4.1.4. Colaboración da Axencia Tributaria cos órganos xurisdicionais

A Axencia Tributaria desenvolve o deber de colaboración cos órganos xurisdicionais, establecido nos artigos 118 da Constitución Española e 17.1 da Lei Orgánica do poder Xudicial, a través de diversas funcións, entre as que destacan o auxilio xudicial e a peritaxe en procesos de delito contra a Facenda Pública, o subministración de información tributaria, telemática e individualizada, aos órganos xurisdicionais e ao Ministerio Fiscal e o exercicio da función de policía xudicial polos funcionarios de Vixilancia Aduaneira.

Nese sentido, a colaboración instruméntase, basicamente, a través das seguintes vías: 

Unidade de apoio á Fiscalía Anticorrupción

A Axencia Tributaria dispón dunha Unidade de apoio á Fiscalía Especial contra a Corrupción e a Criminalidade Organizada (Fiscalía Anticorrupción), cuxa función consiste en realizar os informes, auditorías e actuacións que lle requira o Fiscal xefe da Fiscalía Especial ou o Fiscal Xeral do Estado. Esta Unidade depende orgánica e funcionalmente da Dirección Xeral da Axencia Tributaria e está dotada e financiada pola Axencia. 

Colaboración no ámbito dos delitos contra a Facenda Pública

• Actuacións anteriores á iniciación do proceso penal:

  As actuacións de comprobación que desenvolve a Axencia Tributaria a través do procedemento de inspección poden pór de manifesto feito susceptibles de ser constitutivos dun delito contra a Facenda Pública. En tal caso, unha vez ultimada a actuación da Axencia Tributaria, dá lugar á elaboración dun informe detallado polo actuario e á presentación das correspondentes denuncias e querelas.

  Adicionalmente, a Axencia Tributaria tamén presenta denuncias pola existencia de indicios de fraude fiscal tras a realización de actuacións de investigación polos órganos de Inspección, sen que se iniciase un procedemento de comprobación.

  En 2016, tramitáronse 226 expedientes de denuncia por delito fiscal referidos a unha cota de 278,33 millóns de euros e 72 expedientes por branqueo de capitais referidas a unha cota de 75,74 millóns de euros.

• Actuacións durante o proceso penal:

  Durante o proceso penal, son numerosas as solicitudes de colaboración da Axencia Tributaria por parte dos órganos xurisdicionais, ben a través dun auxilio xudicial, ben a través de peritaxes, en causas por delitos contra a Facenda Pública, materia en que os seus funcionarios son plenamente competentes. 

  No seguinte cadro do   Anexo reflíctense os datos relativos ao número de funcionarios que colaboraron no auxilio xudicial:

Ademais, os actuarios que realizaron informes de delito fiscal, base das denuncias presentadas pola Axencia Tributaria, participan no proceso penal, ratificando os devanditos informes, ben na fase de instrución, ben en xuízo oral, na súa condición de testemuñas..

• Actuacións para asegurar as posibles responsabilidades pecuniarias que se declaren no proceso penal:

  Tras as modificacións introducidas na Lei Xeral Tributaria (de agora en diante, LGT) pola Lei 7/2012, a Axencia Tributaria pode adoptar medidas preventivas para garantir as posibles responsabilidades que se declaren no proceso xudicial, tanto antes da iniciación do proceso (artigo 81.5 LGT) como despois de formulada a denuncia por delito contra a Facenda Pública (artigo 81.8 LGT), en cuxo caso deben ser sometidas ao xuíz penal.

  As medidas preventivas adoptadas nos anos 2013, 2014, 2015 e 2016 no marco das previsións dos artigos 81.5 e 81.8 LGT ponse de manifesto no cadro nº  31. Número de medidas cauteladres (arts. 81.5 e 81.8 LGT)  do Anexo.

  Ademais, os órganos de recadación da Axencia Tributaria manteñen a competencia para investigar, baixo a supervisión da autoridade xudicial, o patrimonio que poida resultar afecto ao pagamento das contías pecuniarias asociadas ao delito (disposición adicional 19ª LGT). 

• Actuacións na execución de sentenzas penais:

  De conformidade co que se dispón na disposición adicional 10ª da Lei Xeral Tributaria, e no artigo 305.7 do Código Penal, tras a reforma operada pola Lei Orgánica 7/2012, a Axencia Tributaria auxilia aos xuíces e tribunais na execución das sentenzas condenatorias por delito contra a Facenda Pública, esixindo polo procedemento de constrinximento a pena de multa e a responsabilidade civil declarada en sentenza.

Colaboración noutros procesos xudiciais.

Os funcionarios da Axencia Tributaria realizan outros labores de colaboración nos procesos xudiciais, actuando como administradores xudiciais, arquitectos taxadores, liquidadores, administradores concursais ou síndicos.

Subministración de información

O Convenio de colaboración, do 7 de setembro de 2010, entre o Consello Xeral do Poder Xudicial (CXPX), o Ministerio de Xustiza e a Axencia Tributaria, en materia de cesión de información tributaria pola Axencia aos Xulgados e Tribunais, permite aos órganos xurisdicionais acceder directamente ás bases de datos da Axencia Tributaria, mediante conexión telemática (web service), a través do Punto Neutro Xudicial que xestiona o CXPX no marco definido pola Axencia Tributaria. Ademais, para aqueles supostos non incluídos no acordo, tramítanse solicitudes individuais de información.

Os datos relevantes en relación ao subministración de información recóllense no seguinte cadro do Anexo:

Neste sentido, obsérvase un significativo descenso no ano 2016 con respecto aos anos anteriores en que a tendencia era á alza.

Considérase que unha das causas do descenso, en 2016, do número de accesos ao Punto Neutro Xudicial (PNJ), é o incremento que se produciu no devandito ano dos requirimentos xudiciais de información. En 2015 chegaron 1.047 requirimentos desde o PNJ, mentres que en 2016 foron 4.071. O número de requirimentos recibidos por todas as vías en 2016 duplicouse en relación aos de 2015, pasando de 3.700 a 8.169. O maior incremento rexístrase nos recibidos do PNJ (catro veces máis), pero tamén se incrementou significativamente o número de que chegan directamente presentados nas oficinas de rexistro da Axencia Tributaria ou por correo.

Durante 2016 tramitáronse 13.871 solicitudes xudiciais de información tributaria individual, case 55 informes por día laboral.