Requisitos e condicións para que resulte de aplicación a exención

Para que resulte de aplicación a exención, teñen que cumprirse, á data de devindicación do imposto (31 de decembro), os seguintes requisitos e condicións:

1. Que a entidade, sexa ou non societaria, realice unha actividade económica e non teña por actividade principal a xestión dun patrimonio mobiliario ou inmobiliario.

   Entenderase que unha entidade xestiona un patrimonio mobiliario ou inmobiliario e que, polo tanto, non realiza unha actividade económica cando concorran, durante máis de 90 días do exercicio social, calquera das seguintes condicións:

   • Que máis da metade do seu activo estea constituído por valores ou

   • Que máis da metade do seu activo non estea afecto a actividades económicas.

     Para determinar se existe actividade económica ou se un elemento patrimonial se encontra afecto a ela, estarase ao que se dispón no Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas. Véxanse para estes fins os artigos 27 e 29 da Lei do IRPF e 22 do Regulamento do IRPF.

   Tanto o valor do activo como o dos elementos patrimoniais non afectos a actividades económicas será o que se deduza da contabilidade, sempre que esta reflicta fielmente a verdadeira situación patrimonial da sociedade.

   Para os efectos de determinar a parte do activo que está constituída por valores ou elementos patrimoniais non afectos, non se computarán os valores seguintes:

   • Os posuídos para dar cumprimento a obrigas legais e regulamentarias.

   • Os que incorporen dereitos de crédito nado de relacións contractuais establecidas como consecuencia do desenvolvemento de actividades económicas.

   • Os posuídos por sociedades de valores como consecuencia do exercicio da actividade constitutiva do seu obxecto.

   • Os que outorguen, polo menos, o 5 por 100 dos dereitos de voto e posúanse coa finalidade de dirixir e xestionar a participación sempre que, para estes fins, dispóñase da correspondente organización de medios materiais e persoais, e a entidade participada non estea comprendida nesta letra.

     Sen prexuízo do anterior, non se computarán como valores nin como elementos non afectos a actividades económicas aqueles cuxo prezo de adquisición non supere o importe dos beneficios non distribuídos obtidos pola entidade, sempre que os devanditos beneficios proveñan da realización de actividades económicas, co límite do importe dos beneficios obtidos tanto no propio ano como nos últimos 10 anos anteriores.

     Con esta finalidade, se asimilan aos beneficios procedentes de actividades económicas os dividendos que procedan dos valores a que se refire o último inciso do parágrafo anterior, cando os ingresos obtidos pola entidade participada procedan, polo menos no 90 por 100, da realización de actividades económicas.

2. Que a participación do contribuínte no capital da entidade sexa polo menos do 5 por 100, computada de forma individual, ou do 20 por 100 conxuntamente co seu cónxuxe, ascendentes, descendentes ou colaterais de segundo grao, xa teña o parentesco a súa orixe na consanguinidade, na afinidade ou na adopción.

   Cando a participación na entidade sexa conxunta con algunha ou algunhas das persoas anteriormente indicadas, as funcións de enderezo e as remuneracións derivadas da mesma, deberán cumprirse, polo menos, nunha das persoas do grupo de parentesco, sen prexuízo de que todas elas teñan dereito á exención. 

   A exención contida no artigo 4. Oito. Dous da Lei do Imposto sobre o Patrimonio non se entende aplicable aos préstamos participativos contraídos con entidades mercantís, con ou sen cotización en mercados organizados, nas condicións previstas no citado precepto, xa que non son equiparables os préstamos participativos e cos fondos propios de entidades mercantís. Criterio fixado no FJ .3º polo Tribunal Supremo na súa Sentenza do 30 de marzo de 2021, recaída no recurso de casación 5341/2019 (ROJ 1255/2021).

3. Que o contribuínte exerza efectivamente funcións de enderezo na entidade . Con esta finalidade, consideraranse funcións de enderezo, que deberán acreditarse fidedignamente mediante o correspondente contrato ou nomeamento, os cargos de: Presidente, director Xeral, xerente, Administrador, directores de Departamento, conselleiros e membros do Consello de administración ou órgano equivalente, sempre que o desempeño de calquera destes cargos implique unha efectiva intervención nas decisións da empresa.

   No suposto de que os titulares das accións ou participacións sexan menores de idade ou persoas con discapacidade, esta condición considerarase cumprida cando se axusten á mesma os seus representantes legais.

4. Que, polas funcións de enderezo exercidas na entidade, o contribuínte perciba unha remuneración que represente máis do 50 por 100 da totalidade dos seus rendementos netos do traballo e de actividades económicas correspondentes ao exercicio 2022.

   O relevante non é tanto a denominación do cargo, senón que o devandito cargo implique funcións de administración, xestión, enderezo, coordinación e funcionamento da correspondente organización. Criterio sentado polo Tribunal Supremo en Sentenza do 18 de xaneiro de recaída no recurso de casación para a unificación de doutrina 2316/2015.

   Para os efectos de determinar a devandita porcentaxe, non se computarán os rendementos das actividades económicas desenvolvidas de forma habitual, persoal e directa polo contribuínte cuxos bens e dereitos afectos gocen de exención por este Imposto.

   Cando unha mesma persoa sexa directamente titular de participacións en varias entidades nas que concorran os requisitos e condicións anteriormente citados, o cómputo da porcentaxe do 50 por 100 efectuarase de forma separada respecto de cada unha das devanditas entidades. É dicir, sen incluír entre os rendementos derivados do exercicio das funcións de enderezo os obtidos noutras entidades.

Atención : cumpridos os requisitos comentados, poden aplicar a exención, ademais do titular da plena propiedade ou da núa propiedade das accións e participacións, o titular do dereito de usufruto vitalicio sobre as mesmas.