Saltar ao contido principal

A devolución de intereses por ingresos indebidos, cando se debe a un erro do contribuínte, en materia de IVE

Recentemente a Sala Cuarta do Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TXUE ) ditou Sentenza, de data 22 de febreiro de 2024, no asunto C-674/22, en que resolve unha petición de decisión prexudicial exposta sobre a interpretación do Dereito da Unión, de acordo co artigo 267 TFUE, polo Rechtbank Gelderland (Tribunal de Primeira Instancia de Güeldres, Países Baixos), no procedemento que se seguía entre o Concello de Dinkelland, (Países Baixos) e o Ontvanger van de Belastingdienst/Grote ondernemingen, kantoor Zwolle (Organismo de Recadación Tributaria/Grandes Empresas, oficina de Zwolle, Países Baixos), en relación coa denegación, por esta última administración, do aboamento de intereses compensatorios ao Concello de Dinkelland sobre un importe do IVE que lle foi devolto.

A Sentenza de referencia profunda sobre a interpretación que lle merecen determinados preceptos da Directiva 2006/112/CE do Consello, do 28 de novembro de 2006, relativa ao sistema común do IVE, á luz da Xurisprudencia relativa ao feito de se, no contexto do caso exposto, o Dereito da Unión obriga a aboar intereses a un suxeito pasivo, desde o día do pagamento dun importe de IVE que foi posteriormente devolto, como demanda o Concello, ou se, como sostén a Administración tributaria que realizou a devolución solicitada neste caso, é correcto o cálculo dos intereses sobre o importe devolto, conforme á súa normativa interna, por un período que se iniciaba ao oito semanas da recepción da solicitude de devolución, e concluía catorce días despois da notificación da resolución de devolución.

As causas que motivaron a solicitude de devolución de ingresos indebidos no suposto analizado, e sobre cuxa natureza se pronuncia o TXUE, son, por un lado (i) erros misións na contabilidade, e por outro (ii) un cambio das normas contables aplicables ás corporacións municipais.

O tribunal que propón a cuestión prexudicial alberga dúbidas, esencialmente, sobre se o importe devolto no presente asunto foi percibido efectivamente contravindo o Dereito da Unión, orzamento necesario marcado pola xurisprudencia para considerar o cálculo dos intereses compensatorios desde o día do pagamento.  O órgano xurisdicional consultante, ten claro que non pode facerse responsable á Administración tributaria dos erros misións na contabilidade do Concello de Dinkelland, porén, do apartado 56 da sentenza do 28 de abril de 2022, Gräfendorfer Geflügel- und Tiefkühlfeinkost Produktions e outros (C‑415/20, C‑419/20 e C‑427/20, EU: C: 2022:306), despréndese que a obriga de aboar intereses derívase da imposibilidade de dispor durante certo tempo do importe indebidamente pago, con independencia da eventual responsabilidade do suxeito pasivo.

No tocante á modificación da clave de reparto do IVE soportado e pago, o órgano xurisdicional remitente tamén alberga dúbidas sobre se, tendo en conta que a devolución do importe de IVE derivado desa modificación é resultado esencialmente do cambio das normas contables aplicables ás corporacións municipais, puidese tamén considerarse que a imposibilidade de dispor do devandito importe derívase dunha infracción do Dereito da Unión.

Pois ben, o TXUE comeza por lembrar, na Sentenza que analizamos, que a Xurisprudencia, efectivamente, e tal e como propón o órgano xurisdicional que propón a cuestión, parte neste punto da idea de que cando un Estado membro recadou impostos infrinxindo as normas do Dereito da Unión, os axuizables teñen dereito á restitución non soa do imposto indebidamente recadado, senón tamén das cantidades pagas ao devandito Estado ou retidas por este en relación directa co devandito imposto (sentenzas do 12 de decembro de 2006, Test Claimants in the FII Group Litigation, C‑446/04, EU: C: 2006:774, apartado 205, e do 23 de abril de 2020, Sole-Mizo e Dalmandi Mezőgazdasági, C‑13/18 e C‑126/18, EU: C: 2020:292, apartado 35). Por iso, é preciso determinar, para as dúas cuestións de fondo exposto neste caso concreto anteriormente mencionadas, se debe considerarse que ese importe devolto foi «recadado contravindo o Dereito da Unión », no sentido que marca a citada xurisprudencia comunitaria.

  1. Por unha parte, o TXUE resolve que se un suxeito pasivo factura un IVE por erro, este último recádase non infrinxindo a normativa da Unión, senón en virtude do artigo 203 da Directiva sobre o IVE, que dispón que será debedora do IVE calquera persoa que mencione este imposto nunha factura (por todas, sentenza do 13 de outubro de 2022, HUMDA, C‑397/21, EU: C: 2022:790,). De igual forma, a teor do artigo 250, apartado 1, da Directiva sobre o IVE, os suxeitos pasivos deberán presentar unha declaración de IVE en que figuren todos os datos necesarios para determinar a cota do imposto esixible e as deducións que hai que practicar. Polo tanto, a Administración tributaria non contravén o Dereito da Unión cando recada un importe de IVE conforme a esa declaración, aínda que o suxeito pasivo, por razóns soas a el imputables, non consignase na devandita declaración os datos necesarios para determinar o alcance do seu dereito á dedución establecida no artigo 168 da citada Directiva, de sorte que non exercese este dereito. Así pois, non cabe considerar que un importe de IVE se recadou "contravindo o Dereito da Unión "porque o suxeito pasivo non exercese, por erro, o seu dereito á dedución.
  2. Por outra banda, un importe de IVE que se devolveu con motivo de haberse modificado, con efectos retroactivos, as normas de cálculo do IVE deducible correspondente aos gastos xerais dun suxeito pasivo, só pode considerarse como un imposto que foi recadado «contravindo o Dereito da Unión », no sentido da xurisprudencia mencionada, se as normas iniciais do devandito cálculo, de acordo coas cales se recadou o referido importe, son incompatibles co Dereito da Unión, debido á normativa nacional aplicable, ou a algún requisito esixido pola Administración tributaria.

O TXUE conclúe, en definitiva, que o Dereito da Unión debe interpretarse no sentido de que non obriga a aboar intereses a un suxeito pasivo contado desde o pagamento dun importe de IVE que posteriormente é devolto pola Administración tributaria, cando esta devolución é resultado, en parte, da constatación de que o suxeito pasivo, debido a erros misións na súa contabilidade, non exerceu plenamente o seu dereito á dedución do IVE soportado e pago nos períodos impositivos en cuestión e, en parte, dunha modificación con efectos retroactivos das normas de cálculo do IVE deducible correspondente aos gastos xerais do referido suxeito pasivo se as devanditas normas se establecen baixo a enteira responsabilidade deste último.

Podes consultar o texto íntegro da sentenza na ligazón seguinte: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/É/TXT/? uri=CELEX%3A62022CJ0674&qid=1710154161588