Saltar ao contido principal
Memoria 2018

4.2.1. Control sobre tributos internos

As actuacións de control sobre tributos internos engloban as seguintes actuacións, excluíndo os referentes a impostos especiais, ambientais e os que recaen sobre o comercio exterior:

  • Actuacións inspectoras sobre tributos internos.

  • Control xestor sobre a xeneralidade dos contribuíntes e control sobre contribuíntes incluídos no sistema de tributación por módulos.

  • Control xestor sobre grandes empresas.

    As actuacións de control inspector teñen por finalidade detectar e regularizar os incumprimentos máis complexos e perseguir as formas máis sofisticadas de fraude. O seu carácter selectivo faias recaer sobre os contribuíntes que presentan un risco fiscal máis elevado.

    Estas actuacións son realizadas polos órganos das Delegacións Especiais e polos órganos da Delegación Central de Grandes Contribuíntes que teñen encomendado o desenvolvemento da inspección tributaria.

    A súa realización ten un gran compoñente investigador e require, en xeral, unha revisión exhaustiva da situación tributaria do contribuínte obxecto de actuación inspectora, para o cal os órganos que as levan a cabo están dotados das máis amplas facultades que a normativa atribúe á Administración Tributaria.

    O control xestor ten por finalidade a detección e corrección de erros e incumprimentos menos complexos e caracterízase porque se dirixe á xeneralidade de contribuíntes con ocasión de campañas anuais, con forte apoio na información dispoñible e no sistema informático que a analiza. Refírese a obrigas individualmente consideradas, está baseado en controis formais e de tipo documental, sen revisión da contabilidade mercantil do contribuínte, e é realizado normalmente desde as propias oficinas.

    O control xestor realízase polos correspondentes órganos das Delegacións Especiais, da Delegación Central de Grandes Contribuíntes e, se é o caso, da Oficina Nacional de Xestión Tributaria.

    Canda estes controis, compútanse as actuacións xestoras sobre as grandes empresas, que son aquelas cuxo volume de operacións supera a cifra de 6,01 millóns de euros durante o ano natural inmediato anterior, calculado conforme ao artigo 121 da Lei 37/1992, do 28 de decembro, do Imposto sobre o Valor Engadido, o que determina que teñan unhas obrigas fiscais específicas e distintas do resto dos obrigados tributarios.

    Estas actuacións realízanse polos órganos da área de Inspección Financeira e Tributaria, a través das Unidades de Xestión de Grandes Empresas (UGGES) no ámbito das Delegacións Especiais, así como polas Unidades de Xestión e a Unidade de Control Tributario e Aduaneiro, integradas respectivamente na Dependencia de Asistencia e Servizos Tributarios e na Dependencia de Control Tributario e Aduaneiro da Delegación Central de Grandes Contribuíntes.

    As actuacións de control xestor sobre as grandes empresas son, entre outras, a comprobación das devolucións previstas na normativa tributaria e a realización de actuacións de verificación de datos e de comprobación limitada que poden dar lugar ás subseguintes liquidacións.

    Canda as anteriores actuacións de comprobación tamén se inclúen neste indicador as actuacións de investigación e as de carácter auxiliar.

    En 2018 desenvolvéronse máis de 1,58 millóns de actuacións de control de tributos internos, de que a gran maioría foron actuacións de comprobación, 1,53 millóns. Dentro destas establécense oito grupos de actuacións, entre os que destacaron neste ano as de control da aplicación da normativa (864.650 actuacións), as de control de actividades económicas (525.145 actuacións) e as realizadas sobre grandes empresas, multinacionais e grupos fiscais (18.545 actuacións).

Actuacións inspectoras sobre tributos internos

Estas actuacións comprenden todas as realizadas polos órganos da área de Inspección Financeira e Tributaria das Delegacións Especiais e da Delegación Central de Grandes Contribuíntes, en exercicio das funcións administrativas atribuídas á inspección tributaria polo artigo 141 da Lei Xeral Tributaria.

O importe total de débeda liquidada en 2018 ascendeu a 4.985,30 millóns de euros. Neste importe recóllese tanta débeda instruída e liquidada no propio exercicio 2018, como débeda instruída en exercicios anteriores e liquidados en 2018, non computandose, porén, a débeda instruída no exercicio, pero contida en actas que non se confirmasen á finalización do exercicio 2018.

Fiscalidade internacional

Ao longo de 2018, a Oficina Nacional de Fiscalidade Internacional (ONFI) contribuíu coa súa importante función na loita contra a fraude e a evasión fiscal internacional. A actividade da Oficina concentrouse tanto en actuacións propiamente inspectoras, como na relevante asistencia dos seus funcionarios a grupos de traballo en organizacións internacionais, fundamentais en materia de fiscalidade internacional, así como participación en funcións de planificación de acción inspectora.

As citadas actuacións inspectoras inclúen a instrución de acordos previos de valoración de operacións vinculadas (ALA), a negociación en procedementos amigables en materia de imposición directa e actuacións de apoio e colaboración en procedementos inspectores, entre outras.

En relación cos ALA, a actuación da ONFI persegue, a través destes acordos previos en materia de prezos de transferencia, reducir a litixiosidade e mellorar a seguridade xurídica do contribuínte, garantindo unha recadación acorde co esixido por lei.

Pola súa parte, o pasado ano 2018, a ONFI participou no desenvolvemento de procedementos amigables en materia de imposición directa. A actuación da ONFI persegue, nestes procedementos, unha axeitada defensa das bases impoñibles españolas – principalmente en situacións de dobre imposición – tanto en regularizacións con alcance transfronteirizo realizadas pola Administración española, como nas efectuadas polas administracións doutros países.

A ONFI tamén realiza actuacións de apoio e colaboración en procedementos inspectores, centradas en cuestións complexas en materia de fiscalidade internacional. Esta actividade ten especial transcendencia no ámbito das actuacións inspectoras da Delegación Central de Grandes Contribuíntes.

Por outra banda, no ámbito da fiscalidade internacional tamén cómpre destacar os importantes resultados obtidos nos últimos exercicios de actuacións sobre entidades que actúan na denominada economía dixital ou no sector tecnolóxico.

Intensificáronse as comprobacións sobre estes contribuíntes, coa colaboración da ONFI e ao abeiro da evolución da normativa consecuencia do proxecto BEPS.

Así, logrouse a regularización de bases impoñibles (por IS e IRNR) por importe de máis de 1.500 millóns de euros e cotas por riba de 400 millóns.

Ademais, debe destacarse que, a futuro e como consecuencia destas actuacións, e seguindo, en termos xerais o criterio establecido nas mesmas, establécense ALA que permiten asegurar bases impoñibles por un importe estimado de máis de 500 millóns de euros para os próximos anos.

Control xestor sobre tributos internos

O control xestor ten por finalidade a detección e corrección de erros e incumprimentos menos complexos. Diríxese, partindo da información de que dispón a Axencia Tributaria, a verificar, con carácter xeral, todas as obrigas tributarias consideradas individualmente. Baséase, fundamentalmente, en procesos informáticos e en controis de tipo documental (sen revisión da contabilidade mercantil do contribuínte), realizados normalmente nas propias oficinas.

O control xestor realízase polos órganos de Xestión Tributaria; pola Dependencia de Asistencia e Servizos Tributarios respecto dos contribuíntes adscritos á Delegación Central de Grandes Contribuíntes (DCGC); e polas Unidades de Xestión de Grandes Empresas, dependentes da área de Inspección Financeira e Tributaria, respecto dos contribuíntes sobre os que se exerzan as súas competencias (entre outros, aqueles sobre os que a DCGC non exerza a súa competencia pero cuxo volume de operacións supere a cifra de 6,01 millóns de euros durante o ano natural inmediatamente anterior.

Imposto sobre a renda das persoas físicas

As actuacións de control xestor sobre este imposto, en 2018, centráronse fundamentalmente nas declaracións de IRPF do exercicio 2016. Ata agora de confección desta Memoria, os resultados globais da campaña de comprobación IRPF 2016 supuxeron unha recadación total de 518,5 millóns de euros e a realización de 507.687 liquidacións.

Os resultados obtidos reflíctense no Cadro nº 31. Resultados no Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas Nova xanela.

Ademais, iniciouse a campaña de control do Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas 2017, que se estenderá durante 2019 e cuxos datos se ofrecerán na Memoria da Axencia Tributaria do devandito ano.

Imposto sobre Sociedades e Imposto sobre o Valor Engadido

Con respecto ao Imposto sobre Sociedades do exercicio 2016, as comprobacións iniciadas no ano 2017 e finalizadas en 2018 supuxeron a práctica de 32.478 liquidacións, por un importe global de 973,036 millóns de euros. No que fai ao Imposto sobre o Valor Engadido correspondente ao exercicio 2016, efectuáronse 123.767 liquidacións provisionais por un importe global de 1.690,798 millóns de euros. Estas cifras inclúen os resultados das actuacións de control que teñen como consecuencia as liquidacións de contraído previo, as minoracións de devolucións e compensacións, así como as de bases impoñibles negativas.

Finalmente, no que fai aos contribuíntes adscritos ao rexistro de devolucións mensuais de IVE , as liquidacións provisionais relativas ao exercicio 2017, iniciadas nese mesmo exercicio e finalizadas no ano 2018, ascenderon a 6.379, por un importe total de 119,63 millóns de euros.

Actuacións sobre contribuíntes en Módulos

No caso de contribuíntes sometidos ao réxime de estimación obxectiva, os resultados das actuacións de control tradúcense na incoación de actas de inspección e na emisión de liquidacións provisionais. Os principais datos sinálanse no Cadro nº 32. Resultados no réxime de Módulos Nova xanela.

Comprobación de declaracións periódicas

Partindo do censo de empresarios, profesionais e retenedores realízase un control automatizado do cumprimento das obrigas de presentación de autoliquidacións periódicas (do Imposto sobre o Valor Engadido e das retencións e dos pagamentos fraccionados).

Durante 2018 emitíronse un total de 600.987 cartas e requirimentos, atendendo, ademais, 34.678 trámites de audiencia e xerandose en total 67.372 autoliquidacións presentadas por un importe de 52,43 millóns de euros.

Tamén se realizaron 33.532 liquidacións por pagamentos fraccionados de IRPF , Imposto sobre Sociedades e réxime simplificado de IVE , por un importe de 37,2 millóns de euros.