Introdución

Os ingresos tributarios sumaron un total de 255.463 millóns de euros, o que significou un incremento do 14,4 %con respecto á cifra rexistrada en 2021.

O crecemento foi próximo ao que experimentou a recadación en 2021 (15,1 %), pero mentres que nese ano a comparación realizábase fronte a un ano afectado plenamente pola pandemia, en 2022 realízase fronte a un exercicio en que, sen haberse recobrado completamente a normalidade, xa se superaran nun 5 %os ingresos de 2019, o ano anterior á crise do COVID .

O aumento das bases impoñibles, e, en particular, do gasto en consumo, das rendas do traballo (salarios e pensións) e dos beneficios empresariais, foi a principal razón do crecemento dos ingresos. A iso hai que engadir a achega da recadación procedente das declaracións anuais correspondentes ao exercicio 2021. O incremento produciuse ademais nun ano en que o impacto das medidas normativas e de xestión (sobre todo as dirixidas a frear o ascenso do prezo da electricidade) foi grande: o custo foi de 7.200 millóns. Así mesmo, no tramo final do ano axilizouse o ritmo de realización das devolucións. Estes dous elementos restaron arredor de 3,2 puntos ao crecemento dos ingresos.

Parte do aumento da recadación tivo que ver coas subidas dos prezos que se empezaron a observar con intensidade a partir da segunda metade de 2021 e prolongáronse todo o ano 2022. Pero ese incremento de prezos non foi o motivo principal do crecemento dos ingresos. Estímase que menos de 5 puntos dese aumento debeuse a unha inflación superior á dos anos anteriores, a pesar de que o IPC (referencia habitual, aínda que non necesariamente a máis axeitada cando se trata da recadación) medrase, en media do ano, un 8,4%. Neste sentido hai que ter en conta que o IPC só afecto directamente a unha parte dos ingresos por IVE que, corrixidos de medidas e do adianto das devolucións, medraron máis do dobre que os prezos. Ademais, as subidas dos prezos da electricidade (que explicaron arredor dun punto do aumento do IPC) non se trasladaron aos ingresos pola rebaixa do tipo (na primeira metade ao 10 %e na segunda ao 5 %). Doutra banda, nos ingresos relacionados coas rendas as subidas de prezos adoítanse manifestar con atraso; así, os incrementos de salarios e pensións en 2022 reflectiron máis as subidas dos prezos do ano anterior que os dese ano. Noutras figuras en que o imposto grava os consumos físicos, como é o caso do Imposto sobre Hidrocarburos, o efecto dos elevados prezos notouse en sentido contrario, reducindo os ingresos.

Analizando o detalle dos catro grandes impostos, os ingresos polo IRPF medraron un 15,8%, é dicir case a metade do crecemento dos ingresos totais procederon desta figura. Detrás dese aumento encóntrase o incremento das rendas do traballo e do seu tipo efectivo, os bos resultados da declaración anual de 2021 presentada a finais de xuño de 2022 e a positiva evolución dos beneficios das empresas persoais. Os ingresos no Imposto sobre Sociedades medraron un 20,8% como consecuencia do expansivo comportamento dos beneficios tanto en 2022 como en 2021. Os primeiros concretáronse nun forte aumento dos pagamentos fraccionados (17,7 %) e os segundos no considerable crecemento (41,7 %) dos ingresos da declaración anual, na súa maioría procedente da declaración de 2021 presentada a partir de xullo de 2022. No IVE os ingresos medraron un 13,9%. O crecemento sería do 16 %se se engade a recadación perdida polas medidas sobre os consumos enerxéticos e do 19,4 %se ademais se corrixe o impacto negativo que tivo sobre os ingresos a axilización na realización das devolucións que se produciu na última parte do ano. As taxas son moi superiores ao incremento dos prezos no mesmo período, o que dá idea da intensa recuperación do consumo. Os Impostos Especiais medraron en conxunto un 2,5%. Hai que lembrar que estes impostos foron, dentro das grandes figuras, os únicos que en 2021 non lograron recuperar o nivel de 2019. Tampouco en 2022 conseguírono, aínda que se o cálculo se fai sen contar co Imposto sobre a Electricidade, afectado polas medidas para reducir o prezo da electricidade, entón os ingresos superan lixeiramente aos de 2019. A orixe de tan magro resultado estivo no frouxo desempeño do Imposto sobre Hidrocarburos.