que non teñan a condición de gran empresa, isto é, cando o seu volume de operacións non excedese durante o ano natural inmediato anterior de 6.010.121,04 euros. Neste tipo de operacións é suficiente instar o cobramento mediante reclamación xudicial dun dos prazos ou por medio de requirimento notarial para proceder a modificar a base impoñible na proporción que corresponda polo prazo ou prazos non-pagados.

        No caso de operacións ás que sexa de aplicación o réxime especial do criterio de caixa, esta condición entenderase cumprida na data de devindicación do imposto que se produza por aplicación da data límite do 31 de decembro do ano inmediato posterior a aquel en que se realizase a operación.

        Non obstante, o previsto no parágrafo anterior, cando se trate de operacións a prazos ou con prezo adiado cumprirá que transcorrese o prazo de seis meses ou un ano desde o vencemento do prazo ou prazos correspondentes ata agora de devindicación da operación.

      2. Reflexo desta circunstancia nos Libros Rexistro.

      3. Que o destinatario sexa empresario ou profesional, ou, noutro caso, que a base impoñible da operación aquela,  IVE excluído, sexa superior a 50 euros.

      4. Instar o cobramento mediante reclamación xudicial, requirimento notarial ou calquera outro medio que acredite fidedignamente a reclamación do cobramento incluso cando se trate de créditos afianzados por Entes públicos.

        Cando se trate de créditos debidos por Entes públicos substitúese a reclamación xudicial ou o requirimento notarial pola certificación expedida polo órgano competente do Ente público debedor de acordo co informe do Interventor ou Tesoureiro daquel en que se recoñeza a obriga e a súa contía.

A modificación debe realizarse no prazo dos 6 meses seguintes á finalización do período de 6 meses ou, se é o caso, 1 ano desde a devindicación do imposto.

No caso das operacións ás que sexa de aplicación o réxime especial do criterio de caixa, este prazo de  6 meses para realizar a modificación computarase a partir da data límite do 31 de decembro do ano inmediato posterior a aquel en que se realizase a operación.

Nos casos de auto de declaración de concurso e créditos incobrables aplícanse as seguintes regras comúns:

  1. Non procederá a modificación da base impoñible nos casos seguintes:

    1. Créditos que gocen de garantía real, na parte garantida.

    2. Créditos afianzados por entidades de crédito ou sociedades de garantía recíproca ou cubertos por un contrato de seguro de crédito ou de caución, na parte afianzada ou asegurada.

    3. Créditos entre persoas ou entidades vinculadas.

    4. Créditos debidos ou afianzados por Entes públicos, non sendo que se trate de créditos que teñan a condición de incobrables sempre que se achegue o certificado do órgano competente do Ente Público en que se recoñeza o non-pagamento. Cando se solicite o certificado do órgano competente, acorde co informe do Interventor ou Tesoureiro, entenderase que o prazo para a redución da base impoñible queda interrompido ata que se dispoña do mesmo (Consulta DGT n.º V0615-11).

  2. Tampouco procederá a modificación da base impoñible cando o destinatario das operacións non estea establecido no territorio de aplicación do imposto, nin nas Canarias, Ceuta ou Melilla.

    Non obstante, no suposto de concurso declarado en procedementos concursais que se desenvolvan por un órgano xurisdicional doutro Estado membro aos que resulte de aplicación o Regulamento (UE ) 2015/848, permitirase a minoración da base impoñible cando o destinatario estea establecido noutro Estado membro. (Consulta DGT n.º V3346-20).

  3. Tampouco procederá a modificación da base impoñible por créditos incobrables con posterioridade ao auto de declaración de concurso para os créditos correspondentes a cotas repercutidas por operacións cuxo devindicación se produza con anterioridade ao devandito auto.

  4. Nos supostos de pagamento parcial anterior á modificación, entenderase que o Imposto sobre o Valor Engadido está incluído nas cantidades percibidas e na mesma proporción que a parte de contraprestación satisfeita.

  5. Se o destinatario das operacións  é empresario ou profesional deberá rectificar as cotas deducidas. 

    Se non tivese dereito á dedución total do imposto,  deberá ingresar o importe da cota do imposto non deducible.

  6. Se o destinatario non é empresario ou profesional deberá ingresar o IVE non pagado. En caso de pagamentos parciais posteriores á modificación da base impoñible, cando o destinatario non sexa empresario ou profesional, entenderase que o IVE está incluído nas cantidades pagas na proporción correspondente e determinará para o empresario ou profesional que minorase a base impoñible a obriga de modificara á alza na contía correspondente.

A modificación da base impoñible queda condicionada, nestes supostos de auto de declaración de concurso de acredores e créditos incobrables, ao cumprimento dos seguintes requisitos:

  • O suxeito pasivo debe acreditar que remitiu a factura rectificativa correspondente ao destinatario.

  • As operacións deben ser facturadas e contabilizadas polo acredor en tempo e forma.

  • A modificación debe comunicarse á Administración. Esta obriga de comunicar as modificacións de bases impoñibles, tanto para o acredor coma para o debedor, debe realizarse por medios electrónicos, nun formulario específico dispoñible na Sede electrónica da AEAT.

    A comunicación do acredor debe realizarse no prazo dun mes desde a data de expedición da factura rectificativa, e deberá facer constar que a mesma non se refire a créditos garantidos, afianzados ou asegurados, a créditos entre persoas ou entidades vinculadas, nin a operacións cuxo destinatario non está establecido no territorio de aplicación do Imposto nin nas Canarias, Ceuta ou Melilla, nos termos previstos no artigo 80 da Lei do   IVE e, no suposto de créditos incobrables, que o debedor non foi declarado en concurso ou, se é o caso, que a factura rectificativa expedida é anterior á data do auto de declaración do concurso.

    Xunto a esta comunicación, e con carácter previo á mesma, o acredor debe remitir a través do rexistro electrónico da AEAT:

    • A copia das facturas rectificativas, en que se consignarán as datas de expedición das correspondentes facturas rectificadas.

    • No suposto de créditos incobrables, os documentos que acrediten que o acredor instou o cobramento do crédito mediante reclamación xudicial ao debedor, mediante requirimento notarial ou por calquera outro medio que acredite fidedignamente a reclamación do cobramento a aquel.

    • No caso de créditos debidos por Entes públicos, o certificado expedido polo órgano competente do Ente público debedor.

    Na comunicación do destinatario que teña a condición de empresario ou profesional, deberase informar da recepción das facturas rectificativas, indicando o importe total das cotas rectificadas incluídas, se é o caso, o das non deducibles, no mesmo prazo previsto para a presentación da autoliquidación correspondente ao período en que se recibisen as facturas rectificativas das operacións.

Unha vez practicada a redución da base impoñible, non volverá modificarse á alza aínda que se obteña o cobramento total ou parcial, agás nos seguintes casos:

  • Cando o suxeito pasivo desista da reclamación xudicial ao debedor ou chegue a un acordo de cobramento co debedor con posterioridade ao requirimento notarial.

  • Cando o destinatario non actúe na condición de empresario ou profesional, e se este non satisfixo a débeda entenderase que o IVE está incluído nas cantidades percibidas e na mesma proporción que a parte de contraprestación percibida.

  • Cando se acorde a conclusión do concurso nos seguintes casos:

    • Unha vez firme o auto da Audiencia Provincial que revogue en apelación o auto de declaración de concurso.

    • En calquera estado do procedemento, cando se produza ou comproben o pagamento ou a consignación da totalidade dos créditos recoñecidos ou a íntegra satisfacción dos acredores por calquera outro medio.

    • En calquera estado do procedemento, unha vez terminada a fase común do concurso, cando quede firme a resolución que acepte a desistencia ou a renuncia da totalidade dos acredores recoñecidos.

Lémbrase que a Axencia Tributaria incorporou  na súa Sede electrónica unha «Calculadora de prazos para facturas rectificativas», onde pode consultarse a data límite para modificar o IVE repercutido cando se produzan as circunstancias previstas no artigo 80 da Lei do IVE ou un erro. Tamén facilita o período e exercicio do modelo 303 onde realizar o correspondente axuste.