Resumo

Os ingresos tributarios no ano 2022 eleváronse ata os 255.463 millóns de euros, o que supuxo un incremento do 14,4 %con respecto á cifra do ano 2021.

O crecemento foi próximo ao que se rexistrou en 2021 (15,1 %), pero mentres que entón a comparación realizábase fronte a un ano afectado plenamente pola pandemia, en 2022 comparábase cun exercicio en que, sen ser de todo normal, xa se superara a recadación de 2019, ano previo á irrupción do COVID .

As causas principais do crecemento dos ingresos foron os aumentos no gasto en consumo, nos salarios e as pensións e nos beneficios empresariais. As bases impoñibles dos maiores impostos medraron un 13,1%, practicamente a mesma taxa que se acadara en 2021. Parte deste crecemento tivo que ver coas subidas dos prezos, pero estas non foron o factor máis importante na explicación do aumento das bases e dos ingresos. Menos de 5 puntos do incremento da recadación debéronse ás subidas de prezos por riba da súa evolución normal nos últimos anos, a pesar de que o IPC medrase, en media do ano, un 8,4%. Hai que lembrar que os prezos de consumo só afectan directamente a unha parte dos ingresos (os procedentes do IVE) e que o seu impacto sobre a recadación foi menor pola rebaixa do tipo aplicable aos consumos de electricidade e gas. Por outra banda, en casos como o dos salarios e as pensións, os incrementos non están vinculados aos prezos do ano en curso, senón, na súa maioría, aos do ano anterior, e nas figuras en que o imposto xira sobre os consumos físicos, como no Imposto sobre Hidrocarburos, o efecto dos prezos é negativo.

O incremento dos ingresos estivo, ademais, limitado polo impacto das medidas normativas e de xestión (principalmente as dirixidas a moderar o prezo da electricidade), que restaron 7.200 millóns á recadación, e pola axilización do ritmo de realización das devolucións no último tramo do ano. Sen estes dous elementos, os ingresos medrarían 3,2 puntos máis.

O medio económico en que se desenvolveu a recadación caracterizouse pola presenza conxunta dunha elevada inflación e dun intenso crecemento da actividade , sobre todo ata o último terzo do ano. As vendas, unha vez eliminado o efecto dos prezos, xa sobrepasaran os niveis de 2019 a finais de 2021 e en 2022 continuaron medrando a bo ritmo ata acadar os seus máximos nos meses centrais do ano. Tanto as vendas interiores diarios, proporcionadas polo sistema de Subministración Inmediato de Información do IVE, como as vendas totais declaradas mensualmente polas Grandes Empresas e trimestralmente polas pemes, seguiron unha tendencia crecente ata o segundo trimestre para ir moderandose posteriormente, en especial no tramo final do ano. En termos correntes, o perfil foi máis acusado porque, en xeral, os prezos tenderon a seguir unha traxectoria similar, con subidas cada vez maiores no primeira semestre e paulatina desaceleración no segundo (o IPC e o IPRI con e sen enerxía seguiron esta pauta; en cambio, o IPC subxacente, sen os elementos máis volátiles, continuou medrando ata decembro). O emprego tamén foi perdendo impulso segundo avanzaba o ano, pero a desaceleración produciuse de maneira máis suave.

O maior crecemento observouse nos impostos directos, que aumentaron un 16,5% (a pesar da supresión do Imposto sobre o Valor da Produción de Enerxía Eléctrica), mentres que os impostos indirectos facíano un 12% e as taxas e outros ingresos reducíanse un 6,4%. O IRPF medrou un 15,8% grazas ao aumento de salarios e pensións e do seu tipo efectivo, os bos resultados da declaración anual de 2021 e o incremento dos beneficios das empresas persoais. A recadación do Imposto sobre Sociedades medrou un 20,8%, reflexo da moi favorable evolución dos beneficios tanto en 2022 (pagamentos fraccionados) como en 2021 (ingresos da declaración anual). No IVE os ingresos aumentaron un 13,9%, taxa que sería do 16 %se se suma a recadación perdida pola rebaixa de tipos e do 19,4 %se ademais se corrixe o impacto negativo da axilización das devolucións. Os Impostos Especiais medraron en conxunto un 2,5%. Sen contar o Imposto sobre a Electricidade, de recadación marxinal polas medidas para conter o custo da electricidade, os ingresos foron case os mesmos que tres anos antes.